Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Azerbaycan şivesinin "Tatar Ders Kitabı" adlı eser aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
Abbasguluağa Bakınov Güdsî |
İsmail Bey Kutkaşınlı |
Mirze Şefi Vâzeh |
Mize Mehdi Şükûhî |
Gasımbey Zâkir |
Azerbaycan şivesinin "Tatar Ders Kitabı" adlı eser "Mirze Şefi Vâzeh" tarafından yazılmıştır. Doğru yanıt: C'dir.
2.Soru
M. F. Ahundzade 1863’te İstanbul’a gelip Arap harflerini kendi yapısı içinde ıslaha dayanan projesinin adı nedir?
Kirgizkaya Hrestomatiya |
Şark-i Rus |
Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye |
Okuv Kuralı |
Savtî Şark Elifbası |
M. F. Ahundzade 1863’te İstanbul’a gelip Arap harflerini kendi yapısı içinde ıslaha dayanan projesinin adı, Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye'dir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Tatarlar hangi alfabeyi kullanmaktadır?
Latin alfabesi |
Kiril alfabesi |
Arap alfabesi |
Uygur alfabesi |
Yunan alfabesi |
Tatar ve Başkurtlar arasında Latin harflerine geçiş Rusya Federasyonu tarafından engellenmiştir.
4.Soru
"Azerbaycan edebiyatında önceleri Güney Azerbaycan’ın problemlerine ilgi göstermek şeklinde başlayan, daha sonra Azerbaycan’ın bütünlüğü gibi siyasî meseleleri de içine alan millî edebiyat anlayışı ....... ile ifade edilir." boşluk aşağıdakilerden hangisi ile doldurulur?
Komsomol |
Kavimler Hapishanesi |
Kolhoz |
Cenup Mevzu’u |
İttihad-ı İslam |
Kuzey Azerbaycanlı şairler bu “Cenup mevzuu”na sığınıp duygularını dile getirdiler. Böylece “Cenup mevzuu” zamanla “Sovyet ideolojisi”nin dışına taşan gerçek millî duyguların ve emellerin anlatıldığı bir vasıta oldu. Yakın tarihte görülen millî hareketlerle de bu ruh iyice belirgin bir hâle geldi.
5.Soru
18-20 Kasım 1991’te İstanbul’da gerçekleştirilen "Miletler Arası Çağdaş Türk Alfabeleri Sempozyumu” hangi üniversitenin girişimiyle düzenlenmiştir?
Boğaziçi Üniversitesi |
Marmara Üniversitesi |
İstanbul Teknik Üniversitesi |
Yıldız Teknik Üniversitesi |
İstanbul Üniversitesi |
Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün girişimiyle 18-20 Kasım 1991’te İstanbul’da “Miletler Arası Çağdaş Türk Alfabeleri Sempozyumu” düzenlendi. Bu sempozyuma katılan Türk dünyası temsilcileri, Türkiye’de kullanılan Latin alfabesini esas alarak 34 harfli bir Latin alfabesi tasarısını kabul edip bu tasarıyı Türk cumhuriyetleri yetkililerinin dikkatine sundu. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Kafkasya ve İran’da yaşayan Oğuz Türkleri (günümüzdeki adlandırma ile Azerbaycan Türkleri) hangi anlaşmayla ikiye ayrılmıştır?
Gülistan Anlaşması |
Karlofça Anlaşması |
İstanbul Anlaşması |
Prut Anlaşması |
Yaş Anlaşması |
Kafkasya ve İran’da yaşayan Oğuz Türkleri (günümüzdeki adlandırma ile Azerbaycan Türkleri) 1804’te başlayan Rus istilası ve 1813’te Rusya ile İran arasında imzalanan Gülistan Antlaşması’yla ikiye ayrıldı.
7.Soru
Cefer Cabbarlı (1889-1934) ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Yaratıcılık sınırlarını zorlamış ve özgün eserler üretmiştir. |
Asıl mesleği doktorluk olan kişidir. |
Dönemin yaygın sağlık sorunlarına çareler aramıştır. |
Kendisinden önce gelenleri taklit etmesinden kaynaklı olarak yeni ve farklı eserler yaratmakta zorlanmıştır. |
Eserlerinin tamamında komediye yer vermiştir. |
1920’den önce Azerbaycan tiyatro hayatına atılmış yetenekli bir genç, Sovyet devrinin baskıcı, kontrolcü ve yönlendirici tavırlarına rağmen yaratıcılık sınırlarını zorlayarak başarılı eserler verdi. Bu genç Cefer Cabbarlı (1889-1934) idi. Bakû’da yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Cefer Cabbarlı, Bakû’da “Rus-Tatar” mektebinde okuduktan sonra üniversitenin Tiyatro ve Şarkiyat bölümlerine devam eder. Küçük yaşlarından itibaren şiirler yazmaya başlayan Cabbarlı, güzel hikâyeler yazarı olarak da bilinir. İlk dramı Vefalı Seriyye (1915)’dir. Bunu Solğun Çiçekler (1917) takip eder. Her iki eser de aile ve kadın problemleriyle alâkalıdır. Cabbarlı, bu ilk eserleriyle girdiği sosyal problemleri tartışma zemininden daha sonra da hiç ayrılmaz. Yaratıcılığının birinci devresini 1920’ye kadarki faaliyetleri oluşturur. Bu devrede Edirne’nin Fethi (1917), Trablus Muharibesi veya Ulduz (yazılışı; 1917, ilk baskısı; 1989), Bakı Muharibesi (kayıp), Nesreddin Şah (1916-1918) gibi tarihi dramlar yazsa da bu eserlerinde bir aşk hikâyesi, konunun merkezinde yer alır. “Bakı Muharibesi”nde, 1919’da Gence’de kurulan Millî Azerbaycan Cumhuriyeti’ nin Türk ordusunun da yardımıyla Bakû’yu Bolşeviklerden kurtarması anlatılır. Eser sahnelenmiş fakat, sonra metni kaybolmuştur.
8.Soru
Kazan, Tiflis, Bakû, Taşkent gibi şehirlerde yaşayan bazı aydınlar misyonerlerin etkisinde kalarak ve eğitimde kolaylık sağlayacağına inanarak Kiril alfabesini kullanmaya başladılar.1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastıran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Hüseyin Cahit Yalçın |
Celal Nuri İleri |
Abdullah Cevdet |
Kılıçzade Hakkı |
Ibıray Altinsarin |
1910’lı yıllarda Hüseyin Cahit Yalçın, Celal Nuri İleri, Abdullah Cevdet, Kılıçzade Hakkı gibi Türk aydınları Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne sürenler grubundandır.Kazaklardan Ibıray Altinsarin 1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastırmıştır. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Bakü'de yayınlanan Rusya Türklerinin ilk Türk gazetesi aşağıdakilerden hangisidir?
Ekinci |
Hakikat |
Ziya |
Keşkül |
Tekamül |
Bakü'de yayınlanan Rusya Türklerinin ilk Türk gazetesi "Ekinci"dir. Doğru yanıt: A'dır.
10.Soru
Türkoloji problemlerinin ele alındığı I. Türkoloji Kurultayı nerede toplanmıştır?
Bakû |
Taşkent |
Tiflis |
Minsk |
İstanbul |
I. Türkoloji Kurultayı 1926’da Bakû’da toplanmıştır.
11.Soru
1863 yılında İstanbul’a gelip Arap harflerini kendi yapısı içinde ıslaha dayanan projesini Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye’ye sunan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Abdurrauf Fıtrat |
Ahmet Baytursunoğlu |
Mirze Feteli Ahundzade |
Mehemmedağa Şahtahtlı |
Münif Efendi |
Mirze Feteli Ahundzade 1863’te İstanbul’a gelip Arap harflerini kendi yapısı içinde ıslaha dayanan projesini Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye’ye sundu; fakat, bu tasarı, baskı işlerindeki problemleri halletmediği gerekçesiyle kabul edilmedi.
12.Soru
Rus misyonerlerinin siyaseti olan Türk boyları arasında ayrı ayrı “milli diller yaratmak” idealinde XX. yüzyıla gelinceye kadar belli ölçüde mesafe alınmış ve bir hayli tecrübe kazanılmıştır. Bu işteki en büyük engel, ortak İslam kültürü ve onu temsil eden Arap alfabesi ve bu alfabeyle bütün Türkistan’da ve Kuzey-Batı Türklüğü arasında oluşturulmuş dini, edebi ve ilmi medeniyet eserlerdir. Bu eserler hangi dilde yazılmıştır?
Kazak Türkçesi |
Azeri Türkçesi |
Kırgız Türkçesi |
Özbek Türkçesi |
Çağatay Türkçesi |
Bu eserler, Çağatay Türkçesi ile yazılmıştır. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
1920’ye kadar süren edebiyatın en büyük temsilcilerinden kendi başına bir mektep olan kişi kimdir?
Hüséyn Cavid
|
Ehmed Cavad
|
E. Hakvérdili
|
Necef Bey Vezirov
|
Süléymani Sani Aħundov
|
14.Soru
Güneybatı Türklüğü'nü aşağıdaki boylardan hangisi oluşturmaktadır?
Oğuzlar |
Kıpçaklar |
Karluklar |
Çuvaşlar |
Yakutlar |
Türk boyları, dünyadaki coğrafî dağılımlarına göre -Hazar denizi merkez alındığında- basit bir şekilde Güneybatı Türklüğü, Kuzeybatı-Kuzeydoğu Türklüğü ve Doğu Türklüğü olmak üzere üç büyük gurupta toplanabilir. Sözü edilen bu coğrafî bölgelere hâkim olan ve bu arazilerde silinmez izler bırakan üç büyük Türk boyundan söz edilebilir: Güneybatı Türklüğünü Oğuzlar, Kuzeybatı-Kuzeydoğu Türklüğünü Kıpçaklar, Doğu Türklüğünü de Karluklar oluşturur, diyebiliriz.
15.Soru
"TÜRK ESİRLERİ Erkek, kadın, asker, çocuk, ihtiyar Esir diye binlerce Türk evladı".Yukarıdaki dizeler hangi şaire aittir?
Üzeyir Hacıbeyli
|
Cafer Cabbarlı
|
Hüseyin Cavid.
|
Neriman Nerimanov.
|
Süleyman Rustem
|
16.Soru
Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Gazel |
Geraylı |
Şiir |
Serazat |
Seferna^me |
Geraylı: Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isimdir. Gazellerindeki dil, bir az daha ağır olmasına rağmen, koşma ve geraylıları, sade ve çok akıcı bir halk diliyle söylenmiştir.
17.Soru
1906’da Tiflis’te Ö. F. Numanzade ve Celil Memmedguluzade tarafından çıkartılan siyasî, sosyal, mizah dergisi Molla Nesreddin'in yazarlar veya şairlerinden biri değildir?
Eli Nezmi |
Memmed Said Ordubadî |
Mirze Ali Muciz |
Eligulu Gemkûsar |
Salman Mümtaz |
1906’da Tiflis’te Ö. F. Numanzade ve Celil Memmedguluzade tarafından çıkartılan siyasî, sosyal, mizah dergisi Molla Nesreddin etrafında kısa zamanda mütecanis bir yazarlar, şairler topluluğu oluşur: M. A. Sâbir, Abdurrahim Bey Hakvérdili (1870-1933), Memmed Said Ordubadî (1872-1950), Eligulu Gemkûsar (1880-1919), Eli Nezmi (1878-1946), Salman Mümtaz (1884-1937) vd. Fakat, Mirze Ali Muciz bunlardan biri değildir. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
İsmail Gaspıralı'nın yazılarını yayımladığı gazetenin adı nedir?
Tercüman
|
Ruhsar
|
Cemiyet'i İlmiye
|
Destan
|
Münevver
|
19.Soru
Anadolu Türkleri ile Kafkasya Türklerinin kaynaşmasında katkısı olan Rusya Müslümanları Kongreleri hangi yıllar arasında gerçekleşmiştir?
1830-1835 |
1880-1900 |
1900-1905 |
1906-1917 |
1930-1945 |
Rusya Müslümanları Kongreleri 1906-1917 yılları arasında gerçekleşmiştir.
20.Soru
Azerbaycan’da fikri^, edebi^ oluşumun, gelişmelerin içinde bulunan ve ona yön veren ilk aydınlardan birisi aşağıdakilerden hangisidir?
Azerbaycan’da fikri^, edebi^ oluşumun, gelişmelerin içinde bulunan ve ona yön veren ilk aydınlardan birisi aşağıdakilerden hangisidir?
Se´yyid Ebulg·asım Nebati^ |
Mirze Me´hdi S¸üku^hi^ |
I. Abdülmecid Han |
Abbasg·uluağa Bakıhanov G·üdsi^ |
S¸e´yh Cemaleddin Afgani^ |
Modern Azerbaycan edebiyatının öncüleri daha çok Rus hizmetine girmiş olan me- murlar, askerler, aydınlar arasından çıktı. Azerbaycan’da fikri^, edebi^ oluşumun, gelişmelerin içinde bulunan ve ona yön veren ilk aydınlardan birisi şüphe yok ki Abbasg·uluağa Bakıhanov G·üdsi^ (1774-1846)’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ