Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastıran kimdir?
Iranlı Mirza Melküm Han
|
Ibıray Altinsarin
|
Namık Kemal
|
Ahmet Baytursunoğlu
|
Abdurrauf Fıtrat
|
2.Soru
Türkmen Kiril alfabesinde olup Türkmen Latin alfabesinde olmayan harf aşağıdaki aşağıdakilerden hangisidir?
Ё ё |
П п |
Г г |
Д д |
З з |
Ё ё harfi Türkmen Kiril alfabesinde olmasına karşın Türkmen Latin alfabesinde yoktur.
3.Soru
Hüseyin Cavid’in, Batılılaşmayı yanlış bir şekilde “Frenk hayranlığı” olarak kabullenen bir ressamın facialı hayatı vasıtasıyla yozlaşmanın yol açtığı ahlak bozukluklarını ve sosyal çöküşü eleştirdiği manzum dramı aşağıdakilerden hangisidir?
Topal Teymur
|
Heyyam
|
Uçurum
|
İblis
|
Maral
|
4.Soru
Türk ve İslam dünyasının manevi değerlerinden ve kültüründen uzaklaşmamış, Sovyet devletinin güdümlü edebiyat baskılarına boyun eğmemiş Azerbaycanlı edebiyatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Abdullah Şaig |
Üzeyir Hacıbeyli |
Neriman Narimanov |
Celil Memmedguluzade |
Hüseyin Cavid |
Hüseyin Cavid, Azerbaycan edebiyatının Sovyet devletine başkaldıran muhalif sanatçılarından biridir. Doğru yanıt: E'dir.
5.Soru
“Dinî Hoşgörü” fermanı ne zaman yayımlandı?
1779 |
1784 |
1789 |
1773 |
1776 |
1773’te “Dinî Hoşgörü” fermanı yayımlandı.
6.Soru
Türk dilini yazmak için tarih boyunca kullanılan en uzun ömürlü alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
Özbek Alfabesi |
Kiril Alfabesi |
Arap Alfabesi |
Tatar Alfabesi |
Latin Alfabesi |
Bazı yörelerde hala kullanılan Arap Alfabesi en uzun ömürlü alfabedir.
7.Soru
I-Halkın eğitim seviyesinin yükseltilmesi,
II-Kültürel kalkınmada etkili olacağı,
III- dünyaya açılmayı kolaylaştırması
Yukarıda verilenlerden hangisi /hangileri birçok Türk aydınının Latin alfabesine geçmek isteme sebepleri arasında olabilir?
I |
II |
I-III |
I-II |
I-II-III |
Birçok Türk aydınının, halkın eğitim seviyesinin yükseltilmesinde, kültürel kalkınmada etkili olacağı, dünyaya açılmayı kolaylaştıracağı için destekledikleri Latin alfabesine
geçme isteği Sovyet yöneticileri için “Ruslaştırma”nın birinci aşamasıydı.
8.Soru
Kırım Tatarları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Günümüzde yaygın olarak Kiril alfabesini kullanırlar. |
1992’de Kırım Tatar Meclisi’nin onayladığı Latin alfabesiyle de bazı eserler basılıyor. |
Latin alfabesiyle basılan kitaplarda farklı kullanımlar görülmektedir |
Henüz standart bir alfabe kullanımından söz edilemez. |
Kiril alfabesini kullanmaktan tamamen vazgeçmişlerdir. |
Kiril alfabesi günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.
9.Soru
"Bakû’da yayımlanan bazı gazete ve dergiler özellikle Hüséyinzade Ali Bey’in etkisiyle Türkiye’ye yakınlık hususunda o kadar ileri gitmişlerdi ki bazı gazete ve dergiler tamamen Türkiye Türkçesiyle yayımlanıyordu. Daha sonra M. E. Resulzade’nin yönetimindeki Açıksöz gazetesi de bu “ortak dil” idealine, sade bir Türkçe kullanarak önemli ölçüde katkıda bulunuyordu. Azerbaycan’da her bakımdan Türkiye siyasî ve kültürel muhitiyle paralellik görülüyordu. Azerbaycan Türkçesi, bu yaklaşma döneminde edebî, siyasî, felsefî terimler bakımından zenginleşmiş, olgunlaşmıştır. Bugün dahi aramızda ortak olan birçok kavram, terim, o zaman Azerî Türkçesine geçmiştir." Aşağıdakilerden hangisi metinde sözü edilen gazete ve dergilerden biri değildir?
Hayat |
Füyuzat |
Hablülmetin |
Taze Füyuzat |
Şelale |
Hablülmetin, Kalküta'da yayımlanan bir gazetedir.
10.Soru
I. Od Gelini
II. Gızlar Bulağı
III. Topal Téymur
IV: Aslan Gayası
Yukarıdakilerden hangileri Sovyet döneminde Azeri edebiyatçıların konu olarak uzak ülkeleri ele aldıkları eserlerdendir?
I-II |
II-III |
I-II-III-IV |
II-IV |
I-IV |
Sovyet döneminde tarihî konular, uzak ülkelerde cereyan eden hadiseler, ele alınmaya başladı. Aslında bu sansürlü dönemlerde sanatçıların sık sık baş vurdukları bir kaçış yolu idi. Y. V. Çemenzeminli’nin Gızlar Bulağı, Gan içinde; H. Cavid’in Siyavüş, Topal Téymur; C. Cabbarlı’nın Od Gelini, Nesreddin Şah; Abdulla Şaig’in Nüşabe; Semed Vurğun’un, Vagif, Gız Gayası, Aslan Gayası, Zencinin Arzuları gibi eserleri buna örnek olarak gösterilebilir.
11.Soru
Safevîlerin ilk dönemlerinde Türk diline, devlet dili ve edebî dil olarak önem verilse de, daha sonra resmî dil olarak Selçuklularda olduğu gibi hangi dil kabul edilmiştir?
Osmanlıca |
Latince |
Farsça |
Hinduca |
Azerice |
Safevîlerin ilk dönemlerinde Türk diline, devlet dili ve edebî dil olarak önem verilse de, daha sonra resmî dil olarak Selçuklularda olduğu gibi Farsça
tercih edildi.
12.Soru
Poéma' nın açıklaması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Manzum hikaye |
Yazarı belli olmayan eser |
Şiir |
Tiyatro |
Politika |
Yakın zamanlara kadar olur olmaz konularda “poéma” (manzume, manzum hikâye) yazma alışkanlığı âdeta Azerî şiirinin onulmaz bir hastalığına dönüşmüş “sosyalist kahramanların” tekrar edile edile birbirinin benzeri hâline gelmiş hayat hikâyeleri Azerî şiirini doldurmuştu.
13.Soru
Rus misyonerleri XVIII. yy.ın ortalarından itibaren Türk boylarının dillerinde dinî metinleri yazmak ve bastırmak için hangi alfabeyi kullandılar?
Latin alfabesi |
Kiril alfabesi |
Arap alfabesi |
Yunan alfabesi |
Uygur alfabesi |
Rusya’da Kazan’ın düşmesiyle (1552) başlayan Hristiyanlaştırma hareketlerinde misyonerler, XVIII. yy.ın ortalarından itibaren Kiril alfabesini Müslüman olan veya olmayan çeşitli Türk boylarının dillerinde dinî metinleri yazmak ve bastırmak için kullandılar.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Harbi' nin işlendiği belli başlı piyeslerden biri değildir?
Gayğı |
Hücum Davam Édir |
İblis |
Aslan Yatağı |
İntigam |
II. Dünya Savaşı’nın işlendiği belli başlı piyesleri şöylece sıralayabiliriz: Sabit Rehman, Hücum Davam Édir; Süléyman Sani Ahundof, Çetin Dere, Gayğı; M. Tehmasıb, Aslan Yatağı; R. Rıza, Vefa; Zéynal Helil, İntigam.
15.Soru
XIX. yy. da güney Azerbaycan Edebiyatı hakkında aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Tasvir edilen sevgili Sufi anlayışındaki tanrıdır. |
En çok rağbet gören nazım şekli gazeldir. |
Hayata daha gerçekçi bir bakış açısı benimsenmiştir. |
Kişisel duygu ve düşünceler ön plandadır. |
Zamandan şikayet, siyasi bir tenkit niteliği kazanmıştır. |
Tasvir edilen sevgili artık Sufi anlayışındaki tanrı değil, canlı-kanlı gerçek bir insandır. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Türkçe, Arapça ve Farsça için kullanılan klişeleşmiş bir tabir aşağıdakilerden hangisidir?
Türkçe, Arapça ve Farsça için kullanılan klişeleşmiş bir tabir aşağıdakilerden hangisidir?
Fe´hrist-i Kitap |
Elsine-i Selase |
Temsila^t |
Satirik |
Tenkidi |
Elsine-i Selase, Türkçe, Arapça ve Farsça için kullanılan klişeleşmiş bir tabirdir.Anadolu Türkleriyle Azerbaycan Türklerinin aynı soydan geldiğini bilmez gibi görünür veya bu hususa hiç önem vermez. O¨mrünü “Elsine-i Selase” mütercimi, tercümanı olarak geçiren bir kimsenin bu hususu bilmemesi imka^nsızdır. Bir başka deyişle “ümmet” anlayışından kopmadığından “milliyet”e önem vermediği düşünülebilir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XX. yüzyılın başlarında Arap harfli kitap basan matbaaların çoğaldığı şehirlerden biri değildir?
Petersburg |
Orenburg |
Surgut |
Tiflis |
Bakû |
İslam âleminde ilk matbaa 1727’de İstanbul’da kurulmuşsa da kitap basımının yaygınlık kazanması İstanbul ve Kahire’de (Bulak MatbaasıNda) 1820’li yıllardan sonradır. Daha sonra Kazan şehrinde 1830-40’lı yıllardan sonra Müslümanlar için dinî, ilmî, edebî kitaplar basılmaya başlar. XX. yüzyılın başlarında Petersburg, Orenburh, Tiflis ve Bakû gibi yerlerde de Arap harfli kitap basan matbaalar çoğalır. Doğru yanıt C’dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Neriman Nerimanov'un yazmış olduğu Azerî tiyatrosunun klasikleri arasında yer alan tarihî bir dramdır?
Nadanlığ |
Nadir Şah |
Dilin Belası |
Şamdan Bey |
Kişmiş Oyunu |
XIX. asrın sonlarında Neriman Nerimanov (1870-1925)’un tiyatro eserleri, konuları ve idealleriyle dikkati çeker. Asıl mesleği doktorluk olan N. Nerimanov, yazar ve siyaset adamı olarak Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynar. Hikâye ve roman da yazan Nerimanov’un Nadanlıg (1894), Dilin Belası (1895), Şamdan Bey (1899), Nadir Şah (1899) gibi dram eserleri vardır. Özellikle Nadir Şah, Azerî tiyatrosunun klasikleri arasında yer alan tarihî bir dramdır.
19.Soru
Gagavuzlar hangi alfabeyi kullanmaktadır?
Latin alfabesi |
Yunan alfabesi |
Kiril alfabesi |
Arap alfabesi |
Uygur alfabesi |
Günümüzde Gagavuzlar da Latin alfabesine geçmiştir.
20.Soru
Türk halkları arasında bozulan alfabe birliği yeniden hangi yılda Latin alfabesine geçilerek sağlanmıştır?
1928 |
1908 |
1898 |
1938 |
1921 |
Türk halkları arasında bozulan alfabe birliği, 1 Kasım 1928'de Latin alfabesine geçilmesiyle yeniden sağlanmıştır. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ