Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk halkları arasında yeniden alfabe birliği nasıl sağlanmış oldu?
1 Kasım 1928’de Türkiye Cumhuriyeti latin alfabesine geçti |
Kiril alfabesine geçilirken Özbekçeyi çevreleyen Türkmence, Kazakça ve Kırgızcada tamamen fonetik bir imla kullanılarak klasik yazı dili ve fonolojik anlayışa dayanan eski alfabe birliği, tam olarak ortadan kaldırılmış oldu. |
İlminski ve Ostoumov’un siyaseti sebebi ile |
Arap alfabesi ve bu alfabeyle bütün Türkistan’da ve Kuzey-Batı Türklüğü arasında Çağatay Türkçesiyle oluşturulmuş dinî, edebî ve ilmî medeniyet eserleri ile |
Ortak edebî dil ve ortak imla kurallarından vazgeçilmedi |
1 Kasım 1928’de Türkiye Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nde uygulanan Latin alfabesini de göz önünde bulundurarak alfabeyi değiştirme kararı aldı. Böylece istenilen şekilde olmasa bile Türk halkları arasında yeniden alfabe birliği sağlanmış oldu.
2.Soru
Safevilerin resmi dili aşağıdakilerden hangisidir?
Türkçe |
Arapça |
Osmanlıca |
Farsça |
Azerice |
Safevîlerin ilk dönemlerinde Türk diline, devlet dili ve edebî dil olarak önem verilse de, daha sonra resmî dil olarak Selçuklularda olduğu gibi Farsça tercih edildi.
3.Soru
Azerî edebiyatında modern hikâyenin müjdecisi olan nâzım-nesir karışık olarak yazdığı Kitab-ı Askeriyye’yi kim yazmıştır?
Mirze Méhdi Şükûhî |
Abbasguluağa Bakıhanov Güdsî |
Héyran Hanım |
Séyyid Ebulgasım Nebatî |
Şéyh Cemaleddin Afganî |
Azerî edebiyatında modern hikâyenin müjdecisi olan nâzım-nesir karışık olarak yazdığı Kitab-ı Askeriyye’de, mesneviler ve âşık hikâyelerinin etkisi görülür. Yazarı, Abbasguluağa Bakıhanov Güdsî'dir. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Soru İptal
Mirza Méhdi Şükûhî |
Mirze Şefi Vazéh |
Mirze Şefi Vazéh |
Abbasguluağa Bakıhanov Güdsi |
Héyran Hanım |
5.Soru
"Tebriz’de doğmuş, Merağa’da yaşayıp bu şehirde de ölmüştür. Küçük yaşlarında yetim kalmış, tahsilini yarıda bırakarak baba mesleği aynacılıkla hayatını kazanmıştır. Tebriz’de bir din adamına yazdığı hicviye sebebiyle işleri bozulmuş, Merağa’ya göç etmeye mecbur olmuştur. Maddî ve manevî sıkıntılar içerisinde kötümser bir ömür sürmüş, daha çok mizahî şiirleriyle tanınmıştır. Seyahate çıkarak Türkiye, Arabistan, Orta Asya ve İran’ın birçok yerini dolaşmıştır. Seyahati sırasında yakından tanıdığı Şark halklarının siyasî, sosyal ve dinî vaziyeti, zaten kötümser olan tabiatında derin izler bırakmış, şairi gelecek hakkında ümitsizliğe düşürmüştür. Şark halklarını istismar eden han, bey, sahtekâr din adamları, aç gözlü tâcirler, ahlâksız kimseler onun mizahî şiirlerinden yakalarını kurtaramamışlardır. Realist bir şairdir. Halkın yaşayını, âdetlerini, batıl inançlarını çok renkli, akıcı bir dille, ince bir alayla dile getirir. Şiirlerini Türkçe ve Farsça yazmıştır. Divanı kendi sağlığında Tebriz’de defalarca basılmıştır." Metinde sözü edilen sanatçı aşağıdakilerin hangisidir?
Séyyid Ebulgasım Nebatî |
Mirze Méhdi Şükûhî |
Gasımbey Zakir, |
Baba Bey Şâkir |
Mirze Ali Ekber |
Mirze Méhdi Şükûhî
6.Soru
1880'li yılların başlarından itibaren ortaya çıkan, Rus yönetimindeki Türkler arasında Panslavizme tepki olarak kendisini gösteren Türkçülük hareketine kim önderlik etmiştir?
Şokan Velihanov |
İlminski |
Şemsetdin Zeki |
Ibıray Altınsarin |
Ismail Gaspıralı |
Doğru cevap E'dir.
7.Soru
1932'de krallık kurulması ve 1968'de Baas partisinin yönetimi ele geçirmesiyle birlikte ülkedeki Türkler kendilerini Türk değil Türkmen olarak adlandırmak zorunda kaldılar.
Yukarıda bahsedilen olaylar hangi ülkede meydana gelmiştir?
Mısır |
Irak |
İran |
Suriye |
Afganistan |
1932’de Irak krallığı kuruldu. 1968’de Baas Partisi yönetimi ele geçirdi ve Türkler üzerindeki baskı zulme dönüştü. Iraktaki şovenist baskılar sebebiyle Türkler, kendilerini “Türk” değil “Türkman-Türkmen” olarak adlandırmak zorunda kaldılar.
8.Soru
Azerbaycan'ı Kuzey ve Güney Azerbaycan olmak üzere ikiye ayıran ve Rusya ile İran arasında imzalanan Gülistan Antlaşması hangi tarihte imzalanmıştır?
1804 |
1813 |
1828 |
1838 |
1924 |
Kafkasya ve İran’da yaşayan Oğuz Türkleri (günümüzdeki adlandırma ile Azerbaycan Türkleri) 1804’te başlayan Rus istilası ve 1813’te Rusya ile İran arasında imzalanan Gülistan Antlaşması’yla ikiye ayrıldı. 1828’de yine aynı devletlerce imzalanan Türkmençayı Antlaşması ise bu durumu pekiştirdi.
9.Soru
Münazara-i Akl ü Aşk adlı bir mesnevisi bulunan şair şıklardan hangisidir?
Héyran Hanım |
Séyyid Ebulgasım Nebatî |
Mirze Méhdi Şükûhî |
Baba Bey Şâkir |
Gasımbey Zakir |
Mirze Méhdi Şükûhî
10.Soru
XIX. yüzyılda Rus-Kazak ilişkileri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Rusların etkisiyle Kazak tarih ve etnografya araştırmaları başladı. |
Ruslar, Kazakların asimilasyonu için Tatarlara uyguladığı kadar baskı yapmadı. |
Rus yönetimi, Kazak soylularına yönetimde görev vermiyordu. |
Rus yönetimi, resmî okullarda Kazakçanın okutulmasına izin vermişti. |
Ibıray Altinsarin, Kazakların Ruslar yardımıyla ilerleyip gelişeceğini düşünüyordu. |
Rus yönetimi, Kazak soylularına yönetimde görev vermiyordu
11.Soru
" Cihan da hak da hakikat de hepsi kuvvetdir" mısrasını yazan, Azerbaycan edebiyatında önde gelen isim kimdir?
Hüséyn Cavid |
M. Hâd |
Ehmed Cavad |
Celil Memmedguluzade |
Neriman Nerimanov |
Devrinin siyasî sosyal vaziyeti, emperyalist devletlerin dünyada insanlığa yakışmayan vahşice hareketleri, harpler, cehalet ve sefalet, hassas ruhlu Hüséyn Cavid’i zaman zaman bedbinliğe düşürmüş, ümitsizliğe sevketmiştir. Onun “Cihanda hak da hakikat de hepsi kuvvetdir!” mısra’ı bu durumun acı bir ifadesidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sadece Rusça'da olan harfler arasındadır?
Ц (ts), щ (Şç) |
Бб,ب |
Г г, Q q |
М м, M m |
Ч ч, Ç ç |
Türk boylarının hiç birinin lehçesi için gerekli olmayan ama, Rusçada
var olan E (ye), Ю (yu), Я (ya) gibi çift sesleri karşılayan harfler veya sadece Rusçada olan Ц (ts), щ (Şç), harfleri ve ъ (kalınlık), ь (incelik) işaretleri de sırf Rusça kelimelerin aslî imlalarıyla yazılabilmesi için kabul ettirildi.
13.Soru
Günümüzde Gagavuzlar aşağıdakilerden hangi alfabeyi kullanmaktadırlar?
Latin |
Kiril |
Rusça |
Arapça |
Farsça |
Günümüzde Gagavuzlar da Latin alfabesine geçmiştir.
14.Soru
Modern Azeri edebiyatının ilk büyük temsilcisi olarak anılan edebiyatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Heyran Hanım. |
Seyyid Ebulgasım Nebati. |
Mirze Mehdi Şukuhi. |
Gasımbey Zakir. |
Mirze Feteli Ahundzade. |
Mirze Feteli Ahundzade. Cevap E'dir.
15.Soru
Uygurlar günümüzde aşağıdaki alfabelerden hangisini kullanmaktadır?
Arap
|
Kiril
|
Çin
|
Latin
|
Özbek
|
16.Soru
Kiril Alfabesinin kullanımıyla birlikte Azerî Kiril alfabesindeki hangi harflerin fonetik değeri ile Özbek alfabesinde kullanılan aynı harflerin fonetik karsılığı bir degildi?
“İ”, “O”, “E”
|
“A”, “Ö”, “E”
|
“A”, “O”, “U”
|
“A”, “B”, “E”
|
“A”, “O”, “E”
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Neriman Nerimanov'a ait değildir?
Nadanlıg |
Dilin Belası |
Şamdan Bey |
Gözel Bahar |
Nadir Şah |
Neriman Nerimanov'un eserleri arasında bu eser yoktur
18.Soru
Seyahat hâtıralarını “Sefernâme” adlı -tam ele geçmeyen- Azerî Türkçesiyle yazan kimdir?
Séyit Azim Şirvanî |
Abbasguluağa Bakıhanov Güdsî |
Mirze Şefi Vâzéh |
İsmail Bey Kutkaşınlı |
Gasımbey Zâkir |
Seyahat hâtıralarını “Sefernâme” adlı -tam ele geçmeyen- Azerî Türkçesiyle yazan, İsmail Bey Kutkaşınlı'dır. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Sovyetler Birliğindeki Türkler arasındaki alfabe birliğin yeniden sağlanması hangi olayla gerçekleşmiştir?
1980'lerde Sovyetler Birliğinin dağılması ile |
1928’de Sovyetler Birliğinin Latin alfabesine geçişi ile |
1938’de Sovyetler Birliğinin Kiril alfabesine geçişi ile |
1950'li yıllarda Stalin'in emri ile |
1980'li yıllarda Türkiye'nin baskısı ile |
Sovyetler Birliği’nde Latin alfabesine geçişin kesinlik kazanması ve uygulamanın başlamasından sonra, Rus yönetimin hiç beklemediği bir şekilde 1 Kasım 1928’de Türkiye Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nde uygulanan Latin alfabesini de göz önünde bulundurarak alfabeyi değiştirme kararı aldı. Böylece istenilen şekilde olmasa bile Türk halkları arasında yeniden alfabe birliği sağlanmış oldu. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
"Buhara’da tahsilini tamamladıktan sonra, 1816 yılında Buhara emirinin Türkiye’ye gönderdiği elçilik heyetinde görev alır. İstanbul’dan Hacca giderek memleketi Kargalı’ya döner. “Terceme-i Hacı Ebilmenih” adlı eserinde bir kısmını Hac ziyaretinde yazdığı tahmin edilen münacat, kasideler, manzum hikâyeler bulunur. Bu eserde kendisi hakkında da bilgiler verir." Yukarıda verilen bilgiler kime aittir?
Ebilmenih Kargalı |
Hibetulla Salıhov |
Şemsetdin Zeki |
Sufî Allahyar |
Tacetdin Yalçıkul |
Ebilmenih Kargalı (1782-1833) Buhara’da tahsilini tamamladıktan sonra, 1816 yılında Buhara emirinin Türkiye’ye gönderdiği elçilik heyetinde görev alır. İstanbul’dan Hacca giderek memleketi Kargalı’ya döner. “Terceme-i Hacı Ebilmenih” adlı eserinde bir kısmını Hac ziyaretinde yazdığı tahmin edilen münacat, kasideler, manzum hikâyeler bulunur. Bu eserde kendisi hakkında da bilgiler verir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ