Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bakü Kurultayı hangi yılda gerçekleşmiştir?
1926 |
1930 |
1918 |
1923 |
1935 |
Bakü Kurultayı 1926 yılında gerçekleşmiştir.
2.Soru
1875’te Bakû’da yayımlanan Rusya Türklerinin ilk Türk gazetesi nedir?
Ekinçi |
Keşkül |
Novoye |
Tiflisskiye |
Ziya |
1875’te Bakû’da yayımlanan Rusya Türklerinin ilk Türk gazetesi Ekinçi’dir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
3.Soru
Mezhep ayrımcılığına karşı çıkan ve bu konuda şiirler yazan şair aşağıdakilerden hangisidir?
Gasımbey Zâkir |
Mirze Şefi Vâzeh |
Hayran Hanım |
Seyit Azim Şirvanî |
Abdurrahim Talibov |
Mezhep ayrımcılığına karşı çıkan ve bu konuda şiirler yazan şair "Seyit Azim Şirvanî"dir. Doğru yanıt: D'dir.
4.Soru
"Piyesteki üç kardeş, üç ayrı memlekette okumuştur: Biri Türkiye’de, biri Rusya’da ve biri de İran’da. Bacıları ise Azerbaycan’da annelerinin yanında terbiye görmüştür. Kardeşler tahsillerini tamamlayıp ana ocağına dönünce geçinemezler, ne yapacaklarını şaşırırlar. Üç ayrı insan, üç ayrı dünya görüşü karşı karşıyadır. Kızkardeşleri doğru olan yolu bulur; yani Azerbaycan’ın yolunu." Metinde sözü edilen eserin adı nedir?
Anamın Kitabı |
Ölüler |
Kâmança |
Kişmiş Oyunu |
Çay Destgâhı |
Anamın kitabı
5.Soru
Mahallileşme nedeniyle Azerbaycan Türkçesi ve edebiyatının Anadolu Türkçesi ve edebiyatıyla ayrışması aşağıdaki belirtilen yüzyılların hangisinde olmuştur?
XI-XII. yüzyıl |
XIII-XIV. yüzyıl |
XV-XVI. yüzyıl |
XVII-XVIII. yüzyıl |
XVIII-XIX yüzyıl |
XVII-XVIII. yüzyıl
6.Soru
Bazı eserleri kendisi yazıp besteleyerek Azeri sahnesinin ilk operalarını yaratan yazar, gazeteci ve bestekâr kimdir?
Üzéyir Hacıbeyli |
Abdulla Şaig |
Hüséyn Cavid |
Neriman Nerimanov |
Celil Memmedguluzade |
1905 ihtilalinden sonra Azerbaycan kültürel hayatında büyük rol oynayan aydınlar arasında Üzéyir Hacıbeyli (1885-1948) özel bir yer tutar. Yazar, gazeteci ve bestekârdır. Bu üç mesleği de olağanüstü bir başarıyla sürdürmüş olması, onun üstün yeteneğinin kanıtıdır. Faaliyetleri ve eserlerinin çeşitliliğiyle dönemin en ilginç şahsiyetlerinden biridir. Léyli ve Mecnun (1908), Er ve Arvad (1909), O Olmasın Bu Olsun (diğer adıyla Meşedi İbad, 1909), Şéyh Sen’an (1909), Rüstem ve Söhrab (1910), Arşın Mal Alan (1912-1913), Şah Abbas ve Hurşidbanu (1912), Aslı ve Kerem (1912) gibi eserlerini kendisi yazıp besteleyerek Azerî sahnesinin ilk operalarını yaratır. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Gori Muallim Mektebi ne amaçla kurulmuştur?
Edebiyatçı yetiştirmek |
İlkokullara öğretmen yetiştirmek |
Edebiyat öğretmeni yetiştirmek |
İlkokul öğrencilerine eğitim vermek |
Lise öğrencilerine eğitim vermek |
“Gori Muallim Mektebi veya Gori Seminaryası”: Rusların 1876’da Tiflis yakınlığındaki Gori şehrinde, ilkokullara öğretmen yetiştirme amacıyla kurdukları okul. Bu okulun Azerbaycan bölümü 1879’da açılmıştır. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Kafkasya'daki ilk Rus okulu kaç yılında açılmıştır?
1789 |
1793 |
1798 |
1802 |
1810 |
Kafkasya’daki ilk Rus okulu 1802’de Tiflis’te açıldı.
9.Soru
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin alfabe problemleriyle ilgilenmesi için kurduğu komisyonun çalışmalarına devam edememesinin sebebi nedir?
Sovyetler Birliğinin dağılması |
Bolşeviklerin Azerbaycan'ı ele geçirmesi |
Rusların bu girişime karşı çıkması |
Toplumun Arap alfabesini tercih etmesi |
Özbeklerin komisyona destek vermemesi |
1918’de kurulan milli Azerbaycan Cumhuriyeti, alfabe problemleriyle ilgilenmesi için bir komisyon kurmuş,
Bolşeviklerin Azerbaycan’ı ele geçirmeleriyle bu girişim yarıda kalmıştı. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Asıl mesleği öğretmenlik olan şair ve yazar olarak birçok eser kaleme aldığı gibi sosyal faaliyetleriyle uzun yıllar süren öğretmenliği sırasında yazdığı ders kitapları ve yetiştirdiği nesillerle de Azerbaycan’ın kültür tarihinde önemli rol oynayan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Asıl mesleği öğretmenlik olan şair ve yazar olarak birçok eser kaleme aldığı gibi sosyal faaliyetleriyle uzun yıllar süren öğretmenliği sırasında yazdığı ders kitapları ve yetiştirdiği nesillerle de Azerbaycan’ın kültür tarihinde önemli rol oynayan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Abdulla S¸aig· |
Hüse´yn Cavid |
Cefer Cabbarlı |
Semed Vurğun |
İlyas Efendiye´v |
Asıl mesleği öğretmenlik olan Abdulla S¸aig· (1881-1959), şair ve yazar olarak birçok eser kaleme aldığı gibi sosyal faaliyetleriyle uzun yıllar süren öğretmenliği sırasında yazdığı ders kitapları ve yetiştirdiği nesillerle de Azerbaycan’ın kültür tarihinde önemli rol oynamıştır.
11.Soru
Aşağıda verilen yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
Anar-Ağ Deve |
Elçin-Beş Mertebeli Evin Altıncı Mertebesi |
Yusif Semedoğlu-Getl Günü |
Sabır Ehmedov-Bizim Gızlar |
İsa Hüseyinov-Toğana |
C şıkkındaki eşleştirme doğrudur. Diğer eserler bahsedilen yazarlara ait değildir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Müslüman olmak yerine eski inançlarını koruyan Türk topluluklarından biri değildir?
Gagavuzlar |
Sarı Uygurlar |
Karaylar |
Tatarlar |
Tuva (Tuba) |
Türklerin büyük çoğunluğu 9-10. Yüzyıldan itibaren Müslüman olmuşsa da, diğer dinlere tâbi olanlar da vardır. Günümüzde, nüfusları az da olsa, eski inançlarını şöyle böyle devam ettiren Altay dağları yöresinde Tuva (Tuba), Hakas, Altay Kişi gibi küçük topluluklar vardır. Doğu Avrupa’da Hristiyan Gagavuzlar, Çin’de Budist Sarı Uygurlar, Kırım’dan Baltık ülkelerine kadar dağılmış, sayıları günümüzde epeyce azalmış Musevî Karaylar bunlar arasında sayılabilir. Tatarlar topluluklardan biri değildir. Doğru yanıt D’dir.
13.Soru
Türkiye Cumhuriyeti'nde hangi tarihte Latin alfabesine geçme kararı alınmıştır?
1923 |
1921 |
1930 |
1915 |
1928 |
Sovyetler Birliği’nde Latin alfabesine geçişin kesinlik kazanması ve uygulamanın başlamasından sonra, Rus yönetimin hiç beklemediği bir şekilde 1 Kasım 1928’de Türkiye Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nde uygulanan Latin alfabesini de göz önünde bulundurarak alfabeyi değiştirme kararı aldı. B
14.Soru
Hangisi "günümüz Azeri şiirinin" en tanınmış şairlerinden biridir?
Bahtiyar Vahapzade |
İsmail Şıhlı |
Bayram Bayramov |
İsa Hüseyinov |
Ezize Ceferzade |
Diğerleri 1960'lı yıllardan önce eserler veren ve edebi faaliyetlerini 1970'li yıllarda devam ettiren nispeten daha yaşlı bir ara nesildir. Şair değildirler. Cevap a şıkkıdır.
15.Soru
1912’de “Okuv Kuralı” adlı alfabe-okuma kitabında Arap alfabesini, Kazakçanın ses özelliklerini tamamıyla yansıtacak şekilde fonetikleştiren ve bu alfabenin
geniş kabul görürmesini sağlayan kimdir?
Abdurrauf Fıtrat |
Ibıray Altinsarin |
Mirze Feteli Ahundzade |
Ahmet Baytursunoğlu |
Münif Efendi |
Ahmet Baytursunoğlu 1912’de “Okuv Kuralı” adlı alfabe-okuma kitabında Arap alfabesini, Kazakçanın ses özelliklerini tamamıyla yansıtacak şekilde fonetikleştirir ve bu alfabe geniş kabul görür. Özbekler de bu gelişmeye uyar; Abdurrauf Fıtrat’ın da içinde bulunduğu bir gurup 1923’te dokuz ünlünün varlığına dayanan bir Arap alfabesi hazırlar ve ıslah edilmiş (fonetikleştirilmiş) bu alfabe Özbekistan’da kullanılır.
16.Soru
"Romantik bir şairdir. Çocuklar için yazdığı şiir, hikâye, roman ve piyeslerle tanınmıştır. Halk masallarını işleyerek yazdığı didaktik piyeslerle de dikkati çeker. İlk piyesi Gözel Bahar manzumdur. Bunu Çoban, İdéal ve İnsanlıg adlı romantik-sembolik eseri takip etti. Araz adlı romanı en tanınmış eserleri arasındadır. " Metinde sözü edilen sanatçı kimdir?
Hüséyn Cavid |
Üzéyir Hacıbeyli |
Cefer Cabbarlı |
Celil Memmedguluzade |
Abdulla Şaig |
Sözü edilen sanatçı Abdulla Şaig'dir.
17.Soru
I. Dünya Savaşından önce “Irak Türkmenlerinin Edebiyatı”nda kullanılan yazı veya edebiyat dili aşağıdakilerden hangisidir?
Arapça |
Azerbaycan Türkçesi |
Gagavuz Türkçesi |
Osmanlı Türkçesi |
Türkmen Türkçesi |
Irak’ta günümüzde “Irak Türkmenlerinin Edebiyatı” olarak adlandırılan edebiyatı Osmanlı edebiyatının bir kolu ve devamı olarak kabul etmek gerekir. I. Dünya savaşı sonlarına kadar bu bölgedeki Türkler tamamen Osmanlı yazılı edebiyatına dahil idiler. Kullandıkları yazı veya edebiyat dili Osmanlı Türkçesi idi. Doğru yanıt D’dir.
18.Soru
Nadanlıg (1894), Dilin Belası (1895), Şamdan Bey (1899), Nadir Şah (1899) gibi dram eserlerinin yazarı kimdir?
Hüséyin Cavid |
Şehriyar |
Cefer Cabbarlı |
Neriman Nerimanov |
Ehmed Cavad |
XIX. asrın sonlarında Neriman Nerimanov (1870-1925)’un tiyatro eserleri, konuları ve idealleriyle dikkati çeker. Asıl mesleği doktorluk olan N. Nerimanov, yazar ve siyaset adamı olarak Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynar. Hikâye ve roman da yazan Nerimanov’un Nadanlıg (1894), Dilin Belası (1895), Şamdan Bey (1899), Nadir Şah (1899) gibi dram eserleri vardır. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1970’li yıllarda bazı eserlerini Rusça olarak kaleme almış olan kuşağın temsilcilerinden biridir?
İsmail Şıhlı |
Hüséyn Abbaszade |
Bayram Bayramov |
Rüstem İbrahimbeyov |
Çingiz Hüséynov |
1970’li yıllarda bazı eserlerini artık Rusça olarak yazmaya başlayan bir kuşak vardır. Bunlar arasında iki kardeş Meg·sud İbrahimbeyov (d. 1935) ve Rüstem İbrahimbeyov (d. 1939) önemlidir. Yazarların her ikisi de hikâye, tiyatro, roman, büyük hikâye ve özellikle senaryolarıyla Sovyet insanının iç dünyasını, problemlerini ve dünya görüşünü realist ve objektif bir yaklaşımla eserlerine yansıtmışlardır. Doğru cevap D’dir.
20.Soru
Türk dünyasında alfabeyi birleştirmek için ele geçen tarihî fırsat aşağıdakilerden hangisidir.
Müslüman Türk halklarının Arap alfabesiyle bağını ortadan kaldırmak |
Komünist yönetimin, kurultayda Sovyet delegeleri üzerinde büyük baskılar kurması |
I. Türkoloji Kurultayı’nın toplanması |
Milletler Arası Çağdaş Türk Alfabeleri Sempozyumu |
Rus yönetimi altında yaşayan Türk aydınları arasında alfabe problemi |
1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsız Türk cumhuriyetlerinde
Latin alfabesi yeniden gündeme geldi. Problemi görüşüp tartışmak için Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün girişimiyle 18-20 Kasım 1991’te İstanbul’da “Miletler Arası Çağdaş Türk Alfabeleri Sempozyumu” düzenlendi. Bu sempozyuma katılan Türk dünyası temsilcileri, Türkiye’de kullanılan Latin alfabesini esas alarak 34 harfli bir Latin alfabesi tasarısını kabul edip bu tasarıyı Türk cumhuriyetleri yetkililerinin dikkatine sundu. Türk dünyasında alfabeyi birleştirmek için ele geçen bu tarihî fırsat iyi kullanılamadı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ