Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkistan medreselerindeki skolastik düşünceyi eleştirerek “içtihat” anlayışını,akılcı düşünceyi yeniden İslam toplumunda uygulamaya koyan alimlerden biri değildir?
Abdunnasır Kursevî |
Arif Sayranî |
İsmail Gaspıralı |
Nizameddin El-Kuruçî |
Şıhabüddin Mercanî |
Rus istilasından sonra İdil-Ural bölgesinde yeni açılan medreselerde, yavaş
yavaş dinî bilgiler yenilendi. Gerçek dinle hurafe arasındaki farklar açığa çıkmaya başladı. Tahsilleri sırasında İslâm medeniyetinin eski eserlerini okuma, inceleme imkânı bulan Abdunnasır Kursevî (1776-1813), Şıhabüddin Mercanî (1818-1889), Arif Sayranî, Nizameddin El-Kuruçî gibi din adamları, daha ileri bir adım atarak cemiyetteki yanlış din anlayışını, Türkistan medreselerindeki skolastik düşünceyi eleştirdi ve “içtihat” anlayışını, akılcı düşünceyi yeniden İslam toplumuna hatırlatmaya, onu uygulamaya koymaya başladılar (Togan 1981: 219-220, 488)
2.Soru
Münazara-i Akl-ü Aşk eserinin sahibi aşağıdakilerden hangisidir?
Seyyid Ebulgasım Nebati. |
Mirze Mehdi Şukuhi. |
Heyran Hanım. |
Gasımbey Zakir. |
Syitv Azim Şirvani. |
Mirze Mehdi Şukuhi. Cevap B'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyetten sonra İstanbul’a tahsil veya herhangi bir sebeple gelip bu şehirde yaşayan, okuyan, çalışan veya siyasi^ faaliyetlerine devam eden, Azerbaycanlı edebi^ ve siyasi^ şahsiyetlerinden biridir?
Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyetten sonra İstanbul’a tahsil veya herhangi bir sebeple gelip bu şehirde yaşayan, okuyan, çalışan veya siyasi^ faaliyetlerine devam eden, Azerbaycanlı edebi^ ve siyasi^ şahsiyetlerinden biridir?
Mehemmed Ağa S¸ahtahtlı |
Enver Memmedhanlı |
Sabit Rehman |
İlyas Efendiye´v |
Semed Vurğun |
II. Meşrutiyetten sonra İstanbul’a tahsil veya herhangi bir sebeple gelip bu şehirde yaşayan, okuyan, çalışan veya siyasi^ faaliyetlerine devam eden, Azerbaycanlı edebi^ ve siyasi^ şahsiyetlerinden Mehemmed Ağa S¸ahtahtlı'dır.
4.Soru
Vefalı Seriyye ve Solğun Çiçekler adlı dramlar aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
Abdulla Şaig |
Cefer Cabbarlı |
Hüséyn Cavid |
Semed Vurğun |
İlyas Efendiyév |
Cefer Cabbarlı (1889-1934) idi. Bakû’da yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Cefer Cabbarlı, Bakû’da “Rus-Tatar” mektebinde okuduktan sonra üniversitenin Tiyatro ve Şarkiyat bölümlerine devam eder. Küçük yaşlarından itibaren şiirler yazmaya başlayan Cabbarlı, güzel hikâyeler yazarı olarak da bilinir. İlk dramı Vefalı Seriyye (1915)’dir. Bunu Solğun Çiçekler (1917) takip eder.
5.Soru
Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya ne isim verilir?
Poéma |
Medhiye |
Kaside |
Geraylı |
Alaylı |
Geraylı: Azerbaycan halk şiirinde sekiz heceli koşmaya verilen isim.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sovyetler Birliği’nde büyük kollektif çiftlik veya tarım işletmesine verilen addır?
Tarıglag |
Penah |
Siyavuş |
Fehriyye |
Kolhoz |
Kolhoz: Sovyetler Birliği’nde büyük kollektif çiftlik veya tarım işletmesi' dir.
7.Soru
Hüseyinzade Ali Bey’in “Türkler Kimdir ve Kimlerden İbarettir” adlı büyük makalesi hangi gazetede yayınlanmıştır?
Tercüman |
Ekinçi |
Hayat |
Şark-ı Rus |
Ziya |
Azerbaycan aydınları, Rusların kendilerini “Tatar”, “Kafkasya Tatarı” “Azerbaycan Tatarı” veya sadece “Müslüman” olarak adlandırmalarını doğru ve yeterli bulmamış, eskiden beri kullandıkları, tarihî derinliği olan “Türk” nitelendirmesini tercih etmişlerdir. Bu konuda özellikle Hüseyinzade Ali Bey’in “Türkler Kimdir ve Kimlerden İbarettir” (Hayat gazetesi, 1905-1906) adlı büyük makalesi çok etkili olmuştur.
8.Soru
Türk boyları arasında ayrı ayrı “millî diller yaratmak” ideali kime aittir?
Kazak aydınlarına |
Rus misyonerlerine |
Azerî aydınlarına |
Rus bilim adamlarına |
Türk aydınlarına |
Türk boyları arasında ayrı ayrı “millî diller yaratmak” ideali Rus misyonerlerinin siyasetidir.
9.Soru
XX. yüzyıl Azeri edebiyatında Nadanlıg· (1894), Dilin Belası (1895), S¸amdan Bey (1899), Nadir S¸ah(1899) gibi dram eserleri olan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Neriman Nerimanov |
Celil Memmedg·uluzade |
Ebdürrahim Bey Hag·ve´rdili |
U¨ze´yir Hacıbeyli |
Abdulla S¸aig· |
XX. yüzyıl Azeri edebiyatında Nadanlıg· (1894), Dilin Belası (1895), S¸amdan Bey (1899), Nadir S¸ah(1899) gibi dram eserleri olan yazar, Neriman Nerimanov'dur.
10.Soru
Behtiyar Vahabzade’ye ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
Türkiye’de en çok eserleri basılan şairlerden biridir. |
Sovyet döneminde milli problemleri cesaretle ele alıp işlemiştir. |
Azerbaycan isimli manzumesi en karakteristik eseridir. |
Şiirin yanı sıra dram eserleri de yazmıştır. |
Vezne ve kafiyeye önem vermiştir. |
Günümüz Azeri şiirinin en tanınmış şairlerinden biri olan, vezne ve kafiyeye şiirin muhtevası kadar değer veren Behtiyar Vahabzade, klasik şiir geleneklerinin geliştirilerek devam ettirilmesine gayret eder. Milli meseleler karşısındaki hassasiyeti, halkın vicdanının sesi olması onu halkla bütünleştirmiştir. Türkiye’de en çok eserleri basılan şairlerden biri olan Vahabzade, Sovyet döneminde milli problemleri cesaretle ele alıp işlemesiyle şöhret kazanmıştır. Şıklarda bahsi geçen Azerbaycan isimli manzume ise, Vahabzade tarafından değil, Semed Vurğun tarafından kaleme alınmıştır. Doğru cevap C’dir.
11.Soru
"Azerbaycan’da fikrî, edebî oluşumun, gelişmelerin içinde bulunan ve ona yön veren ilk aydınlardandır. Âlim, mütefekkir, istidatlı bir şair ve tarih
yazarıdır. Son Bakû (Bakı) hanının oğludur. Mükemmel bir tahsil görmüş, dinî ilimler yanında aklî ilimler, Şark edebiyatı okumuştur. Tiflis’te Rusça öğrenir, Rus fikir ve siyaset muhitini, sosyal hayatını yakından tanır. Dostları arasında birçok “asilzade” Rus subayı, bürokrat, edebiyatçı ve şair bulunuyordu. “Dekabristler”le de yakın ilişkiler kurmuştur. 1846’da Hacca giderken geçtiği İstanbul’da I. Abdülmecid Han’a Arapça yazdığı Esrârü’l-Melekût adlı astronomiye ait eserini takdim etmiştir. Azerî edebiyatında modern hikâyenin müjdecisi olan nâzım-nesir karışık olarak yazdığı Kitab-ı Askeriyye’de, mesneviler ve âşık hikâyelerinin etkisi görülür." Metinde sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Mirze Şefi Vâzéh |
Gasımbey Zâkir |
İsmail Bey Kutkaşınlı |
Abbasguluağa Bakıhanov Güdsî |
Mirze Méhdi Şükûhî |
Abbasguluağa Bakıhanov Güdsî
12.Soru
1879’da Tiflis’te , Rusça ve Azerbaycan Türkçesiyle “Tekmilleştirilmiş Müselman Elibası” ve 1902’de de “Savtî Şark Elibası” adlı kitaplarını bastıran ağağıdakilerden hangisidir?
Mehemmedağa Şahtahtlı
|
İsmail Gaspıralı
|
Mirze Feteli Ahundzade,
|
İlminski
|
Münif Efendi
|
13.Soru
XIX. asrın sonlarında tiyatro eserleri, konuları ve idealleriyle dikkati çeken Neriman Nerimanov ’un eserlerinden birisi aşağıdakilerden hangisidir?
Dilin Belası
|
Çay Destgâhı
|
Kâmança
|
Deli Yığınçağı
|
Anamın Kitabı
|
14.Soru
Tamamen orijinal tarzıyla, satirik, realist şiirler yazarak yeni şiirin ilk büyük başarısını sağlayan, modern Azerbaycan şiirinin kurucusu kabul edilen edebiyatçı aşağıdakilerde hangisidir?
Mehemmed Hadi
|
Abdulla Şaig
|
Ahmet Cevad
|
Hüseyin Cavid
|
Mirze Aliekber Sâbir
|
15.Soru
Azerî edebiyatında millî bir mesele ve konu olarak ele alınan “Cenup (Güney) Mevzuu”nda ilk ve en başarılı eserleri veren yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Süléyman Veliyév |
Memmed Seid Ordubadi |
Méhdi Hüséyn |
Mirze İbrahimov |
İmran Gasimov |
Mirze İbrahimov, çok yönlü bir yazar, bilim adamı ve politikacıdır. Azerî edebiyatında millî bir mesele ve konu olarak ele alınan “Cenup Mevzu’u”nda ilk ve en başarılı eserleri vermiştir; Gelecek Gün, Cenup Hikâyeleri, Perviz’in Heyatı, Pervane vs. Aynı zamanda Böyük Demokrat (1939, Celil Memmmedguluzade hakkında), Heyat ve Edebiyyat, Böyük Şairimiz Sabir, Aşık Şe’rinde Realizm gibi edebiyat araştırmaları ve tenkidî eserleriyle tanınmıştır.
16.Soru
Azerbaycan’da 10 “hanlık” (beylik) bir tane sultanlık hangi yıl ortaya çıkmıştı?
1847 |
1747 |
1746 |
1846 |
1856 |
1747’te İran’da Afşar Nadir Şah’ın öldürülmesinden sonra Kuzey Azerbaycan üzerindeki İran Türk devletinin nüfuzu zayıflamış, yerel beyler bağımsızlığına kavuşmuş Azerbaycan’da 10 “hanlık”
(beylik) bir tane sultanlık ortaya çıkmıştı.
17.Soru
Hangisi Doğu Avrupa'daki müslüman olmayan Türk boyudur?
Tuva |
Gagavuzlar |
Hakas |
Altay Kisi |
Sarı Uygurlar |
Günümüzde, nüfusları az da olsa, eski inançlarını şöyle böyle devam ettiren Altay dağları yöresinde Tuva (Tuba), Hakas, Altay Kişi gibi küçük topluluklar vardır. Doğu Avrupa’da Hristiyan Gagavuzlar, Çin’de Budist Sarı Uygurlar, Kırım’dan Baltık ülkelerine kadar dağılmış, sayıları günümüzde epeyce azalmış Musevî Karaylar bunlar arasında sayılabilir.
18.Soru
İran'da hangi tarihler arasında Türkçe Eıtim ve Matbuat tamamen yasaklandı?
1979- 2015 |
1924- 1979 |
1935- 1979 |
1950- 2000 |
1924- 2015 |
Iran'da Türkçe Eğitim ve Matbuat 1924 -1979 yilları arasında tamamaen yasaklanmiştir.
Dogru cevap B'dir.
19.Soru
Seyyid Mehemmed Hüseyin Şehriyar'ın bütün Türk Dünyasını ayağa kaldıran, her yerden bu esere nazireler yazılan, iki parçadan oluşan manzumesinin adı nedir?
Heydar Babaya Selam |
Sazımın Sözü |
Edebiyat Ocağı |
Pare Pare |
Şah İsmail |
Diğer eserler zaten soruda bahsedilen yazara ait değildir. Cevap a şıkkıdır.
20.Soru
Türk dilini yazmak için tarih boyunca birçok alfabe kullanıldığı bilinse de bunlar arasında şimdiye kadar en uzun ömürlü olanı ve bazı yörelerde ha^len kullanılan alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
Türk dilini yazmak için tarih boyunca birçok alfabe kullanıldığı bilinse de bunlar arasında şimdiye kadar en uzun ömürlü olanı ve bazı yörelerde ha^len kullanılan alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
Arap alfabesi |
Uygur alfabesi |
Kazak alfabesi |
Kiril alfabesi |
Kırgız alfabesi |
Türk dilini yazmak için tarih boyunca birçok alfabe kullanıldığı bilinse de bunlar arasında şimdiye kadar en uzun ömürlü olanı ve bazı yörelerde ha^len kullanılan Arap alfabesidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ