Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Arap harflerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulunanlardan biridir?
Arap harflerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulunanlardan biridir?
Ahmet Cevdet Paşa |
S¸inasi |
Ebüzziya Tevfik |
Hüseyin Cahit Yalçın |
Abdullah Cevdet |
Ahmet Cevdet Paşa (1854’te) ve S¸emsettin Sami, Arap harf- lerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulundular.
2.Soru
1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsız Türk cumhuriyetlerinde ne olmuştur?
Sovyet yöneticileri için “Ruslaştırma”nın birinci aşamasıydı. |
Sovyetler Birliği’nde Latin alfabesine geçişin kesinlik kazanması ve uygulamanın |
Latin alfabesi yeniden gündeme geldi. |
Fergana bölgesi ağızlarının edebî dil için esas alınması görüşleri, Sovyet |
Arap harflerini kullanmaya devam etme fikri |
1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsız Türk cumhuriyetlerinde
Latin alfabesi yeniden gündeme geldi.
3.Soru
Azerbaycan 'da tiyatro alanında 1880 yılında Nahçivan’da kurulan profesyonel denilebilecek ilk cemiyetin adı nedir?
Dram Cemiyeti
|
Roman cemiyeti
|
Şiir cemiyeti
|
Hikaye cemiyeti
|
Tarih cemiyeti
|
4.Soru
Hüséyn Cavid'in (1882-1941)Türkiye’de yanlış Batılılaşma ve bunun yol açtığı ahlak bozuklukları, sosyal çöküş, tenkit ettiği ve Batılılaşmayı “Firenk hayranlığı” olarak yanlış bir şekilde kabullenen bir ressamın facialı hayatı tasvir ettiği eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Ana (1945) |
Lâl (1921) |
İldırım (1927) |
Péygamber (1922) |
Uçurum (1917) |
Hüséyn Cavid'in (1882-1941)Türkiye’de yanlış Batılılaşma ve bunun yol açtığı ahlak bozuklukları, sosyal çöküş, tenkit ettiği ve Batılılaşmayı “Firenk hayranlığı” olarak yanlış bir şekilde kabullenen bir ressamın facialı hayatı tasvir ettiği eseri bir manzum dramı olan Uçurum'dur (1917). Doğru cevap E'dir.
5.Soru
İran kaç yılında bir Türk devleti olmaktan çıkıp siyasi, kültürel yapısında tamamen Farsların hakim olduğu bir devlet haline gelmiştir?
1904 |
1914 |
1924 |
1934 |
1944 |
İran, XX. yüzyıl başlarında Rusya ve İngiltere’nin kontrolü altına girmeye mecbur olsa da 1924 yılına kadar iyi kötü bağımsızlığını ve Türk kimliğini koruyabildi. 1924’te İngilizlerin de yardımı ile Rıza Han, Türk Kaçar hanedanını tahttan uzaklaştırarak İran’ın kontrolünü eline geçirdi ve kendini şah ilan etti. Böylece 1924’ten sonra İran bir Türk devleti olmaktan çıktı; siyasî, kültürel yapısında tamamen Farsların hâkim olduğu bir devlet hâline geldi.
6.Soru
"Azerbaycan Türk masal ve hikâyelerini derledi. Ayrıca Pare Pare (1963) adlı bir Azerbaycan Türk şiiri antoloijsi hazırladı ve bastırdı. Çocuklar için yazdığı masal ve hikâyeler oldukça beğenildi ve şöhreti İran’ın dışına taştı. Küçük Kara Balık hikâyesi birçok ödüle layık görüldü. Hikâyelerinin birçoğu Türkeye’de de yayımlandı. "Metinde sözü edilen sanatçı kimdir?
Hemid Nutki |
Semed Behrengi |
Seyyid Mehemmed Hüséyn Şehriyar |
Helil Rıza Ulutürk |
Nigâr Refibeyli |
Sözü edilen sanatçı Semed Behrengi'dir.
7.Soru
Rus Çarının yetkilerinin sınırlanmasını ve Rusyanın meşrutî monarşizmle idare edilmesini isteyen hürriyetçi, demokrat düşüncelere sahip asker ve aydınlara verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Bolşevikler |
Monarşistler |
Nihilistler |
Maarifçiler |
Dekabristler |
Dekabristler: Rus Çarının yetkilerinin sınırlanmasını ve Rusyanın meşrutî monarşizmle idare edilmesini isteyen hürriyetçi, demokrat düşüncelere sahip asker ve aydınlar 14 Aralık 1825’te ayaklandılar fakat, başarılı olamadılar; liderleri öldürüldü, birçoğu sürgüne gönderildi. Onların ideallerini paylaşanlara “Debabrist” denilmektedir.
8.Soru
Azerbaycan edebiyatında hürriyet temasını Servet-i Fünunculara yakın bir dille en belirgin şekilde işleyen şair aşağıdakilerden hangisidir?
Hüséyn Cavid |
Mehemmed Hâdi |
Mirze Aliekber Sâbir |
Ehmed Cavad |
Mirze Ali Muciz |
Azerbaycan edebiyatında hürriyet temasını Servet-i Fünunculara yakın bir dille en belirgin şekilde işleyen şair Mehemmed Hâdi’dir. Hürriyetçi, adaletçi, inkılapçı bir şair olarak yıldızı parlayan M. Hâdi, Türkiye’deki Türkçülük, İslamcılık cereyanlarının sempatizanlarındandır. Doğru cevap B’dir.
9.Soru
Dinleri itibarıyla (Ortodoks-Hristiyan) Osmanlı kültürünün belli ölçüde dışında kalmış, Oğuz nitelikleri taşımasına rağmen farklı bir dil ve alfabe kullanan, yine de dil bakımından en yakın oldukları topluluk Türkiye Türkleri olan Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir?
Gagavuzlar |
Türkmenler |
Kıbrıs Türkleri |
Yunanistan Türkleri |
Bulgaristan Türkleri |
Osmanlıların Avrupa’dan çekilme sürecinde birçok Türk topluluğu özellikle XIX-XX. Yüzyıllar içerisinde değişik tarihlerde devletin sınırları dışında kalmıştır. Bu topluluklar içinde Moldavya’daki Gagavuzları ayrıca olarak ele almak gerekir. Çünkü dinleri itibarıyla (Ortodoks-Hristiyan) Osmanlı kültürünün belli ölçüde dışında kalmışlar, Oğuz nitelikleri taşımasına rağmen farklı bir dil ve alfabe kullanmışlardır. Yine de dil bakımından en yakın oldukları topluluk Türkiye Türkleridir. Doğru yanıt A’dır.
10.Soru
I. Tacettin Yalçıkul
II. Ebilmenih Kargalı
III. Hibatulla Salihar
IV. Şemsetdin Zeki
V. İsmail Gaspıralı
Yukarıdakilerden hangileri çeşitli Türk halkları tarafından severek okunan sufi şairlerdendir?
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II, III ve IV |
I, II, III, IV ve V |
Doğru cevap D'dir. Bu sufi şairler hangi Turk halkina mensup olursa olsunlar, kuzeybatı bölgesinde eskiden beri kullanılan , Çağatay Türkçesine dayanan anlaşılır bir dille yazdıklarından sadece Kırım'da, İdil-Ural bolgesinde Tatarlar, Başkurtlar arasında değil, batıdaki bazi Kazaklar arası da da sevilerek okunmuşlardır.
11.Soru
"Ey şanlı ülkenin şanlı ordusu, Unutmam Kafkasa girdiğin günü! Gelirken koğmaya Turan'dan Rus'u Ayağını Karadeniz öptü mü?"Yukarıdaki dizeler hangi şaire aittir?
Hüseyin Cavit
|
Ahmet Cevat
|
Süleyman Rüstem
|
Uzeyir Hacıbeyli
|
Cafer Cabbarlı
|
12.Soru
Azerbaycan edebiyatının ilk realist romanlarından biri olan iki bölümlük Mektuba^t-ı S¸e´yda Bey S¸irvani^ (Muallimler İftiharı 1898, Gelin- ler Hamayili, 1900) ve ilk realist hika^yelerden kabul edilen Allah Hovfu (1906) ile G·urban Bayramı, Yahud On Gün Riyazet (1907) gibi eserleriyle modern hika^ye ve roman türünün gelişmesine hizmet etmiş isim aşağıdakilerden hangisidir?
Azerbaycan edebiyatının ilk realist romanlarından biri olan iki bölümlük Mektuba^t-ı S¸e´yda Bey S¸irvani^ (Muallimler İftiharı 1898, Gelin- ler Hamayili, 1900) ve ilk realist hika^yelerden kabul edilen Allah Hovfu (1906) ile G·urban Bayramı, Yahud On Gün Riyazet (1907) gibi eserleriyle modern hika^ye ve roman türünün gelişmesine hizmet etmiş isim aşağıdakilerden hangisidir?
Sultan Mecid G·enizade |
Yusif Vezir C¸emenzeminli |
Memmed Seid Ordubadi |
Mir Celal |
Me´hdi Hüse´yn |
Azerbaycan edebiyatının ilk realist romanlarından biri olan iki bölümlük Mektuba^t-ı S¸e´yda Bey S¸irvani^ (Muallimler İftiharı 1898, Gelin- ler Hamayili, 1900) ve ilk realist hika^yelerden kabul edilen Allah Hovfu (1906) ile G·urban Bayramı, Yahud On Gün Riyazet (1907) gibi eserleriyle modern hika^ye ve roman türünün gelişmesine hizmet etmiş isim Sultan Mecid G·enizade'dir.
13.Soru
Azerbaycan'da tiyatronun gelişimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Azerbaycan’da da tiyatronun ortaya çıkışı Avrupaî hayat tarzının etkisine bağlı olmuştur. |
Genel vali Knyaz (Prens) Vorontsov 1849-1851 yılları arasında bir tiyatro binası yaptırır. |
Mirze Feteli Ahundzade, 1850’den itibaren altı komedi ve bir hikâye yazar. |
Azerbaycan'ın ilk tiyatro eserleri Azerbaycan Türkçesi ile kaleme alınmış ve sahnelenmiştir. |
Komediler “Kavkaz” adlı gazetede art arda neşredilir. |
Azerbaycan Türkçesiyle kaleme alınan, Azerbaycan’ın ilk tiyatro eserleri, önce Rusça basıldıkları gibi, sahneye de önce Rusça ve Ruslar tarafından konulmuşlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.
14.Soru
Hangisi Kuzey batı ve Kuzey doğu Türklerinden değildir?
İdil-Ural Tatarları |
Karaylar |
Gürciler |
Başkurtlar |
Karaçay Balkarlar |
Bu guruba Kırım Tatarları, İdil-Ural Tatarları, Sibirya Tatarları, Karaylar, Başkurtlar, Kumuklar,
Karaçay Balkarlar, Noğaylar, Kazaklar, Kırgızlar vd. dâhildir.
15.Soru
Dede Korkut hakkında senaryo yazmış ayrıca "Dede Korkut Dünyası" adlı incelemesiyle, konuya tamamen yeni bir gözle bakan yazar kimdir?
Yusif Semedoğlu |
Anar |
Mövüd Süleymanlı ( |
Ekrem Eylisli |
Sabir Azerî |
Anar, çok yönlü bir yazar olarak dikkati çeker. Çok iyi bir öğrenim görmüş, mükemmel
bir ortamda yetişmiştir. Sadece Azerbaycan’ın değil Rus ve Batı dünyasının da belli
başlı eserlerini incelemiş, okumuş; geniş bilgi ve derin kültürü onun insan problemleri
üzerinde yoğunlaşmasını sağlamıştır. Eser Anar' a aittir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi günümüzde bağımsız devletlere sahip Türk boylarından biridir?
Başkurdistan |
Çuvaşistan |
Özbekistan |
Tataristan |
Yakutistan |
Dünyanın çeşitli yörelerinde yaşayan Türk soyundan insanların oluşturduğu düşünülen topluluğa “Türk dünyası” denir. Türk dünyasının nüfusu 2011’de yaklaşık olarak 180-200 milyon civarındadır.
Günümüzde bu dünyayı oluşturan Türk boyları, siyasî, sosyal ve kültürel hayat bakımından bir hayli değişik şartlar altında varlıklarını sürdürmektedir. Bunlar arasında bağımsız devletlere sahip olanlar (Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan), başka milletlerin yönetimi altında bazı siyasî ve kültürel haklar elde etmiş olarak (Tataristan, Başkurdistan, Çuvaşistan, Yakutistan ve diğer yerlerde) yaşayanlar olduğu gibi sebebi ne olursa olsun, hiçbir siyasî, kültürel hakka sahip olmayanlar da (Suriye ve İran Türkleri gibi) vardır.
17.Soru
Azerbaycan Türklerinin mili şuurunu, milli tarih anlayışını güçlendiren "Çırpınırdın Karadeniz Bakıp Türk'ün Bayrağına" şiirinin şairi kimdir?
Mirza Ali Muciz |
Mirza Aliekber Sâbir |
Resul Rıza |
Ehmed Cavad |
Sultan Mecid Genizade |
Ehmed Cavad Azerbayacan milli marşının sözlerini yazmış bir şairdir. Aynı zamanda çok bilinen "Çırpınırdın Karadeniz Bakıp Türk'ün Bayrağına" dizeleriyle başlayan marşın da şairi olan kişidir.
18.Soru
Asıl mesleği doktorluk olan ancak yazar ve siyaset adamı olarak Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynayan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Asıl mesleği doktorluk olan ancak yazar ve siyaset adamı olarak Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynayan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Neriman Nerimanov |
Celil Memmedg·uluzade |
U¨ze´yir Hacıbeyli |
Abdulla S¸aig· |
Hüse´yn Cavid |
XIX. asrın sonlarında Neriman Nerimanov (1870-1925)’un tiyatro eserleri, konuları ve idealleriyle dikkati çeker. Asıl mesleği doktorluk olan N. Nerimanov, yazar ve siyaset adamı olarak Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynar.
19.Soru
Sovyet yönetiminin Türklerin alfabe değiştirmesinde ısrar etmesinin sebeplerinden biri değildir?
Türkler arasında eğitimi kolaylaştırmak |
Müslüman Türk halklarının Arap alfabesiyle bağını ortadan kaldırmak. |
Türkleri eski dinî-millî kültürlerinden koparmak |
Alfabeleri farklılaştırarak onları birbirinden uzaklaştırmak. |
Türk boyları arasında ayrı ayrı millî diller yaratmak |
Sovyet yönetiminin asıl isteği, Türkler arasında eğitimi kolaylaştırmak değildir.
20.Soru
- Türkiye Türklerinin 1928-1929’da Latin alfabesine geçmesi.
- Türkiye Cumhuriyeti’nin bir ara Balkanlar ve Kıbrıs hâriç, Türkiye dışında Türkler olduğunu kabul ve itiraf etmekten çekinerek onların problemlerinden uzak durması.
- Irak yönetiminin yoğun baskıları.
- Irak’ta yetişen genç kuşakların Osmanlı mazisini unutmaya başlaması.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Irak Türklerinin, Arapların kendilerine uygun gördüğü “Türkmen” kimliğini belli ölçüde kabullenmelerine yol açan sebepler arasındadır?
I ve II |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
III ve IV |
Hepsi |
Türkiye Türkleri 1928-1929’da Latin alfabesine geçtikten sonra Irak Türkleri Arap alfabesini kullanmaya devam ettiler. Bilinen sebeplerle Türkiye Cumhuriyeti’nin bir ara Balkanlar ve Kıbrıs hâriç, Türkiye dışında Türkler olduğunu kabul ve itiraf etmekten çekinerek onların problemlerinden uzak durması; Irak yönetiminin yoğun baskıları; ayrıca Irak’ta yetişen genç kuşakların Osmanlı mazisini unutmaya başlaması gibi sebeplerle Irak Türkleri, zamanla Arapların kendilerine uygun gördüğü “Türkmen” kimliğini belli ölçüde kabullendi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ