Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki hikayelerden hangisi Kırım edebiyatının İslam-Türk kültü dünyasıyla münasebetli olduğunun bir kanıtı sayılamaz?
Tair ve Zore |
Mem u Zin |
Arzı ve Ganber |
Leyli ve Mecnun |
Yusuf ve Züleyha |
Köroğlu, Battal Gazi, Kesikbaş gibi hikâyeler ise Anadolu’dan Kırım’a geçmiştir. Bazı aşk hikâyeleri ise Aşık Garib, Aşık Kerem [Kerem ve Aslıhan], Ta[h]ir ve Zo[h]re, Arzı ve Ganber, Anadolu’daki varyantlarla ortaklık gösterir. Ayrıca Yusuf ve Züleyha, Leyli ve Mecnun, Ferhat ve Şirin gibi kaynağı yazılı Doğu edebiyatı olan mesnevi veya halk hikâyeleri de İslâm-Türk kültür dünyasıyla ilişkilerini temsil eder.
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap B şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kırım’daki Rus Öğretmen Okulu’ndan mezun, Çarlığa karşı aktif siyasî mücadeleden yana olanlardan biridir?
Şevki Bektöre |
Bekir Sıdkı Çobanzade |
Abdurreşit Mehdiyev |
Numan Bayburtlu |
Mehmet Niyazi |
Kırım’daki Rus Öğretmen Okulu’ndan mezun, Çarlığa karşı aktif siyasî mücadeleden yana olan Abdurreşit Mehdiyev, Hüseyin Şamil Toktargazi, İlyas Boraganski, Osman Zaatov, Hasan Çergeyev, Ali Bodaninski bulunmakta idi.
3.Soru
Kırım Tatar Kiril alfabesinde olup Kırım Tatar Latin alfabesinde olmayan harf aşağıdakilerden hangisidir?
В в |
Х х |
Е е |
K K |
Ч ч |
Х х harfi Kırım Tatar Kiril alfabesinde olmasına karşın Kırım Tatar Latin alfabesinde yoktur.
4.Soru
Kırım millî Türk hayatını hem de insanlığın gördüğü en dehşetli savaş ortamını eserlerinde zehir dili olmadan, insanlığını, objektif tavrını koruyarak anlatan yazar kimdir?
Cengiz Dağcı |
Eşref Şemizade |
Bekir Çobanzade |
Şevki Bektöre |
Hasan Sabri Ayvazof |
Cengiz Dağcı, Kırım millî Türk hayatını hem de insanlığın gördüğü en dehşetli savaş ortamında ırkı, dini, dili ne olursa olsun insanın çektiği azabı, katlandığı acıları anlatır. Böylece o dünyanın hümanist kültürüne de kendi ölçüsünde katkıları olan bir yazar olarak tarihe geçti.
5.Soru
Müslümanlara yönelik siyasette bir yumuşama olmasıyla birlikte Dini Hoşgörü Kararnamesi'nin çıkartılması hangi dönemde gerçekleşmiştir?
Anna Ivanovna |
II. Nikolay |
II. Katerina |
III. Petro |
I. Aleksandr |
II. Katerina döneminde Müslümanlara yönelik siyasette bir yumuşama olur. “Dinî Hoşgörü Kararnamesi” çıkartılır, Tatarlara Rusya içleriyle ticaret yapma imkânı sağlanır, onların yeniden cami ve medrese açmalarına verilir, 1789’da Ufa’da Rusya Müslümanları Müftülüğü (diğer adı Orenburg İdare-i Ruhaniyesi) kurulur.
6.Soru
İsmail Gaspırlı'nın "Neşriyat-ı İsmaiiye" olarak adlandırdığı Türkçe ilk yayınları hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Tonguç-Şafak |
Tonguç-Rus Doğu Anlaşması |
Şafak-Rusya Müslümanları |
Rusya Müslümanları-Rus Doğu Anlaşması |
Rus Doğu Anlaşması-Şark-ı Ekber Meselesi |
1881 yılında yayınladığı Tonguç ve Şafak ilk Türkçe yayınlardır. Cevap a şıkkıdır.
7.Soru
"İsmail Bey, bu eserinde zengin bir tüccar çocuğu olan ve medresede iyi bir öğrenim gören Taşkentli Molla Abbas’ın gözüyle, daha doğrusu Müslüman bir Türkün gözüyle Avrupa ve özellikle Fransa’yı anlatır."
Yukarıda konusu verilen eser aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Kadınlar Ülkesi |
Gün Doğdu |
Arslan Kız |
Sudan Mektupları |
Frengistan Mektupları |
Frengistan Mektupları
İsmail Bey, bu eserinde zengin bir tüccar çocuğu olan ve medresede iyi bir öğrenim gören Taşkentli Molla Abbas’ın gözüyle, daha doğrusu Müslüman bir Türkün gözüyle Avrupa ve özellikle Fransa’yı anlatır
8.Soru
2011 yılında Türk Dünyası nüfusu kaçtı?
120-140 milyon |
141-160 milyon |
161-179 milyon |
180-200 milyon |
201-220 milyon |
Dünyanın çeşitli yörelerinde yaşayan Türk soyundan insanların oluşturduğu düşünülen topluluğa “Türk dünyası” denir. Türk dünyasının nüfusu 2011’de yaklaşık olarak 180-200 milyon civarındadır.
9.Soru
Özbekistan’a sürülen Kırım Tatarları arasında şahsiyeti, şairliği ve edebiyat bilgisinin derinliğiyle genç edebiyatçılara örnek olan şahsiyet aşağıdakilerden hangisidir?
Eşref Şemizade |
Şevki Bektöre |
Şamil Alaâdin |
Reşid muratd |
Gafar Sulğanaklı |
Eşref Şemizade
10.Soru
Tatar tiyatrosunda bilinen ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?
Öç Bedbehet |
Redd-i Biçare Kız |
Hatınnarga Hediye |
Biçare Kız |
Yaş Kız |
Bilinen ilk tiyatro eseri Abdurrahman İlyasî’nin Biçare Kız (1887) adlı eseridir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Muhammed Zahir Bigi tarafından kaleme alınmış olan “Ulûf Yaki Güzel Kız Hatice” isimli romanın karakterlerinden biridir?
Selime Yaki İffet |
Esma Yaki Emel |
Bikbolat Hazret |
Musa Salihov |
Gali Cevadof |
Ulûf Yaki Güzel Kız Hatice, konusu itibarıyla realist bakış açısıyla yazılmış bir cinayet romanıdır. Bu romanın karakterlerinden biri olan Musa Salihov, Kazan zenginlerinden birinin oğlu olan üniversite mezunu, ticaretle uğraşan bir gençtir. Doğru cevap D’dir.
12.Soru
İsmail Gaspıralı'nın, Taşkentli Molla Abbas’ın ülkesinden ayrılıp Fransa’ya kadar gelmesini ve Avrupa’da özellikle Paris’teki gözlemlerini anlattığı eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Frengistan Mektupları |
Darürrahat Müslümanları |
Kadınlar Ülkesi |
Arslan Kız |
Sudan Mektupları |
Frengistan Mektupları’nda Taşkentli Molla Abbas’ın ülkesinden ayrılıp Fransa’ya kadar gelmesi ve Avrupa’da özellikle Paris’teki gözlemleri anlatılır. Daha sonraki tefrikalarda Mola Abbas’ın İspanya seyahatine çıkması, burada başından geçenler hikâye edilir.
13.Soru
Vefat etmiş kimse” anlamında olup, gayr-i Müslimler için saygı amacıyla kullanılan sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
Müteveffa |
Mefhum |
İnsiyak |
Müstehzi |
Müfrit |
Müteveffa “Vefat etmiş kimse” anlamında olup, gayr-i Müslimler için saygı amacıyla kullanılır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kazan’da tercümanlık, mütercimlik ve 1785- 1800 yıllarında “Kazan I. Er Balalar Gimnaziyası”nda Tatar dili öğretmenliği yapmıştır?
Said Halfin |
İbrahim Halfin |
Mirza Cafer Topçubaşı |
Hüseyin Feyizhanov |
Muhammed Gali Mahmudov |
Said Halfin [Halfeoğlu] (1732-1785). Kazan’da tercümanlık, mütercimlik ve 1785- 1800 yıllarında “Kazan I. Er Balalar Gimnaziyası”nda Tatar dili öğretmenliği yaptı. Rusya’da Tatar Türkçesiyle basılan ilk alfabe kitabı “Tatar Tili Elfbası”nın da yazarıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İsmail Gaspıralı'nın, "Rusya Müslümanları" adlı eserinde değindiği konular arasında yer almaz?
Rusların, Müslümanları-Türkleri asimile etmek, Hristiyanlaştırmak siyasetinden artık vazgeçmesi gerektiği |
Rus yöneticilerin, artık Rusya'nın dünyadaki en büyük İslam ülkelerinden biri olduğu gerçeğini kabullenmeleri gerektiği |
Müslümanların eğitiminin bir devlet görevi olması gerektiği |
Rusça'nın devletin tek resmî ve günlük konuşma dili olması gerektiği, ana dilde eğitimin lüzumsuzluğu |
Medrese ve cami yanlarındaki mekteplerde yapılan eğitimin ıslah edilmesine izin verilmesi gerektiği |
Rusça'nın devletin tek resmî ve günlük konuşma dili olması gerektiği, ana dilde eğitimin lüzumsuzluğu
16.Soru
- 1906 yılında doğmuştur
- 1929 yılında Türkmen gazetesinde muhabir olmuştur
- Puşkin’in bazı şiirlerini Türkmen Türkçesine tercüme etmiştir
- Yazdığı şiirler 1933 yılında Türkmenistan Devlet Yayın Evi tarafından “Hücum” adıyla yayımlanmıştır
- Sovyet rejimi tarafından 1937 yılında Tutuklanmış 1941 yılında yok edilmiştir
Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki hangi Türkmen şairine aittir?
Oraz Täçnazarov |
Şalı Kekilov |
Hocanepes Çarıyev |
Aman Kekilov |
Berdi Kerbabayev |
1906 yılında Bäherden’de doğan Çarıyev, 1929 yılında Türkmenistan gazetesinde muhabir olur ve Taşkent’te bulunan Orta Asya Komünistlik Üniversitesi’nde basın yayın öğrenimi görür. Puşkin’in bazı şiirlerini Türkmen Türkçesine tercüme eden Çarıyev, yazdığı şiirler ile Türkmen şiirinin gelişmesine katkı sağlamış önemli şairlerdendir. Hocanepes Çarıyev’in yazdığı şiirler 1933 yılında Türkmenistan Devlet Yayın Evi tarafından Hücüm “Hücum” adıyla yayımlanmıştır. Türkmen edebiyatına büyük katı sağlayacağı yazdığı güzel şiirler ile anlaşılan Çarıyev, genç yaşta, 1941 yılında Sovyet rejimi tarafından yok edilmiştir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
17.Soru
"İsmail Gaspıralı, dönemin şartları gereği birçok yazısında açıkça ismini kullanmaz, zaman zaman bazı takma adlardan yararlanır. Onun en çok kullandığı imzalarından biri Molla Abbas Fransevî’dir. Bu imzayla o, Taşkentli Molla Abbas adlı kahramanının Avrupa ve Afrikada’ki seyahatlerini, maceralarını konu alan, birbirinin devamı olan eserler yazar."
Aşağıdakilerden hangisi bu seyahatnamesinin ilk kısmını oluşturan eserdir?
Kadınlar Ülkesi |
Sudan Mektuplar |
Darürrahat Müslümanları |
Molla Abbas Fransevî'ye Tesadüf-Gülbaba Ziyareti |
Frengistan Mektupları |
Birkaç yıl Avrupa’da dolaştığı için eserde “Molla Abbas Fransevî” şeklinde takdim edilen roman kahramanı Taşkentli Molla Abbas’ın güyâ Tercüman gazetesine “mektuplar” hâlinde gönderdiği seyahatnamesinin ilk kısmını oluşturan Frengistan Mektupları 1887 yılı ocak-kasım ayları arasında Tercüman’da tefrika edilir. Bunu Darürrahat Müslümanları (1889), Sudan Mektupları (1889), Kadınlar Ülkesi ((1890-91) ve bunların uzantısı olarak kabul edebileceğimiz Molla Abbas Fransevî’ye Tesadüf-Gülbaba Ziyareti (1908) izler.
Bu bilgiler ışığında bakıldığı zaman doğru cevap E şıkkıdır.
18.Soru
İsmail Gaspıralı, Usul-i Cedit adı verilen modern eğitimi başlattığı okuma yazma kurslarını hangi yıl başlatmıştır?
1850 |
1884 |
1903 |
1924 |
1789 |
İsmail Gaspıralı, Usul-i Cedit adı verilen modern eğitimi başlattığı okuma yazma kurslarını 1884 yılında başlatmıştır. Doğru cevap B’dir.
19.Soru
İsmail Gaspıralı'nın, Bahçesaray Mektupları adlı eseri yazma nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Rusya Müslüman İlişkilerini anlatmak |
Medreselerin ıslahını sağlamak |
Okuma-yazmanın yoğunlaştırılmasını sağlamak |
Eğitimdeki eksiklikleri belirtmek |
Matbaanın kuruluşuna temel oluşturmak |
Rusya Müslüman ilişkilerini anlatmak için yazmıştır. CevapA şıkkıdır.
20.Soru
20. YY da yazı faaliyetlerinin azalmasına doğrudan neden olmayan bir olgu aşağıda verilmiştir. Hangisi olduğunu düşünürsünüz?
1928 yılında Arap alfabesinin yerine Latin alfabesinin kabul edilmesi
|
Türkmenlerde ticari kaynakların azalmaya başlaması
|
1940 yılında Kiril alfabesinin kabul edilmesi
|
İkinci Dünya Savaşının olumsuz etkileri
|
Yeni sosyalist rejimdeki dayatmalar.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ