Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde İsmail Gaspırlı ile ilgili doğru bilgi içerir?
Dil, tarih, etnografya alanında çalışmıştır. |
Türklerde tek bir edebi dili savunmuştur. |
Tercümanlar arasında en bilinenler arasındadır. |
Tatarca’nın fiil çekimleri bakımından çok zengin olduğunu öne sürmüştür. |
Hat hocalığı yapmıştır. |
İsmail Gaspırlı’ya göre ulusal kimlik tek olduğu gibi, bütün Türk dünyasında edebiyat da edebî dil de tek ve ortak olmalıydı. Doğru yanıt B’dir.
2.Soru
İdil-Ural ve Kırım bölgelerinde fikir ve edebiyat alanındaki modernleşme hangi yıllarda başlamıştır?
1810'lar |
1880'ler |
1890'lar |
1900'ler |
1910'lar |
İdil-Ural ve Kırım bölgelerinde fikir ve edebiyat alanındaki modernleşmenin doğrudan doğruya İsmail Gaspıralı’nın 1880’li yılların başlarındaki faaliyetleriyle başladığını söyleyebiliriz.
3.Soru
Ortodoks-Hristiyan bir dine sahip, dil bakımından Türkiye Türklerine yakın olan Gagavuzlar hangi ülkede yaşamaktadır?
Azerbeycan |
Kazakistan |
Moldovya |
Tataristan |
Türkmenistan |
Bu topluluklar içinde Moldavya’daki Gagavuzları ayrıca olarak ele almak gerekir. Çünkü dinleri itibarıyla (Ortodoks-Hristiyan) Osmanlı kültürünün belli ölçüde dışında kalmışlar, Oğuz nitelikleri taşımasına rağmen farklı bir dil ve alfabe kullanmışlardır. Yine de dil bakımından en yakın oldukları topluluk Türkiye Türkleridir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kırım'da faaliyete geçen Rus-Tatar okullarının kurulduğu yıldır?
1861 |
1862 |
1863 |
1864 |
1865 |
Bu okullarda yerli dilleri bilen öğretmenlere de ihtiyaç olduğundan 1861 yılından itibaren, misyonerlerin yönetiminde Rus-Tatar okulları faaliyete başladı.
5.Soru
Selime Yaki İffet, Esma Yaki Emel ve Ceza romanları hangi yazar tarafından yazılmıştır?
Rızaeddin Fahreddin |
Muhammed Zahir Bigi |
Ahmet Kanlıdere |
Sadri Maksudî |
Fatih Kerimi |
Rızaeddin Fahreddin, Selime Yaki İffet, Esma Yaki Emel ve Ceza romanlarını yazmıştır.
6.Soru
Fikrî seviyesi yüksek, dili anlaşılır olduğundan dolayı okuyucusu çok olan ve ünü İslam âlemine yayılan süreli yayın aşağıdakilerden hangisidir?
Yuldız |
Şura |
Vakit |
Ural |
Mirat |
Şura; 1908-1917 Orenburg, “Unbeş künde bir çıkan edebî, fennî ve siyasî mecmua”dır. Yayımlayanlar Muhammed Şakir, Muhammed Zakir Remiyev kardeşlerdir. Başyazarı: Rızaeddin bin Fahreddin, yazarları arasında Fatih Kerimi de vardı. Fikrî seviyesi yüksek, dili anlaşılırdı. Bu sebeple okuyucusu da çok olmuş, ünü İslam âlemine yayılmıştı. Doğru yanıt B’dir.
7.Soru
Galatasaray Mekteb-i Sultanîsi’nde okurken Bekir Sıdkı Çobanzade’ye hangi şairimiz büyük ilgi ve yakınlık göstermiş, hatta ona bir şiir defteri hediye etmiştir?
Mehmet Akif |
Mehmet Emin Yurdakul |
Namık Kemal |
Tevfik Fikret |
Ahmet Haşim |
Galatasaray Mekteb-i Sultanîsi’nde okurken Tevfik “Fikret Çobanzade’ye büyük ilgi ve yakınlık göstermiş, hatta ona bir şiir defteri hediye etmiştir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
8.Soru
Halit Çapçakçı ve Ali Badaninski tarafından çıkartılan gazetenin adı nedir?
Kırgız atı |
Tatar Sedası |
Tatar dili |
Çerkes sevdası |
Yalı boyu |
Halit Çapçakçı ve Ali Badaninski tarafından Tatar Sedası adlı gazete çıkartıldı
9.Soru
Genellikle kadın ve kadının özgürlüğü, eski Türkmen toplumuna yergi ve yeni yapıya övgü, din ve ideoloji gibi konuları ele alan şair kimdir?
Amandurdı Alamışov |
Garaca Burunov |
Berdi Kerbabayev |
Hocanepes Çarıyev |
Oraz Täçnazarov |
Kerbabayev, genellikle kadın ve kadının özgürlüğü, eski Türkmen toplumuna yergi ve yeni yapıya övgü, din ve ideoloji gibi konuları ele almıştır.
10.Soru
"Kırım’da halk şairlerine, a^şıklara ............. denir."
Yukarıdaki boş bırakılan yere gelmesi gereken uygun kavram hangisidir?
"Kırım’da halk şairlerine, a^şıklara ............. denir."
Yukarıdaki boş bırakılan yere gelmesi gereken uygun kavram hangisidir?
Ozan |
Anlatıcı |
Yalı Beyi |
Sovest |
Geday |
Kırım’da halk şairlerine, a^şıklara geday denir.
11.Soru
Ant Etken Men” adlı şiiri, Kırım Türklerinin millî marşı olarak kabul edilen şair kimdir?
Ziyaettin Cavtöbeli |
Kerim Reşit Camanaklı |
Bekir Çobanzade |
Eşref Şem’izade |
Numan Çelebi Cihan |
Daha çok siyasî hayattaki faaliyetleriyle bilinse de Numan Çelebi Cihan (1885-1918) akıcı bir dille yazdığı şiirlerle de sevilmiştir. Onun “Ant Etken Men” adlı şiiri, Kırım Türklerinin millî marşı olarak kabul edilmiştir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
12.Soru
“Kırım’da yaşanan ve yazarın da doğrudan doğruya büyük ölçüde etkilendiği onca ıstıraplı, facialarla dolu hayatı eserlerinde anlatırken zehir dilli olmadı; insanlığını, objektif tavrını koruyabildi”.
Yukarıda sözü edilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?
Eşref Şemizade |
İsmail Gaspıralı |
Hasan Sabri Ayvazof |
Şevki Bektöre |
Cengiz Dağcı |
Cengiz Dağcı
13.Soru
İsmail Gaspıralı hangi eserinde ütopik bir yer hayal etmiş ve Endülüs Müslümanlarının tarihî ve medeniyeti hakkında bir hayli geniş bir bilgi vermiş daha sonra ise Endülüs'te güya gizli bir vadide yaşayan Avrupalılardan çok daha ileri bilgi ve yüksek medeniyete sahip Müslümanların hayatı, medeniyetini anlatarak Avrupa ve Doğu (özellikle Türkistan) âlemini çok açık ve sert bir şekilde tenkit etmiştir?
Darürrahat Müslümanları |
Frengistan Mektupları |
Arslan Kız |
Sudan Mektupları |
Kadınlar ülkesi |
Darürrahat adlı eserinin konusu söyledir: Molla Abbas Paris’te tanıdığı yaşlı bir Arap olan Şeyh Celal’in tavsiyesi üzerine Endülüs Müslümanlarından kalmış eserleri görmek üzere İspanya’ya gider. Eserin baş kısmında Endülüs Müslümanlarının tarihî ve medeniyeti hakkında bir hayli geniş malûmat verilir. Daha sonra ise Endülüste güya gizli bir vadide (“Darürrahat” ülkesi) yaşayan “Avrupalılardan çok daha ileri bilgi ve yüksek medeniyete sahip Müslümanların hayatı, medeniyeti Molla Abbas’ın gözlemleriyle anlatılır. Bu ütopik romanda İsmail Gaspıralı’nın idealize ettiği bir Müslüman toplum görülür.“Darürrahat Müslümanları”nın bakış açısıyla Avrupa ve Doğu (özellikle Türkistan) âlemiçok açık ve sert bir şekilde tenkit edilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
14.Soru
Hangisi Tercüman Gazetesinin eklerinden biri değildir?
Millet |
Mektep |
Ha ha ha! |
Alem-i Nisvan |
Alem-i Sıbyan |
Millet ayrı bir gazete olarak çıkartılmak istenmiştir. Cevap a şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Şevki Bektöre'nin eserlerinden biridir?
Volga Kızıl Akarken
|
Genç Timuçin
|
Onlar da İnsandı
|
O Topraklar Bizimdi
|
Ölüm ve Korku Günleri
|
16.Soru
İlk Tatar romanlarından biri olan Maişet'in yazarı kimdir?
İsmail Gaspıralı |
Musa Akyiğit |
Muhammed Zahir Bigi |
Rızaeddin Fahreddin |
Sadri Maksudi |
Tatarların ilk romanlarından biri de Sadri Maksudi’nin Maişet eseridir. İleride Tatarların önemli siyaset ve fikir adamları arasında yer alacak olan Sadri Maksudî (Arsal, 1879- 1957) henüz 18 yaşında iken Maişet (Yazılışı; 1898, baskısı; 1900, 2. bs.; 1914) adlı bir küçük bir roman yazar
17.Soru
İsmail Gaspıralı'ya göre yeni bir medeniyeti kimler kuracaktır?
Müslümanlar |
Avrupalılar |
Sosyalistler |
Sarı ırk |
Hristiyanlar |
Gaspıralı bu yeni medeniyeti ancak Müslümanların kurabileceği kaatindedir; çünkü bu iş için onlardan daha fazla “serveti” olan bir millet yoktur. Bu “sermaye” ise esas hükmü “hakkaniyet” olan Kuran’dır. Doğru yanıt A seçeneğidir.
18.Soru
Tatarlar arasında din anlayışını yenileyen ilk şahsiyetlerden biri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Şihabeddin Mercanî |
İsmail Gaspıralı |
Abdunnasır Kursevî |
Kayyum Nasiri |
Mirza Kâzım Bey |
Tatarlar arasında din anlayışını yenileyen ilk şahsiyetlerden biri olan Abdunnasır
Kursevî (1776-1812), öğrenimine memleketinde başladıktan sonra Buhara’ya gitmiş Mir
Arap Medresesi’nde iyi derecede Arapça, Farsça öğrenmiş Buhara ve Semerkant’ta okuma, inceleme imkânı bulduğu eski dinî, felsefî yazma eserlerden edindiği bilgiler sebebiyle medresedeki skolastik zihniyete karşı çıkmıştır. Böylece bilimsel araştırmalar için kaçınılmaz bir şart olan tenkit fikrini yeniden gündeme getirmiş olur.
19.Soru
İsmail Gaspıralı'nın yazdığı "Hoca-ı Sıbyan"" kitabının konusu aşağıdakilerden hangisidir?
Eğitim |
Tarih |
Siyaset |
Felsefe |
Psikoloji |
İsmail Gaspıralı'nın yazdığı "Hoca-ı Sıbyan"" kitabının konusu "Eğitim"dir. İsmail Gaspıralı ömrü boyunca eğitime önem vermiş özellikle kız çocukların okumasını istemiştir. Doğru yanıt: A'dır.
20.Soru
Bilinen ilk Tatar tiyatro eseri olan Biçare Kız'ın yazarı kimdir?
Musa Akyiğit |
Sadri Maksudî |
Abdurrahman İlyasi |
Fatih Kerimi |
Abdullah Tukay |
Cedit hareketiyle başlayan modernleşme süreci içinde tiyatro eserleri de aşağı yukarı modern hikaye ve romanla aynı dönemde ortaya çıkar. Bilinen ilk tiyatro eseri Abdurrahman İlyasî’nin Biçare Kız (1887) adlı eseridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ