Çağdaş Türk Edebiyatları 2 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kazak edebiyatının ilk eserleri olan ve kağanlarına ithafen yazılan eserler aşağıdakilerden hangisidir?
Oğuzname |
Şecirler |
Orhun Abideleri |
Dede Korkut |
Camiut-tevarih |
Kazak edebiyatının ilk nüshaları bütün Türk halklarına da ortaktır. En eskileri; Külte-kin, Bilge Kağan, ve Tonyukuk’a ithaf edilen Orhun Abideleridir.
2.Soru
Kazakistan Cumhuriyeti’nin resmi dili hangisidir?
Kazak Dili |
Kırgızca |
Özbekçe |
Uygurca |
Moğolca |
Kazakistan Cumhuriyeti’nin resmi dili Kazak Dili’dir.
3.Soru
Soğuk savaş döneminde Japonya’nın işgali altındayken Japonya’nın teslim olmasından sonra ikiye bölünen ve güney kısmının ABD, kuzey kısmının SSCB denetimine giren soğuk savaşı kuvvetlendiren ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Tayland |
Çin |
Hindistan |
Pakistan |
Kore |
Kore’yi işgal altında tutan Japonya’nın teslim ol-masından sonra ülke Eylül 1945’te, 38. paralel üzerinden ikiye bölünmüş, güney ABD’nin, kuzey ise SSCB’nin denetimi altına sokulmuştur.
4.Soru
"Türkistan’daki siyasî, iktisadî ve sosyal durumun kötü olmasının sebebi olarak eğitimsizliği gösterir. Bu yüzden, Semerkant’ta yeni tip okullar açar. Bu okullar için kendisi müfredat belirler ve Tarih-i İslam, Kitabetü’l-Etfâl, Risale-i Esbab-ı Sevâd, Risale-i Coğrafya-yı
Umranî gibi ders kitapları hazırlar. Bunun yanında “Semerkant” gazetesi ve “Ayna” dergisini yayımlamaya başlar."
Yukarıda verilen bilgiler kim hakkındadır?
Mahmudhoca Behbudî |
Begali Kasımov |
Abdurauf Fıtrat |
Abdulla Avlanî |
Hamza Hekimzade |
Türkistan’daki Cedit hareketinin rehber ve öncülerinden olan Mahmudhoca Behbudî (1874–1919) ilkokulu ve medrese eğitimini Semerkant’ta alır. Medrese tahsilinden sonra devlet mahkemesinde katip görevinde bulunur. Daha sonra devlet müftüsü olarak tayin edilir. Arabistan, Mısır, Türkiye, Rusya, Tataristan, Başkurdistan gibi ülkeleri gezen Behbudî o ülkelerdeki eğitimle Türkistan’daki eğtim düzeyini karşılaştırma fırsatını bulur. Türkistan’daki siyasî, iktisadî ve sosyal durumun kötü olmasının sebebi olarak eğitimsizliği gösterir. Bu yüzden, Semerkant’ta yeni tip okullar açar. Bu okullar için kendisi müfredat belirler ve Tarih-i İslam, Kitabetü’l-Etfâl, Risale-i Esbab-ı Sevâd, Risale-i Coğrafya-yı Umranî gibi ders kitapları hazırlar. Bunun yanında “Semerkant” gazetesi ve “Ayna” dergisini yayımlamaya başlar. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Kazak halkı 1940’tan sonra hangi alfabeyi kullanmıştır?
Arap Alfabesi |
Kril Alfabesi |
Latin Alfabesi |
Göktürk Alfabesi |
Türk Alfabesi |
Kazak halkı son yüzyılda iki defa alfabe değiştirdi. 1929’a kadar Arap, 1929’dan 1940’a kadar Latin ve 1940’dan sonra Kril harflerine dayalı alfabe kullandılar.
6.Soru
Bu dönem Özbek edebiyatının önemli marifetçilerinden biri .......... (1850–1903)’dir. .........., yergi unsurları içeren Tenapçılar, Toy, Saylov gibi şiirleriyle Özbek edebiyatına yeni bir boyut kazandırmıştır. O’nun “Seyahatname” adlı eseri Özbek edebiyatında bu türün ortaya çıkmasına vesile olmuştur.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Ali Şir Nevaî |
Mukimî |
Abdurrahman Camî |
Meşreb |
Mahmur |
Bu dönem Özbek edebiyatının önemli marifetçilerinden biri Mukimî (1850–1903)’dir.
Mukimî, yergi unsurları içeren Tenapçılar, Toy, Saylov gibi şiirleriyle Özbek edebiyatına
yeni bir boyut kazandırmıştır. O’nun “Seyahatname” adlı eseri Özbek edebiyatında bu türün
ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Şair, Hokand’dan Şahimerdan’a doğru yaptığı yolculuk boyunca geçtiği yerlerdeki ahalinin toplumsal sorunlarını ve yaşam tarzını eserine mizahî bir dille yansıtmıştır.
7.Soru
Çağatay edebiyatının Özbek Hanlıkları devri hangi yüzyılları arasındadır?
12.-14. yy |
14.-16. yy |
16.-18. yy |
17.-19. yy |
19.-20. yy |
Çağatay edebiyatının 17. – 19. yüzyıllar arasındaki dönemine Özbek hanlıkları devri denmektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Abdulla Avlanî'nin eserlerinden biri değildir?
Birinci Muallim |
İkinci Muallim |
Türkî Gülistan Yahut Ahlak |
Avukatlık Kolay mı |
Edebiyat Yahut Millî Şiirler |
Abdulla Avlanî, Birinci Muallim (1909), İkinci Muallim (1912), Türkî Gülistan Yahut
Ahlak (1913), Gülistani Mekteb (1913), Edebiyat Yahut Millî Şiirler (1915) adlı ders kitapları
ve rehber kitaplar hazırlamıştır. Abdulla Avlanî’nin millî ve manevî görüşlerini yansıtan
Türkî Gülistan Yahut Ahlak adlı eseri İranlı şair Sadî’nin Gülistan eserinden ilham alınarak
yazılmıştır.
9.Soru
Çağdaş Kazak edebiyatının Hürriyet Dönemi hangi tarihler arasında yer alır?
1890 – 1910 |
1900 – 1920 |
1905 – 1920 |
1920 – 1950 |
1920’den günümüze kadar |
Hürriyet Dönemi 1905 – 1920 yılları arasında yer almaktadır.
10.Soru
Hangisi Çağatay edebi dilinin ilk temsilcisi olarak kabul edilmektedir?
Sekkaki |
Haydar Harezmi |
Lutfi |
Yusuf Emiri |
Seyyid Ahmet |
Sekkaki Uluğ Bey’in saray şairidir ve Çağatay edebi dilinin ilk temsilcisi olarak kabul edilmektedir.
11.Soru
Kazak sözlü edebiyatında göçebe halkın evlilik, göç gibi gündelik hayatını anlatan cır türü aşağıdakilerden hangisidir?
Batır |
Gaşıktık |
Tarihî |
Turmıs-salt |
Aytıs |
Turmıs-salt cırları, göçebe halkın evlilik, göç gibi gündelik hayatını anlatır. Halk hayatının aynası da denir. Kazak halk edebiyatında, evlilik ve göç üzerine yazılmış pek çok söz vardır. Evlilik üzerine yazılan cırlardan en çok bilineni “Betaşar” adı verilen “Yüz görümlüğü” adlı olanıdır ve geline söylenir.
12.Soru
Bağımsızlık dönemi Özbek edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?
Sovyet döneminde yasaklanan yazar ve şairin eserleri yeniden yaymlanır.
|
Sosyal hayatta olduğu gibi edebiyat hayatında da demokrasi, açıklık, eleştirel bakış açısı kendini gösterir.
|
. Bağımsızlıkla parallel olarak edebi hayat da renklenmiştir.
|
Yazarlar sosyal hayatı anlatmada özgür bırakılmazlar
|
Devlet düzenindeki değişim edebiyata olumlu olarak yansımıştır
|
13.Soru
Kazak hanlığının kurulmasına bağlı olarak gelişen ve şekillenen halkın kendine has eski edebiyatında ozanlara verilen isim ve söyledikleri nazım türü hangisidir?
Şecire - Cır |
Cırşı - Cır |
Tolgav - Ölen |
Aytıs - Cırav |
Arnav - Meteller |
Kazak Hanlığı’nın kurulmasına bağlı olarak halkın kendine has eski edebiyatı gelişir ve şekillenir. Bu devirde ozanların çalıp söylediği nazım türü olan “cır” yaygınlaşır. “Cırşı” olarak adlanan ozanlar, geçmişteki Türk halklarına ortak edebi eserleri devam ettirip Kazak halkının eski ve yeni edebiyatının oluşmasına ön ayak olurlar.
14.Soru
28 Nisan 1870 yılında Türkistan’da tipograf usulüyle yayımlanan ilk resmî gazete aşağıdakilerden hangisidir?
Sirke |
Türkestanskiye Vedomosti |
İşim Dalası |
Türkistan Vilayatınıñ Gazeti |
Aykap |
28 Nisan 1870 yılında Türkistan’da ilk gazete olan “Türkestanskiye Vedomosti” resmî gazetesi tipograf usulüyle yayımlandı. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
Çağdaş Kazak edebiyatının Hazırlık Dönemi hangi yüzyıl içerisinde yer alır?
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
Hazırlık Dönemi 19. yüzyıl içerisindeki dönemdir.
16.Soru
Kazak halkının ne zaman, nerede, nasıl yaşadığını, kimlerle mücadele ettiğini, kahramanlığını, kahramanlarını öğrenmek için aşağıdakilerden hangi edebiyat ürününe bakmak yeterlidir?
Şeşendik Sözler |
Turmus-Salt |
Aytıs |
Makal-Meteller |
Anız-Ertegiller |
Kazak halkının ne zaman, nerede, nasıl yaşadığını, kimlerle mücadele ettiğini, kahramanlığını, kahramanlarını öğrenmek için Anız-Ertegiller’e bakmak yeterlidir.
17.Soru
Hokand edebî muhitinde, Emirî mahlasıyla eserler yazan, şairlerin koruyucusu ve destekçisi olarak ün kazanan Hokand hanı kimdir?
Gülhani |
Nadire Begüm |
Muhammed Şarif Gülhanî |
Ömer Han |
Üveysî |
Hokand edebî muhitinde, Emirî mahlasıyla eserler yazan, şairlerin koruyucusu ve destekçisi olarak ün kazanan Hokand hanı Ömer Han, Muhammed Şarif Gülhanî, Fazlî gibi şairler yanında Üveysî (1780-1845), Ömer Han’ın eşi Nadire Begüm (1792-1842), Dilşad Berna (1800-1906), Mahzune (19. yüzyıl), Anber Hatun (1870-1915), Nazime Hanım (1869-1924) gibi kadın şaireler de yetişmiştir.
18.Soru
“Ay ortak, kün ortak, caksı ortak U¨lken tüye köpirden tayak ceydi Ay ortak, güneş ortak, iyilik ortak Büyük deve köprüden dayak yer.” Yukarıdaki cümleler Kazak edebiyatında aşağıdaki edebi türlerden hangisine girer?
Makal-Mesel
|
S¸eşendik söz
|
Cumbak
|
Ertegi
|
Aytıs
|
19.Soru
“Özbek Türkleri 1929 -1940 yıllarında Özbek Latin, 1940-1993 yılları arasında Özbek Kiril ve 1993’den günümüze kadar bazı değişikliklerle Özbek Latin alfabelerini kullanmışlardır.”
Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi Özbek Türklerinin bu kadar sık alfabe değiştirmelerine sebep olarak gösterilebilir?
Ekonomik |
Siyasi |
Eğitim |
Kültürel |
Askeri |
Özbek Türklerinin alfabe değişikliğinin altında yatan en büyük neden siyasidir. Egemenliği altına aldığı Türk topluluklarının kültürel kodlarıyla oynama arzusu Stalin Rusya’sının siyasi gücünün verdiği bir etkendir. Böl-parçala-yönet politikası neticesinde diğer Türk boylarında olduğu gibi Özbek Türklerinin de öncelikle dili ile oynanmıştır. Özbek okullarında zorunlu verilen Rusça dersleri dolayısıyla Özbekların Kiril alfabesini kullanmalarını zorunlu kılmıştır. Sonraki dönemlerde ise, Rusya’nın siyasi dayatmaları neticesinde Özbek Türkleri farklı alfabeleri kullanmışlardır.
20.Soru
Telli sazların münazarasıyla ilgili 130 beyitlik bir mesnevisi olan kimdir?
Sekkaki |
Yusuf Emiri |
Seyyid Ahmet |
Ahmedi |
Ali Şir Nevai |
Telli sazların münazarasıyla ilgili 130 beyitlik bir mesnevisi olan Ahmedi’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ