Orhan Pamuk, tarihsel roman özellikleri taşıyan Beyaz Kale’de Osmanlı Devletinin görkemli dönemlerinde Venedikli bir bilim adamının ilgi alanları ve görünüşü bakımından kendisine çok benzeyen bir Türk’ün önce kölesi sonra dostluğunu ve güvenini kazanarak danışmanı oluşunu, birbirlerini kültürleriyle etkilemelerini, Beyaz Kale’nin fethini gerçekleştirecek silah tasarımlarını ve bu yolda düşsel serüvenler yaşamalarını anlatır.

Felsefeyi edebiyata sokan İhsan Oktay Anar, Puslu Kıtalar Atlası, Kitabü’l Hiyel, Efrasiyab’ın Hikâyeleri, Amat ve Suskunlar adlı romanları ile hem kurgu hem de felsefi söylemleri bakımından kısa zamanda dikkatleri üzerinde toplamayı başarır.

Hıfzı Topuz: Meyyâle, Taif’te Ölüm, Paris’te Son Osmanlılar, Gazi ve Fikriye, Abdülmecit, Hava Kurşun Gibi Ağır romanlarıyla Hıfzı Topuz (1923-) günümüz Türk edebiyatının en fazla biyografik roman yazan ismidir.

Refik Halit Karay sanat hayatına Mauppassant tarsi öykülerle başlayan yazarımızdır.

Duygu Asena Kadının Adı Yok ve Kahramanlar Hep Erkek isimli romanlarında kadın sorunlarına feminist bir kadının bakış açısından yaklaşmıştır. Schrödinger’in Kedisi Alev Alatlı, Tanrı Kadın ise Feyza Hepçilingirler’in eserleridir. Duygu Asena’nın kadın gözüyle erkek dünyasını araladığı kitabının adı Paramparça’dır.

“Tehlikeli Oyunlar” adlı eser de Oğuz Atay’a ait bir romandır.

Bireysel sorunlarla sosyal ve tarihi olayların iç içe yaşandığı 1960 sonrasında ortaya çıkan iki-üç neslin hikayesinin anlatıldığı Mustafa Miyasoğlu romanı Kaybolmuş Günlerdir.

Romanlarında tasavvufi düşünce ile aşkı tanımlayan romancımız Samiha Ayverdi’dir.

Seksenli yıllardan itibaren Türk romancıları arasında anlatım teknikleri ve post-modernist yaklaşımlarıyla dikkat çeken Orhan Pamuk’un (d.1952), II. Meşrutiyetten 12 Mart’a kadar bir zaman dilimi içinde bir ailenin yaşamını anlattığı ilk romanı Cevdet Bey ve Oğulları’ndan (1982) sonra yayımladığı Yeni Hayat (1994) romanı, onun bu alandaki yolunu da belirler.

Feminizm, kadınların erkeklere kıyasla daha güç şartlar altında yaşadıklarını, öğrenim görme, yükselme, toplum içinde saygın bir yer edinme gibi konularda haklarının yendiğini hissedip bunu dile getirme ve bu alanda mücadele etmeyi amaçlar.

Baltacı ile Katerina romanıdır çünkü seçeneklerdeki romanlar sırasıyla 1928, 1933,1958,1932 ve 1975 yıllarına aittir.

İleri’nin geniş yankı uyandıran ve olumlu olumsuz pek çok eleştiriyi üzerine çeken son romanı Yarın Yapayalnız’da yine sıra dışı bir aşkı işlemektedir. Yaşamının ikinci baharını yaşayan Handan Sarp adlı bir soprano ile kadın terzisinde çalışan ve henüz gençliğinin baharında olan Elem adlı bir genç kızın arasındaki tutkulu ve hüzünlü aşkı üzerine kurulan roman, kaba bir cinsellik dışında genel olarak aşkın verdiği acılar üzerine kurulur.

Medeniyet değişimini ele alan ve bu değişimin aile içinde sebep olduğu çözülmeleri kişilerin ruh derinliklerine inerek işleyen Samiha Ayverdi (1906-1993), konusunu Firavunlar döneminden alan ilk romanı Aşk Bu İmiş’i (1939) yayımlar. Bu ilk romanı sırasıyla Batmayan Gün (1939), Ateş Ağacı (1941), Yaşayan Ölü (1942), İnsan ve Şeytan (1942), Son Menzil (1943), Yolcu Nereye Gidiyorsun (1944), Mesihpaşa İmamı (1944), İbrahim Efendi Konağı (1965) romanları izler.

Kadın yazar kimliğiyle kendini gösteren Leyla Erbil (1931-2013 ) tüm romanlarında tabuları yıkan bir düşünce ile okuyucunun karşısına çıkar. İlk romanı Tuhaf Bir Kadın’da (1971) kadının toplumdaki yerini sorgular. Karanlığın Günü’nde (1985), bir kadın dikkatiyle kuşağının yaşadığı acılı ve sıkıntılı dönemi romanlaştırır. Mektup Aşkları (1988), mektuplardan oluşan farklı bir roman denemesidir. Burada da cinsellikten uzakta, kirlenmemiş bir aşkın saf gerçekliğini dikkatlere sunar. Cüce’de (2001) ise yaşamış olduğu olayların acı ve ironik eleştirisini yapar.

Yaşar Kemal'in Teneke adlı romanı 1955'te yayımlanır. Teneke, köy romanlarının bir kısmı için belirlenen şablona uyan bir romandır. Ana problem, yerleşim yerine yakın yerlerde çeltik ekmek isteyen ağalarla, buna karşı çıkan kişiler arasında yaşanır.

Alev Alatlı Valla Kurda Yedirdin Beni isimli kitabında, Türk solunun Kürt sorununa bakışını geniş bir perspektiften irdelerken, sorunun temelinde yatan yoksulluğa, gelir dağılımındaki adaletsizliğe, yıllardır istihdam sorununu çözememiş yanlış devlet politikalarına ve Doğu insanının yalnız ve korumasız bırakılmasına bağlar. Romandaki şu cümle yazarın vermek istediği mesajı özetler gibidir: “Oğul bu muydu sadıklığın! Valla, yedirdin kurda beni!”.