Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1 Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türkmen Türkçesi Kiril alfabesinde bulunan "Лл" harflerinin Latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Türkmen Türkçesi Kiril alfabesinde bulunan "Лл" harflerinin Latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
|
Ll |
|
Nn |
|
Oo |
|
Bb |
|
Dd |
| LATİN | |||
| Aa | Aa | Өө | Öö |
| Бб | Bb | Пп | Pp |
| Вв | Vv | Рр | Rr |
| Гг | Gg (Ğğ) | Сс | Ss |
| Дд | Dd | Тт | Tt |
| Ee | E, (y)e | Уу | Uu |
| Ёё | Yo yo | Үү | Üü |
| Жж | Jj | Фф | Ff |
| Җҗ | Cc | Xx | X x (l) |
| Зз | Zz | Цц | Ts ts |
| Ии | İi | Чч | Çç |
| Йй | Yy | Шш | Şş |
| Кк | Kk | Щщ | Şç şç |
| Лл | Ll | Ыы | Iı |
| Мм | Mm | Ээ | Ee |
| Нн | Nn | Әә | Ää |
| Ңң | Ññ | Юю | Yu yu |
| Оо | Oo | Яя | Ya ya |
2.Soru
“başkı” kelimesinin anlamı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
Son
|
|
Ara
|
|
Ayrı
|
|
Gibi
|
|
İlk |
“başkı” kelimesinin anlamı İlk'tir
3.Soru
Aşağıdaki fiillerin birleşik çekimlerinden hangisi Öğrenilen Geçmiş Zamanın Hikayesinin Birinci Çoğul Kişisi biçimindedir?
|
gelyäädik |
|
aaglaarmışık |
|
gelyeer ekenik |
|
aydıpdık |
|
bilyäärsek |
gelyäädik : Şimdiki zamanın hikayesinin birinci çoğul kişisi
aaglaarmışık: Geniş zamanın rivayetinin birinci çoğul kişisi
gelyeer ekenik: Şimdiki zamanın rivayetinin birinci çoğul kişisi
aydıpdık: Öğrenilen geçmiş zamanın hikayesinin birinci çoğul kişisi
bilyäärsek: Şimdiki zamanın şartının birinci çoğul kişisi
4.Soru
“süyci” kelimesinin anlamı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
|
Acı
|
|
Lezzetli
|
|
Niçin
|
|
Nasıl
|
|
En |
“süyci” kelimesinin anlamı Lezzetli'dir
5.Soru
"Bilmäm, ne uçün quşlär uçmäs bağçäläringdä?" dizesinin Türkçe'ye çevrilmiş halinin en yakın ifadesi aşağıdakilerden hangisinde verilmektedir?
"Bilmäm, ne uçün quşlär uçmäs bağçäläringdä?" dizesinin Türkçe'ye çevrilmiş halinin en yakın ifadesi aşağıdakilerden hangisinde verilmektedir?
|
Kuşlar bahçelerde ne için uçarlar? |
|
Ne için kuşlar uçmaz bahçelerinde eminim? |
|
Bilmem ne için kuşlar uçmaz bahçelerindeN |
|
Bahçelerde kuşların uçması benim için değildir? |
|
Bilmem kuşların bahçelerde neden uçtuklarını? |
Bilmem ne için kuşlar uçmaz bahçelerinde? ifadesi "Bilmäm, ne uçün quşlär uçmäs bağçäläringdä? dizesinin en yakın çevirisi olarak görülmektedir. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Özbek Türkçesi Kiril alfabesinde bulunan “?, ?, ?” harflerinin Latin alfabesindeki karşılığı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
P, M, I |
|
C, L, H |
|
C, L, N |
|
U, I, G |
|
R, P, S |
Harflerin karşılıkları sırasıyla ?, C; ?,L, ?, N biçimindedir. Doğru cevap C’dir.
7.Soru
Başkı söygim,
S¸aatlık,
Gaygım,
Niirde sen?
Men armaanlı,
Daat, hicraanlı,
Köyen men.
Dizesindeki Başkı kelimesinin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Başkı söygim,
S¸aatlık,
Gaygım,
Niirde sen?
Men armaanlı,
Daat, hicraanlı,
Köyen men.
Dizesindeki Başkı kelimesinin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
|
İlk |
|
Yanmak |
|
Feryat |
|
Ayrı |
|
Şahit, tanık |
S¸iirde geçen bazı kelimelerin karşılıkları:
gayt-: geri dönmekılga-: koşmakbaşkı: ilk
söygi: aşk, sevgiköy-: yanmakniçik: nasıl
yaalı: gibi
şaayaat: şahit, tanıkdaalaş: çekişme, dalaşmaderek: kavak ağacıcıdaa: ayrı
daat: feryat
8.Soru
“Sen qayergä bårding?” soru cümlesinin Özbek Kiril alfabesiyle doğru yazımı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
Сен каерга бордиг |
|
Сен каепга бочдиг |
|
Сеx каепга богдиг |
|
Сен кайега богдиг |
|
Сен каерда бордиг |
“Sen qayergä bårding?” soru cümlesinin Özbek Kiril alfabesiyle doğru yazımı:
Сен каерга бордиг?
9.Soru
Aşağıdaki belirsizlik zamirlerinden hangisi ''herhangi bir, biri'' anlamına gelmektedir?
|
ällänärsä |
|
älläqaysi |
|
ällänimä |
|
älläqançä |
|
ayrim |
Belirsizlik Zamirleri: Özbek Türkçesindeki belirsizlik zamirleri şunlardır:
älläqaysi (herhangi bir, biri), ällänärsä (bir şey), ällänimä (bir şey), älläqançä (birkaç),
ayrim (bazı, kimi), ba’zi (bazı), ba’zi birlär (bazıları, kimileri), biråv (biri, birisi), bir qançä (bir kaç), bir neçä (birkaç), bir närsä (bir şey), xämmä (hepsi), heç kim (hiç kimse), kimdir (biri, birisi), kimsä (kimse), qay bir (hangi bir), qaysi bir (herhangi biri), nimädir (bir şey, herhangi bir şey), här kim (herkes, her biri), bäri (hepsi), biri, barçä (hepsi, herkes).
10.Soru
Hun, Kuşan ve Sâbirlerin akını hangi döneme rastlar?
|
MS 446 |
|
MS 466 |
|
MS 486 |
|
MS 506 |
|
MS 526 |
Hun, Kuşan ve Sâbirlerin akını ise MS 486’ya rastlar. Doğru cevap C’dir.
11.Soru
Aşağıdaki harflerden hangisi Özbek Kiril alfabesinde bulunmaz?
|
В |
|
Б |
|
Q |
|
Л |
|
П |
"Q" harfi Özbek Kiril alfabesinde bulunmaz. Doğru yanıt: C'dir.
12.Soru
"мен чолларнинг атрофила айланаман" Özbek Kiril alfabesiyle verilen bu cümlenin Özbek Latin alfabesi karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
|
Men çallarning etrafida aylanaman |
|
Men çallarning atrafida aylanaman |
|
Men çollarning atrafida aylanaman |
|
Men çallarning otrafida oylanaman |
|
Men çallarning atraftda oylanaman |
"мен чолларнинг атрофила айланаман" Özbek Kiril alfabesiyle verilen bu cümlenin Özbek Latin alfabesi karşılığı "Men çallarning atrafida aylanaman" şeklindedir. Doğru yanıt: B'dir.
13.Soru
Aşağıdaki harflerden hangisi Özbek Türkçesi Kiril alfabesinde yer almamaktadır?
|
Д д |
|
Ё ё |
|
Ц ц |
|
Ҳ ҳ |
|
Щ щ |
Щ щ Özbek Türkçesi Kiril alfabesinde yer almamaktadır.
14.Soru
‘Özbekiståndägi eng kättä kütübxånä Tåşkent şähridä.’ ifadesinde geçen ''kättä'' kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
Katlı |
|
Büyük |
|
Küçük |
|
Geniş |
|
Eski |
‘Özbekiståndägi eng kättä kütübxånä Tåşkent şähridä.’ ifadesinde geçen ''kättä'' kelimesinin anlamı B seçeneğinde doğru verilmiştir.
kättä: büyük
15.Soru
Kâşgârlı’ya göre Hâkâniye kolunda yer alan lehçe hangisidir?
|
Argu
|
|
Kırgız
|
|
Kıpçak
|
|
Peçenek
|
|
Bulgar
|
16.Soru
Özbek Türkçesinde küçük ünlü uyumu aşağıdakilerden hangisi kullanıldığında bozulur?
|
İnce-dar ünlünün yardımcı ünlü olarak tercih edildiğinde. |
|
Yuvarlak ünlülerden sonra dar-yuvarlak ünlüler kullanıldığında. |
|
Yuvarlak ünlülerden sonra düz-dar ünlüler tercih edildiğinde. |
|
Düz ünlülerden sonra düz ünlü kullanıldığında. |
|
Yuvarlak ünlülerden sonra da düz-geniş ünlüler geldiğinde. |
Özbek Türkçesinde küçük ünlü uyumunun kısmen işlediğini söylemek mümkündür. Düz ünlülerden sonra düz, yuvarlak ünlülerden sonra da düz-geniş ünlüler gelmektedir: berädi (veriyor), Özbeklär, kelädilar (geliyorlar). Ancak bu uyumun bir diğer kuralı da yuvarlak ünlülerden sonra dar-yuvarlak ünlülerin gelmesidir. Küçük ünlü uyumu, ince-dar ünlünün yardımcı ünlü olarak tercih edilmesinden dolayı bozulur. Doğru cevap A’dır.
17.Soru
Harezm, Buhâra ve Türkistan Cumhuriyetleri aşağıdaki topraklardan hangisine dağıtılmamıştır?
|
Özbekistan |
|
Türkmenistan |
|
Kırgızistan |
|
Rusya |
|
Tacikistan |
1924 yılında sınırları etnik temellere göre belirleyen düzenleme ile Harezm, Buhâra ve Türkistan Cumhuriyetleri dağıtılarak bölge toprakları; Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan arasında paylaştırılmıştır. Doğru cevap D’dir.
18.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi eşitlik hali eki almıştır?
|
Barça |
|
Daşarda |
|
Çaga bilen |
|
Ataanı |
|
Galaa |
A seçeneğindeki Barça kelimesi eşitlik hali eki almıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.
19.Soru
Türkmen Türkçesinde "köy-" sözcüğünün Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
pişmek |
|
yanmak |
|
içmek |
|
sevmek |
|
dizmek |
köy-: yanmak
20.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Türkmen Türkçesinde küçük ünlü uyumuna aykırıdır?
|
Bilezik |
|
Armıt |
|
Nusga |
|
Orun |
|
Süri |
Süri kelimesi Türkmen Türkçesinde küçük ünlü uyumuna aykırıdır. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ