Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1 Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ne färyåding, ne dåding bår mısrasındaki dåding sözcüğü ne demektir?
ses |
dost |
sen |
kılıç |
yardım |
Ne feryadın, ne sesin var
2.Soru
Türkmen Türkçesindeki "başkı" sözcüğünün Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
son |
en |
daha |
ilk |
pek |
başkı: ilk
3.Soru
Türkmen adının yapısı ve kökeni konusunda çeşitli görüşler vardır. Hüseyin Hüsameddin’e göre Türkmen kelimesi ne anlama gelmektedir?
Türkmen adının yapısı ve kökeni konusunda çeşitli görüşler vardır. Hüseyin Hüsameddin’e göre Türkmen kelimesi ne anlama gelmektedir?
Türk'e benzer |
Türküm |
Büyük Türk |
Türklük |
Koyu Türk |
A) Ka^şga^rlıya göre Türkmen adı, Türk kelimesine Farsça “ma^nend” (benzer, gibi) kelimesinin getirilmesiyle oluşmuştur. Dolayısıyla Türkma^nend (Türke benzer) sözünden Türkmen şekline dönüşmüştür.
B) A. Vambery’nin, Türk men (ben) “Türküm” şeklindeki izah tarzı da çok fazla taraftar bulan bir görüş değildir.
C) Son devir müelliflerinden Hüseyin Hüsameddin’e göre, men Türkçe büyüklük eki olup, Türkmen “büyük Türk” demektir.
D) Macar Türkolog Vambery’e göre, kelime Türk ile -men’den oluşmuştur ve “Türklük, Türkler” demektir, zira men Türkçede toplayıcı isimler yapan bir ektir.
E) Ünlü Türkolog J. Deny ise, Türk kelimesine -men ekinin gelmesiyle oluştuğunu söyler. “-men, -man” eki üzerine geldiği kelimeye “büyüklük, üstünlük, fazlalık” anlamları katar. Deny’ye göre Türkmen kelimesi de “koyu Türk, saf kan Türk” anlamlarına gelmektedir.
4.Soru
ılga- fiilinin karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Geri dönmek |
Sürünmek |
Yürümek |
Koşmak |
Atlamak |
ılga-: koşmak
5.Soru
Aynî, Niyâzî ve Fıtrat üçlüsünün önderliğinde başlayan Çağdaş Özbek şiiri kaç döneme ayrılır?
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Aynî, Niyâzî ve Fıtrat üçlüsünün önderliğinde başlayan Çağdaş Özbek şiiri üç döneme ayrılır:
1. Cedit Edebiyatı Dönemi (1910-1938)
2. Suskunluk Dönemi (1938-1960)
3. Yeni Dönem
6.Soru
-gän ekine “-dir” eki eklenerek kullanıldığında hangi anlamı verir?
dilek |
erteleme |
belirsizlik |
ihtimal |
kesinlik |
-gän ekine “-dir” eki eklenerek kullanıldığında ihtimal anlamı verir.
7.Soru
“Üyni” kelimesinde hangi hâl eki kullanılmıştır?
Eşitlik Eki |
İlgi Hâli |
Bulunma Hâli |
Aitlik Eki |
Yükleme Hâli |
Yükleme Hâli: Özbek Türkçesinde yükleme hâli +ni ekiyle yapılır: üyni (evi), imzåni (imzayı), mäktäbni (okulu), köllärni (gölleri), binåni (binayı), tåvuqni (tavuğu). Doğru cevap E’dir.
8.Soru
qıyna- fiilinin karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Durmak |
Fırlatmak |
Somurtmak |
Eziyet etmek |
Gıybet etmek |
qıyna- fiilinin karşılığı D seçeneğinde doğru olarak verilmiştir.
qıyna-: eziyet etmek
9.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi türemiş kelime değildir?
yuxucul
|
gışlag
|
yavaşdan
|
bozardı
|
erincek
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Roman Latin dillerinden biri değildir?
Fransızca |
İspanyolca |
Portekizce |
İtalyanca |
Yunanca |
Yunanca Roman Latin dillerinden değildir. Yunanca Slav dillerine girer. Doğru yanıt: E'dir.
11.Soru
Aşağıdaki dillerden hangisi "Eklemeli Diller" grubunda yer almaz?
Türkçe |
Moğolca |
Macarca |
Japonca |
Sırpça |
Sırpça eklemeli bir dil değil, "Bükümlü /Çekimli" bir dildir. Doğru yanıt: E'dir.
12.Soru
I. Türkmen Türkçesinde 9 ünlü vardır
II. Türkiye Türkçesinden farklı olarak Türkmen Türkçesinde iki e vardır.
III. Türkmen Türkçesinde uzun ünlüler alfabede gösterilmez.
Türkmen Türkçesi için yukarıda söylenenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Türkmen Türkçesinde 9 ünlü vardır: “a, ä, e, ı, i, o, ö, u, ü”. Türkiye Türkçesinden farklı olarak Türkmen Türkçesinde iki e vardır. “? ?” (ä) ile gösterilen ses, Türkiye Türkçesindekinden daha geniş ve açıktır, a ile e arasında bir sestir. Türkmen Türkçesinde, yukarıda bahsedilen, bütün ünlülerin alfabede işaret olarak da karşılığı bulunmaktadır. Yalnız, uzun ünlüler alfabede gösterilmez.
13.Soru
'Mungli quşim sayräb sayräb kel änglät!' cümlesinin Türkçe karşılığı hangisidir?
Neşeli kuşum ötmeden gel anlat! |
Kederli kuşum öte öte gel anlat! |
Mazlum kuşum öteden gelerek anlat! |
Yaralı kuşum öterek gel anlat! |
Üzgün kuşum ötmeyi bırak gel anlat! |
Kederli kuşum öte öte gel anlat!
14.Soru
Биз онун гуҹaғындa гөз aчмышыг, о, бизим һaмымызын aнaмыздыр cümlesinin Latin alfabesiyle yazılışı aşağıdakilerden hangisidir?
Biz onun gucağında doğduk, o, bizim anamızdır |
Biz onu bağrımıza basdık, o, bizim hamımızın anamızdır |
Biz onun yurdunda göz açmışıg, o, bizim anamızdır |
Biz onun vatanında büyüdük, o, bizim hepimizin anamızdır |
Biz onun gucağında göz açmışıg, o, bizim hamımızın anamızdır |
Биз онун гуҹaғындa гөз aчмышыг, о, бизим һaмымызын aнaмыздыр cümlesinin Latin alfabesiyle yazılışı: "Biz onun gucağında göz açmışıg, o, bizim hamımızın anamızdır" şeklindedir.
15.Soru
Türkmen Türkçesinde "ayrı" anlamına gelen sözcük aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
daat |
niçik |
derek |
yaalı |
cıdaa |
cıdaa: ayrı
16.Soru
Türkmenler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Türkmenler Gazne kökenlidir |
Gaznelilerle olan savaşı kazanınca Azerbaycan'a yerleşmişlerdir |
Gaznelilerle olan savaşı kazanınca Selçuklu devletinden ayrılmışlardır |
Bir süre Gazneli'lerin idaresine girmişlerdir |
Rus hakimiyetine girmemişlerdir |
Türkmenler Oğuz kökenlidir, Gaznelilerle olan savaşı kazanınca Azerbaycan'a yerleşmişlerdir, Gaznelilerle olan savaşı kazanınca Selçuklu devletini kurmuşlardır, Gazneli'lerin idaresine girmemişlerdir, Bir dönem Rus hakimiyetine girmişlerdir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Selçuklular'dan önce Azerbaycan bölgesine sahip olmuş devletlerden birisi değildir?
Urartular |
Ermeniler |
Pontus Rum Devleti |
Atropatene Krallığı |
Sacoğulları |
1020'li yıllardan sonra Selçuklular’ın Azerbaycan’a sahip olmasına kadar bu bölgede sırasıyla Urartular, Medler, Persler, Atropatene Krallığı, Romalılar, Ermeniler, Parthlar, Sâsâniler, Bizans, Emeviler, Abbasiler, Şirvanşahlar, Sacoğulları, Revvâdîler, Sellârîler, Şeddâdîler ve Ahmedîliler egemen olmuşlardır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sona gelen bağlaçlardan biri değildir?
bolsä (ise) |
esä (ise) |
häm (de, da) |
dä (de, da) |
ägär (eğer) |
"ägär (eğer)", sona gelen bağlaçlardan biri değildir.
19.Soru
“Ичяaн болсa сувa гaрк болуп” Latin alfabesindeki karşılığı hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Son buu ikisi tirkeşip baryaarkaalar
|
İcyaan bolsa suva gark bolup
|
Bolyaar, bolsak bolalı
|
Gurbaaga hem suva giirip
|
gel ikiimiz doost bolalı |
“Ичяaн болсa сувa гaрк болуп” Latin alfabesindeki karşılığı İcyaan bolsa suva gark bolup
20.Soru
Türkmen Türkçesindeki "daat" kelimesinin Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
keder |
sevinç |
feryat |
neşe |
elem |
daat: feryat
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ