Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Mungli quşim sayräb sayräb kel änglät!
Kimlär erür Türk tilini satğuci?
Bülbül kebi sayräb turgän bu tilni
Uyälmäyin bu ölkädän ätğuci?
Yukarıdaki dizelerde sıfat-fiil ekini alan sözcük hangisidir?
sayräb |
erür |
kebi |
turgän |
ölkädän |
"Türkiye Türkçesindeki karşılığı
Kederli kuşum öte öte gel anlat!
Kimlerdir Türk dilini satanlar?
Bülbül gibi ötüp duran bu dili
Utanmadan bu ülkeden atanlar?" biçimindeki dizelerde geçen sözcüklerden turgän „duran“ sıfat-fiil eki almıştır. Doğru cevap D’dir.
2.Soru
Türkmenistan'ın güneyinde yer alan ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Özbekistan |
Karakalpakistan |
Afganistan |
İran |
Azerbaycan |
Türkmenistan'ın batısında Hazar Denizi, kuzeybatısında Kazakistan, kuzeyinde Karakalpakistan, kuzeydoğusunda ise O¨zbekistan Cumhuriyeti yer almaktadır. U¨lkenin güneyde İran, güneydoğuda Afganistan ile sınırı bulunmaktadır.
3.Soru
Aşağıdaki dizelerden hangisi Özbek Türkçesi'ne ait bir metin değildir?
Soch oqardi, dildosh kutib ko’zim toldi |
Yuragimdan to’kilmay ne so’z qoldi, |
Yo’l so’ngida, hech bo’lmasa o’lim oldi, |
Boljak onda, ýöne sen meni köp garaşdyraýmagyn |
Erka kiyik, maylimi bir erkalasam?.. |
"Boljak onda, ýöne sen meni köp garaşdyraýmagyn" ifadesi Türkmen Türkçesi'ne ait bir yazıdır. Doğru cevap D'dir.
4.Soru
Türkmen kelimesi ilk olarak aşağıdaki kişilerin hangisinin eserinde geçmektedir?
Reşüdüddin |
Ebulgazi Bahadır Han |
Kaşgarlı Mahmud |
A.Vambery |
J.V. Ariac |
Türkmen kelimesi ilk olarak XI. asrın Türk asıllı müellifi Kâşgârlı Mahmûd’un büyük
sözlüğü Dîvânü Lügâti’t-Türk’te kullanılmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.
5.Soru
Türkmen Türkleri, klasik edebiyatlarını hangi sanatçı ile başlatırlar?
Mahtımgulı |
Gurbandurdı Zelilî |
Miskin Kılıç |
Hoca Ahmed Yesevî |
Mollanepes |
Türkmen Türklerinin çok zengin folkloru ve edebiyatı vardır. XVIII. yüzyıla kadar Türkmen edebiyatı daha çok sözlü edebiyata, dolayısıyla halk edebiyatına dayanır. Halk arasında yayılarak söylenen birçok halk hikayesi bulunmaktadır. Bunun dışında mâni türkü, ninni, atasözü gibi halk edebiyatının diğer türleri de oldukça canlıdır. Türkmen Türkleri, klasik edebiyatlarını Hoca Ahmed Yesevî ile başlatırlar.
6.Soru
“? A ? ” kelimesinin karşılığı aşağıdakilerin hangisinde doğru bir şekilde verilmiştir?
GAZ |
GAR |
ZAR |
VAR |
DAR |
“? A ? ” kelimesinin karşılığı GAR'dır
7.Soru
Kiril alfabesindeki “?” sesinin Latin alfabesindeki karşılığı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
C
|
A
|
P
|
D
|
E |
Kiril alfabesindeki “?” sesinin Latin alfabesindeki karşılığı P'dir.
8.Soru
Ebu’l-Hayr Han, büyük dedesi Özbek Han’ın adını verdiği devleti hangi yıl kurarak bağımsızlığını ilan etmiştir?
1428 |
1438 |
1448 |
1458 |
1468 |
Batu’nun kardeşi Şeybânî neslinden gelen Ebu’l-Hayr Han (1428-1468), büyük dedesi Özbek Han’ın adını verdiği devleti 1428’de kurarak bağımsızlığını ilan etmiştir. Doğru cevap A’dır.
9.Soru
Özbek Türkçesi Kiril alfabesinde bulunan A,?,? harflerinin Latin alfabesindeki karşılığı hangisinde doğru gösterilmiştir?
A,Yå ,Y |
A,D,Y |
A,Z,L |
A,P,L |
A,Yå,C |
A,?,?
A,Yå ,Y
10.Soru
“Båbåm årıq, kiçkinä gävdäsini devårgä süyäb, çoqqaygän.” cumlesinde aşağıdaki eklerden hangisi yoktur?
İyelik eki |
Ayrılma durumu eki |
Küçültme eki |
Belirtme durumu eki |
Zarf-fiil eki |
Cümlenin Türkiye Türkçesi karşılığı “Dedem zayıf, küçücük gövdesini duvara dayayıp çömelmiş.” Biçimindedir. Sözcüklerin aldığı ekler ise şöyledir: Båbåm “İyelik eki”, kiçkinä “Küçültme eki”, gävdäsini “Belirtme durumu eki”, süyäb “Zarf-fiil eki”. Doğru cevap B’dir.
11.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde Özbek Türkçesi ile verilen hangi sözcük bir isim (ad) olarak verilmiştir?
yeç |
inda¨ |
ta§pil |
ma¨sla¨ha¨tla¨ş |
köça¨ |
"köça¨" sözcüğü, Türkçe'de "sokak" anlamına gelmektedir. Bu açıdan bir isim(ad)'tır. Diğer seçenekler ise fiil (eylem) belirten sözcüklerdir. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Latin alfabesindeki “İ” sesinin Kiril alfabesindeki karşılığı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Л
|
И
|
Ф
|
Ц
|
Э |
Latin alfabesindeki “İ” sesinin Kiril alfabesindeki karşılığı И'dir
13.Soru
Özbekistan idari olarak kaç bölgeye ayrılmıştır?
3 |
6 |
9 |
12 |
15 |
Özbekistan idari olarak 12 bölge- ye ayrılmıştır. Doğru cevap D’dir.
14.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde baskının azaldığı ve bağımsızlık düşüncelerinin hız kazanmaya başladığı bir dönem olan 1960-1990 yılları arasının edebiyatında özellikle hiciv alanında söz sahibi olan yazarlar birlikte ve doğru olarak verilmiştir?
Nurmırat Sarıhanov, Amandurdı Alamışov |
Ahmet Ahundov Girgenli, Şanlı Kekilov |
Berdi Gulov, Taçmammet Cürdekov |
Ata Govşudov, Berdi Karbabayev |
Güseyin Muhtarov, Ata Niyazov |
Baskının azaldığı ve bağımsızlık düşüncelerinin hız kazanmaya başladığı bir dönemdir. Bu dönem eserlerinde genellemelerden ziyade ayrıntılara inilir. Özellikle savaş konusuna ağırlık verilerek kahramanlık teması işlenir. Mevcut düzen ve önceki dönemler artık yavaş yavaş eleştirilmeye başlanır. Altmışlı yıllardan başlayarak hiciv türü canlanır. Bu alanda özellikle Berdi Gulov, Taçmammet Cürdekov ve Gurbangılıç Hıdırov dönemin önemli kalemleridir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde "sokak" anlamına gelen bir kelime vardır?
xursänd |
mehnät |
yäkkä |
toxta |
köçä |
köçä
16.Soru
Türkmen Türkçesindeki "başlık" kelimesinin karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
öğretmen |
polis |
müdür |
asker |
memur |
başlık: müdür
17.Soru
Çağdaş Özbek şiirinin ilk dönemi olan Cedit Edebiyatı Dönemi hangi yıllar arasındadır?
1900-1928 |
1910-1938 |
1920-1948 |
1930-1958 |
1940-1968 |
Aynî, Niyâzî ve Fıtrat üçlüsünün önderliğinde başlayan Çağdaş Özbek şiiri üç döneme ayrılır. İlk dönem olan Cedit Edebiyatı 1910-1938 yılları arasını kapsar. Doğru cevap B’dir.
18.Soru
Ruslara karşı yıllarca bağımsızlık mücadelesi veren Türkmen Türkleri kaç yılında bağımsızlıklarını ilan etmiştir?
1860 |
1884 |
1916 |
1990 |
1991 |
Türkmen Türklerinin Ruslara karşı bağımsızlık mücadelesi yıllarca devam etmiştir. 1916 yılında Türkistan Türkleri, milli^ bir ayaklanma başlatmış, ancak bundan da kesin bir sonuç alınamamıştır. Mücadele Bolşevik ihtilalinden sonra da devam etmiştir. 1917’den itibaren Sovyetlerin idaresinde kalan Türkmenistan, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra 27 Ekim 1991’de bağımsızlığını ilan etmiştir.
19.Soru
"Köngül, sen munçälär negä" Özbek Türkçesinden alınan metnin Türkiye Türkçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Gönül senden buncalar niye |
Gönül sen buncalar niye |
Gönül sen bunlar niye |
Gönül sen buncalar neden |
Gönül buncalar niye |
Gönül sen buncalar niye
20.Soru
Türkmen Türkçesi Kiril alfabesinde kaç tane harf bulunmaktadır?
30 |
32 |
34 |
36 |
38 |
Türkmen Türkçesi Kiril alfabesinde toplam 36 harf bulunmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ