Çalışma Ekonomisi 2 Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki işsizlik türlerinden hangisi Türkiye’nin bir tarım ülkesi olma niteliğini hâlâ sürdürmesi, tarımsal istihdamın toplam istihdam içindeki payının büyüklüğü, tarımda çalışanların önemli bir kısmının küçük bir toprak parçası üzerinde, son derece düşük bir gelirle çalışması ve ülkemizde tarımsal üretimin hâlâ mevsim koşullarına bağlı olarak yapılması nedeniyle ülkemizde etkili olmaktadır?
Mevsimlik işsizlik |
Geçici işsizlik |
Gizli işsizlik |
Yapısal işsizlik |
Açık işsizlik |
Ülkemizin demografik, ekonomik ve istihdam yapısı işsizliğin farklı türlerinin aynı anda varolmasına neden olmaktadır. Türkiye’nin bir tarım ülkesi olma niteliğini hâlâ sürdürmesi, tarımsal istihdamın toplam istihdam içindeki payının büyüklüğü, tarımda çalışanların önemli bir kısmının küçük bir toprak parçası üzerinde, son derece düşük bir gelirle çalışması ve ülkemizde tarımsal üretimin hâlâ mevsim koşullarına bağlı olarak yapılması nedeniyle özellikle kış aylarında mevsimlik işsizlik etkili olmaktadır.
2.Soru
Aşağıdaki aktif emek piyasası politikalarından hangisi ekonominin daralma ve gerileme dönemlerinde, emek piyasasında iş bulma şansı çok zayıf olan işsiz gruplarının (gençler, niteliksiz işçiler, özürlüler gibi) istihdam olanaklarının arttırılmasını hedeflemektedir?
İstihdam sübvansiyonları |
Eğitim Programları |
Bilgilendirme hizmetleri |
İşe Yerleştirme Hizmetleri |
İş yaratma programları |
İstihdam sübvansiyonlarının amacı, ekonominin daralma ve gerileme dönemlerinde, emek piyasasında iş bulma şansı çok zayıf olan işsiz gruplarının (gençler, niteliksiz işçiler, özürlüler gibi) istihdam olanaklarının arttırılmasıdır.
3.Soru
İngiltere'de Emek Piyasası Politikalarına Yapılan Kamu Harcamalarının GSMH İçindeki Payı 2010 yılında aktif politikalarda yüzde kaçtır?
1 |
2 |
3 |
4 |
bilinmemektedir |
İngiltere'de Emek Piyasası Politikalarına Yapılan Kamu Harcamalarının GSMH İçindeki Payı 2010 yılında aktif politikalarda yüzdelik bilinmemektedir.
4.Soru
" İşverenler yüksek ücretli işlere kadınlar yerine, erkekleri almayı tercih ediyorlarsa kadınlar erkeklerden daha az verimliymiş gibi davranacaklardır." Verilen bilgi doğrultusunda aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir?
İşverenlerin kârları yerine faydalarını maksimize ettikleri |
İşverenlerin faydaları yerine karlarını maksimize ettikleri |
Bu davranışı segileyen işverenlerin piyasada değerinin arttığı |
İşverenlerin rekabet ortamında başarılı bulunduğu |
İşverenlerin giderlerinin azaldığı |
İşverenlerin kârları yerine faydalarını (ön yargılarını tatmin ederek) maksimize etmeleridir. Eğer bu öngörü doğru ise bu firmalar nasıl ayakta kalacaktır? Rekabetçi piyasalarda firmaların mutlaka kâr maksimizasyonu yaptıkları varsayılır. Bu modelde kâr maksimizasyonu yapan (ayrımcı olmayan) firmalar, ayrımcılık yapanlara oranla daha fazla kâr elde ettiklerine göre ayrımcı olmayan firmaların, zarar eden firmaları satın alarak piyasadaki hâkimiyetlerini
artırdıklarını söylemek mümkündür.
5.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde işsizlik desteği programı mevcuttur?
Avustralya |
Japonya |
Fransa |
Hollanda |
Avusturya |
İşsizlik ödemeleri Belçika haricinde sınırlı bir süre için yapılmaktadır. Ancak birçok ülkede işsizlik sigortasından faydalanma hakkını kaybetmiş veya hiç kazanamamış kişilere yardım sağlayan işsizlik desteği (unemployment assistance) programları mevcuttur. Bu ülkeler Avustralya, Yeni Zelanda, Hong Kong ve Estonya’dır. Doğru cevap A’dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi KİH'nın başlıca faaliyetlerinden biri değildir?
İş ve işçi bulma |
Emek piyasası enformasyon sistemlerinin gelişmesi |
İşverenlere işçi alımları için eğitim verme |
Emek piyasası uyum programlarının geliştirilmesi |
İşsizlik yardımları |
1. İş ve işçi bulma
2. Emek piyasası enformasyon sistemlerinin gelişmesi
3. Emek piyasası uyum programlarının geliştirilmesi
4. İşsizlik yardımları
5. Düzenlemeci etkinliklerin yönetimi (göçmen işçiler, özel işçi gruplarının
işe alınma yönetmelikleri, ruhsat düzenleme vb.).
7.Soru
- Sendikalar, işgücü ve ürün piyasalarında, sendikaların pazarlık gücünü artırmak için, rekabeti azaltan politikalar geliştirilmesi yönünde siyasi faaliyet yürütür.
- Sendikalar, toplam geliri toplumun diğer üyelerinden sendika üyeleri lehine yeniden dağıtır.
- Grevler endüstriyel üretimin azalmasına yolaçarak ekonominin tümünü olumsuz yönde etkiler ayrıca üyelerinin de grev süresince ücret gelirinden mahrum bırakır.
- Tekelci yaklaşımda düzenlemelerin piyasa talep
eğrisi altında belirlendiği varsayılır.
eğrisi altında belirlendiği varsayılır.
Sendikal hareketin ekonomik etkileriyle ilgili yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
II ve III |
I ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
- Sendikalar, işgücü ve ürün piyasalarında, sendikaların pazarlık gücünü artırmak için, rekabeti düşüren politikalar geliştirilmesi yönünde siyasi faaliyet yürütür.
- Sendikalar, toplam geliri toplumun diğer üyelerinden sendika üyeleri lehine yeniden dağıtır.
- Grevler endüstriyel üretimin azalmasına yolaçarak ekonominin tümünü olumsuz yönde etkiler ayrıca üyelerinin de grev süresince ücret gelirinden mahrum bırakır.
- Tekelci yaklaşımda düzenlemelerin piyasa talep
eğrisi üzerinde belirlendiği varsayılır.
8.Soru
“İşçinin kişisel özelliklerinin, verimlilik düzeyinden bağımsız olarak değerlendirilmesi” ifadesi aşağıdakilerden hangisinin tanımıdır?
Mesleki yatay katmanlaşma |
Cinsiyete dayalı ayrımcılık |
Ön yargı |
Piyasa öncesi ayrımcılık |
Cari piyasa ayrımcılığı |
Cari piyasa ayrımcılığı ise Arrow tarafından “işçinin kişisel özelliklerinin, verimlilik düzeyinden bağımsız olarak değerlendirilmesi” şeklinde tanımlanmaktadır. Bu tanım, bireyin emek piyasasındaki değerinin, onun marjinal verimliliğini etkileyen tüm talep ve arz yönlü faktörlere bağlı olduğunu kabul eder; eğer verimlilikle ilişkisi olmayan faktörler (ırk, cinsiyet vb.), emek piyasasında pozitif ya da negatif bir değere yol açarsa o zaman ayrımcılıktan bahsedilebilir.
9.Soru
"Bu kriter, referans dönemi içinde istihdam edilmemiş olanları kapsar. Dolayısıyla bu dönem içersinde, düzensiz de olsa bir işte çalışmış olan kişi, yeni bir iş arıyor olsa bile işsiz sayılmaz."
yukarıdaki ifade aşağıdakilerden hangisinin açıklamasıdır?
işi yok |
işe hazır |
işe başlamış |
işten çıkarılmış |
iş sahibi |
İşi yok: Bu kriter, referans dönemi içinde istihdam edilmemiş olanları kapsar. Dolayısıyla bu dönem içersinde, düzensiz de olsa bir işte çalışmış olan kişi, yeni bir iş arıyor olsa bile işsiz sayılmaz.
10.Soru
Bir ekonomide emek arz ve talebi arasında genel bir denge olduğu zaman bile, işçilerin kısa süreli yer ve iş değiştirmesi sonucu ortaya çıkan işsizlik türüdür. Bu işsizlik türü, aynı zamanda “friksiyonel” ya da “arızi” işsizlik olarak da adlandırılır. Bahsi geçen işsizlik halinin nedeni ya yeni bir işe geçiş sürecidir ya da piyasadaki açık işler konusundaki bilgi eksikliğidir. Bu nedenle sözü geçen işsizlik türüne bazen “geçiş işsizliği” veya “arama işsizliği” de denilmektedir.
Yukarıda temel özellikleri verilen işsizlik türü aşağıdakilerden hangisidir?
Açık işsizlik |
Gizli işsizlik |
Geçici işsizlik |
Yapısal işsizlik |
Konjonktürel işsizlik |
Bir ekonomide emek arz ve talebi arasında genel bir denge olduğu zaman bile, işçilerin kısa süreli yer ve iş değiştirmesi sonucu ortaya çıkan işsizlik türüne geçici işsizlik adı verilmektedir. Geçici işsizlik, aynı zamanda “friksiyonel” ya da “arızi” işsizlik olarak da adlandırılır. Geçici işsizliğin nedeni ya yeni bir işe geçiş sürecidir ya da piyasadaki açık işler konusundaki bilgi eksikliğidir. Bu nedenle geçici işsizliğe bazen “geçiş işsizliği” veya “arama işsizliği” de denilir. Doğru yanıt C'dir.
11.Soru
Aşağıdaki açıklamada boşluğa gelmesi gereken ifade hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
……………………………………………………… , ekonominin daralma ve gerileme dönemlerinde, emek piyasasında iş bulma şansı çok zayıf olan işsiz gruplarının (gençler, niteliksiz işçiler, özürlüler gibi) istihdam olanaklarının arttırılmasıdır.
Eğitim Programları |
İstihdam Sübvansiyonları |
İş Yaratma Programları |
Girişimciliğin Teşvik Edilmesi |
Bilgilendirme ve İşe Yerleştirme Hizmetleri |
İstihdam sübvansiyonlarının amacı, ekonominin daralma ve gerileme dönemlerinde, emek piyasasında iş bulma şansı çok zayıf olan işsiz gruplarının (gençler, niteliksiz işçiler, özürlüler gibi) işe yerleşme olanaklarının arttırılmasıdır. Bu açıklamaya göre doğru cevap B’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aktif emek piyasası politikalarından biri değildir?
Eğitim |
İş yaratma |
Bilgilendirme ve işe yerleştirme |
İstihdam sübvansiyonları |
İşsizlik yardımı |
İşsizlik sorunuyla mücadelede izlenen emek piyasası politikaları geleneksel olarak, işsizlik sigortası, işsizlik yardımı gibi işsizlere gelir desteği sağlamaya yönelik “pasif politikalar” ile işsizliği eğitim, iş yaratma, bilgilendirme ve işe yerleştirme faaliyetleri gibi doğrudan önlemlerle azaltmaya yönelik “aktif politikalar” olarak ikiye ayrılmaktadır.
13.Soru
I. Kırsal istihdam-kentsel istihdam,
II. Formel sektör-informel sektör
III. Tarımsal istihdam-sanayi istihdamı
IV. Hizmet istihdamı-teknolojik istihdamı
Türkiye’de çok parçalı bir yapıya sahip bulunan emek piyasaları, çeşitli dual yapıların
bir arada bulunduğu bir nitelik arz etmektedir. Yukardaki istihdam şekillerinin hangileri iç içe ve karşı karşıyadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Türkiye’de çok parçalı bir yapıya sahip bulunan emek piyasaları, çeşitli dual yapıların
bir arada bulunduğu bir nitelik arz etmektedir. Kırsal istihdam-kentsel istihdam, formel sektör-informel sektör ve tarımsal istihdam-sanayi istihdamı gibi istihdam şekilleri iç içe ve karşı karşıyadır.
14.Soru
B.Bergman tarafından geliştirilmiş ve mesleki katmanlaşmaya merkezî önem veren bir analiz aşağıdakilerden hangisidir?
Hücum modeli |
İstatistiksel ayrımcılık modeli |
Ayrımcılık tercihleri yaklaşımı |
Beşeri sermaye modeli |
Feminist ayrımcılık teorisi |
Bu modellerin içinde “hücum” modeli, B.Bergman tarafından geliştirilmiş ve mesleki katmanlaşmaya merkezî önem veren bir analizdir. Bu modele göre, işgücü talebi (açık iş sayısı), kadın işlerinde bu işe girmek isteyen kadın işgücü arzından fazla ise bir tür “hücum” olacaktır. Doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
Aşağıda sıralanan seçeneklerden hangisi toplumsal üretimin azalmasına dair bir neden olarak gösterilemez?
Toplu sözleşmelerdeki şartlar |
Sendikanın yol açtığı ücret artışları |
Firmaların istihdamı azaltması |
Toplu sözleşme maddeleri |
Veri sermaye/iş gücü miktarından elde edilebilecek üretim düzeyinin yükselmesi |
Toplumsal üretimin üç nedenden ötürü azaldığına inanılır: Birincisi, sendikanın yol açtığı ücret artışları, firmaların istihdamı azaltıp, iş gücü başına daha çok sermaye kullanmasına yol açar ve toplumsal olarak etkin olmayan (çünkü tam rekabetçi dengeden uzaklaşılmıştır) bir kaynak dağılımına yol açar. İkinci olarak, toplu sözleşme maddeleri, belirli sermaye/iş gücü oranının kullanılmasına yol açarak, şirket kaynaklarının yanlış dağılımına yol açar. Örneğin, hava yolları şirketlerinde ya da demir yolları şirketlerinde örgütlü olan sendikalar, toplu sözleşmelerde minimum çalışan sayısını belirleyen maddeler koyarlar. Böylelikle, örneğin en az 3 pilot veya en az 2 kondüktör şeklinde personel ihtiyacının belirlenmesi, firmaların iş gücü yerine sermayeyi ikame etmesine engel olur. Üçüncü olarak da toplu sözleşmelerdeki şartlar, üretimi veri sermaye/iş gücü miktarından elde edilebilecek üretim düzeyinin altına düşürür. Çünkü iş gücü maliyetlerindeki artışın, şirket kârlarını ve yatırım heveslerini azalttığı varsayılır. Ayrıca, grevler nedeniyle yönetimin sendikanın taleplerine kabule zorlanması, gayrisafi hasılada da önemli kayıplara yol açtığı vurgulanır.
16.Soru
I.Ayrımcılık tanımındaki vurgu; kazanç, ücret, mesleki konum gibi ölçülebilir piyasa göstergeleri üzerinden yapılmaktadır.
II. Ayrımcılık rastlantısal olarak bir araya gelmiş farklı /eşit olmayan davranışlar olarak algılanır.
III.Verimliliği sabit tutarak ırk ya da toplumsal cinsiyete dayalı farklılıklar emek piyasası ayrımcılığına karşı gelir.
Yukarıda ayrımcılığın tanımı ile ilgili önemli olan üç unsurla ilgili verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I-II |
I-III |
II-III |
I-II-III |
Ayrımcılık sistematik bir davranışı çağrıştırır; rastlantısal olarak bir araya gelmiş farklı /eşit olmayan davranışlar olarak algılanmaz.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangileri işsizlik sorunuyla mücadelede izlenen aktif politikaların temel amaçları arasında yer alır?
I. Aktif politikaların temel amacı, işsizlere yalnızca gelir desteği sağlamaktır.
II. Aktif politikalar işsizlerin çalışma hayatına dönüşlerini kolaylaştırmayı amaçlar.
III. Aktif politikalar genelde işsizlikten en fazla etkilenen gruplara ve bölgelere yöneliktir.
IV. Aktif politikaların öncelikli hedef kitlesi uzun dönemli, genç, kadın, göçmen ve özürlü işsizler gibi emek piyasasında iş bulma şansları oldukça zayıf olan gruplardır.
Yalnızca I ve III |
Yalnızca II ve IV |
I.II.III |
II.III.IV |
I.III.IV |
İşsizlik sorunuyla mücadelede izlenen aktif politikaların temel amacı, işsizlere yalnızca gelir desteği sağlamak yerine, onların çalışma hayatına dönüşlerini kolaylaştırmaktır. Aktif politikalar genelde işsizlikten en fazla etkilenen gruplara ve bölgelere yöneliktir. O¨ncelikli hedef kitlesi ise uzun dönemli, genç, kadın, göçmen ve özürlü işsizler gibi emek piyasasında iş bulma şansları oldukça zayıf olan gruplardır. Buna gore I. seçenekte yer alan ‘’ Aktif politikaların temel amacı, işsizlere yalnızca gelir desteği sağlamaktır.’’ ifadesi yanlıştır. Doğru cevap D’dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "hücum modeli" ne yönelik doğru bir ifade değildir?
Monopol gücü modellerinden birisidir |
Mesleki katmanlaşmaya önem vermez |
Kadın işlerinde ücretlerin erkek işlerine göre daha düşük olduğunu savunur |
Kadın işlerinde çalışan erkeklere fazla para ödendiğini savunur |
İşgücü talebi ile kadın işgücü arasında bağ kurmaz |
Hücum modeli: Bu modellerin içinde “hücum” modeli, B.Bergman tarafından geliştirilmiş ve mesleki katmanlaşmaya merkezî önem veren bir analizdir. Bu modele göre, işgücü talebi (açık iş sayısı), kadın işlerinde bu işe girmek isteyen kadın işgücü arzından fazla ise bir tür “hücum” olacaktır. Kadın işlerinde ücretlerin erkek işlerine göre daha düşük olduğu tespitiyle tutarlı olarak bu model, kadın işlerinde çalışan erkeklerin de düşük ücret aldığını vurgular. Erkeklerin “kadın” işlerinde çalışmak için belirgin tercihleri olabilir ya da uzun süre işsiz kaldıkları için sadece bu işi bulmuş olabilirler ancak bu tip işlerdeki “daha düşük ücret”, çok sayıda kadının bu tip işleri tercih etmelerinden ya da başka seçenekleri olmadığı için bu tip işlere hücum etmelerinden dolayı meydana gelmektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "yatay katmanlaşmaya" yönelik doğru bir tanımdır?
İşlerin veya mesleklerin sadece erkek egemen bir yapıda ayrışmasıdır |
Aynı işyerinde/işte kadın ve erkeklerin farklı pozisyonlarda yer almasıdır |
İşlerin veya mesleklerin kadın ve erkek işi veya mesleği diye ayrışmasıdır |
İşlerin veya mesleklerin sadece kadın egemen bir yapıda ayrışmasıdır |
Aynı işyerinde/işte kadın ve erkeklerin aynı pozisyonlarda yer almasının temin edilmesidir |
Cinsiyete dayalı ayrımcılığın en yaygın gözlenen hâli cinsiyete dayalı mesleki katmanlaşmadır. Mesleki katmanlaşma, yatay ve dikey olmak üzere iki türlü analiz edilir. Yatay katmanlaşmayla kast edilen, işlerin veya mesleklerin kadın ve erkek işi veya mesleği diye ayrışmasıdır. Örneğin, hemen hemen tüm ekonomilerde hemşirelik, ilkokul öğretmenliği, sekreterlik ve hosteslik kadın mesleği; şoförlük, cerrahlık, inşaat işçiliği, makine mühendisliği ise erkek mesleğidir. Söz konusu meslek ya da işte çalışanların %75-%80’i aynı cinsiyetten olduğunda o meslek erkek ya da kadın mesleği olarak tanımlanmaktadır. Kadın/erkek çalışan oranının %45-%50 arasında olduğu meslekler ise entegre-bütünleşmiş meslekler ya da -cinsiyet açısından- karışık meslekler olarak adlandırılır. Cinsiyete dayalı mesleki katmanlaşmanın yanı sıra, dikey katmanlaşma olarak tanımlanan aynı işyerinde/işte kadın ve erkeklerin farklı -yönetici- pozisyonlarda yer alması, literatürde cam tavan olarak adlandırılan ayrımcılık pratiğinin en görünmez hâlidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işgücü artış hızını belirleyen temel değişkendir?
İşgücü açığı hızı |
Sektörel üretim artış hızı |
Nüfus artış hızı |
Gelir artış hızı |
Teknolojik gelişme hızı |
Nüfus artış hızı, işgücü artış hızını belirleyen temel değişkendir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ