Çalışma İlişkileri Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Seçeneklerden hangisi işçinin dinlenmesine ilişkin olarak, işçinin çalışma süresinden sayılmayan bir dinlenme zaman dilimidir?
Hafta tatili |
Yıllık izin |
Ara dinlenme |
Resmi bayramlar |
Mazeret izni |
İşçilerin günlük çalışma sürelerinin içinde “zorunlu ihtiyaçlarını (yemek, içmek, tuvalet, dinlenme vb.)” gidermek amacıyla verilen dinlenme süresine ara dinlenmesi denilir. Ara dinlenmesi, çalışma süresinin ortalama bir zamanında o yerin gelenekleri ve işin gereği göz önünde tutularak kullandırılır. (İş K. md.68/f.1) Ara dinlenmelerinde geçen süre iş süresinden sayılmaz. (İş K. md.68/f.5) Kanunda öngörülen ara dinlenmesi dışında işçilere, sigara molası, çay molası gibi isimler altında verilen dinlenme süreleri ise çalışma sürelerinden sayılır.
2.Soru
“Bir malın veya faktörün alıcılarının ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleri ile ilişki kurmalarını sağlayan her imkândır.”
Yukarıda tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Serbest Piyasa |
Piyasa |
Emek Piyasası |
Sermaye Piyasası |
Ürün Piyasası |
Her ekonominin temel amacı insanların ihtiyaç duydukları mal ve hizmetlerin üretimini gerçekleştirmektir. Mal ve hizmetlerin üretimi ise sermaye sahipleri, firmalar ve işçilerden oluşan üç temel grubun işbirliği ile gerçekleşir. Bu gruplar arasında işbirliğinin gerçekleştiği organizmalara ‘piyasa’ denilir.
3.Soru
Ücretin belirli bir zaman dilimi içinde üretilen mal veya hizmetin miktarına göre hesaplanması esasına dayanan, en yaygın olarak “parça akordu”, “para akordu” gibi adlar altında uygulanan ücret türü aşağıdakilerden hangisidir?
Verime göre ücret |
Kök ücret |
Giydirilmiş ücret |
Yüzde usulü ücret |
Zamana göre ücret |
Verime göre ücret sistemi; ücretin belirli bir zaman dilimi içinde üretilen mal veya hizmetin miktarına göre hesaplanması esasına dayanır. Verime göre ücret, uygulamasında en yaygın olarak “parça akordu”, “para akordu” gibi adlar altında uygulanmaktadır.
4.Soru
Hangi Anayasada Türkiye Cumhuriyeti’nin nitelikleri arasında “sosyal hukuk devleti” ilkesine ilk kez yer verilmiş olup “sosyal ve iktisadi haklar ve ödevler” yine ilk kez Anayasa hükümleri ile düzenlenmiştir?
1921 |
1924 |
1950 |
1980 |
1961 |
1961 Anayasası’nda Türkiye Cumhuriyeti’nin nitelikleri arasında “sosyal hukuk devleti” ilkesine ilk kez yer verilmiş, “Sosyal ve İktisadi Haklar ve Ödevler” yine ilk kez Anayasa hükümleri ile düzenlenmiştir
5.Soru
Aşağıdakilerden hangileri sendikaların işverenleri veya devleti etkileme araçları arasında sayılır?
I.Grevler
II. Boykot
III. Gümrük kotaları
IV. Lobicilik faliyetleri
V. Sendika yöneticilerinin politikaya girerek milletvekili seçilmeleri
I-II-III-IV |
I-II-III-V |
I-II-IV-V |
I-III-IV-V |
I-II-III-IV-V |
I.Grevler
II. Boykot
IV. Lobicilik faliyetleri
V. Sendika yöneticilerinin politikaya girerek milletvekili seçilmeler
6.Soru
Türk çalışma mevzuatındaki sözleşme özgürlüğü çerçevesinde iş sözleşmesinin tarafları kural olarak ücretin miktarını nasıl belirlerler?
Asgari ücretin en üst sınırı itibariyle ücreti işverenler belirlerler. |
Kural olarak ücretin miktarını taraflar serbest bir biçimde belirlerler. |
Taraflar asgari ücret kurumunda toplantı yaparak tek taraflı olarak belirlerler. |
Çalışma günü ve çalışma koşulları ölçü alınarak işçi-işverenler grubu tarafından belirlenir. |
Mevzuat ve bugünkü değer ile ekonomik göstergelerle Bakanlar kurulu tarafından belirlenir. |
Sözleşme özgürlüğü çerçevesinde, iş sözleşmesinin tarafları kural olarak ücretin miktarını serbestçe belirleyebilirler. Ancak İş Kanunu açısından ücretin miktarını belirlemede tarafların sahip olduğu serbesti temel olarak asgari ücret kurumu ile sınırlandırılmış bulunmaktadır.
7.Soru
Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısı 10’dan fazla olan işverenlerin işyerinde ve işletmelerinde ücret ödemelerini nereden yapma zorunluluğu vardır?
PTT'den |
Elden |
Bono ile |
Bankadan |
Yüzyüze |
İşverenlerin işyerinde ve işletmelerinde Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısı 10’dan fazla ise ücret ödemelerini banka aracılığıyla yapmak zorundadır.
8.Soru
Aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
İşin bedeni, fikri veya bedeni ve fikri olması kişinin işçi niteliğini kazanması açısından önemlidir. |
İşyerlerinde çalışan çırak ve stajyerler de işçi olarak değerlendirilmektedir. |
İşin uzun veya kısa süreli bir iş olması kişinin işçi niteliğini kazanması açısından önem taşımaktadır. |
Bir kişinin aynı zamanda işveren ve işçi sayılması mümkündür. |
İşin kamu sektörüne veya özel sektöre ait bir iş olması kişinin işçi niteliğini kazanması açısından önem taşımaktadır. |
İşin bedeni, fikri veyabedeni ve fikri olması, uzun veya kısa süreli bir iş olması, kamu sektörüne veya özel sektöre ait bir iş olması kişinin işçi niteliğini kazanması açısından önem taşımamaktadır.
İşyerlerinde çalışan çırak ve stajyerleri işçi olarak değerlendirmek mümkün değildir.
Bir kişinin aynı zamanda farklı bir uğraşı nedeniyle işveren, başka bir faaliyeti nedeniyle de işçi sayılması mümkündür.
Doğru cevap D seçeneğidir.
9.Soru
İş Kanunu’na göre işverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde kaç engelli işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun bir işte çalıştırmak zorundadır?
%1 |
%2 |
%3 |
%4 |
%5 |
Bu çerçevede İş Kanunu’na göre işverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde %3 engelli, kamu işyerlerinde ise %4 engelli ve %2 eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun bir işte çalıştırmak zorundadır.
Doğru cevap C seçeneğidir.
10.Soru
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aktif nüfusun başlangıç yaşını 2000 yılından itibaren kaç yaş olarak kabul etmiştir?
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aktif nüfusun başlangıç yaşını 2000 yılından itibaren 15 olarak kabul etmiştir.
11.Soru
Seçeneklerden hangisi işveren vekili değildir?
Fabrika müdürü |
Personel müdürü |
Atölye şefi |
Ustabaşı |
Stajyer |
Kanun, işveren vekili tanımını çok geniş tutmuştur, bu nedenle işveren adına hareket eden fabrika müdürü, personel müdürü, atölye şefi veya ustabaşı kendilerine verilen yetki alanı ile sınırlı kalmak koşuluyla işveren vekili sayılmaktadır.
12.Soru
Yıllık ücretli izin süresi kapsamında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Çalışma süresi bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara yılda on dört günden az olamaz |
Çalışma süresi beş yıldan fazla ve on beş yıldan az olanlara yılda on dokuz günden az olamaz |
Çalışma süresi on beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yılda yirmi beş günden, az olamaz |
Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle kırk beş ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. |
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri beşer gün arttırılarak uygulanır |
İş Kanunu madde 56/ f.4’e göre işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
• Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara yılda on dört günden,
• Beş yıldan fazla ve on beş yıldan az olanlara yılda yirmi günden,
• On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yılda yirmi altı günden, az olamaz.
• Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek
yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. (İş K. md.56/f.5)
• Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır
13.Soru
13 Yüzyılda Ahilik örgütleri içinde, ustalık, kalfalık gibi mesleki unvanların kazanılma şartları, çıraklık ve kalfalık süreleri, çalışma şartları, üretilecek malın cinsi ve kalitesi, hammaddelerin temini ve işlenmesi, dükkânların yeri ve sayısı gibi konuların ayrıntılı olarak yer aldığı yazılı belgeye ne ad verilmiştir?
Beratı Şerif |
Fütüvvet name |
Teamül hukuku |
Nizamname |
Mecelle |
13. yüzyıldan itibaren Anadolu’da dini ve mesleki karakterli bir müessese olarak Ahilik adı ile yayılmıştır. Bu örgütler içinde, ustalık, kalfalık gibi mesleki unvanların kazanılma şartları, çıraklık ve kalfalık süreleri, çalışma şartları, üretilecek malın cinsi ve kalitesi, hammaddelerin temini ve işlenmesi, dükkânların yeri ve sayısı gibi konular Fütüvvet name olarak adlandırılan yazılı bir kaynak içinde ayrıntılı olarak yer almaktaydı. Bir esnaf örgütü olarak bu yapının en önemli fonksiyonu ise, ekonomik yaşamın gündelik faaliyetlerinin, mümkün olduğu kadar az ihtilaf oluşturacak şekilde, sosyal dayanışma ve ahenk içerisinde gerçekleşmesini sağlamaktı.
14.Soru
"Devletin bir parça etkinliği uygulamadaki sayısız sorunu çözebilecektir" söylemi ile liberal düşünceye ilk tepkiyi gösteren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Sismondi |
Malthus |
Ricardo |
Hayek |
Smith |
Düşünce alanında liberal düşünceye ilk tepki Sosyal Politikanın kurucularından sayılan Simonde de Sismondi’den (1773–1842) gelmiştir. Ona göre, devletin bir parça etkinliği uygulamadaki sayısız sorunu çözebilecektir.
15.Soru
Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye ne ad verilir?
Çırak |
İşveren |
İşçi |
Stajyer |
İşveren vekili |
İşçi, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişidir.
16.Soru
İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı sözleşme ...... süreli; belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yapılan iş sözleşmesi ...... süreli iş sözleşmesidir.
Cümlede yer alan boşluklara aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Tam-yarı |
Belirsiz-belirli |
Aylık-yıllık |
Serbest-koşullu |
Mevsimlik-belirli |
İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı sözleşme belirsiz süreli; belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Günümüzdeki anlamıyla çalışan (işçi) ve çalıştıran (işveren) ilişkisi hangi gelişme ile birlikte ortaya çıkmıştır?
Fransız İhtilali |
Sanayi Devrimi |
Rönesans |
Loncaların kuruluşu |
Reform |
Sanayi Devrimi ile birlikte günümüzdeki anlamıyla çalışan (işçi) ve çalıştıran (işveren) ilişkisi ortaya çıkmıştır.
Doğru cevap B seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma ilişkilerinin en fazla ilişki içerisinde olduğu bilim dalıdır?
Sosyoloji |
Ekonomi |
Siyaset |
Hukuk |
Antropoloji |
Çalışma ilişkileri disiplinin en fazla ilişki içinde olduğu bilim dalı ekonomidir. Tarihsel olarak ekonomi (iktisat) ve onun bir alt disiplini olan çalışma ekonomisi ile çalışma ilişkilerinin yöntemleri arasında çarpıcı benzerlikler vardır.
19.Soru
İş Kanunu’na göre kaç yaşından büyükler veli veya vasilerinin izni ile iş sözleşmesi yapabilir?
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
İş Kanunu’na göre 15 yaşından büyükler (hatta sağlığına ve eğitimine zarar vermemesi koşuluyla 14 yaşından büyükler) de veli veya vasilerinin izni ile iş sözleşmesi yapabilmektedir.
20.Soru
35-39 metre derinlik, 3,6-4 kg/cm kare basınçta çalışan, su altında basınçlı hava işinde çalışmayı gerektiren işlerde iniş, çıkış ve geçiş dahil günlük çalışma süresi en çok kaç saattir?
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
35-39 metre derinlik, 3,6-4 kg/cm kare basınçta çalışan, su altında basınçlı hava işinde çalışmayı gerektiren işlerde iniş, çıkış ve geçiş dahil günlük çalışma süresi en çok 4 saattir. Kurşun izab fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işleri en çok dört saattir. Belirtelim ki bu
işlerde çalıştırılan işçiler günlük en çok iş sürelerinden sonra diğer herhangi bir işte çalıştırılamazlar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ