Çalışma İlişkileri Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 9 Soru1.Soru
Yevmiyeli çalışanlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
I. Aylık ücretle çalışırlar
II. Mevsimlik olarak çalışırlar
III. Geçici olarak çalışırlar
IV. Nitelik gerektirmeyen işlerde çalışırlar
V. Sendikalaşma oranları düşüktür
I-II-III-V |
I-II-III-IV |
I-II-IV-V |
II-III-IV-V |
I-II-III-IV-V |
II. Mevsimlik olarak çalışırlar
III. Geçici olarak çalışırlar
IV. Nitelik gerektirmeyen işlerde çalışırlar
V. Sendikalaşma oranları düşüktür
2.Soru
Gece çalışmasının başlangıç ve bitiş saatleri hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
00:00-07:00 |
23:00-06:00 |
20:00-06:00 |
20:00-8:00 |
23:00-07:00 |
Çalışma hayatında gece en geç saat 20:00’de başlayarak en erken saat 06:00’ya kadar geçen ve herhalde en fazla on bir saat süren dönem gece çalışmasıdır. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
I. Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara yılda on beş gün
II. Beş yıldan fazla ve on beş yıldan az olanlara yılda yirmi gün
III. On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yılda otuz gün
IV. Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi gün
Yukarıda minimum yıllık ücretli izin süreleri ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I,II ve IV |
II ve IV |
II,III ve IV |
III ve IV |
I ve IV |
Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara yılda on dört günden, • Beş yıldan fazla ve on beş yıldan az olanlara yılda yirmi günden, • On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yılda yirmi altı günden, az olamaz. • Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. (İş K. md.56/f.5) • Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır (6552 sy. K. md.5). Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Zonguldak Maden Kömürü Havzasıyla, Batı Anadolu Linyit Havzası’nda ve yine tarımda çalıştırılabilir her vatandaşa
uygun bir ücret karşılığında çalışma zorunluluğu hangi kanuna göre çıkarılan kararname ile konulmuştur?
Milli Korunma Kanunu |
3008 Sayılı İş Kanunu |
Hafta Tatili Hakkında Kanun |
Takriri Sükûn Kanunu |
Borçlar Kanunu |
Milli Korunma Kanunu’na göre çıkarılan kararnamelerle çalışma yaşamında başlıca şu sonuçların ortaya çıktığı görülmektedir. Özellikle Zonguldak Maden Kömürü Havzasıyla, Batı Anadolu Linyit Havzası’nda ve yine tarımda çalıştırılabilir her vatandaşa
uygun bir ücret karşılığında çalışma zorunluluğu konulmuştur.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma ilişkilerini etkileyen demografik unsurlar arasında sayılabilir?
İşgücü içinde kadın işgücünün oranının yükselmesi |
Ekonominin genişleme dönemine girmesi |
İşsizliğin azalması |
Sendikalaşmanın yasalarla teşvik edilmesi |
Teknolojinin gelişmesi |
İşgücü içinde kadın işgücünün oranının yükselmesi
6.Soru
Sosyal Politikanın kurucularından sayılan düşünce alanında liberal düşünceye ilk tepki gösteren kişi kimdir?
John Locke |
Thomas Robert Malthus |
Adam Smith |
David Ricardo |
Simonde de Sismondi |
Sismondi, ekonomi biliminin içeriği yönünden liberal düşünceyi yetersiz bulmaktadır. Ekonominin gerçek amacı insan, başka bir deyimle insanın refahı olmalıdır. Serveti amaç yaparak insanı unutmak doğru olmayan bir başlangıçtır. Bu nedenden ötürüdür ki, Sismondi klâsiklerin tersine, üretime değil, gelir dağılımı olayına önem vermiştir.
7.Soru
Ücrete ilişkin düzenlemeleri içeren kanunlar göz önünde bulundurulduğunda seçeneklerden hangisi ücret konusunu içermeyen bir kanundur?
854 sayılı Deniz İş Kanunu |
3475 sayılı Vergi Usul Kanunu |
4857 sayılı İş Kanunu |
5953 sayılı Basın İş Kanunu |
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu |
Ücret konusu, 4857 sayılı İş Kanunu, 5953 sayılı Basın İş Kanunu, 854 sayılı Deniz İş Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. 3475 sayılı Vergi Usul Kanunu ücret konusunu ele alıp düzenleyen bir kanun değildir.
8.Soru
İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaması, işverenin iş sözleşmesinden doğan temel borçlarından hangisidir?
Eşit işlem yapma borcu |
İş sağlığı ve güvenliğini sağlama borcu |
Rekabet etmeme borcu |
Sadakat borcu |
Ücret ödeme borcu |
Eşit işlem yapma borcu. İşverenin bu borcunun temeli Anayasa’ya dayanmaktadır. Anayasa’nın 10. maddesine göre; “Herkes, dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.” Ancak yasa koyucu Anayasa’da yer alan bu genel ilke ile yetinmemiş ve İş Kanunu’nda da eşitlik ilkesini özel olarak düzenlemiştir. İş Kanunu’na göre; “İş ilişkisinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz. İşveren, esaslı sebepler olmadıkça tam süreli çalışan işçi karşısında kısmi süreli çalışan işçiye, belirsiz süreli çalışan işçi karşısında belirli süreli çalışan işçiye farklı bir işlem yapamaz. İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz. Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılamaz. İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel koruyucu hükümlerin uygulanması, daha düşük bir ücretin uygulanmasını haklı kılmaz. İş ilişkisinde veya sona ermesinde yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı davranıldığında işçi, dört aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir.
9.Soru
Kadın çalışanların erkek çalışanlara göre sendikalaşmada sayıca daha az olmaları, çalışma ilişkilerini etkileyen hangi faktöre bir örnektir?
Teknolojik gelişmeler |
Gelir dağılımı |
İşgücünün demografik yapısı |
Politik ve hukuksal şartlar |
Hükümetlerin izledikleri ekonomi politikaları |
İşgücünün Demografik Yapısı: İşgücünün nüfusla ilgili özellikleri de çalışma ilişkilerini çeşitli yönlerden etkiler. Emek piyasasında zamanla kadın işgücünün oranının artması özellikle toplu çalışma ilişkilerini farklı yönlerden etkileyebilmektedir.Kadınlar sendikaya üye olma konusunda işverenin uygulayabileceği baskıya erkekler kadar dayanıklı olamamaktadır.