Çalışma İlişkileri Tarihi Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Geniş toplum kesimlerini tatmin etmeye ve onların desteğini almaya yönelik iktisadi ve sosyal politikalar ne ad verilir?
Popülist politikalar |
Para politikaları |
Kalkınma politikaları |
Maliye politikaları |
Büyüme politikaları |
Geniş toplum kesimlerini tatmin etmeye ve onların desteğini almaya yönelik iktisadi ve sosyal politikalar, popülist politikalar adını almaktadır.
2.Soru
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu hangi yılda kurulmuştur?
1960 |
1961 |
1962 |
1963 |
1964 |
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türk-İş’ten on yıl sonra 1962 yılında kurulmuştur.
3.Soru
Özellikle 1980 sonrası yaygınlaşan çalışma ilişkilerinde esneklik ve kuralsızlığı, ekonomik alanda özelleştirmeleri amaçlayan iktisat politikaları hangisidir?
Postmodernizm |
Neo Liberalizm |
Kalvinizm |
Modernizm |
Sosyalizm |
Neo/yeni liberalizm piyasanın işleyişine müdahale edilmesine karşı çıkan, çalışma ilişkilerinde esneklik ve kuralsızlığı, ekonomik alanda özelleştirmeleri ve kamunun ekonomiye müdahalesini en aza indirmeyi hedefleyen ve 1980 sonrası yaygınlaşan iktisat politikalarıdır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1980 sonrasında kabul edilen iş kolu sendikacılığı sonuçlarından biridir?
Sendika aidatları azalmıştır |
İşsizlik artmıştır |
Grevler artmıştır |
Sendika sayısında azalmıştır |
İş bırakma artmıştır |
1980 sonrasında kabul edilen iş kolu sendikacılığı ilkesi nedeniyle, dönem boyunca merkezileşme eğiliminin arttığı ve buna bağlı olarak sendika sayısında önemli bir düşüşün yaşandığı görülmektedir. 1980 öncesinde var olan 700-800 sendikaya karşılık, 1980 sonrasında sendika sayısı 100’ün altına düşmüştür. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
1945'ten günümüze çalışma ilişkileri ele alındığında, birinci dönem olarak tanımlanan tarih aralığı aşağıdakilerden hangisidir?
1945-1950 |
1945-1960 |
1945-1970 |
1945-1980 |
1945-1990 |
1945’ten günümüze çalışma ilişkilerinde, 1945-1970’lerin sonunu birinci dönem, 1980 sonrasını ise ikinci dönem olarak ele almak konu üzerinde çalışan sosyal bilimcilerin ortak yaklaşımıdır. Dolayısıyla 1945-1980 arası birinci dönemdir. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşme sürecinde, yeni bir teknoloji sisteminin yaratılmasına yol açan jenerik teknolojilerden biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşme sürecinde, yeni bir teknoloji sisteminin yaratılmasına yol açan jenerik teknolojilerden biri değildir?
Gıda teknolojileri |
Enformasyon teknolojileri |
Bioteknoloji |
Malzeme teknolojisi |
Enerji teknolojisi |
Küreselleşme sürecinde beş jenerik teknoloji, yeni bir teknoloji sisteminin yaratılmasına yol açmıştır: enformasyon teknolojileri (mikroelektrik, bilgisayar, telekomünikasyon teknolojilerinin bileşimi) ve enformasyon teknolojilerinin bir türevi olarak esnek üretim/esnek otomasyon teknolojileri; bioteknoloji; malzeme teknolojisi; enerji teknolojisi ve uzay teknolojisi. Buna göre doğru Cevap A’dır.
7.Soru
Kamu kesiminde memur statüsünde çalışanların sosyal güvenliğine ilişkin kurulan Emekli Sandığı hangi tarihte açılmıştır?
1945 |
1946 |
1948 |
1950 |
1952 |
Kamu kesiminde memur statüsünde çalışanların sosyal güvenliğine ilişkin olarak ise 1949 yılında kabul edilen ve 1 Ocak 1950’de yürürlüğe giren yasa ile kurulan T.C. Emekli Sandığı ile büyük bir adım atıldı.
8.Soru
Jenerik teknolojiler ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Yeni sektörler yaratabilirler. |
Kapsayıcıdırlar. |
Yayılgandırlar. |
Tüm toplumsal yaşamı etkilerler. |
Enfermasyon teknolojileri ile ilgildirler. |
Jenerik teknoloji ile kastedilen ekonomik faaliyet alanlarını bütünüyle değişime uğratan, daha önce mevcut olmayan yeni ekonomik faaliyet alanları, sektörler yaratabilen teknolojilerdir. Jenerik teknolojiler kapsayıcıdır, yayılgandır, üretimin yanı sıra tüm toplumsal yaşamı etkileyen güce sahiptirler. Sadece enfermasyon değil, tüm alanlarda jenerik teknolojiler mevcuttur.
9.Soru
Türkiye'de Çalışma Bakanlığı hangi yılda kurulmuştur?
1945 |
1946 |
1947 |
1948 |
1949 |
Çalışma Bakanlığı’nın kurulmasına yol açan süreç, batı ülkelerinde gözlenen gelişim çizgisinden çok da farklı değildir. Çalışma Bakanlığı, 7 Haziran 1945’te kuruldu ve Bakan olarak Dr. Sadi Irmak atandı. Bakanlık ilk zamanlarında bina, para, kadro vb. açılardan sıkıntı çekmiş, zaman içerisinde bu eksikliklerini tamamlayarak çalışmalarını sürdürmüştür. Doğru cevap A seçeneğidir.
10.Soru
Kapitalizmin çeşitlerini belirlemek amacıyla "Ren modeli" ve "Neo Amerikan modeli" gruplamalarını yapan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
Coates |
Dunlop |
Albert |
Elger ve Edwards |
Crouch |
Endüstri ilişkileri sınıflaması kapitalizmin çeşitlerini temel alarak yapılan gruplandırmalara dayanır. Albert’in (1991) “Ren modeli” ve “neoAmerikan modeli” olarak yaptığı ikili gruplama; Coates’ın (1998) “müzakereci korporatist nitelikli ülkeler”, “piyasa modeli” ve “kalkınmacı ülkeler” olarak yaptığı üçlü gruplama; Elger ve Edwards’ın (1999) “korporatist rejimler”, “devletçi rejimler” ve “neo-liberal rejimler” olarak yaptığı gruplama; uluslararası işbölümünü temel alarak yapılan “merkez, çevre, yarı çevre ülkeleri” gruplaması, bu gruplamalara örnektir. Crouch (1993) ise endüstri ilişkilerini, taraflar arasındaki ilişkinin zayıf ve çatışmacı olduğu “çatışmacı sistem”, işçi ve işveren temsilcileri arasındaki toplu pazarlıklara dayanan “çoğulcu pazarlık sistemi”, işçi, işveren ve devlet arasındaki pazarlıklarla ulaşılan bir sosyal anlaşmaya dayanan “korporatist model” ve taraflar arasında uzlaşmadan çok hegemonik ilişkilere dayanan “otoriter korporatizm” olarak grupluyor. Üretim ile emeğin ve sermayenin yeniden üretimi arasındaki ilişkileri temel alan Buroway (1985) ise emek süreçlerinin denetimini, “piyasa despotizmi”, “hegomonik rejimler” ve “hegemonik despotizm” olarak sınıflandırmaktadır. Doğru yanıt C şıkkıdır.
11.Soru
Türkiye, Uluslararası Çalışma Örgütü'ne kaç yılında üye olmuştur?
1929 |
1930 |
1931 |
1932 |
1933 |
Türkiye, 1932 yılında Milletler Cemiyeti’ne ve bu işlemle otomatik olarakUluslararası Çalışma Örgütü (UÇÖ)’ne de üye olmuştur.
12.Soru
1949 yılında Demokrat Parti programına giren işçilerle ilgili hak aşağıdakilerden hangisidir?
Grev hakkı |
Ücretsiz izin hakkı |
Kıdem tazminatı hakkı |
Toplu iş sözleşmesi hakkı |
Toplu yürüyüş ve gösteri hakkı |
1949 yılında Demokrat Parti programına giren işçilerle ilgili hak grev hakkıdır. Doğru cevap A’dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1975 yılında kıdem tazminatıyla ilgili yapılan düzenlemelerden biridir?
Kıdem tazminatı tutarı 15 güne indirildi |
Kıdem tazminatı tutarı 45 güne çıkartıldı |
Kıdem tazminatı hak etme koşulu 1 yıla indirildi |
Kıdem tazminatı hak etme koşulu 2 yıla çıkartıldı |
Kıdem tazminatının asgari ücretin 5 katını aşamayacağı belirlendi |
1970 yılında kıdem tazminatı tutarı 30 güne çıkartıldı, hak etme koşulu 1 yıla indirildi ve kıdem tazminatına tavan getirilerek asgari ücretin 7.5 katını geçemeyeceği öngörüldü.
14.Soru
1961 Anayasasında toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt hangi kanunla düzenlenmiştir?
275 |
278 |
624 |
628 |
657 |
1961 Anayasasında toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt 275 sayılı kanunla düzenlenmiştir.
15.Soru
1980lerden günümüze tarım dışı istihdam hızla artmıştır. 1980’de tarım dışı istihdam yüzde 47 iken 2010 yılında yüzde kaça ulaşmıştır?
50 |
60 |
65 |
70 |
75 |
Türkiye’de istihdamın yapısı 1980 sonrasında ciddi bir dönüşüme uğramıştır. Tarımın istihdam içindeki payının (Batılı sanayileşmiş ülkelerle karşılaştırıldığında yüksek olmaya devam etmekle birlikte) 30 yıl gibi bir sürede çok hızla gerilediği açıktır. 1980’de tarım dışı istihdam yüzde 47 iken 2010 yılında yüzde 75’e ulaşmıştır. 1960’ta tarım dışı istihdamın payının yüzde 30 civarında olduğu düşünülecek olursa son 50 yıl içinde yaşanan değişimin boyutları daha iyi anlaşılmış olur. Tarımdaki bu hızlı çözülmenin ve kente göçün yeni sosyal sorunlar yarattığı ve çalışma ilişkilerinin önemini artırdığı açıktır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, madenlerde çalışmaları süreklilik göstermeyen ve kısa bir süre madenlerde çalıştıktan sonra tekrar köylerine dönen kimseler için kullanılan terimdir?
Çiftçi-Madenci |
Bağımsız Çalışanlar |
Toplu Pazarlık |
İşçi Örgütlenmeleri |
İşveren |
Madencilik sektörü, son dönem Osmanlı ekonomisinin önemli sektörlerinden birisidir. 1. Dünya Savaşı öncesinde bu sektörde çalışanların sayısı yaklaşık 30.000’dir. Fakat bu kadar yüksek sayılara ulaşan maden işçileri, günümüz anlamında işçi olmaktan oldukça uzaktır. Zira bu madenci kitlesinin yarısı, sadece birkaç ay madenlerde çalışıp sonrasında köyüne dönen ve yerini aynı nitelikteki geçici işçilere bırakan kimselerden oluşmaktadır. Bu nedenle, madenlerde çalışmaları süreklilik göstermeyen ve kısa bir süre madenlerde çalıştıktan sonra tekrar köylerine dönen kimseler için “köylü-işçi” ya da “çiftçi-madenci” gibi terimler kullanılmıştır. Kendi hesabına çalışanlara, bağımsız çalışanlar denilmektedir. Sisteminin tarafları olarak işçi ve işveren örgütleri, rollerini büyük ölçüde “toplu pazarlık” kurumu çerçevesinde oynarlar ve bu platformda, çalışma koşullarını kendi lehlerine belirlemek için çaba gösterirler. Burada çalışma koşulları; ücret, çalışma süreleri, işçi sağlığı ve iş güvenliği vb. öğeleri içermektedir. Taraflar, örgütleri aracılığıyla, toplu pazarlık sürecinde isteklerini karşı tarafa kabul ettirmeye çalışırlar. Eğer iki taraf çalışma koşulları üzerinde uzlaşırlarsa, bunu yazılı bir anlaşmaya dönüştürürler. İşçi Örgütlenmeleri, işçi kesimi açısından örgütlenme
hareketinin gerçekleştirilmesidir. Yanında ücret karşılığı işçi çalıştıran kişilere “işveren” denilmektedir.
17.Soru
12 sendikacı tarafından Türkiye İşçi Partisi (TİP) adıyla işçi partisinin kurulması aşağıdakilerden hangi tarihte olmuştur?
1960 |
1961 |
1962 |
1963 |
1964 |
1960-80 döneminde çalışma ilişkilerini etkileyen
bir diğer siyasal gelişme 1961 yılında 12 sendikacı
tarafından Türkiye İşçi Partisi (TİP) adıyla bir
işçi partisinin kurulmasıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fordism için doğru olarak verilmemiştir?
Üretimle tüketim arasında belirli bir bağlantının kurulmasını sağlar. |
Sosyopolitik bir sistem olarak tanımlanır. |
1920 - 1970 arası bir dönemde etkili olmuştur. |
Refah devleti rejimi ayrılmaz bir parçasıdır. |
Bireysel tüketime dayanmaktadır. |
Fordizm, yalnızca kitlesel üretime değil, ayrıca kitlesel tüketime dayanan bir sistemdir.
19.Soru
Toyota üretim sisteminin babası olan ünlü Japon iş adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Toyota üretim sisteminin babası olan ünlü Japon iş adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Akio Miyajima |
Taiichi Ohno |
Yusaku Maezawa |
Takanobu Nişimoto |
Elon Musk |
Taiichi Ohno (1912-1990) Toyota üretim sisteminin babası olan ünlü Japon iş adamıdır. Buna göre doğru Cevap B’dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangileri savaş sonrasında sosyal uzlaşmanın dayandığı faktörlerdendir? I- Refah devleti uygulamaları II- Güçlü bir işçi hareketinin varlığı III- Sosyalizmin varlığı IV- Emek-sermaye karşıtlığı
I-II-III |
II-III |
II-III-IV |
III-IV |
I-IV |
Savaş sonrasındaki bu sosyal uzlaşmanın dayandığı unsurları daha yakından inceleyelim:
Birincisi, bu sosyal uzlaşmanın emek tarafında sendikal ve siyasal alanda güçlü ve mücadeleci bir işçi hareketi bulunmaktadır. Güçlü bir işçi hareketinin varlığı sayesindedir ki işverenler sendikaları sosyal taraf olarak tanımışlar ve çalışma koşullarını onlarla müzakereyi kabul etmişlerdir.
İkinci unsur, Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa’da kapitalizmle rekabet eden bir sistem olarak sosyalizmin varlığıdır. Sosyalist sistem alternatifinin varlığı işverenlerin, işçi hareketi karşısında daha uzlaşmacı olmasına ve hükûmetlerin devrim tehdidinden kurtulmak için reformcu politikalara ağırlık vermelerine yol açmıştır.
Üçüncü olarak, İkinci Dünya Savaşı sonrasında kapitalist dünya yirmi yılı aşkın bir süre istikrarlı ve güçlü bir ekonomik gelişme dönemi yaşamıştır. Güçlü büyüme, işverenlerin ücret ve çalışma koşullarındaki iyileştirmeleri kabul etmelerini kolaylaştırırken, sosyal devlet harcamalarının finansmanını da olanaklı kılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ