Çalışma İlişkileri Tarihi Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İK kapsamına giren işçi sayısındaki artış, 1947 yılından 1960’a kadar %185, 1965’e kadar ise %274’tür. Bu gelişmenin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Nüfus artışı |
Tarımdaki ilerleme |
Dönemin iktisadi politikası. |
Sanayileşme sürecinde ücretlilerin sayılarının artması. |
Küreselleşme. |
İK kapsamına giren işçi sayısındaki artış, 1947 yılından 1960’a kadar %185, 1965’e kadar ise %274’tür. Bu gelişmenin temel nedeni, sanayileşme sürecinde ücretlilerin sayılarının artmasıdır. Bunun yanında, gelişme sürecinde işletme ölçeklerindeki büyüme de, kapsama giren iş yeri ve işçi sayısını artırmış olmalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.
2.Soru
Çok partili dönem itibariyle kadın iş gücünün statü dağılımı ile ilgili aşağıdaki hangi bilgi doğrudur?
Ücretlilik yükselmektedir. |
Tablo tarım kesimindeki statü dağılımı tarafından belirlenmektedir. |
Erkek işçi sayısından daha hızlı artış göstermiştir. |
Kadınlat tüm faaliyet kollarına homojen bir şekilde dağılmıştır. |
Kadın iş gücünün niteliği yüksektir. |
Verilen seçenekler arasında çok partili dönem itibariyle kadın iş gücünün statü dağılımı ile ilgili doğru olan bilgi tablonun tarım kesimindeki statü dağılımı tarafından belirlenmesidir. Doğru cevap B seçeneğidir.
3.Soru
1980 sonrası dönemde küresel çapta yaşanan ekonomik ve toplumsal dönüşümün tümünü anlatmak için yaygın bir biçimde kullanılan deyim aşağıdakilerden hangisidir?
Kapitalizm |
Fordizm |
Küreselleşme |
Taylorizm |
Post-modernizm |
1980 sonrası dönemde küresel çapta yaşanan ekonomik ve toplumsal dönüşümün tümünü anlatmak için yaygın bir biçimde kullanılan deyim küreselleşmedir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Türkiye'de 1960 yılında istihdamın sektörel dağılımına ilişkin sıralama doğru verilmiştir?
Sanayi-hizmetler-tarım |
Tarım-sanayi-hizmetler |
Tarım-hizmetler-sanayi |
Sanayi-tarım-hizmetler |
Hizmetler-sanayi-tarım |
Türkiye'nin 1960 yılındaki istihdamın sektörel dağılımı şöyledir: Tarım sektörünün payı yüzde 74,8; hizmetler sektörünün yüzde 13,7 ve sanayi sektörünün yüzde 11,5'tir. Doğru yanıt C'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi DP'nin 1949 yılındaki kongresinde çalışma ilişkilerine yönelik eklenen düzenlemelerden biridir?
Grev hakkı |
Ücresiz tatil ve izinler |
Sosyal sigortalarda kesintiler |
Toplu sözleşmelerin askıya alınması |
Sendika kurmanın yasaklanması |
DP programında, "işçilerin, çiftçilerin, tüccar ve sanayicilerin, serbest meslekler mensuplarının, memur ve muallimlerin, yüksek öğretim talebesinin meslekî içtimaî ve iktisadî maksatlarla cemiyetler, kooperatifler ve sendikalar kurmalarını gerekli buluyoruz." ifadesi yer almaktadır. Daha 1946 yılında sınıf esasına veya adına dayanan dernek kurma yasağı yürürlükte iken konan bu ilke önemlidir. Partinin 1949 yılındaki Kongresinde programa eklenen grev hakkı, sosyal sigortalar ile ücretli tatil ve izinlere ilişkin eklemeler de önemlidir. Doğru yanıt A'dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 2821 sayılı Yasa ile sendika üyeliği yasaklanan meslek gruplarından değildir?
din ibadet işlerinde çalışanlar |
öğrenciler |
doktorlar |
özel öğretim kurumlarında öğretmenlik yapanlar |
özel güvenlik görevlileri |
2821 sayılı Yasa ile din ibadet işlerinde çalışanlara, öğrencilere, özel öğretim kurumlarında öğretmenlik yapanlara ve özel güvenlik görevlilerine
sendika üyeliği yasaklanmıştır.
7.Soru
1955-1965 arası dönemde kadın işgücünün ağırlıklı bir şekilde toplandığı çalışma alanı aşağıdakilerden hangisidir?
Sanayi |
Nakliyat |
Muhaberat |
Tarım |
Hayvancılık |
Döneme ilişkin çalışmalar, kadın işgücünün dağılımında tarımın tümüyle belirleyici bir ağırlığa sahip olduğunu ortaya koyuyor. İmalat sanayii ve hizmetler de, oranın en yüksek olduğu faaliyet kolları olup, bunları ticaret ve bankacılık izlemektedir. Kadın işgücü, meslek itibariyle de, erkek işgücünden farklı bir dağılım göstermekte ve belirli meslek gruplarında yoğunlaşmaktadır. Şu meslek grupları, kadın işgücünün en çok bulunduğu kategorilerdir: Tarımla ilgili meslekler; teknik elemanlar, serbest meslek sahipleri ve bununla ilgili meslekler; sanatkârlar, imalât ve tamirat işçileri; müteşebbisler, idareciler ve büro ile ilgili meslekler; hizmetle ilgili meslekler.
8.Soru
1947 yılında çıkarılan 5018 sayılı Sendikalar Kanunu ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Kadınların iş gücüne katılma oranı artmıştır. |
İşverenler önemli kazanımlar elde etmişlerdir. |
İşçi sigortaları kurumunun kurulmasına olanak tanımıştır. |
İş mahkemeleri kurulması bu kanunun çıkmasında önemli bir etkendir. |
Türkiye'de sendika özgürlüğü rejiminden sendika hakkı rejimine geçilmiştir. |
1947 yılında 5018 sayılı Sendikalar Kanunu’nun çıkarılmasıyla, Türkiye’de sendika özgürlüğü rejiminden sendika hakkı rejimine geçilmiş oldu. Doğru cevap E’dir.
9.Soru
Hangisi grevlere yönelik doğru bir bilgi değildir?
12 Eylül askeri darbesi sonrasında tüm grevler yasaklandı ve grev hakkı askıya alındı. |
1984 yılından itibaren yeniden uygulanmaya başladı. |
1980 sonrasından itibaren grev erteleme mekanizması kullanılmamıştır. |
2000’li yıllarda önemli düşüşler yaşanmaya başlanmıştır. |
Grev eğilimi 1989-1995 arasında ciddi bir artış gösterir. |
12 Eylül askeri darbesi sonrasında tüm grevler yasaklandı ve grev hakkı askıya alındı. 1984 yılından itibaren yeniden uygulanmaya başladı. Ancak grevlere ilişkin yasal düzenlemeler nedeniyle önemli zorluklar ortaya çıktı. Grev eğilimi 1989-1995 arasında ciddi bir artış gösterirken, 2000’li yıllarda önemli düşüşler yaşanmaya başlandı. Dönem boyunca grev erteleme mekanizmasının da yaygın biçimde kullanıldığı görülmektedir.
10.Soru
19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında geliştirilen ve makine başındaki işçinin davranışlarını, birim zamanda en fazla üretimi gerçekleştirecek biçimde düzenlemeye dayanan sistem aşağıdakilerden hangisidir?
Dunlopism |
Nixonism |
Keynesçilik |
Taylorism |
Fordizm |
Taylorizm: 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında, Amerikalı mühendis F. W. Taylor tarafından geliştirilen, makine başındaki işçinin davranışlarını, birim zamanda en fazla üretimi gerçekleştirecek biçimde düzenlemeye dayanan sistem.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1940-1960 döneminde gerçekleşen işveren kesiminin örgütlenmesine ilişkin gelişmelerden biri değildir?
İlk işveren sendikası 1949 yılında kurulmuştur. |
İşveren sendikalarının sayısı işçi sendikalarından daha azdır. |
İşveren sendikalarının varlığı işçi örgütlenmesinden öncesine dayanır. |
1962 yılında Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu kurulmuştur. |
Dönemdeki bazı hukuksal gelişmeler işverenlerin örgütlenmesinin önüne geçmiştir. |
Türkiye’de, işveren kesiminin örgütlenmesi, işçi kesimine göre daha geç gerçekleşmiştir. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Ülkelerin gruplandırılmasında “korporatist rejimler”, “devletçi rejimler” ve“neo-liberal rejimler” terimlerini kullanan ekonomist(ler) aşağıdakilerden hangisidir?
Elger ve Edwards |
Albert |
Crouch |
Buroway |
Coates |
Albert’in (1991) “Ren modeli” ve “neoAmerikan modeli” olarak yaptığı ikili gruplama; Coates’ın (1998) “müzakereci korporatist nitelikli ülkeler”, “piyasa modeli” ve “kalkınmacı ülkeler” olarak yaptığı üçlü gruplama; Elger ve Edwards’ın (1999) “korporatist rejimler”, “devletçi rejimler” ve “neo-liberal rejimler” olarak yaptığı gruplama; uluslararası işbölümünü temel alarak yapılan “merkez, çevre, yarı çevre ülkeleri” gruplaması, bu gruplamalara örnektir. Crouch (1993) ise endüstri ilişkilerini, taraflar arasındaki ilişkinin zayıf ve çatışmacı
olduğu “çatışmacı sistem”, işçi ve işveren temsilcileri arasındaki toplu pazarlıklara dayanan “çoğulcu
pazarlık sistemi”, işçi, işveren ve devlet arasındaki pazarlıklarla ulaşılan bir sosyal anlaşmaya dayanan
“korporatist model” ve taraflar arasında uzlaşmadan çok hegemonik ilişkilere dayanan “otoriter korporatizm” olarak grupluyor. Üretim ile emeğin ve sermayenin yeniden üretimi arasındaki ilişkileri temel
alan Buroway (1985) ise emek süreçlerinin denetimini, “piyasa despotizmi”, “hegomonik rejimler” ve
“hegemonik despotizm” olarak sınıflandırmaktadır.
13.Soru
Memurların sosyal güvenlikleri tek çatı altında bütüncül bir çözüme ulaştırılması aşağıdakilerden hangisi ile gerçekleşmiştir?
İşçi sigortaları kuurumunun kurulması |
Çalışma Mevzuatının düzenlenmesi |
Emekli Sandığının kurulması |
İK'nda yapılan değişiklikler |
İş Mahkemeleri Kanunu |
Emekli Sandığının kurulmasıyla, memurların sosyal güvenlikleri tek çatı altında
bütüncül bir çözüme ulaştırılmış oldu. Doğru cevap C seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Çekirdek ülkeler veya Ren Bölgesi modeli" ülkeleri arasında yer alır?
Danimarka |
Belçika |
Norveç |
Finlandiya |
İsveç |
Çekirdek ülkeler veya Ren Bölgesi modeli ülkeleri Avusturya, Belçika, Fransa, Almanya, Lüksemburg'dur. Doğru yanıt B şıkkıdır.
15.Soru
1967 yılında Türk-İş’ten ayrılan sendikacılar hangi sendikayı kurmuştur?
DİSK |
MİSK |
TİSK |
KESK |
Hak-iş |
1966 Kongresi’nde TİP’li sendikacıların Türk-İş yönetimi dışında kalması, Türk-İş’in ABD sendikalarıyla ilişkileri ve grevlere yönelik tutumu gibi nedenlerle bir grup sendikacı Türk-İş ile yollarını ayırmış ve 1967 yılında DİSK’i kurmuştur. Referans grubu bireyin davranışlarını ve kendini değerlendirdiği, örnek aldığı gruplardır.
16.Soru
I. Türk-İş’e bağlı 26 sendikanın oluşturduğu Koordinasyon Kuruluyla üç kamu işveren sendikası arasında sürdürülen toplu sözleşme görüşmelerinde ilerleme sağlanamaması üzerine yapılmıştır.
II. 12 Eylül baskı koşulları ve ANAP hükümetleri döneminde yaşanan ciddi reel ücret kayıpları ve yoksullaşma eylemlerin en büyük nedeniydi.
III. Eylemler salt ekonomik çerçeveyle sınırlı talepler İçeriyordu.
1989 Bahar Eylemleri' ne ilişkin yukarıda verilen bilgilerden hangisi/ hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca III |
Kamu kesiminde çalışan işçilerin 1989 yılı Mart, Nisan ve Mayıs aylarında yaptıkları ve Bahar Eylemleri olarak bilinen protesto eylemleri, Türk-İş’e bağlı 26 sendikanın oluşturduğu Koordinasyon Kuruluyla üç kamu işveren sendikası arasında sürdürülen toplu sözleşme görüşmelerinde ilerleme sağlanamaması üzerine yapılmıştır. 12 Eylül baskı koşulları ve ANAP hükümetleri döneminde yaşanan ciddi reel ücret kayıpları ve yoksullaşma eylemlerin en büyük nedeniydi. Bu nedenle eylemler salt ekonomik çerçeveyle sınırlı kalmayıp politik talepler de içeriyordu.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu ile sendika kurması yasaklanan gruplar arasında yer almaz?
Din ibadet işlerinde çalışanlar |
Öğrenciler |
Özel eğitim kurumlarında öğretmenlik yapanlar |
Banka çalışanları |
Özel güvenlik görevlileri |
2821 sayılı Yasa ile din ibadet işlerinde çalışanlara, öğrencilere, özel öğretim kurumlarında öğretmenlik yapanlara ve özel güvenlik görevlilerine sendika üyeliği yasaklanmıştır. Ancak zaman içinde yapılan değişikliklerle, Sendikalar Kanunu’na göre işçi olan herkesin sendika üyesi olmasına olanak tanınmıştır.
18.Soru
Emek sermaye karşıtlığını yönetme süreçlerinde, işçi ve işveren örgütlerinin birbirleriyle ve devletle, yapısal ve işlevsel ayrıcalıklara sahip biçimde girdikleri kurumsallaşmış işbirliğine ne ad verilir?
Neo-liberalizm |
Neo-korporatizm |
Neo-fordizm |
Taylorizm |
Keynesçilik |
Neo-korporatizm
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1960-1980 döneminde işgücünde yaşanan değişikliklerden birisidir?
Tarım dışı istihdam 1980 yılında %50’nin altında gerçekleşmiştir |
Kamu görevlileri sayısı 1980 yılında 1 milyonun üzerine çıkmıştır |
Ücretle çalışan sayısında önceki yıllara göre azalma olmuştur |
Kamuda çalışan işçi sayısında önceki yıllara göre azalma olmuştur |
İmalat sanayinde çalışan sigortalı işçi sayısı uzun yıllar sabit kalmıştır |
1960-1980 dönemi sonunda kamu görevlileri sayısında önceki yıllara göre önemli bir artıştan söz etmek mümkündür. Bu dönem sonunda toplam memur sayısı 1 milyon 250 bine ulaşmıştır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nike üretiminin tamama yakın kısmının üretildiği firmalara ait ülkelerden biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi Nike üretiminin tamama yakın kısmının üretildiği firmalara ait ülkelerden biri değildir?
Çin |
Endonezya |
Amerika |
Tayland |
Güney Kore |
Amerikan spor ayakkabı üreticisi firmalarından biri Nike firmasıdır. Nike tasarımcı ve pazarlamacı bir firmadır ve fiziki üretim tesislerinin çok az bir kısmının sahibidir. Nike’ın 8 000 çalışanının hemen tümü yönetim, satış promosyonu ve reklam işlerinde çalışmakta iken Nike üretiminin tamama yakın kısmı C¸in, Endonezya ve Tayland’daki yerel firmalar ya da bu ülkelerde faaliyet gösteren Güney Kore firmaları tarafından yapılmaktadır. Buna göre doğru Cevap C’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ