Çalışma Psikolojisi Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Toplu pazarlığın, işçi ve işveren tarafları arasında ortaya çıkan menfaat çatışmasını çözmeye yönelik bir sorun çözme aracı niteliğinde olması aşağıdakilerden hangisine işaret etmektedir?
Bir kural koyma faaliyeti olması
|
Yönetime katılma yolu özelliği taşıması
|
İyi niyetle pazarlık etme ilkesine dayanması
|
Bir güç ilişkisi olarak değerlendirilmesi |
Çatışmacı bir ilişki olarak nitelendirilmesi |
Toplu pazarlık işçi ve işveren tarafları arasında ortaya çıkan menfaat çatışmasını çözmeye yönelik bir sorun çözme aracı niteliğindedir. Bu anlamda, toplu pazarlık çerçevesi genellikle yasa ile düzenlenen ve tarafların “iyi niyetle” pazarlık etmeleri ilkesine dayalı bir süreçtir.
2.Soru
Çalışanlara “anlat, göster, yap, gözden geçir” şeklinde yönergeler vererek bir konunun verilmesi eğitimi aşağıdakilerden hangisidir?
Giriş eğitimi
|
İş üzerinde öğrenme eğitimi
|
İş yönergesi eğitimi
|
Çıraklık eğitimi |
İş rotasyonu |
İşyerinde eğitim yöntemleri arasında iş üzerinde öğrenme, giriş eğitimi, iş yönergesi eğitimi, iş rotasyonu ve çıraklık eğitimi yer almaktadır. İş yönergesi yöntemi, çalışanlara “anlat, göster, yap, gözden geçir” şeklinde yönergeler vererek bir konunun verilmesi eğitimidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi davranışların gözlem yoluyla öğrenildiğini ifade eden öğrenme kuramıdır?
Bilişsel öğrenme
|
Sosyal öğrenme
|
Davranışsal öğrenme
|
Bilgiyi işleme |
Nörofizyolojik temelli öğrenme |
Sosyal öğrenme (Bandura, 1977), kişinin önce bir başka kişinin davranışını gözlemlemesi, daha sonra o davranışı kendisinin yapması anlamına gelir. Burada kişi, hedef davranışı gözlemlerken, izlediği kişiyi kendisine model olarak almaktadır, Daha sonra da gözlemleyip model aldığı davranışı taklit etmektedir.
4.Soru
Aşağıdaki kuramlardan hangisi özerklik odaklı iş analizine daha yakındır?
Bilişsel kuramlar
|
Stres kuramları
|
Güdülenme kuramları
|
Eylem kuramları
|
Bütünsel faaliyet kuramları
|
5.Soru
İşin monotonluğundan kurtulmak amacıyla aşağıdakilerden hangisinin yapılması uygun olmaz?
Dinlenme saatlerinde çalışanların sosyalleşmesine imkân verecek mekânlar yaratma |
İşin kapsamını genişleterek daha karmaşık bir yapıya sokma |
İş programını değiştirme |
Fiziksel ortamı düzenleme |
Yıllık izin planlamasına izin verme |
Çalışanı işin monotonluğundan kurtarmanın birkaç yolu vardır. Örneğin; işin kapsamı genişletilerek iş olduğundan daha karmaşık bir yapıya sokulabilir ya da iş, çalışan açısından daha ufuk açan bir yapıya kavuşturulabilir. Monotonluğu ortadan kaldırmak için yönetim, iş programını değiştirmeyi bir yöntem olarak kullanabilir. Yine yönetim, işin yapıldığı fiziksel çevreyi gürültüden arındırarak ışıklandırmayı ve fiziksel ortamı düzenleyerek işin tekdüzeliğini giderme ve monotonluğun yaratacağı olumsuz etkileri azaltma yoluna gidebilir. Ayrıca çalışanların işin durdurulduğu molalarda birbirleriyle sohbet etmeleri, çalışanlarda belli bir hareketlilik yaratarak işin monotonluğunun yarattığı olumsuz etkileri azaltabilir Fakat yıllık izin planlamasına izin verme monotonluğu ortadan kaldıran bir uygulama değildir.
6.Soru
İçerik teorileri kişiyi neyin güdülediğini incelemektedir. Aşağıdakilerden hangisi içerik teorilerinden biridir?
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi |
Vroom’un Beklenti Teorisi |
Porter ve Lowler’ın Beklenti Teorisi |
Adams’ın Eşitlik Teorisi |
Locke’un Amaç Teorisi |
Vroom’un Beklenti Teorisi, Porter ve Lowler’ın Beklenti Teorisi, Adams’ın Eşitlik Teorisi ve Locke’un Amaç Teorisi süreç teorilerindendir. Yukarıdakilerden yalnızca Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi bir süreç teorisidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bedensel ve ruhsal sorunlara yol açan işsizlik kaynaklı yoksunluklardan biri olarak nitelendirilemez?
Topluma yararlı olma, işe yarama duygusunu sağlayan kaynağın edinilmesi |
Zaman duygusunu ve buna bağlı olarak düzenli yaşam algısını kaybetme |
Bireysel ve sosyal açıdan mesleki perspektifin yok olma tehlikesi |
Ekonomik güvencenin ve ihtiyaçların giderilmesini sağlayan gelir kaynağının kaybı |
İşyerindeki sosyal yaşamın uyarılarından yoksunluk ve sosyal bağların kopması |
İşsizlik, bireysel açıdan bedensel ve ruhsal sorunlara yol açabilen şu yoksunlukları beraberinde getirmektedir:
- Ekonomik güvencenin ve ihtiyaçların giderilmesini sağlayan gelir kaynağının kaybı
- “Ailenin rızkını sağlayan kişi” rolünün sona ermesi
- Zaman duygusunu ve buna bağlı olarak düzenli yaşam algısını kaybetme
- Bireysel (kariyer) ve sosyal (kabul görme) açıdan mesleki perspektifin yok olma tehlikesi; bunun yerine “sosyal dışlanma” riski ile karşı karşıya kalma
- İş arkadaşlarından ayrılma; işyerindeki sosyal yaşamın uyarılarından yoksunluk ve sosyal çevreyle olan bağların kopması
- Yaşama tutunmanın bir ifadesi ve bir şeyler yapma ihtiyacının tatmin yeri olan işteki meşguliyetin yitirilmesi;
- Topluma yararlı olma, işe yarama duygusunu sağlayan önemli bir olanağın kaybı.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anketlerin avantajlarından biri değildir?
Çalışanların öznel değerlendirmelerinin ilk elden edinilmesini sağlar.
|
Diğer yöntemlere göre maliyeti düşüktür.
|
Kısa zamanda çok sayıda çalışana uygulanabilir.
|
Oldukça kolay hazırlanabilir. |
Çalışan bireyin zorlanma şekli ve düzeyi hakkında nesnel göstergeler elde edilmesini sağlar. |
Anketler; çalışanların öznel değerlendirmelerinin ilk elden edinilmesini sağlar, diğer yöntemlere göre maliyeti daha düşüktür, kısa zamanda çok sayıda çalışana uygulanabilir ve oldukça kısa zamanda hazırlanabilir. Ancak, çalışan bireyin zorlanma şekli ve düzeyi hakkında nesnel verilen elde edilmesini sağlayan iş analizi yöntemi fizyolojik ölçümlerdir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Hacker’ın belirlediği pozisyona bağlı çalışma koşullarından biri değildir?
Teknoloji
|
Ekipman
|
Malzeme
|
Sözleşmeler |
Organizasyon |
Bireye etkide bulunan çalışma koşullarından pozisyon koşulları şunlardır: kalıcı-değişken, teknoloji, ekipman, malzeme, organizasyon, hiyerarşi, işbirliği, iletişim, iş duruşu vb. Sözleşmeler ise genel koşullar grubundandır.
10.Soru
“Örgütteki açık pozisyonları doldurmak amacıyla gerekli niteliklere ve yeteneklere sahip olan kişilerin belirlenmesi ve seçilmesi sürecidir.”
Yukarıda tanımı verilen süreç aşağıdakilerden hangisidir?
Aday seçimi
|
Aday temini
|
Başvuruların incelenmesi
|
Ön görüşme |
Başvuru formunun doldurulması |
Aday temini, birlikte çalışılması muhtemel nitelikli kişilerin araştırıldığı ve bunların, örgütteki işlere başvuruda bulunmaları için teşvik edildiği bir süreçtir. Başvuruların incelenmesi, ön görüşme ve başvuru formunun doldurulması ise personel seçim sürecinin aşamalarındandır. Örgütteki açık pozisyonları doldurmak amacıyla gerekli niteliklere ve yeteneklere sahip olan kişilerin belirlenmesi ve seçilmesi süreci aday seçimi olarak adlandırılır.
11.Soru
I. DağıtımII. İşlemselIII. KişilerarasıIV. UluslararasıV. BilgiselYukarıdaki ifadelerden hangileri örgütsel adaletin alt boyutları olarak seçeneklerde doğru sıralanmıştır?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
II, III, IV, V
|
I, II, III, V
|
I, II, III, IV
|
12.Soru
Dinlenme molaları ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Nominal çalışma saatlerini artırırken, gerçek çalışma saatlerini kısaltır. |
Çalışanların yorgunluk ve can sıkıntısını azaltır. |
Çalışanlar arasında sosyalleşmeye teşvik eder. |
Çalışanların yönetim takımının kendilerine değer erdiğini düşünmesine neden olur. |
Çalışanların yönetime daha pozitif yaklaşmasını sağlar. |
Dinlenme molaları ilgili yukarıda verilen şıklardan 'Çalışanların yorgunluk ve can sıkıntısını azaltır.', 'Çalışanlar arasında sosyalleşmeye teşvik eder.', 'Çalışanların yönetim takımının kendilerine değer erdiğini düşünmesine neden olur.' ve 'Çalışanların yönetime daha pozitif yaklaşmasını sağlar.' doğrudur. Ancak, dinlenme molaları 'Nominal çalışma saatlerini artırırken, gerçek çalışma saatlerini kısaltır.' şıkkında belirtilenin aksine nominal çalışma saatlerini azaltırken, gerçek çalışma saatlerini ve dolayısıyla verimi artırır.
13.Soru
Arabulucunun tarafları ayırıp somut bir çözüm süreci geliştirmek için iki taraf arasında gidip gelmesi arabuluculuk tarzlarından hangisidir?
Sendikayı zorlama
|
İşvereni zorlama
|
Anlaşma sağlama
|
Hukuki ayrılık
|
Mekik diplomasisi
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplu görüşmenin özellikleri açısından doğru bir ifadedir?
Her zaman bir sonuca ulaşılır.
|
Taraflar arasında güç ilişkilerinin etkisi oldukça azdır.
|
Görüşmelerdeki çok sayıdaki kişi rasyonel bir şekilde hareket eder.
|
Toplu görüşmede objektif unsurlar önem kazanır. |
Psikolojik yöntemlerle rakibin ikna edilmesinden kaçınılır. |
Görüşmecinin rasyonelliği sorunu, araştırmalarda ön planda yer alan bir konudur. Ekonomistlerin ve oyun teorisyenlerinin aksine sosyal psikologlar, genellikle çok sayıda kişinin rasyonel bir görüşmeci olmadığını vurgulamıştır. Araştırmalar görüşmelerde kişilerin sosyal psikologlar tarafından tanımlanmış olan duygusal, algısal, kişisel ve kişiler arası konularla eş zamanlı olarak ilgilendiklerini de ortaya çıkarmıştır (Friedman, 1994: 8-9). Görüleceği gibi, beşerî ilişkiler aşaması biçiminde değerlendirilmesi durumunda toplu görüşmede sübjektif unsurlar önem kazanmakta, psikolojik ve sosyolojik yöntemlerin kullanılması gerekli hale gelmektedir. Gerçekten, bu aşamada psikolojik yöntemlerle rakibin ikna edilmesine; sosyolojik yöntemlerle ise toplu görüşme sürecine olan etkisi giderek artan kamuoyu desteğinin kazanılmasına çalışılmaktadır. Toplu görüşme, diğer görüşme tiplerinden temel bazı özellikleri ile ayrılmaktadır. Farklılık meydana getiren söz konusu özellikler, aşağıda yer almaktadır (Lewis vd. 2003: 228):
- Toplu görüşme, çözüm ihtiyacı duyulan konular üzerinde pazarlık yapmak için bir araya gelen taraflar arasındaki yüz yüze toplantıları içeren niyetsel bir olgudur,
- Toplu görüşmede temel amaç, anlaşmaya ulaşmak olduğundan her zaman bir sonuca ulaşılır,
- Taraflar arasındaki ilişki görüşmelerin bitmesinden sonra da normal olarak devam etmelidir.
- Toplu görüşme, taraflar arasındaki güç ilişkisine dayanır.
15.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi yetkinlik kuramına ait bir özelliktir?
Yaşlılıkta sadece nesnel değil öznel değişkenlerde değerlendirilmelidir. |
Yaşam kalitesi daha çok içsel faktörlerle ilişkilidir. |
İnsan hissettiği yaştadır cümlesi ile paralellik gösterir. |
Bireyden beklentiler ve bireyin performansı arasındaki etkileşim temel belirleyicidir. |
Davranışlar içsel süreçlerle belirlenir. |
YetkinlikKuramı: Bu kurama göre, yaşlılıkta görülebilirfiziksel ve zihinsel performans düşüşlerine rağmen, kalan yetkinlikler kendi başına görevler üstlenip anlamlı bir yaşam sürdürmeye fazlasıyla yetebilecek miktardadır. Yetenek ve becerilerin karmaşık görevleri yerine getirebilme gücü olarak tanımlayabileceğimiz yetkinlik, çevreden gelen performans talepleri ile bireysel özelliklerin etkileşiminden oluşmaktadır. D seçeneği harici tüm seçenekler yaşlılığın bilişsel kuramı ile ilgilidir.
16.Soru
I. Güvenirlik
II. Geçerlilik
III. Standardizasyon
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri testlerde bulunması gereken özellikler arasında yer almaktadır?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve II |
I, II ve III |
Adayların yeteneklerinin, kişiliklerinin, ilgi alanlarının, bilgi düzeylerinin vb. ölçülmesini ve adaylara ilişkin çeşitli konularda bilgi edinilmesini sağlayan testlerin, doğru veriler sunabilmeleri için birtakım özelliklere sahip olması gerekmektedir. Güvenirlik, geçerlik ve standardizasyon özelliklerine sahip olan testlerin, bireysel farklılıkları doğru bir biçimde ölçebildiği sonucuna ulaşılabilmektedir.
17.Soru
Kadınların esnek çalışmadan sağladığı en büyük yarar hangisidir?
Aile-iş çatışmasının azalması
|
Takım çalışmasına olanak vermesi
|
Yönetici baskısını azaltması
|
Yükselme olanağı vermesi
|
İşe gidip gelme maliyetlerini düşürmesi
|
18.Soru
Aşağıdaki toplu görüşme sürecinde kullanılan stratejilerden hangisinde “tehdit etme” taktiği kullanılabilir?
Çekilme
|
Hareketsiz olma
|
Sorun çözme
|
Mücadele etme |
Ödünde bulunma |
Strateji, geniş içerikli amaçları ve onlara ulaşılması konusunda benimsenen genel yaklaşımı belirleyen bir eylem planıdır. Görüşmede kullanılabilecek stratejiler, geniş bir kapsamda beş başlık altında incelenebilir. Stratejilerin bazıları görüşmede kullanılabilmek amacıyla daha çok özel nitelikli taktiklere dönüşebilir. Söz konusu stratejiler şu şekildedir (Pruitt ve Carnevale, 1993: 3-4):
- Ödünde Bulunma: Taraflardan birisinin amaçlarını, taleplerini ve tekliflerini azaltmasıdır.
- Mücadele Etme: Karşı tarafı ödün verme konusunda ikna etmeye çalışmak anlamındadır. Bu stratejinin uygulanabilmesi için tehdit etmeden (bir taraf diğer tarafı uyumlu olma konusunda hatalı davranırsa cezalandırabilir) durumsal bağlılığa (özel bir pozisyondan hareket edilmeyeceği belirtilir) kadar varan çok sayıda taktik kullanılır.
- Sorun Çözme: Her iki tarafın amaçlarını tatmin edebilecek seçenekleri kabul etmek ve sürece dahil ettirmeye çalışmak şeklindedir. Burada, tartışmalı konular arasında bir tarafın kendi öncelikleri hakkında bilgi vermesi ve aktif dinlemenin yer aldığı sorun çözme taktikleri yer alır.
- Hareketsiz Olma: Görüşmeleri durdurmak gibi, hiçbir şey yapmamaktır.
- Çekilme: Görüşmelerden ayrılmaktır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işsizliğin neden olabileceği bedensel ya da ruhsal sağlık sorunlarından birisidir?
Kişinin sosyal çevresinin genişlemesi |
Yatma, kalkma, yeme içme gibi rutin işlerin de düzene girmesi |
Kişinin kendini kaybolmuş ve kendisinden uzak hissetmesi |
Toplumda yer edinme düşüncesi içerisinde, çalışırken oluşan verimlilik hissi |
İçinde bulunulan mesleğe göre, işi rol olarak benimseme |
İşsizliğin sağlık açısından oluşturabileceği sorunlar biri de, benlik duygusunun işsizlikten dolayı zarar görme durumudur.
20.Soru
İşyerinin genel felsefesinin, işleyişinin, fiziksel yapısının, organizasyon şemasının öğretildiği oryantasyon eğitimlerinin örgüte sağladığı en önemli fayda aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsallaşma sürecini hızlandırır.
|
Örgüte bağlılığı arttırır.
|
İş tatmini sağlar.
|
Takım çalışmasını kolaylaştırır.
|
Formel iletişim kanallarını zenginleştirir.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ