Çalışma Yaşamının Denetimi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
1. İş uyuşmazlıklarının önlenmesi
2. İş uyuşmazlıklarının çözümü
3. Yasal düzenlemelere uygunluğun sağlanması
4. Yasal düzenlemelerin oluşturulması ve geliştirilmesi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri iş denetiminin yardımcı görevleri arasında yer almaktadır?
2-3 |
1-2 |
3-4 |
2-4 |
2-3-4 |
İş denetiminin yardımcı işlevleri;
- İş uyuşmazlıklarının önlenmesi
- İş uyuşmazlıklarının çözümü: Bireysel işçi şikayetlerinin incelenmesi ile toplu ve bireysel uyuşmazlıklarda arabuluculuk ve hakem
- Bilgi toplama ve veri sağlama
- İdari görevler
2.Soru
Çalışma yaşamında Teftiş kavramının inceleme ve araştırmadan farklı bir anlam taşımasını sağlayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Bütünleştiricilik |
Önleyicilik |
Farklılaştırıcılık |
Denetleyicilik |
Cezalandırıcılık |
Teftiş; görmek, izlemek, incelemek, araştırmak ve önlemek anlamına gelir. Bu tanıma göre, teftiş kavramı sadece incelemek ve araştırmak değil, aynı zamanda önleyici tedbirlerin alınmasını sağlamaya yönelik çalışmaları da intiva etmektedir. Dolayısıyla Dolayısıyla teftişin önleyici bir etkisinin olduğu kabul edilir. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
İş Teftiş Tüzüğü hangi tarihte kabul edilmiştir?
2009
|
2003
|
1996
|
1982
|
1979
|
4.Soru
155 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşmeye göre çalışanların -işçilerin- “işleri nedeniyle gitmeleri veya bulunmaları gereken ve işverenin doğrudan veya dolaylı kontrolü altında bulunan bütün yerler”e ne ad verilmektedir?
İmalathane |
Ticarethane |
Fabrika |
İşyeri |
Atölye |
155 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşme işyerinin tanımını da çalışanların -işçilerin- “işleri nedeniyle gitmeleri veya bulunmaları gereken ve işverenin doğrudan veya dolaylı kontrolü altında bulunan bütün yerler” olarak belirtmektedir.
5.Soru
81 sayılı sözleşmeye göre aşağıdakilerden hangisi iş müfettişlerinin yetkilerinden biri değildir?
İşyerlerine istedikleri saatte girip çıkmak
|
Kanuni düzenlemelere ilişkin her türlü incelemeyi yapmak
|
Düzenlemelere uygun çalışılıp çalışılmadığını tespit için sorular sormak
|
Denetime gittikleri işyerinden örnekler almak
|
Eksiklikler tespit etmeleri durumunda işyerini kapatmak
|
6.Soru
Aşağıda 'iş denetimi' kavramının ilk ortaya çıkışıyla ilgili olarak, nerede-ne zaman-örnek eşleştirmelerinden hangisi doğru verilmiştir?
1833 yılında - İngiltere’de - Fabrikalar Yasası’na göre müfettişler atanması |
1833 yılında - İtalya’da - “Sanayi ve Ticarette İş Teftişine ilişkin 81 sayılı Sözleşmesi” ve 81 sayılı “İş Teftişi” adlı tavsiye kararı |
1890 yılında - Fransa’da - Fabrikalar Yasası’na göre müfettişler atanması |
1833 yılında - Hindistan’da - “Sanayi ve Ticarette İş Teftişine ilişkin 81 sayılı Sözleşmesi” ve 81 sayılı “İş Teftişi” adlı tavsiye kararı |
1890 yılında - Yunanistan’da - Fabrikalar Yasası’na göre müfettişler atanması |
İş denetimi, Sanayi Devrimi’nin kötü çalışma koşullarında, çalışanları korumak amacıyla yürürlüğe konulan yasaları uygulatmak amacıyla 19. yüzyılda uygulanmaya başlanmıştır. Bu yüzden iş denetimi etkinliklerinin ilk örnekleri de yasaları uygulatmak amacıyla ortaya çıkmıştır. İlk olarak İngiltere’de, 1833 yılında kabul edilen Fabrikalar Yasası’na göre müfettişler atanmıştır. Bu müfettişlere, tekstil fabrikasında çalışan çocukların çalışma saatlerinin yönetmeliklere uygun olup olmadığını denetleme görevi verilmiştir. Bu uygulama, iş teftişinin başlangıcını oluşturmuş ve iş yasalarının uygulanışını izlemek üzere ilk kez hükümet müfettişleri görevlendirilmiştir.
7.Soru
81 sayılı ILO Sözleşmesi'ne göre; 'Tekli Uzmanlaşmış Sistemler' Görev alanlarına dayalı iş denetimi modellerinden hangisi kapsamındadır?
Karma/Farklı Uzmanlardan Oluşmuş Ekiplere Dayalı Sistemler |
Özel Denetimci/Uzmanlaşmış Sistemler |
Genel Denetimci Sistemler |
Çoklu Uzmanlaşmış Sistemler |
Uyumu Arttırmaya Yönelik Denetim |
Özel denetimci/uzmanlaşmış sistemler, denetim örgütünün farklı birimlerinin denetimin farklı alanlarında uzmanlaştığı ve sadece bu alanlardaki denetimi üstlendiği yahut bazı alanların iş denetim örgütü dışında denetlendiği denetim sistemleridir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangileri doğrudan çalışma yaşamının denetimine yönelik hükümler ihtiva eden kanunlar arasında yer alır?
I. İş Kanunları İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
II. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Alanında Bazı Mali Hükümler Hakkında Kanun
III. Umumi Hıfzısıhha Kanunu
IV. Türk Borçlar Kanunu
Yanlız I |
I, II |
Yanlız III |
I, II, III |
I, II, III, IV |
T.C. Anayasası’na ilaveten çalışma yaşamının denetimine ilişkin resmî iç hukuk kaynaklarını, doğrudan çalışma yaşamının denetimine yönelik hükümler ihtiva eden İş Kanunları İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu , Çalışma ve Sosyal Güvenlik Alanında Bazı Mali Hükümler Hakkında Kanun ve Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası:1) ile dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimine yönelik hükümler ihtiva eden Türk Borçlar Kanunu, Umumi Hıfzısıhha Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kanunu şeklinde sıralamak mümkündür. Ayrıca bu kaynaklara, Askerî İşyerleriyle Yurt Güvenliği İçin Gerekli Maddeler Üretilen İşyerlerinin Denetim ve Teftişi Hakkında Yönetmelik”te eklenebilir.
9.Soru
Bilim, teknoloji, Ar-Ge ve yenilikçilik alanlarında yetişmiş yabancı beyin göçünü ülkemize kazandırmak amacıyla faaliyetlerde bulunmak aşağıdaki birimlerden hangisi tarafından yerine getirilmektedir?
Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü |
Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü |
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü |
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı |
Çalışma Genel Müdürlüğü |
1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün
doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev
ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.77):
1
4. Ünite - Çalışma Yaşamının Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Tarafından Denetimi 103
a. Yabancı istihdamı ve işgücü göçü ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde
faaliyette bulunmak, çalışma izni ve çalışma izni muafiyetine ilişkin iş ve
işlemleri yürütmek,
b. Uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlenmesi amacıyla gerekli çalışmaları
yapmak ve belirlenen politikanın uygulanmasına ilişkin ulusal ve
uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak,
c. Yabancı ülkelerle imzalanacak işgücü anlaşmaları ve sosyal güvenlik sözleşmelerinin
müzakerelerine, hazırlanmasına ve tadiline katkı sağlamak,
İşçiler açısından riskin daha yüksek olduğu alanlar için özel koruma tedbirleri getirilmesi
konusunda Uluslararası Çalışma Örgütünün yaklaşımı nasıldır? Açıklayınız.
ç. Uluslararası işgücü göçüne ilişkin iş ve işlemleri yapmak,
d. Uluslararası işgücüne ilişkin konularda ulusal ve uluslararası projeler hazırlamak
ve uygulamak,
e. Yabancı Başvuru, Değerlendirme ve İzleme Sistemini kullanarak yabancı
çalışanlara ve yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının niteliklerine ilişkin
veri toplamak, bunları analiz etmek ve raporlamak,
f. Ulusal göç politikasının oluşturulmasında görev alanıyla ilgili konularda
çalışmalar yapmak,
g. Görev alanıyla ilgili faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlarla yazışmalar
yapmak ve bu kuruluşlarla çalışmalar yürütmek,
ğ. Ülkemize rekabet üstünlüğü sağlamak amacıyla uluslararası eğilimleri, işgücü
potansiyelini ve hareketliliğini izlemek ve politikalar geliştirmesi için
gerekli çalışmaları yapmak,
h. Yüksek nitelikli işgücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik yurt dışında
tanıtım faaliyetleri yapmak, ulusal ve uluslararası fuar ve organizasyonlara
katılmak, gerektiğinde tanıtım ofisleri açmak,
ı. Kültürel, sanatsal, ekonomik ve sportif alanlarda uluslararası gelişmeleri
izleyerek ilgili kurum, kuruluş ve ülkelerle işbirliğini geliştirmek, gerektiğinde
ortak projeler yürütmek,
i. Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ile stratejik
önemi haiz herhangi bir alanda öne çıkmış yurt dışında yaşayan nitelikli
insan gücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak,
j. Bilim, teknoloji, Ar-Ge ve yenilikçilik alanlarında yetişmiş yabancı beyin
göçünü ülkemize kazandırmak amacıyla faaliyetlerde bulunmak,
k. Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Sorunun doğru Cevabı A Şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş denetim sisteminin aktörlerinden biri değildir?
İşyeri iş konseyleri
|
İş mahkemeleri
|
Disiplin Kurulları
|
Sendikalar
|
Sivil toplum örgütleri
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mesleki Eğitim Kanunu ile ilgili değildir?
Denetim Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesi |
3308 sayılı Kanun hükümlerine göre Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarının dışında kamu ve özel kurum ve kuruluşlarında |
İş ortamı, |
Çalışanların çaresizliğini, kimsesizliğini ve bağlılığını sömürmek suretiyle kişi |
Raporlarda belirtilen hususlar valilikçe değerlendirilir ve gereği |
Mesleki Eğitim Kanunu
3308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu’nun 41. maddesinde; Milli Eğitim
Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarının dışında kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda yapılan çırak ve kalfaların eğitimi ile işletmelerde yapılan mesleki eğitimin
Milli Eğitim Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca denetleneceği öngörülmüştür (mad.41). Denetim Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesi
denetim alanını belirlemektedir. 3308 sayılı Kanun hükümlerine göre Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarının dışında kamu ve özel kurum ve kuruluşlarında
yapılan aday çırak, çırak ve kalfaların eğitimi ile işletmelerde yapılan mesleki
eğitim, öğrencilerin bu eğitiminden sorumlu işletmelerin bağlı olduğu oda veya
birliklerin temsilcilerinin katılımı ile Milli Eğitim Bakanlığınca yapılır. İş ortamı,
sosyal güvenlik, iş güvenliği ve sağlık şartları bakımından denetleme ise Aile,
Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca yapılacaktır. Denetimle ilgili raporlar
valiliğe verilir. Raporlarda belirtilen hususlar valilikçe değerlendirilir ve gereği
yapılır. Buna göre, 3308 sayılı Kanun kapsamına giren ve kapsam dışında kalan
çırakların çalışma koşullarının kanunlara uygunluğu iş müfettişleri tarafından
denetlenmektedir
12.Soru
1898 yılında modern anlamda ilk iş teftiş sisteminin başlangıcı hangi ülkede olmuştur?
Hollanda
|
Fransa
|
İngiltere
|
İtalya
|
Norveç
|
13.Soru
Sosyal adaletin ve uluslararası insan ve çalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan ........ sözleşme ve tavsiye kararları ile işçilerin hak ve menfaatlerini korumaya, çalışma hayatında genellikle daha fazla istismar edilen kadın ve çocuk işçileri özel koruma altına almaya, çocuk işçiliğini ortadan kaldırmaya çalışmaktadır.
Cümledeki boşluğa uygun gelen seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal adaletin ve uluslararası insan ve çalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan ........ sözleşme ve tavsiye kararları ile işçilerin hak ve menfaatlerini korumaya, çalışma hayatında genellikle daha fazla istismar edilen kadın ve çocuk işçileri özel koruma altına almaya, çocuk işçiliğini ortadan kaldırmaya çalışmaktadır.
Cümledeki boşluğa uygun gelen seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Uluslararası yardımlaşma örgütü |
Uluslararası çalışma örgütü |
Birleşmiş milletler |
Uluslararası sosyal haklar örgütü |
Uluslararası iş güvenliği teşkilatı |
Sosyal adaletin ve uluslararası insan ve çalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Sözleşme ve Tavsiye Kararları ile işçilerin hak ve menfaatlerini korumaya, çalışma hayatında genellikle daha fazla istismar edilen kadın ve çocuk işçileri özel koruma altına almaya, çocuk işçiliğini ortadan kaldırmaya çalışmaktadır.
Doğru cevap: B seçeneğidir.
14.Soru
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kaç tarihinde kabul edilmiştir?
2009 |
2003 |
2008 |
2012 |
2015 |
4857 sayılı İş Kanunu’nun 83. maddesi ile düzenlenen iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirler maddesi 20.06.2012 tarih ve 6331 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmıştır. Onun yerine 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun (İSGK) 6. ve 13. maddesi yürürlüğe sokulmuştur.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş kanunları dışındaki diğer kanunlardan biridir?
Askeri kanun |
Türk ceza kanunu |
İş hukuku |
Hepsi |
Hiçbiri |
İş Kanunları dışında çalışma yaşamının denetimine ilişkin hükümler ihtiva eden
kanunlar; Borçlar Kanunu, Umumi Hıfzısıhha Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’dur.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çalışma alanlarından biri değildir?
Yurt dışında çalışan işçilerin çalışma yaşamından doğan hak ve menfaatlerini korumak
|
Çalışma yaşamının tarafları arasında meydana gelen uyuşmazlıklarda mahkemelere etkide bulunmak
|
İşçi ve işveren ilişkilerinin gelişmesini sağlamak
|
Çalışma yaşamının tüm yönlerini denetim altında tutmak
|
Sosyal güvenlik alanında çalışmalar yapmak
|
17.Soru
İş Kanunu’nda çalışma yaşamının denetimi ile ilgili hükümler Kanunun kaçıncı bölümünde yer alır?
Beşinci bölüm
|
Altıncı bölüm
|
Yedinci bölüm
|
Sekizinci bölüm
|
Dokuzuncu bölüm
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Çalışma Genel Müdürlüğünün çalışma yaşamının denetimine ilişkin görevleri arasında yer alır?
Bakanlık yurt dışı kadrolarını düzenlemek, yönetmek ve denetlemek |
Yurt dışı birimleri vasıtasıyla sosyal güvenlik sözleşmelerinin uygulanmasını takip etmek |
Yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik sözleşmeleri ve bunların tadili çalışmalarında koordinasyonu sağlamak |
Kamu personel alım sınavları ve yerleştirme işlemlerine ilişkin esasları belirlemek |
Yurt dışındaki sosyal güvenlik mevzuatından doğan hak ve menfaatlerini korumak |
Kamu personelinin eğitim ve yetiştirilmeleri ile ilgili her türlü çalışmaları yapmak, uygulamaları takip etmek, değerlendirmek ve denetlemek Çalışma Genel Müdürlüğünün çalışma yaşamının denetimine ilişkin görevleri arasında yer alır. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Müfettişlerin genel bir yetkiye sahip olduğu denetim sistemlerine ne ad verilmektedir?
Özel denetimci sistemler |
Caydırıcı/cezaya dayalı sistemler |
Uyumu arttırmaya yönelik sistemler |
Karma/farklı uzmanlardan oluşmuş ekiplere dayalı sistemler |
Genel denetimci sistemler |
Müfettişlerin genel bir yetkiye sahip olduğu sistemler, genel denetimci sistemler olarak adlandırılmaktadır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’nın 18. maddesi ile düzenlenmiş “Zorla çalıştırma yasağı” kapsamındadır?
Olağanüstü hâllerde vatandaşlardan istenecek hizmetler |
Angarya çalıştırmalar |
Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar |
Ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki bedensel çalışmalar |
Ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki fikir çalışmaları |
Çalışma yaşamının denetimi ile ilgili sayılabilecek bir başka madde Anayasa’nın 18. maddesi ile düzenlenmiş olan “Zorla çalıştırma yasağı” dır. Söz konusu maddeye göre;
“Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır.
Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü hâllerde vatandaşlardan istenecek hizmetler; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz”.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ