Çevre Sorunları ve Politikaları Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Yalnızca kirliliğin ortadan kaldırılması değil, kaynakların gelecek kuşakların yararlanabilmesi için korunması ve geliştirilmesi" vurgusu aşağıdaki hangi kalkınma planında yer almaktadır?
Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı |
İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı |
Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı |
Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı |
Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı |
1985 - 1989 dönemini kapsayan “Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı”nda, kentleşme, sanayileşme ve tarımda modernleşmenin yarattığı çevre sorunlarının çözümünde temel ilkeler ortaya konmuştur. Bu kapsamda, yalnızca kirliliğin ortadan kaldırılması değil, kaynakların gelecek kuşakların yararlanabilmesi için korunması ve geliştirilmesi üzerinde de durulmuştur. Doğru cevap E’dir.
2.Soru
"Bu tür politikaları savunanlar, çevrebilim konusuna özel bir önem verilmesinin gerekli olmadığına inanırlar". Sözü edilen çevre politikası seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
Düzeltimci Politikalar |
Düzeltim Karşıtı Politikalar |
Yöntem Açısından Çevre Politikaları |
Onarımcı Politikalar |
Önleyici Politikalar |
Sözü edilen çevre politikaları "Düzeltim Karşıtı Politikalar"dır. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Avrupa Birliği için çevre alanındaki kısmi iyileştirmeler, üye olamayan ülkelere ikili bir politika olarak yansımıştır. Bu politikalar genel adıyla nasıl tanımlanmaktadır?
AB Cardiff Süreci |
AB Ortak Pazarı |
AB Müktesebatına Uyum |
AB Çevre Beyaz Kitabı |
AB Çevre Eylem Planları |
AB için çevre alanındaki kısmi iyileştirmeler, üye olamayan ülkelere ikili bir politika olarak yansımıştır. Bu politikalar; “AB Müktesebatına Uyum” adı altında çevre politikalarına ilişkin program ve yasal düzenlemeler ile teknik iyileştirme ve düzenlemeler olarak tanımlanabilir.
4.Soru
I. Tanı
II. Düzenleme
III. Uygulama
Hangisi çevre politikasının belirlenmesinde ve ardından uygulanmasında temel koşulları arasındadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
II. ve III. |
I. II. III. |
Kuramsal olarak, çevre politikasının belirlenmesinde ve ardından uygulanmasında temel koşullar aşağıda sıralanmaktadır:
- Tanı (Teşhis): Bu aşama, çevre sorununun belirlenmesi, sorunun nedenleri ve bileşenleri ile çözüme taraf olabilecek kişi/kurumlar arasında bağlantı kurulması gibi noktaları kapsar.
- Karışma / Düzenleme (Müdahale): İkinci aşama olarak görülebilecek bu süreçte, çevre sorununun çözümüne yönelik arayışların, yöntemlerin incelenmesi ve karşılaştırması yapılır ve en uygun çözüm yöntemine karar verilir.
- Uygulama: Son aşama olarak, belirlenen çözüm yönteminin ve politikanın karar mekanizması içinde uygulanması sağlanır.” Doğru cevap E’dir.
5.Soru
Belirli bir siyasal ideolojiye bağlı olmaktan çok konuya yararcı olarak yaklaşan politikaların ekseni ve genel adı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru bir eşleştirmeyle verilmiştir?
İçerik yönünden çevre politikaları - Onarımcı politikalar |
Yöntem açısından çevre politikaları - Düzeltimci politikalar |
İçerik yönünden çevre politikaları - Düzeltimci politikalar |
Yöntem açısından çevre politikaları - Önleyici politikalar |
İçerik yönünden çevre politikaları - Düzeltim karşıtı politikalar |
Çevre Politikaları, kuramsal olarak içerik ve yöntem açısından iki ayrı eksende incelenebilmektedir;
İçerik Yönünden Çevre Politikaları
1. Düzeltimci Politikalar: Burada çevre sorunlar›na etkin bir politikayla çözüm aranması söz konusudur. Bu politikalar, belli bir siyasal ideolojiye bağlı olmaktan çok, konuya yararcı (pragmatik)
olarak yaklaşmakta ve iyimser bir özellik taşımaktadır.
2. Düzeltim Karşıtı Politikalar: Bu tür politikaları savunanlar, çevrebilim konusuna özel bir önem verilmesinin gerekli olmadığına inanırlar.
Yöntem Açısından Çevre Politikaları
1. Onarımcı Politikalar: Çevre üzerindeki zararlı sonuçlar ortaya çıktıktan sonra, verilebilecek zararlar verildikten ve çoğu kez de dönülemeyecek noktalara varıldıktan sonra bu etkilerin giderilmesini amaçlayan politikalardır.
2. Önleyici Politikalar: Bu politikaların özünü, çevreye henüz zarar verilmeden, gelecekteki olası gelişmeler hesaba katılarak gerekli önlemlerin alınmasıyla doğal ve fiziksel çevrenin korunması
ve geliştirilmesi temel ilkesi oluşturmaktadır.
6.Soru
I. Çevresel Etki Değerlendirmesi
II. Kalite Yönetim Sistemleri
III. Toplum Merkezli Çalışmalar
IV. Sağlık Etki Değerlendirmesi
V. Atıkların Geri Kazanımı
Yukarda verilenlerden hangileri çevre yönetiminin araçları arasındadır?
I, II ve III |
I, III, IV ve V |
II, IV ve V |
I, II, III ve IV |
I, II, IV ve V |
Çevresel Etki Değerlendirmesi
Kalite Yönetim Sistemleri
Sağlık Etki Değerlendirmesi
Atıkların Geri Kazanımı
E seçeneği doğru maddeleri içermektedir.
7.Soru
- Hukuk kavramının tanımına ilişkin bir uzlaşmanın olmaması, tanımların yetersizliğinden kaynaklanmaktadır.
- Bütün dünya ülkelerinde, 30-35 yıldan bu yana üzerinde durulan ve çözüm arayışları süregelen çevre sorunu, çok boyutlu ve çok yönlü bir sorundur.
- Biyolojiden sosyolojiye, ekonomiden fizik ve kimyaya kadar bütün bilim dalları bu sorunla ilgilenmektedir.
- Hukukun devingen niteliğinin en önemli yansımalarından biri, çevre sorunlarının önlenmesi ve çevre koruma çalışmaları ile çevre sorunlarının giderilmesinde üstlendiği rollerde ortaya çıkmaktadır.
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I, II, III |
II, III, IV |
I, III, IV |
I, II, IV |
II, III |
Verilenlerden II, III, IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
"Çevre; hava, su ve toprak ile birlikte, insanı ve insanın etkileşim ve ilişki içinde bulunduğu doğal ve fiziksel çevreyi kapsamaktadır" dendiğinde çevre hukukunun hangi niteliğinden bahsedilmektedir?
Disiplinler arası olma |
Devingenlik |
Geniş kapsamlılık |
Karma hukuk dalı olma |
Sınırlayıcılık |
Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Soruda çevre hukukunun niteliklerinden geniş kapsamlılığa vurgu yapılmaktadır.
9.Soru
Çevre hakkı kavramı uluslararası alanda ilk kez hangi yıl gündeme gelmiştir?
1972 |
1973 |
1983 |
1989 |
1997 |
Uluslararası alanda, çevre hakkının dile getirildiği ilk toplantı 1972 yılındaki Birleşmiş Milletler Çevre ve İnsan Konferansı olmuştur.
10.Soru
“Büyümenin Sınırları” isimli rapor aşağıdaki kuruluşlardan hangisi tarafından yazılmıştır?
FAO |
Roma Kulübü |
WHO |
BM |
AB |
Sanayicilerin ve sermaye çevrelerinin oluşturduğu Roma Kulübü isimli uluslararası kuruluş, 1972 yılında “ Büyümenin Sınırları” adı altında bir rapor hazırlatarak, çevre sorunlarına değişik bir boyutta değinmiş ve kalkınma-çevre ikilemi üzerinde durarak, sanayi ve iş çevrelerine uyarılarda bulunmuştur.
11.Soru
Seçeneklerden hangisi çevre yönetimi bileşenlerinden biri değildir?
Yapılar |
Ölçekler |
Süreçler |
Araçlar |
İlkeler |
Çevre yönetimi bileşenleri
Yapılar
Ölçekler
Süreçler
Araçlar
İşlevler
12.Soru
"Çevre kirliliğine yol açan kişi ve kurumlardan bu kirliğin maliyetinin tahsil edilmesi" ifadesi aşağıdakilerden hangisi ile yakından ilişkilidir?
Kirlilik Önleme Politikaları |
Düzeltim Karşıtı Politikalar |
Düzeltimci Politikalar |
Kirleten Öder İlkesi |
Onarımcı Politikalar |
Kirleten Öder İlkesi, çevre kirliliğine yol açan kişi ve kurumlardan bu kirliğin maliyetinin tahsil edilmesidir. Bu anlamda genel kural kirletenlerin, önleme ve temizleme maliyetlerini karşılamak zorunda olmaları üzerine şekillenmiştir. Klasik kapitalist ekonominin çevre alanındaki çözüm yöntemi olarak görülen bu ilke, süreç içinde hukuk metinlerinde, uluslararası anlaşmalarda ve örneğin Avrupa Birliği gibi kurumların politika belgelerinde yerini almıştır. 1970’li yılların çevre politikalarını belirleyen bu yaklaşım yerini, 1990’lı yıllarla birlikte “kirlilik önleme” ilkesine bırakmaya başlamıştır. Doğru cevap D’dir.
13.Soru
Hangi kalkınma planı Avrupa Birliği ilke ve standartları ile ilintili, bu alandaki program ve stratejilere koşut yaklaşımlar çalışmaların temelini oluşturmuştur?
Beşinci kalkınma planı |
Altıncı kalkınma planı |
Yedinci kalkınma planı |
Sekizinci kalkınma planı |
Dokuzuncu kalkınma planı |
Dokuzuncu kalkınma planı Avrupa Birliği ilke ve standartları ile ilintili, bu alandaki program ve stratejilere koşut yaklaşımlar çalışmaların temelini oluşturmuştur.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.
14.Soru
Çevre koruma ve çevre kirliliğini giderme yönündeki düzenlemeler ilk aşamada aşağıdakilerden hangisini temel alarak yapılmıştır?
“Komşuluk hukuku” ve “birisinin bir eylemde bulunurken başkalarına zarar vermemesi” |
İnsan ve çevre ile ilgilenmeme |
Çevre koruma kurulunun yeterli olmaması |
Ülkeler arasında iletişim sorunları |
Sosyal politikalarda uygulamalara geçilmemesi |
Çevre koruma ve çevre kirliliğini giderme yönündeki düzenlemeler, ilk aşamada,“komşuluk hukuku” ya da “birisinin bir eylemde bulunurken başkalarına zarar vermemesi” biçiminde yapılmış, zamanla insan ve çevre ilişkilerini temel alan düzenlemelere geçiş olmuştur. Örneğin, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Mecelle’deki bazı bölümler, Türk Medeni Kanunu’ndaki düzenlemeler, çevre korumanın komşuluk hukuku kapsamında ele alındığını gösteren yaklaşımlardır. Anayasa’nın 56. Maddesi (1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası) ve ardından 1983 yılında Çevre Yasası’nın kabulü ile çevre hakkının düzenlenmesi yönünde ciddi adımlar atılmış ve böylece bağımsız bir Çevre Hukuku’nun ortaya çıkması sağlanmıştır.
15.Soru
Tarihsel evrimine göre insan haklarını üç kuşak haklar olarak sınıflandıran hukukçu kimdir?
Immanuel Kant |
Karel Vasak |
J. Gibbs |
Ruşen Keleş |
İbrahim Kaboğlu |
Tarihsel evrimine göre insan haklarını üç kuşak haklar olarak sınıflandıran hukukçu Karel Vasak'tır.
16.Soru
Çevre Yasası ne zaman yürürlüğe girmiştir?
1983 |
1982 |
1981 |
1980 |
1979 |
1983 yılında yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Aşağıdaki hava kirleticilerinden hangisi HNO3 (Nitrik Asit) oluşumuna katılarak, asit yağmurlarına neden olur?
Azot oksitler (NOx) |
Hidrokarbonlar (HC) |
Karbon monoksit (CO) |
Kükürt oksitler (SOx) |
Tanecikler (partikül maddeler) |
Taşıtların egzozlarından ve sabit yakma tesislerinden eşit oranda salınan azot oksitler (NOx), atmosferde doğal gaz çevrimine girerek, nitrik asit (HNO3) oluşumuyla sonuçlanan zincirleme tepkimeleri tamamlarlar. Atmosferdeki nitrik asit ise asit yağmurlarının oluşumunu etkiler. Doğru yanıt A seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğal hava kirliliğine neden olan kaynaklardan birisidir?
Araçların egzoz gazları |
Fabrika bacalarından çıkan gazlar |
Orman yangınları |
Isınmadan kaynaklı baca gazı |
Taş kırma tesisinden kaynaklanan toz |
Hava kirliliği kaynakları, doğal ve yapay kaynaklar olmak üzere iki genel grupta toplanabilir. Doğal kaynaklar, volkan faaliyetleri, orman yangınları, hayvan ölüleri ve bitki artıklarının açık alanlarda bozulması gibi süreçleri kapsar. Yapay kaynaklar ise, hammaddelerin insanların kullanımına sunulabilmesi için uygulanan süreçlerdir. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Türkiye’nin çevresel sürdürülebilirlik göstergelerine göre ülkeler sıralamasındaki konumu dikkate alındığında hangi göstergelerde durumun iyiye gittiğinden bahsedilebilir?
Su Kalitesi |
Su Varlığı |
Hava Kalitesi |
Biyolojik Çeşitlilik |
Arazi Kullanımı |
Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Sosyal eşitsizliğin belirgin olarak yaşandığı toplumlarda ikinci kuşak haklar yanında birinci kuşak haklardan da yararlanmanın yolları tıkanabilir. Bu durum insan haklarının hangi niteliğinin bir sonucudur?
Evrensellik |
Bağımsızlık |
Bütünsellik |
Devredilemezlik |
Eşitlik |
Sosyal eşitsizliğin belirgin olarak yaşandığı toplumlarda ikinci kuşak haklar yanında birinci kuşak haklardan da yararlanmanın yolları tıkanabilir. Bu durum insan haklarının bütünsellik niteliğinin bir sonucudur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ