Çevre Sosyolojisi Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
ABD Ulusal Bilimler Akademisi ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından kabul edilen en önemli çevre sorunlarından biri aşağıdakilerden hangisidir?
Biyoçeşitliliğin azalması |
Yoksulluk |
Küresel ısınma |
Sera etkisi |
Çölleşme |
ABD Ulusal Bilimler Akademisi ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (United Nations Environment Program, UNEP) “ozon tabakasındaki incelme” ve “sera etkisi”nin en önemli küresel çevresel sorunlar olduğunu belirtmişlerdir. Doğru cevap D’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihte ortaya çıkan ilk toplum biçimidir?
Tarım Toplumu |
Avcı – Toplayıcı Toplum |
Endüstri Toplumu |
Basit Bahçeci Toplum |
Gelişmiş Bahçeci Toplum |
Avcı-toplayıcı toplumlar, günümüzden yaklaşık 40.000 yıl kadar önce ortaya çıkmış, en erken toplum biçimidir. Avcı-toplayıcı toplumlar, yenilebilir yabancı bitkileri toplayarak ve yakın çevrelerindeki hayvanları avlayıp yiyerek yaşamlarını sürdürmüşlerdir.
3.Soru
Egemen Batılı Dünya Görüşü kavramını Endüstriyel Toplumun Paradigması olarak tanımlayan felsefi kavramsallaştırmanın ilkeleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
İnsanlar kendi kaderlerinin hakimidirler
|
Dünya sınırsız kaynaklara sahiptir ve insanlara sınırsız olanaklar sunar.
|
İnsanlık tarihi, gelişmenin tarihidir.
|
İnsanlar dünyadaki diğer tüm varlıklardan farklı ve üzerlerinde belirleyici konuma sahiptir.
|
İnsanlar kendi hedeflerini belirleme serbestliğine sahip değildir.
|
4.Soru
Ekolojik modernleşme düşüncesine göre modernleşme sürecinde aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
Doğal çevrenin tamamen göz ardı edilmesi
|
Ekonomik ilkelerin tamamen göz ardı edilmesi
|
Ekonomik ilkelerin ekolojik ilkelere uyumlu hale getirilmesi
|
Ekolojik ilkelerin ekonomik ilkelere uyumlu hale getirilmesi
|
Ekonomi ve ekolojinin piyasa koşullarına göre şekillenmesi
|
5.Soru
Endüstriyel sektör temsilcilerinin çevre algısı bağlamında merkezileşen ana tema aşağıdakilerden hangisidir?
Yardım |
Rekabet |
Alçakgönüllülük |
Doğa felsefesi |
Hız |
Rekabet ve rekabetçi üretim yapısı kapitalizmin odağında, sektörel gelişmelerin de çevre duyarlılığını uzun ve kısa vadede meşgul eden en önemli kavramdır. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çevre-toplum ilişkilerinin tarihsel evrimine ait evrelerinden biri değildir?
Avcı- Toplumlar |
Toplayıcı Toplumlar |
Tarımcı Toplumlar |
Yağmacı Toplumlar |
Endüstriyel Toplumlar |
Tarihsel olarak her toplum doğal çevre ile kendine özgü bir ilişki türü yaratmıştır. Bu bölümde, her toplum, tipinin doğal çevre ile olan ilişkileri tarihsel bir içerikte sunulmuştur. Çevre-toplum ilişkilerinin tarihsel evrimine daha ayrıntılı olarak bakmak gerekirse bu evrim şu şekilde ifade edilebilir. Harper’in genel toplumlar sınıflaması, üç gruptan oluşur: Avcı-toplayıcı toplumlar, tarımcı toplumlar ve endüstriyel toplumlar. Doğru seçenek D şıkkıdır.
7.Soru
Yale ve Columbia Üniversiteleri tarafından hazırlanan Çevresel Performans İndeksine göre Türkiye performans açısından kaçıncı sırada yer almaktadır?
52. |
62. |
72. |
82. |
92. |
Yale ve Columbia Üniversiteleri tarafından hazırlanan Çevresel Performans İndeksi'nde Türkiye çevresel performans açısından 149 ülke içinde 72. sırada yer almıştır. 72. sıra aritmetiksel olarak olduğu gibi, çevresel performans açısından da orta düzeyde bir performans göstermektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarımcı toplumların özelliklerinden biri değildir?
İnsanın çevre ile olan ilişkisi değişmiştir. |
Ormanlar ve otlaklar tarım arazilerine dönüştürülmüştür. |
İnsanın doğaya yabancılaşması başlamıştır. |
Doğanın insan tarafından sömürülmesi ortaya çıkmıştır. |
Topluluk üyeleri arasındaki eşit ve adil ilişkiler sürdürülmüştür. |
Feodalizmin söz konusu olduğu tarımcı toplumlarda, yönetici sınıflar (Lordlar ve toprak aristokrasisi) köylülerin ürettiği artı değeri toplar ve yönetirlerdi. Bu artı değer birikimi, yönetici sınıflar ile üretici güçler arasında büyük bir eşitsizliğin ortaya çıkmasına yol açmıştır.
9.Soru
Uluslararası Ozon Koruma Günü Birleşmiş Milletler’in hangi tarihteki Genel Kurulunda alınan kararla ilan edilmiştir?
16 Ekim 1994 |
16 Haziran 1992 |
16 Eylül 1994 |
16 Nisan 1997 |
16 Eylül 1987 |
1987 yılında ozon tabakasının korunmasına ilişkin uluslararası bir sözleşme olan Montreal Protokolü imzalanmış, bu sözleşmenin kabul edildiği tarih olan 16 Eylül, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 1994 yılında aldığı bir kararla “Uluslararası Ozon Koruma Günü” ilan edilmiştir.
10.Soru
Çevreye büyük etkisi olan ekonomik işletmelerin değerlendirildiği ve ilgili bakanlık tarafından uygulanan rapor hangisidir?
Çevresel Etki Değerlendirme Raporu |
Çevresel Etki Durum Raporu |
Çevresel Kırılganlık Raporu |
Çevresel tutum Raporu |
Çevresel İlgi Raporu |
Çevresel Etki Değerlendirme Raporu, yani kısa adıyla ÇED bu raporun adıdır. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (United Nations Environment Program, UNEP) aşağıdakilerden hangi ikisini en önemli küresel çevre sorunu olarak ilan etmiştir?
Ozon tabakasındaki incelme ve sera etkisi
|
Asit yağmurları ve biyoçeşitliliğin azalması
|
Kuraklık ve çölleşme
|
Açlık ve yoksulluk
|
Küresel ısınma ve asit yağmurları
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, tarımcı toplumda insanın doğa üzerindeki egemenliğini sembolize eder?
Orak
|
Çapa
|
Kağnı
|
Metal pulluk
|
Vagon
|
13.Soru
Çevresel etkilerine bağlı olarak, aşağıda verilenlerden hangisi küresel anlamda daha fazla toplumsal sorunlara neden olmaktadır?
Fosil Enerji Kaynaklarının Kullanımı
|
Çimento Fabrikaları
|
Barajlar
|
Kentleşme
|
Tarımsal Faaliyetler
|
14.Soru
Türkiye’de çevresel kaygı ve bilinçlenmenin yüksek düzeyde olmamasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Ekonomik ve toplumsal refah kaygılarının ön planda olması
|
Yerel kaygıların ön planda olması
|
Toplumsal kaygıların ön planda olması
|
Gelecek kaygılarının ön planda olması
|
Geçim kaygılarının ön planda olması
|
15.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Türkiye bağlamında söylenemez?
Ekonomik kalkınma ve çevre duyarlığı arasında çelişkili bir ilişki vardır. |
Azımsanmayacak bir çevre hareketi mevcuttur. |
Çevre konusundaki yapısal ve yönetsel uygulamalar oldukça gelişmiştir. |
Türkiye'de çevre hareketinin farklı boyutları vardır. |
2000'li yıllardan bu yana çevresel duyarlılık artmaktadır. |
Maalesef ki ülkemizde çevre konusundaki yapısal ve yönetsel uygulamalar yeterince gelişmiş değildir. Bu uygulamalar gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye'de bazı batılı ülkelerin gerisinde kalır. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
I) buhar makinasının keşfi ve elektrik enerjisi kullanımı
II) Üretim teknolojilerinde gelişmelerin hızlanması
III) insanların çoğunluğu ilk kez kentlerde yaşamaya başlamıştır.
IV) bürokratik bir organizasyon yapısı oluşmuştur.
Yukarıda verilen özellikler hangi topluma ait özelliklerdir?
Avcı-Toplayıcı toplum |
Tarımcı toplum |
Endüstriyel toplum |
İlkel toplum |
Küresel toplum |
Endüstriyel toplumda, toplum ile doğal çevresi arasındaki ilişkileri anlayabilmek için, endüstriyel toplumların ortaya çıkış sürecini ve bu süreçteki tarihsel, toplumsal, siyasi ve ekonomik oluşumları izlemek ve irdelemek gerekmektedir. Çünkü endüstriyel toplumda ortaya çıkan çevre sorunları ve bu sorunların sonucu ortaya çıkan çevre-toplum ilişkileri, söz konusu oluşumlar ile yakından ilgilidir. Endüstrileşme, üç yüz yıl kadar önce Batı Avrupa’da ortaya çıkmış olan bir olgudur. Endüstrileşme, İngiltere’de tekstil endüstrisinin keşfedilmesi gibi, bazı anahtar buluşlara dayanır. Buhar makinesinin keşfi, elektrik enerjisi, hidroelektrik enerji ve petrolün enerji kaynağı olarak kullanımının da endüstrileşmeye önemli katkıları olmuştur. Bu yeni enerji kaynaklarının gelişmesi ve üretim teknolojilerindeki gelişmeler endüstriyel üretimin ve sonuç olarak artı değerin artmasına yol açmıştır. Yeni üretim teknolojilerinin icadı ve üretim artışı sonucu ortaya çıkan artı ürünün biriktirilmesi ve organizasyonunu sağlamak, daha merkezi, hiyerarşik ve karmaşık örgütlenmelerin oluşturulmasını gerekli kılmıştır. Üretimin merkezileşmesi ve yeniden organizasyonu, insanların günlük yaşantılarını kökten değiştirmiştir. İnsanlar, endüstri merkezlerinde toplanmaya başlamışlar ve ilk kez, insanların çoğunluğu kentlerde yaşamaya başlamıştır. Kentleşmenin artması ekonomik ve politik bürokratikleşme ile at başı gitmiştir (Lenski, 1966; Harper, 1996). Üretimin organizasyonu ve artı değerin dağıtımı, yeni bir bürokratik organizasyonun ortaya çıkmasını gerektirmiştir: Ulus-devlet. Ulus-devlet, endüstriyel toplumun, en büyük, en etkili, en karmaşık ve en baskıcı organizasyonudur. Ulus-devlet sadece üretimin ve artı değerin dağıtımını organize etmez, bunun yanında toplumun günlük yaşantısına da en ince ayrıntısına kadar müdahale etmeye çalışır. Ulus-devlet, burjuvazi ile işçi sınıfı arasında eşitsiz ve adaletsiz bölüşümün sürekliliğini de sağlar. Endüstri çağının endüstrileşmiş Batı toplumları, endüstriyel imparatorluklar kurmuşlar ve bu imparatorluklar yoluyla güçlerini pekiştirmişlerdir. Batı ülkeleri gelişmemiş ülkelerden ham madde ve doğal kaynak ithal etmişler ve bunları mamul madde haline getirerek geriye satmışlardır. Bu bağlamda endüstrileşmenin uluslararası düzeyde yaygınlaşması, çevresel sömürü ve etkilerin de yaygınlaşmasına yol açmıştır.
17.Soru
Türkiye'deki çevresel duyarlığa ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Çevre hareketi yaygın bir kamuoyu desteğine sahiptir. |
Ekonomik kalkınma eğilimi karşısında çevresel ilkeler gözardı edilir. |
Etkin bir çevresel hareket vardır. |
Dernek, vakıf gibi örgütlenmelerin sayısı azdır. |
Çevresel duyarlık yüksek düzeydedir. |
Türkiye’de çevre konusunda çok sayıda dernek ve vakıf olsa da, etkin bir çevre hareketinden söz edilemediği gibi, çevre hareketi yaygın bir kamuoyu desteğine de sahip değildir. Toplumsal ve yönetsel düzeyde çevresel duyarlığın düşük olmasının yanı sıra, ekonomik kalkınma ve refah beklentisi için çoğu kez çevresel ilkeler göz ardı edilmektedir. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1990’lı yıllarda avcı-toplayıcı toplumlar, tarımcı toplumlar ve endüstriyel toplumlar şeklinde toplumsal sınıflandırma yapan sosyologdur?
Lenski
|
Harper
|
Khun
|
Catton
|
Dunlop
|
19.Soru
Doğaya egemen olma düşüncesi hangi düşüncenin temelini oluşturur?
Modernleşme
|
Derin Ekoloji
|
Sosyal Darwinizm
|
Pozitivist Aydınlanmacı
|
Gölge Çevrecilik
|
20.Soru
UNEP Türkiye Komitesi faaliyetlerini aşağıdaki vakıflardan hangisinin yapısı içinde sürdürmektedir?
Türkiye Çevre Vakfı (TÇV) |
Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV) |
Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı (ÇEVKO) |
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) |
Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı (ÇEVKOR) |
UNEP (Birleşmiş Milletler Çevre Programı) Türkiye Komitesi çalışmalarını, temel çalışma alanı araştırma ve yayın yoluyla kamuoyunun aydınlatılması olan Türkiye Çevre Vakfı’nın hukuki yapısı içinde sürdürmektedir. Doğru cevap A’dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ