Ceza hukukunun doğrudan kaynaklarından bir diğeri kanundur. “Suçta ve cezada kanunilik ilkesi” gereğince, hangi fiillerin suç teşkil ettiğinin ve bunlara uygulanacak yaptırımın ancak kanunla belirlenecek olması karşısında, ceza hukukunun en önemli kaynağını kanun oluşturmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Suçun konusu, failin kastı kapsamında yer alması gereken hususlardandır.

Kanuni tanımında birden çok harekete yer verilen suçlara “çok hareketli suç” denir. Bu tür suçların oluşması için kanuni tanımda gösterilen hareketlerin tamamının yapılması gerekir.

Bu olayda Ali, Selim’in önüne geçip ona siper olan Ceren’i zorunlu olarak öldürebileceğini veya yaralayabileceğini düşünmüş ve öngörmüştür. Ceren’in öleceği veya yaralanacağı hususundaki öngörme yalnızca bir imkân veya ihtimal öngörmesi değil, bir kesinlik öngörmesi şeklini almıştır. Dolayısıyla fail, Ceren'i doğrudan kastla öldürmüştür.

İşlediği suçta cezayı azaltan nitelikli hâl bulunmasına karşın, fail bu durumu bilmemektedir. Örneğin failin değerli bir kolyeyi çalmak isterken taklidini çalması hâlinde de 145. maddedeki indirimden yararlanması gerekir. Bu ihtimalde failin işlemek istediği suçta bir indirim nedeni olmamasına rağmen, gerçekleşen duruma göre cezalandırılması gerekir.

Hukuka uygunluk nedenleri TCK’nın genel hükümler kısmında 24-26. maddeler arasında düzenlenmiştir. Bu kapsamda hukuka uygunluk nedeni olarak; görevin ifası (m. 24/1), meşru savunma (m. 25/1), hakkın kullanılması (m. 26/1) ve ilgilinin rızası (m. 26/2) şeklinde dört adet kuruma yer verilmiştir.

Görevi kötüye kullanma

Kanuni tanımına göre, meydana gelmesi için tek hareketin yeterli olduğu suçlara “tek hareketli suç” denir. Tek hareketten oluşan bu suçlara, kasten öldürme (m. 81), hakaret (m. 125) suçları örnek gösterilebilir.

Kanuni tanımında hangi hareketlerle işlenebileceği bizzat belirtilen suçlara “bağlı hareketli suç” denir. Bu suçlarda, serbest hareketli suçların aksine, suç tipinde o suçu oluşturan hareketler somutlaştırılmıştır. Örneğin yağma suçu bağlı hareketli bir suçtur. Çünkü yağma suçunun kanuni tarifinde cebir veya tehditle bir malın alınmasından bahsedilmektedir. O hâlde cebir veya tehdit dışındaki bir hareketle (örneğin hile ile) malın alınması hâlinde yağma suçu oluşmayacaktır.

Anayasanın 6771 sayılı Kanunla değiştirilen 119. maddesinin 6. fıkrasında Cumhurbaşkanının olağanüstü hallerde, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, 104. maddenin 17. fıkrasının ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabileceği kabul edilmiştir. Anayasanın 104. maddesinin 17. fıkrasının ikinci cümlesinde “Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümünde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez” denilmektedir. Anayasanın 104. maddesinin 17. fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümlelerinde ise “Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanı kararnamesi çıkarılamaz” hükmü yer almaktadır. Suç ve cezaların münhasıran kanunla konulması Anayasanın 38. maddesinde açıkça belirtildiği ve 119. maddenin altıncı fıkrasında da yalnızca 104. maddenin 17. fıkrasının ikinci cümlesine atıf yapılmıştır. Buna göre, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle olağanüstü hallerde dahi suç ve ceza konulması mümkün değildir.

Ceza hukukunda yasak olan kıyas olup, yorum değildir. Zira yorum, kıyastan farklı bir kavramdır. Yorum, bir kanun hükmünün esas fikrini, kanun koyucunun gerçek iradesini ortaya çıkarmak için yapılan fikri faaliyettir.

Failin, bir fiilin icrası kapsamında aynı anda bir suçu kasten bir diğerini ise taksirle gerçekleştirmesi mümkündür. Örneğin failin hasmını öldürmek için attığı merminin sekerek oradan geçmekte olan bir başkasını yaralaması hâlinde, hasmına karşı kasten öldürme (teşebbüs hâlinde), diğer kişiye karşı ise taksirle yaralama suçunu işlemiş olur.

Kasten işlenen suçlarda, fiilin belli bir amaca yönelik olarak işlenmesi, bu suçlarla ilgili yapılacak değerlendirme bakımından yeterliyken, taksirle işlenen suçlarda haksızlığın oluşumu bakımından fiilin belli bir amaca yönelik olarak gerçekleştirilmesi tek başına yeterli değildir.

Tehlike suçlarında, suçun oluşumu bakımından işlenen fiille suçun kanuni tanımında gösterilen hareketin konusu bakımından bir tehlikeye sebebiyet verilmesi yeterlidir. Tehlike suçları kendi içinde soyut ve somut tehlike suçları şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Soyut tehlike suçları, suçun kanuni tanımında yer alan hareketin işlenmesinin o suçun oluşması bakımından yeterli görüldüğü suç tiplerini ifade eder. Bu suçlar, belli davranış tarzlarının suçun konusu bakımından genel olarak tehlikeli olduğu yönünde kanuni bir uyarı teşkil ederler. Örneğin suç işlemeye tahrik bunlardan biridir.

Suçun konusu

Esasen haksızlık teşkil eden ve fakat ifade ettiği haksızlık içeriği suçlara göre
daha az olduğu için idari yaptırımı gerektiren fiiller olarak tanımlanan kabahatlerle ilgili olarak 30.03.2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kabul edilmiştir.

Ceza muhakemesi hukuku, suç teşkil eden bir fiilin işlendiği şüphesiyle başlayıp
bu şüphenin failin lehine veya aleyhine yenilenmesine kadar devam eden süreci ifade etmektedir.

Hukuki değer kavramı kastın kapsamına girmez. Doğru cevap E seçeneğidir.

Fiilin kanunda suç olarak düzenlendiği hususu kast kapsamında yer alması gereken unsurlardan değildir. 

A, üzerinden garantörlük sıfatı bulunması nedeniyle, ortaya çıkan sonuçtan sorumludur.