Coğrafi Bilgi Sistemleri Ara 13. Deneme Sınavı

Birleştirme işlemi konumsal ve öznitelik bilgi türleri aynı olan yan yana paftalardan üretilen veri setlerini birleştirir. Simetrik fark, girdi ile kesişme nesnesinin birleşimlerinden, girdi ile kesişme nesnesinin kesiştiği bölge çıkartılarak, simetrik fark çıktısı olarak sunulmaktadır. Birleşme, girdi ile birleşme nesnesinin geometrik birleşimleri çıktı olarak sunulmaktadır. Bütünleştirme, belirlenen öznitelik verisi özelliklerine göre konumsal veriyi bütünleştirme, toplulaştırma işlemi gerçekleştirmektedir. Kesişme, girdi ile kesişme nesnesinin geometrik kesişimleri çıktı olarak sunulmaktadır.

Coğrafi bilgi sistemleri, birçok meslek disiplininin transdisipliner olarak yer aldığı bir konudur. Bu meslek disiplinlerinin en önemlileri flu flekilde sıralanabilir: Coğrafya, Kartografya, Jeodezi, Fotogrametri, Bilgisayar bilimi, Elektronik, Fizik, Matematik, İstatistik, ve Planlama. Şıklardan Finans bilimi ile CBS ile disiplinlerarası çalışılabilir bir alan değildir.

>= 4 ile > 3 , > 1999 ile >= 2000 , <=2005 ile <2006 aynı ifadelerdir. Bu durumda A,B,C ve D şıkları ile 2000 - 2005 yılları arasında yapılan 4 kat ve üzeri binaların seçimi yapılabilir.

Ağ analizleri yardımıyla, örneğin bir dağıtım şirketinin bir şehir içerisinde gidilecek en iyi güzergâhı, bir itfaiye ya da yardım ekibinin olay yerine en kısa ve en çabuk şekilde ulaşmasını sağlayacak yolları tespit etmek, bir kazaya en çabuk müdahale edebilecek yardım ekibini yönlendirmek ya da evlere servis yapan bir yiyecek şirketinin servis alanlarını belirlemek mümkün olabilmektedir. Bu örneklerin sayısını farklı amaçlar doğrultusunda artırmak mümkündür. Genel olarak ağ analizlerini şu şekilde gruplamak mümkündür:
- En kısa yol analizi,
- Rota belirleme,
- Servis alanı belirleme,
- Belirli bir noktaya yönlendirme,
- Ulaşılabilirlik analizi,
- Seyahat zamanı belirleme vb.

Mekâna ait düşüncenin, ayırt edici şeklini mekânsal düşünme yapan, yine mekâna ait bir konseptidir. Mekânın anlamını anlarken, çözümleri ifade etmek, cevapları bulmak ve problemleri yapılandırmak için onun özelliklerini kullanabiliriz. Mekânsal strüktür içindeki, ilişkileri ifade ederken objelerin dinamik özelliklerini ve objeler arası ilişkileri statik ve dönüşümler yoluyla algılayabilir, hatırlayabilir ve analiz edebiliriz. Bu tanımdan da anlaşıldığı üzere ilk cümle mekânsal tasarıma, ikinci cümle özellikler temsilin araçlarına son cümle ise objeler arası ilişkiler vurgusuyla düşünce sürecini ifade etmektedir.

Vektörel bilgiler bilgisayar ortamında yer alan çizgiler, eğriler, noktalar gibi koordinat sistemi üzerinde ifade edilebilen, başlangıç, bitiş ve kendini tanımlayan tüm noktalarının koordinatları belirli objelerdir.

Mekânsal düşünme, başarılı düşüncenin ve problem çözmenin başlangıcıdır. Mekânsal düşüncede becerili olma, K 12 eğitim müfredatında hakim kılınmıştır.

Veri analizi söz konusu olduğunda verilerin toplandığı, depolandığı ve birbirleri ile ilişkilendirildiği bir ortam gerekmektedir. Bu ortam veri tabanıdır. Veri tabanı genel tanımı itibarı ile verilerin depolandığı bir yazılımdır.

Tablolar arası ilişkilendirme, detaylı sorgu yapmak ve tablolarda farklı konularda veri saklayabilmek için genellikle üç tipte tablo ilişkisi bulunmaktadır. Bunlar: Bire bir ilişki, birden çoğa ilişki, çoktan çoğa ilişki şeklindedir.

Çizgisel düzleştirme; konumsal verinin kartografik ve estetik basitleştirilmiş veri kalitesini artırmak amacı ile interpolasyon yöntemi ile verinin geometrik yapısını değiştirmeden düzleştirme işlemi yapmaktadır. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler doğru değildir.

Konumsal veri birleştirme araçları ekleme ve birleştirmedir. A, B ve C seçenekleri konumsal veri sadeleştirme araçlarıdır. E şıkkında yer alan güncelleme ise konumsal veri işleme aracıdır.

Poligon topolojisi oluflturabilmek için öncelikle çizimin belli özellikleri taşıması gerekmektedir.Bunlar; Poligonlar tamamen kapalı olmalı, hiçbir yerde açık olmamaı, Poligonları oluşturan çizgiler taşmamalı, Poligonları oluşturan sınırlarda tek bir çizgi olmalı ve Çizgiler kesişme noktalarından kırılmalıdır.

Temsiller, yapılandırılmış bilginin depolandığı, analiz edildiği, algılandığı ve diğerlerine nakledildiği formları sağlar. Bu ve benzeri akıl yürütme süreçleri, yapılandırılmış bilgilerin işletimi, yorumlanması ve açıklanması anlamına da gelmektedir.

Coğrafi Bilgi Sistemleri, “konumsal veriyi toplamaya, saklamaya, güncellemeye, işlemeye, analiz ve yorumlamaya yarayan sistemlerin genel adı” olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla yukarıda belirtilen tüm maddeleri kapsamaktadır.

Birden çoğa ilişki (one to many) birbirine hiyerarşik olarak bağlı tablolar arasında kurulmaktadır. Bir tablodaki kayıtlar diğer tablodaki kayıtların alt küme verilerini içerdiğinde birden çoğa ilişki kullanılmaktadır. Örneğin iller tablosu ile ilçeler tablosu ilişkisi birden çoğa bir ilişki modelidir.

Mekânsal yetenek, bir insanın sahip olduğu ve bir insanın zihinsel gerçekleştirme yeteneğini, rotasyon, perspektif değişimi ve benzeri gibi, karakterize etmenin bir yolu olan bir süreklilik olarak kabul edilmektedir.

Dünya statik değildir ve akıl hareket eden nesneleri kodlamak, yorumlamak ve ifade etmek için yollar bulur. Dinamik varlıkların karakteristiklerini değerlendirmek de diğer varlıklar ya da bir referans çerçevesine göre yapılır. B şıkkı haricinde tüm şıklar dinamik özellikler arasında iken bölünme ya da parçalanma dinamik bir özellik arasında değildir.

Mekânsal düşünmede kodlama süreci, Zeminden şekilleri ayırt etmek; Dokuların, ana hat şekilleri ve içsel yapısal düzenlemelerin ikisinin de, farkına varmak; Boyutu değerlendirmek; Dokuyu ayırt etmek; Rengin farkına varmak ve Diğer özellikleri tespit etmek vb. süreçleri içerir.

Coğrafi veri bağlantısı üç unsur içermektedir. Bunlar yer, zaman ve özellikleridir. Örneğin, bir bildirimde
düşünün ki; 05 Temmuz 2010 tarihinde enlem 33 derece 62 dakika kuzey, boylamı 39 derece 20 dakika doğu, öğle saatlerinde 28 °C sıcaklığında idi, gibi örneklenebilir.

Konumsal veri kalitesi, veriyi oluşturan ve düzenleyen personelin bilgi düzeyine bağlıdır. Veri üretmek ve düzenlemek, CBS araçlarının iyi anlaşılması ve gerekli yerde gerekli araçların kullanımı ile sağlanabilmektedir. CBS projesinin en önemli bileşeni olan veridir. Konumsal veri hazırlamada ilk aşama, verinin konumlandırılmasıdır. Konumsal sorgulamanın anlamlı olabilmesi için, verinin yerküre üzerindeki konumu tanımlanmalıdır.