Coğrafi Bilgi Sistemleri Final 2. Deneme Sınavı

Girdi veri setlerine ait ortak alana düşen detaylar ya da detay parçalarını koruyan, tutan uzamsal veri setlerine ait bir geometrik birleşime Intersect denir. İki ya da daha fazla ayrı uzamsal girdiyi bağlama işlemine Join denir. Identify ArcGIS içinde bir araç olup, bir detaya uygulandığında (tıklandığında) detaya ait öznitelikleri gösteren bir pencereyi açar. CBS’de iki çizginin kesiştiği noktaya ‘Intersection’ denir. Belirlenen öznitelik verisi değerlerine göre konumsal veriyi bütünleştirme ve toplulaştırma işlemi Dissolve ile yapılır.

Kapsülleme; anahtar kelimelerle veriye nasıl erişilebildiğini özetler. Bir nesne içinde veri özel ya da genel olabilir. Özel veriye nesnenin dışındaki programın diğer parçaları tarafından erişilemez. Veri genel olduğunda ise bir nesne içinde tanımlanmış olsa bile programın diğer parçaları veriye erişebilir.

Projeyi tasarlamakta önemli olan hususlardan birinin, coğrafi bilgi sistemleri destekli bir çalışmanın temel amacının karar üretme ve verme sürecinde kullanılabilir sonuçlara ulaşmak olduğu unutulmamalıdır.

Coğrafi bilgi sistemleri projelerinin sonuçlarının sunumunda verilmek isteneni hızlı, çarpıcı, kolay anlaşılır ve direkt şekilde ilgililere yansıtabilmek gerekir. Diğer seçenekler bu sunumlarda yapılması gereken özellikler değildir.

Raster veri öznitelik verilerinin olduğu hücresel (grid) yapıdadır.

Raster CBS araçları ile dere akış yönü, yağış birikimi, su ve drenaj havzaları belirlenmektedir. Bu model ve edinilen bilgiler, hidrolojik analizlerin temelini oluşturur. Sel riski olan bölgeler için, sigorta oranları, baraj ve gölet bölgeleri, tarıma uygun arazilerin belirlenmesi hidrolojik analizler kullanılarak yapılır.

Bir projenin başından sonuna kadar gerekli tüm aşamalarının, proje amaç ve hedeflerine uygun olarak yapılandırılması ve yürütülmesini temin etme sorumluluğu taşıyan kişiye proje yürütücüsü adı verilir. Dolayısıyla bahsi geçen sorumluluklar proje yürütücüsüne aittir.

Kanal geçmesi açısından kullanımlara bağlı uygunluk sınıflamasına göre; kumsal 1.derece uygun, rekreasyon ve turizm alanları 2.derece uygun, yerleşim ve ticaret alanı 3.derece uygun alan olarak belirlenmiştir. Plaj, golf ve turizm yapıları uygun olmayan kullanımlar olarak belirlenmiştir.

Günlük yaşantımızda karşılaştığım›z yapıların, binaların, cihazların ve birçok olgunun karmaşık yapılardan oluştuğunu görüyoruz. İnsan ne kadar zeki olsa da bu karmaşlık yapı ve kavramları algılamada ve çözümlemede bir limite sahiptir. Bu süreç karmaşık yapı ve olguların bütünüyle kavranmasını olanaksızlığı insanları çözüm arayışına sürmüş ve karmaşık sistemlerin parçalar halinde incelenmesiyle sonuçlanmıştır. Bu parçalar incelenen obje ya da olgunun benzetimleridir. Bu benzetimlerin her birine ya da oluşturduğu bütüne model adını vermekteyiz.

Interval (aralıklı) veri; günün saati sıcaklık gibi bir ölçüm aralığı veri değerini temsil eder. Mutlak sıfır yoktur.

Enterpolasyon, temel olarak, bilinen iki değeri kullanarak bilinmeyen üçüncü bir değeri hesaplama yöntemidir. Mekânsal enterpolasyon ise, bir veri topluluğu içindeki mekânsal örüntülerin kullanılarak belirli bir alan için tahminlerin yapılması esasına dayanır. Mekânsal enterpolasyon, birbirine yakın noktaların benzer öznitelikler taşıdığı fikrinden hareketle gerçekleştirilir.

Verilenlerden doğalgaz, su, elektrik ve petrol ağ modellerinden akışın nasıl hareket edeceğine kararı taşınan nesne karar veremez. Karayolunda ise bu kararı sürücü verebilir.

Başarılı bir CBS projesi oluşturabilmek için öncellikli olarak gerekli verilen temin edilmesi gerekmektedir. Alana ilişkin sayısal ortamda olan veya olmayan haritalar, arazi etütleri ile elde edilen veriler, uydu görüntüleri ve alana ait yazınsal veriler CBS projelerinde girdi olarak kullanılmaktadır. Bu veriler gerekli işlemlerden geçirildikten sonra gerekli sonuçların üretilmesi için analize tabi tutulurlar. Çakıştırma analizleri de bunlardan birisidir. Çakıştırma analiz sonucu üretilen haritalar girdi olarak değil sonuç olarak kullanılmaktadır.

CARIS, arazi ve denizcilik uygulamalarına yönelik olarak geliştirilmiş bir yazılımdır. İlk olarak arazi yönetimi, planlama ve jeoloji gibi yersel uygulamalara yönelik CBS çözümleri geliştirmiştir. Yazılım daha sonra denizcilik ve hidrografik uygulamaları da içerecek şekilde zenginleştirilmiştir. Bu yazılımlardan CARIS GIS Professional, denizcilikle ilgili çalışmalarda kapsamlı bir mekânsal bilgi yönetimi sağlamak üzere tasarlanmıştır ve veri temini, tematik haritalama, topolojik ilişkilerin kurulması, kodlama, veri modelleme ve analizi, sayısal arazi modeli üretimi ile görselleştirmeler sağlayan bir yazılımdır.

Harita çakıştırma ilk olarak Jacqueline Tyrwhitt (1950)’in planlama konusundaki kitabında yöntem olarak yer almıştır.

Aşağıda sorunların bazıları sıralanmıştır,
-Kontrolsüz sanayileşme,
-Kirlilik,
-Yaşam kalitesinde düşme,
-Doğal kaynakların zarar görmesi,
Fakat meslek liselerinin sayısının artması topluma olumlu bir yönde etki katacaktır.

Mekânsal Veri: Dünya üzerindeki doğal ve insan yapımı özellikler ile sınırların coğrafi konumlarını ve karakteristiklerini tanımlayan bilgileri içeren veridir.

CBS ortamında haritalarda geleneksel olarak ya raster, ya da vektörler kullanılır. Bir CBS haritası, nokta, çizgi, poligon ve hacim özelliklerinin ölçekli sayısal temsilleridir.

CBS ortamındaki veriler temel olarak 4 farklı şekilde sunulmaktadır. Bunlar;
- Nokta, çizgi ve poligon geometrilerden oluşan vektör veriler,
- Görüntüler, gridli yapıdaki tematik veriler ve yüzeyleri temsil eden raster veriler,
- Yüzey özelliklerinin temsiliyetinde kullanılan TIN’lar,
- Adres ve konum bilgileri gibi grafik olmayan verilerden oluşan sözel verilerdir.

Seçeneklerde verilen merkezlerin mevcut yeşil alan miktarı aynı olduğu için en fazla nüfusa sahip olan merkez olan 4. İlçe, yeşil alan ihtiyacı en fazla olan merkezdir.