Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Cumhuriyet Dönemi Sosyal Toplumcu Gerçekçi yazarlarından olan ve daha çok tiyatro türündeki eserleriyle tanınan aynı zamanda "toplumda oluşan düzensizlik ve bozukluklarının sebebini kişini yaratılışına, aileye, eğitime bağlayan" Şişhaneye Yağmur Yağıyordu adlı eseri olan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Aziz Nesin |
Rıfat Ilgaz |
Celalettin Solok |
Halikarnes Balıkçısı |
Haldun Taner |
Tiyatro eserleriyle daha çok bilinen aynı zamanda Sosyal Toplumcu Gerçekçi yazarlarından olan ve Şişhaneye Yağmur Yağıyordu adlı eseri olan yazarımız Haldun Tanerdir. Doğru cevap E seçeneğidir.
2.Soru
Gerçek ya da gerçeğe uygun olay ve durumların; insan, zaman ve mekan unsurlarıyla birlikte kurgusal bir dünya çerçevesinde ve üzerinde durulan konu, tema ve mesaja uygun bir biçimde kurgulanıp; ayrıntıya girilmeden yoğunlaştırılarak, okuyucuya estetik haz verecek tarzda anlatılmasından doğan kısa ve mensur metin türüne.....denir.
Destan |
Hikaye |
Modern Hikaye |
Fıkra |
Menkıbe |
Modern Hikaye gerçek veya gerçeğe uygun olay ve durumların; insan, zaman ve mekan unsurlarıyla birlikte kurgusal bir dünya çerçevesinde ve üzerinde durulan konu, tema ve mesaja uygun bir biçimde kurgulanıp; ayrıntıya girilmeden yoğunlaştırılarak, okuyucuya estetik haz verecek tarzda anlatılmasından
doğan kısa ve mensur metin türüne denir. Modern hikaye Türk edebiyatına diğer türlerde olduğu gibi Batı'ya yönelmemizle birlikte başlamıştır.
3.Soru
Hangisi Cumhuriyetin ilk dönem hikayecilerinden Memduh Şevket Esendal'ın hikayesi için söylenebilir ?
Olay örgüsü büyük olaylar ve çatışmalara ihtiyaç duyar. |
Okuyucunun merak duygusunu kamçılayacak gerilimlere yakındır. |
Kişilerin ruh hallerini sezdirmenin esas olduğu hikayelerde dramatik unsur öne çıkar. |
Hikayelerin giriş bölümleri çarpıcıdır. |
Hikayeler etkileyici bir sonuca ulaşarak biter. |
Esendal, bu devredeki 200 civarındaki hika^yesinde, yine realist bir sanat anlayışına sahip olmakla birlikte, dış dünyayı hika^yenin itibari dünyasına taşırken büyük ölçüde doğallığı esas alır. Olay örgüsü için büyük olaylar ve çatışmalara ihtiyaç duymaz. Okuyucunun merak duygusunu kamçılayacak gerilimlerden uzak durur. C¸oğu zaman belli bir giriş bölümü kullanılmadan ve doğrudan doğruya olayla başlayan hika^ye, belli bir sonuca ulaşmadan da bitiverir. Daha çok kişilerin ruh ha^llerini sezdirmenin esas olduğu bu hika^yelerde dramatik unsur öne çıkar. Doğru yanıt C'dir.
4.Soru
I. Nurullah Ataç
II. Melih Cevdet Anday
III. Yahya Kemal Beyatlı
IV. Ahmet Rasim
V. Cenap Şehabettin
A. Ramazan Sohbetleri
B. Tarih Musahabeleri
C. Karalama Defteri
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yazar-eser eşlemesi doğru olarak verilmiştir?
I-A, II-B, III-C |
I-B, II-A, III-C |
II-A, IV-B, V-C |
III-A, IV-B, V-C |
IV-A, III-B, I-C |
Türk edebiyatında Ahmet Rasim (Ramazan Sohbetleri), Yahya Kemal Beyatlı (Tarih Musahabeleri),Nurullah Ataç (Karalama Defteri) adlı sohbet türünde eserler yazmışlardır. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.
5.Soru
Seçeneklerden hangisi edebî olmayan nesir türlerindendir?
Halk hikayesi |
Tiyatro |
Köşe yazısı |
Deneme |
Efsane |
Edebî nesir; masal, efsane, menkıbe, halk hikâyesi, roman, hikâye, tiyatro, deneme gibi pek çok türü kapsar. Edebî olmayan nesir ise bilimsel ve didaktik eserler ile günlük hayatın değişik alanlarında karşımıza çıkar. Sanat endişesi taşımayan bu nesir, edebî nesre göre, daha açık ve açıklayıcıdır. Öncelik, bilgi ve değerlerin açık ve anlaşılır biçimde okuyucu/dinleyiciye aktarılmasıdır. Köşe yazılarında sanat endişesi yoktur. Doğru cevap C seçeneğidir.
6.Soru
Hangisi Tanzimat Döneminde kültür hayatımıza girerek, makalenin edebiyatımıza girmesine araç olmuştur ?
Kitap |
Almanak |
Dergi |
Gazete |
Hiçbiri |
Bu dönemde kültür hayatımıza giren gazetenin önemli bir iletişim vasıtası görevi gördüğü ve pek çok Batılı edebi^ türün tanınmasına ve yaygınlaşmasına vesile olduğu söylenebilir. Bu bakımdan makalenin, söz konusu dönemde diğer düzyazı türleriyle karışık bir şekilde edebiyatımıza gazeteler vasıtasıyla girdiğini söylemek mümkündür. Doğru yanıt D'dir.
7.Soru
Hangisi deneme türünde eser vermiştir ?
İsmet Kemal Karadayı |
Salah Birsel |
Ceyhun Atuf Kansu |
Nurdan Gürbilek |
Hepsi |
Seçeneklerde sunulan yazarlarımızın tümünün deneme içeren eserleri mevcuttur. Doğru yanıt E'dir.
8.Soru
Aşağıdaki paragraf Cumhuriyet Dönemi nesrinin hangi türünden alıntıdır?
Dillerin kendilerine özgü yasaları, eğilimleri, sorunları olduğu gibi, bütün dilleri kapsayan ortak yasalar, eğilimler ve sorunlar da vardır. İşte, dil dediğimiz bu çok yönlü, büyülü varlığı inceleyen, özellikle onun - aşağıda değineceğimiz- başlıca sorunlarına eğilen bilime dilbilim adını veriyoruz.
Edebî nesir |
Günlük nesir |
Bilimsel nesir |
Süslü nesir |
Orta nesir |
Bilimsel ve Öğretici Nesir: Cumhuriyet Dönemi nesrinin bir kolunu, bilimsel ve öğretici/eğitici özelliğe sahip metinler oluşturur. Felsefe, tarih, coğrafya, sosyoloji, psikoloji, ilahiyat, iktisat, fizik, kimya, biyoloji, tıp gibi bugün her biri bağımsız bir bilim dalı olan pek çok alanla ilgili bilgileri içeren kitap, makale ve bildiriler bilimsel nesir metinlerini oluştururlar. Çünkü insanlar çeşitli bilim alanlarındaki bilgi, buluş, fikir ve yorumlarını dille ifade ederler. Verilen paragraf da Doğan AKSAN’ ın Her Yönüyle Dil adlı dilbilim kitabından alıntıdır. Süslü nesir ve orta nesir, divan edebiyatı dönemi nesir sınıflandırılmasında kullanılan tanımlamalardır. Doğru cevap C’ dir.
9.Soru
Sohbet yazıları genellikle kaç sayfadan oluşur?
1 |
2 |
2-4 |
3-5 |
4-6 |
Genellikle üç beş sayfalık kısa yazılardan oluşan
bu türün örnekleri gazete ve dergilerde yayımlanır.
10.Soru
Sohbet türündeki yazıların deneme, makale, fıkra gibi diğer türlerden ayrılan yönü
nedir?
Dili |
Konusu |
Konunun işlenişi |
Uzunluğu |
Yayım yeri |
Sohbet türündeki yazıların deneme, makale,fıkra gibi diğer türlerden ayrılan yönü
konunun işlenişinde ve anlatımındadır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri sohbetin özelliklerindendir?
I. Yazar, okuyucu ile bir sohbet havası içinde
senli benli konuşur.
II. Yazar, düşüncelerinin doğruluğunu kabul
ettirme konusunda ısrarcı değildir.
III.Genellikle yazarın kişisel düşüncelerine yoğunlaşılır.
IV. Yazar konuda derinlik yaratır
V. Ağırbaşlı ve ciddi bir dil kullanılır
I-V |
II-III |
III-IV-V |
I-II-III |
III-V |
Sohbet türünün başlıca özellikleri şu şekilde ifade
edilebilir:
• Yazar, okuyucu ile bir sohbet havası içinde
senli benli konuşur.
• Yazar, düşüncelerinin doğruluğunu kabul
ettirme konusunda ısrarcı değildir.
• Genellikle yazarın kişisel düşüncelerine yoğunlaşılır.
• Yazar samimi, içten bir anlatım tarzı kullanır.
• Çeşitli güncel olayları kullanarak duygu ve
düşünceler desteklenir.
• Gazete ve dergi yazılarıdır.
• Günlük konuşma dili kullanılır. Kurallı,
sıralı, devrik cümleler gerekli zamanlarda,
birbiriyle uyum içinde yer alır.
• Uzun cümlelerden kaçınılır.
• Dil açık, sade ve durudur. Bu nedenle her
yaştan ve her eğitim düzeyinden insanın
okuyup anlayabileceği bir yapıdadır.
• Yazar, sorulu cevaplı cümlelerle konuşuyormuş hissi uyandırır.
12.Soru
Cumhuriyet Dönemi Sosyal toplumcuları arasında yer alan eserlerinde köylünün ve işçilerin sömürülmesi,aydın ile halk arasındaki ilişki, batıl inançlar tek parti dönemi gibi konuları işleyen Silindir Şapka Giyen Köylü, Bacayı İndir Bacayı Kaldır hikayelerinin yazarı kimdir?
Yakup Kadri Karaosmanoğu |
Sadri Ertem |
Enis Aygen |
Kenan Hulusi Koray |
Selahattin Enis |
Cumhuriyet Döneminde köylü ve işçi problemleri, tek parti dönemi batıl inançlar gibi konuları işleyen aynı zamanda Bacayı İndir Bacayı Kaldır, Silindir Şapka Giyen Köylü öykülerinin yazarı Sadri Ertemdir.
13.Soru
Aşağıda dil ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Dilin temel varlık sebebi insanlar arası iletişimi sağlamaktır. |
Dil basitçe bir iletişim aracıdır. |
Dille varlıkları tanır, düşünür, hayal kurarız. |
Dil konuşulan toplumunun kültürel değerlerinden biridir. |
Dil birey ile millet arasında kurulan iletişimin en önemli köprüsüdür. |
Dilin temel varlık sebebi, insanlar arası iletişimi sağlamaktır. En basitinden en karmaşığına, en soyutundan en somutuna, en önemlisinden en önemsizine kadar her türlü dertlerimizi, sıkıntılarımızı, isteklerimizi, arzularımızı, düşüncelerimizi, ümitlerimizi, hayallerimizi, tepkilerimizi karşımızdaki insanlara dil vasıtasıyla anlatırız. Bununla birlikte dil, sadece basit bir iletişim aracı değildir ve bu dar çerçeveye sıkıştırılamaz. Unutmamak gerekir ki insan, dille varlıkları tanır, dille düşünür, dille inanır, dille dua eder, dille hayal kurar, dille rüya görür ve kendisini dille ifade eder. Dilin birey açısından bir başka önemli yanı, ait olduğu ve dilini konuştuğu milletin kültürel değerlerinden biri olmasıdır. Onun içindir ki dil, birey ile millet arasında kurulması kaçınılmaz olan iletişimin en sağlam ve en sağlıklı köprüsüdür.
14.Soru
Hangisi Sohbet yazı türünün özelliklerinden değildir?
Gazete ve dergi yazılarıdır. |
Günlük konuşma dili kullanılır. Kurallı, sıralı, devrik cümleler gerekli zamanlarda, birbiriyle uyum içinde yer alır. |
Uzun cümleler kurulur. |
Dil açık, sade ve durudur. Bu nedenle her yaştan ve her eğitim düzeyinden insan okuyup anlayabilir. |
Yazar, sorulu cevaplı cümlelerle konuşuyormuş hissi verir. |
Sohbet yazı türünde, Uzun cümlelerden kaçınılır.
15.Soru
Cumhuriyet Döneminde Peyami Safa tarafından bir tür 'lafazanlık sanatı' olarak değerlendirilen yazı türü hangisidir ?
Makale |
Fıkra |
Deneme |
Söyleşi |
Anı |
Peyami Safa, “Musahabe Edebiyatı” başlıklı yazısında, bu türü metotsuz, üslupsuz bulur ve bu özellikleri eserlerinde metot kuramayan yazarların bir sığınağı, bir “lafazanlık sanatı” olarak değerlendirir. Doğru yanıt C'dir.
16.Soru
Sohbet ve deneme arasındaki benzerlik aşağıdakilerden hangisidir?
Sık sık soru cümlelerine yer verilmesi |
Dildeki sadelik |
Her ikisinin de kısa yazılar olması |
Her ikisinin de nesnel olması |
Konuların genellikle edebi olması |
Dildeki sadelik bakımından denemeyi andıran sohbet, uzunluk açısından denemeye göre daha uzun bir türdür.
17.Soru
Aşağıda içerik bakımından deneme türü ve bu türe bir örnek verilmiştir. Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Konusunu sanat ve edebiyattan alan denemeler : Nurullah Ataç - Günlerin Getirdiği |
Şehir konulu denemeler : Ahmet Hamdi Tanpınar - Beş Şehir |
Sosyal, siyasi, dini konulu denemeler: İsmet Özel - Üç Mesele |
Psikoloji-felsefe konulu denemeler: Suna Tanaltay - Yaşam Nehri |
Karışık konulu denemeler: Nurettin Topçu - Var Olmak |
Nurettin Topçu'nun Var Olmak adlıe seri psikolojik-flsefe konulu denemeler arasındadır. Karışık konulu denemelere Ahmet Haşim - Bize Göre, Ahmet Hamdi Tanpınar - Yaşadığım Gibi, Cemil Meriç - Mağaradakiler gibi eserler örnek verilebilir.
18.Soru
Hangisi Cumhuriyet öncesi Bağımsız hikayecilerindendir ?
Ömer Seyfettin |
Yakup Kadri Karaosmanoğlu |
Halide Edip Adıvar |
Hüseyin Rahmi Gürpınar |
Reşat Nuri Gültekin |
Servet-i Fünu^n, Fecr-i A^ti ve Milli^ Edebiyat anlayışlarının geçerli olduğu dönemlerde eser vermelerine rağmen bu gruplara katılmayan bazı yazarlar da vardır, Hüseyin Rahmi Gürpınar bu Bağımsız yazarlardandır. Doğru yanıt D'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sohbet ve makale arasındaki farklardan değildir?
Sohbette samimi bir üslup kullanılırken makalede ağırbaşlı bir üslup benimsenir. |
Makalede bir konu hakkında derinlemesine bilgi verilirken sohbette böyle bir kaygı yoktur. |
Makalede yazar düşüncelerini kanıtlamaya çalışırken sohbette kanıt gereksinimi yoktur. |
Makalede daha resmi ve ciddi bir yazım tarzı benimsenirken sohbette mizahtan yararlanılır. |
Makalede bilimsel konular ele alınırken sohbette daha günlük meseleler odak noktasıdır. |
Makalede de sohbette de herhangi bir konu ele alınabilir. Bu nedenle doğru cevap E'dir.
20.Soru
Hangisi Necati Cumalı'ya ait değildir ?
Yalnız Kadın |
Dünyadan Bir Atlı Geçti |
Ay Büyürken Uyuyamam |
Susuz Yaz |
Makedonya |
'Dünyadan Bir Atlı Geçti' Fakir Baykurt'un bir eseridir. Doğru yanıt B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ