Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Deneme, Batı edebiyatlarında bir edebî form olarak kimin buluşudur?
Francis Bacon
|
Michel de Montaigne |
Jonathan Swift
|
Mark Twain |
Samuel Johnson |
Deneme, Batı edebiyatlarında bir edebî form olarak Montaigne’in buluşu olarak kabul edilmektedir.
2.Soru
Seçeneklerde Tanzimat Sonrası Türk Nesri ile ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Tanzimat nesrinin ilk örnekleri resmî yazışmalardır. |
Tanzimat nesrinde temel amaç, sanat yapmaktan çok düşüncenin okuyucuya iletilmesidir. |
Gazete ve dergilerde yayımlanan makale, fıkra, roman, hikâye, tiyatro, eleştiri gibi yeni türler -şiire göre- hızla nesrin alanını genişletir. |
Matbaanın kurulması ve giderek artan matbaa olanakları birçok kolaylıklar getirmiştir. |
Tanzimat sonrası Türk nesri, dilin gelişimiyle eş zamanlı olarak sadeleşmeye başlar. |
B seçeneğinde verilen bilgi Tanzimat nesri için değil Orta nesir için geçerlidir. Orta nesirde temel amaç, sanat yapmaktan çok düşüncenin okuyucuya iletilmesidir.
3.Soru
İçerik bakımından denemeler kaça ayrılmaktadır?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
İçerik bakımından denemeler beş temel grupta
değerlendirilir.
4.Soru
Türk edebiyatında sohbet türünde yazılmış olan “Ramazan Sohbetleri” adlı eser kime aittir?
Ali Ekrem Bolayır |
Tevfik Fikret |
Hüseyin Cahit Yalçın |
Ahmet Rasim |
Cenap Şahabettin |
Türk edebiyatında sohbet türünde yazılmış olan "Ramazan Sohbetleri" adlı eser Ahmet Rasim’e aittir.
5.Soru
Hangisi Birinci Kuşak Cumhuriyet Dönemi hikayelerinin en belirgin özelliğidir ?
Toplumun içinde yaşadığı hayatın yakından gözlenmesi |
Toplumla ilgili tespit edilen bütün problemlerin açık biçimde tasviri |
Toplumla ilgili problemlerin eleştirilmesi |
Eleştirel ve toplumcu gerçekçilik |
Hepsi |
Bir bütün olarak ele aldığımızda Cumhuriyet Dönemi Türk hika^yesinde en belirgin özelliğin eleştirel ve toplumcu gerçekçilik olduğunu görürüz. Başlangıcı Na^biza^de Na^zım ve Hüseyin Rahmi’ye kadar giden bu anlayış; toplumun içinde yaşadığı hayatın yakından gözlemi, tespit edilen bütün problemlerin açık biçimde tasviri ve eleştirisini esas alır. Realist olan yazar, büyük ölçüde gözlemlenebilen dış gerçeklik üzerine yoğunlaşır. Doğru yanıt E'dir.
6.Soru
Edebiyatımızda hikâyenin hem yapı hem de dil bakımından gerçek formuna ulaşması ve yaygınlaşması hangi yazar tarafından sağlanmıştır?
Halit Ziya Uşaklıgil |
Sami Paşazade Sezai |
Hüseyin Cahit |
Mehmet Rauf |
Giritli Aziz Efendi |
Edebiyatımızda hikâyenin hem yapı hem de dil bakımından gerçek formuna ulaşması ve yaygınlaşması, Halit Ziya Uşaklıgil’in on beş kitabı (Solgun Demet, Hepsinden Acı, Aşka Dair, İhtiyar Dost vb.) dolduran 150 civarındaki hikâyesi ile mümkün olmuştur.
7.Soru
Sedat Simavi'nin kurucusu olduğu gazete hangisidir?
Cumhuriyet |
Milliyet |
Akşam |
Hürriyet |
Vatan |
1948’de yayın hayatına giren Hürriyet gazetesinin kurucusu Sedat Simavi’dir.
8.Soru
Tanzimat Dönemi sonrasındaki fıkra yazarları arasında sayılabilecek yazar hangisidir?
Peyami Safa |
Ahmet Refik |
Cenap Şahabettin |
Halit Ziya |
Namık Kemal |
Yani bir anlamda Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci, Ahmet Midhat Efendi, Şemsettin Sami, Ebuzziya Tevfik, vb. yazar ve şairler edebiyatımızın Tanzimat Dönemi sonrasındaki fıkra yazarları arasında sayılabilirler.
9.Soru
Nesir kavramına ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Yazının gelişmesiyle ortaya çıkmıştır. |
Kafiye ve vezni kullanır. |
Manzumdur. |
Ahenk endişesi vardır. |
Ritim endişesi vardır. |
Nesrin gelişmesi, yazı dilinin gelişimine eş zamanlı bir seyir takip etmiştir. Nesrin en belirgin yönü ve temel şartı, ait olduğu dilin doğal hâli ve bu hâlin kuralları çerçevesinde hayat bulmuş olmasıdır. Nesir, “nazım”da vazgeçilemez olan kafiye ve vezni reddeder; yani manzum değildir. Onun varlık sebebi, taşıdığı anlamı, en açık ve anlaşılır biçimde ifade edebilmektir. Bir başka ifadeyle, nazımda ahenk-ritim endişesi daha ön planda yer alırken nesirde, düşüncelerin dilin doğal yapısı içindeki ifadesi önem kazanır. Doğru cevap A’ dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi edebi nesir türü içinde yer almaz?
Masal |
Efsane |
Makale |
Menkıbe |
Roman |
Edebî nesir; masal, efsane, menkıbe, halk hikâyesi, roman, hikâye, tiyatro, deneme gibi pek çok türü kapsar. Edebî olmayan nesir ise bilimsel ve didaktik eserler ile günlük hayatın değişik alanlarında karşımıza çıkar. Sanat endişesi taşımayan bu nesir, edebî nesre göre, daha açık ve açıklayıcıdır.Öncelik, bilgi ve değerlerin açık ve anlaşılır biçimde okuyucu/dinleyiciye aktarılmasıdır. Makale bir düşünce yazısıdır ve sanat endişesi taşımaz. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.
11.Soru
Sürgün edilip uzun süre yaşadığı Bodrum’u çok sevmesinden dolayı, ' Halikarnas Balıkçısı' ismini alan yazarımız hangisidir ?
Haldun Taner |
Sait Faik Abasıyanık |
Cevat Şakir Kabaağaçlı |
Aziz Nesin |
Rıfat Ilgaz |
Önemli yazarımız, asıl adı Cevat S¸akir Kabaağaçlı olan Halikarnas Balıkçısı (1886-1973), sürgün edilip uzun süre yaşadığı Bodrum’u çok sevmesinden dolayı, buranın eski adı olan Halikarnas’ı isim olarak aldı. Doğru yanıt C'dir.
12.Soru
Eşkâl-i Zaman (1918), Gülüp Ağladıklarım (1924),Muharrir Bu Ya (1926) isimli eserleri hangi yazara aittir?
Falih Rıfkı Atay |
Yakup Kadri |
Nurullah Ataç |
Ahmet Rasim |
Vedat Nedim Tör |
Ahmet Rasim, Eşkâl-i Zaman (1918), Gülüp Ağladıklarım (1924), Muharrir Bu Ya (1926) isimli eserlerinde dönemin değişik gazete ve dergilerinde yazmış olduğu deneme, sohbet ve fıkralarını bir araya getirmiştir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nesir birimidir?
Sözlü nesir |
Yazılı nesir |
Paragraf |
Edebî nesir |
Didaktik nesir |
Nesir, kendi içinde önce sözlü nesir, yazılı nesir; yazılı nesir de edebî nesir ve edebî olmayan (didaktik) nesir olmak üzere ikiye ayrılır. Paragraf ise nesrin türlerinden değil birimlerinden birisidir. Nesrin en küçük birimi; bir fikri, duyguyu, hareketi, işi, bir hüküm hâlinde ifade eden cümle’dir. Cümlelerin mantıklı bir sıra içinde, anlam veya fikir çekirdeği etrafında toplanması ise paragraf ’ı; paragrafların hem anlam hem yapı bakımından birlik ve bütünlüğü ise metin’i meydana getir. Öyleyse, doğru cevap C’ dir.
14.Soru
Ele aldığı konuyu ispat gayreti ve kesin kanıtlara dayanma yöntemi bakımından diğer düzyazı türlerinden ayrılan yazı türüne ne ad verilir?
Deneme |
Sohbet |
Fıkra |
Makale |
Masal |
Makale, ele aldığı konuyu ispat gayreti ve kesin kanıtlara dayanma yöntemi bakımından deneme, sohbet ve fıkra gibi düzyazı türlerinden ayrılır.
15.Soru
Kutadgu Bilig hangi dönem nesrinin örneklerindendir?
İslamiyet öncesi |
İslamiyet sonrası |
Cumhuriyet dönemi |
Tanzimat sonrası |
Uygur dönemi |
Türk milletinin Orta Asya’dan Batı’ya doğru bir göç süreci içine girmesi, İslam dinini kabul etmesi, bu çerçevede söz konusu olan farklı kültürlerle karşılaşması, alfabe değiştirmesi ve yeni bir medeniyet dünyasına katılması gibi nedenler, IX.-XIV. yüzyıllar arasındaki dönemde Türk nesrinin önemli ölçüde duraklamasına neden olmuştur. Bununla birlikte İslamiyet’i kabul edişten bir süre sonra XI. yüzyılda Karahanlılar bölgesinde bu dönemin eserleri ortaya çıkmaya başlar. Bunların başında da Kutadgu Bilig, Atabetü’l-Hakâyık ve Divanu Lügati’t-Türk yer alır. Doğru cevap B' dir.
16.Soru
Tan gazetesinde, “Orhan Selim” adıyla küçük fıkralar yazan yazarımız kimdir?
Burhan Felek |
Refik Halit Karay |
Necmettin Sadak |
Falih Rıfkı Atay |
Nazım Hikmet |
Nazım Hikmet bu gazetede “Orhan Selim” adıyla küçük fıkralar yazmıştır.
17.Soru
Seçeneklerden hangisi dilin farklı kullanımlarından birisi değildir?
Bilim dili |
Basın dili |
Edebiyat dili |
Günlük dil |
Mensur dil |
Yüzyıllar içinde yaşamın hemen her alanında kullanılarak gelişip zenginleşen dilin birçok farklı kullanımı söz konusudur. Bunlar:
Sözlü Dil/Konuşma Dili, Yazılı Dil/Yazı Dili, Manzum Dil, Mensur Dil, Günlük Dil, Edebiyat Dili ve Bilim Dilidir. Basın dili bu kullanımlardan birisi değildir. Doğru cevap B seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisi Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu isimli hikayesiyle Yeni İstanbul gazetesinin açtığı yarışmada Türkiye birinciliğini kazanmıştır?
Bekir Yıldız |
Necati Cumalı |
Fakir Baykurt |
Haldun Taner |
Rıfat Ilgaz |
Daha çok tiyatro türünde verdiği eserleriyle tanınan Haldun Taner (1916-1986), aynı zamanda hikaye türünde de başarılı eserler kaleme almış; Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu isimli hikayesiyle Yeni İstanbul gazetesinin açtığı yarışmada Türkiye birinciliğini kazanmıştır.
19.Soru
Sohbet ve röportaj arasındaki fark aşağıdakilerden hangisidir?
Sohbet, soru cevap şeklide ilerler, röportajda kişisel görüşlere de yer verilir. |
Sohbette tek kişinin varlığı söz konusuyken röportajda birden fazla kişinin varlığı söz konusudur. |
Sohbet, sözlü anlatım biçimidir, röportaj ise yazıya çevrilebilir. |
Sohbette kanıtlama esasına dayalı bir yöntem, röportajda ise uzman görüşü vardır. |
Röportaj; sade bir dille, sohbet ise eğitimli kişilerin anlayacağı ciddi bir dille yazılır. |
Aralarında belirgin farklar olmasına rağmen sohbet ve röportajın karıştırıldığı görülür. Sohbette tek kişinin varlığı söz konusuyken röportajda bir uzman bir de röportajı yapanın varlığı söz konusudur.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Melih Cevdet Anday’ın sohbet türünde verdiği eserin adıdır?
Müfettişler |
Edebiyat söyleşileri |
Sözcükler |
Dilimiz Üzerine Söyleşiler |
Yürüyüşler |
Türk edebiyatında Melih Cevdet Anday, Dilimiz Üzerine Söyleşiler adlı eseri sohbet türünde yazmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ