Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri Ara 6. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması:

Hece vezninin şiirin asıl ölçüsü olması, milli ve tarihi konuların işlenmesinin çoğalması Türkçülük akımının edebiyattaki önemli etkileridir.

Yanıt Açıklaması:

Orhan Veli 1945’ten sonra Garip hareketinin ilk çıkışlarındaki tavrı yumuşatmaya, halk şiiri özelliklerini ve kafiye gibi geleneksel şiir araçlarını kullanmaya başlayacak; Oktay Rifat ile Melih Cevdet ise özellikle Orhan Veli’nin ölümünden sonra Garip anlayışından uzaklaşarak kendi şiirlerini yazmayı sürdürecekler, bu arada Oktay Rifat, İkinci Yeni akımı içerisinde de anılacaktır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu fiehrin Çocuklar› (1945), Rüzgârlar›m Konufluyor (1947), Ortal›k (1952) ve Irgad›n Türküsü (1966) adl› kitaplar›nda toplad›¤› fliirleriyle toplumcu gerçekçi flairler aras›nda yer alan Cahit Irgat da, toplumcu dünya görüflü ile Garip fliiri aras›nda gidip gelen ürünlere imza atm›flt›r.

Yanıt Açıklaması:

Mehmet Akif Ersoy’un ilk kitabı Sahafat’tır.

Yanıt Açıklaması:

Cumhuriyet dönemi Türk düşüncesi, Meşrutiyet’ten itibaren belirginlik kazanan üç ana çizginin üzerinde akmıştır. Türkçülük, İslâmcılık, Batıcılık akımları başlangıçta salt siyasal bir nitelik, devletin çöküşünü durdurmak gibi pragmatist bir amaç taşımakla birlikte, Cumhuriyet döneminde bir medeniyet görüşü, ahlâk anlayışı, insan ve değer tasarımı sunan bu akımların siyasal, felsefî, sosyolojik, psikolojik, dinî izdüşümleri görülmektedir. Bu ana akımların aynı zamanda birbirine geçişi sağlayan arakesitlerinden söz etmek de mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Şiiirlerinin ana özelliği gerçekçi ve toplumcu bir içerik taşıması olan Mehmet Akif yeni Türk edebiyatında Namık Kemal’den beri gelen hamasî, duygusal söyleyişin en önemli temsilcisidir.

Yanıt Açıklaması:

Âsaf  Hâlet Çelebi şiir hakkındaki görüşlerini İstanbul’da (Temmuz-Aralık 1954) yayımladığı “Benim Gözümle Şiir Davası” üst başlığı altındaki altı yazıda derli toplu olarak açıklamıştır. “Saf Şiir”, “Şiirde Vuzuh”, “Şiirde Şekil”, “Mücerred Şiir”, “Şiirde Ruh Ânı” ve “Şiirlerimde Mistisizm Temayülü” başlıklı bu yazı dizisinde kendi şiiriyle ilgili pek çok konunun açıklığa kavuşturulduğu görülür.

Metinden de görüleceği üzere cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Mavi Hareketi adını Kasım 1952-Nisan 1956 tarihleri arasında Ankara’da 32 sayı çıkan Mavi adlı dergiden almıştır.

Yanıt Açıklaması:

Bu yüzden, Cumhuriyet hem yenileşme çabaları içerisindeki Türk toplumunun vardığı bir ileri aşama; hem de zaman içerisinde yıpranmış çok uluslu, geniş bir coğrafyaya yayılmış, İslâm dinine dayalı bir devlet olan Osmanlı Devleti’nin yerine Trakya ve Anadolu toprakları üzerinde kurulan laik bir ulusdevlet anlamına geliyordu.Bu yeniden yapılanma hızlı ve yoğun bir biçimde, bir dizi projeyi hayata geçirdi. Bu projelerin temel amacı Batılı bir devlet oluşturmak, halkın modern yaşama tarzını benimsemesini sağlamaktı. Ekonomide devletçi, özel sektörün himaye gördüğü karma ekonomi anlayışları ile toparlanma çabalarına girişilir. Sanayi ve ticarette gelişmeler kaydedilir. Bu süreçte yapılan girişimlerin karakteristiğini ulus bilinci oluşturmak amacı belirler.

Yanıt Açıklaması:

Orhan Veli’nin şiir anlayışını asıl, 29.10.1938 tarihli Resimli Hayat’ta Emin Karakuş tarafından yapılan “Türk Edebiyatını İnkâr Eden Genç” başlıklı röportajda verdiği cevaplar ile Varlık dergisinin Aralık 1939-Şubat 1940 tarihleri arasındaki “Garip”, “Âhenk ve Tasvir”, “Taklit”, “Şairane” başlıklı seri yazılarında yer alan, Garip bildirgesinde de tekrarlanacak düşünceler temellendirmiştir. Nitekim bu yazılar, şair tarafından tek bir metin haline getirilerek Garip isimli ortak kitabın önsözü ve hareketin manifestosu olarak sunulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması:

Siyasal bakımdan Tanzimat dönemi, 1839’dan II. Meşrutiyet adıyla anılan 1908 tarihine kadarki dönemi ifade eder. Edebî bakımdan ise fiinasi’nin eserlerinin yayın tarihi dikkate alınarak genellikle 1860 tarihinde başlatılır. Tanzimat’ın 2. Kuşağı, Ara Nesil ve Edebiyat-ı Cedide (Servet-i Fünûn) oluşumları eski edebiyattan derece derece kopuşun ve Batı tarzı edebiyatın kökleşmesinin aşamalarını oluşturur.

Yanıt Açıklaması:

Fazıl Hüsnü’nün şiiri kimi eleştirmenlerce üç, kimilerince iki döneme ayrılmıştır.
Cemal Süreya onun şiirini “sezgi dönemi (1935-1945)” ve “akıl dönemi (1955 ve
sonrası)” biçiminde iki döneme ayırırken, 1949-55 yılları arasındaki şiirlerinin her iki dönemin izlerini de taşıyan bir geçiş dönemi olarak niteler. Çocuk ve Allah, Daha (1943), Çakırın Destanı (1945), Aç Yazı (1951) kitaplarındaki şiirler ilk dönemin, Asu (1955) ve daha sonraki şiirler ise ikinci dönemin ürünleridir.

Yanıt Açıklaması:

Öte yandan hecenin ilk kuşak şairlerinden Enis Behiç Koryürek’in yalnızca Türk edebiyatı içinde değil dünya edebiyatlarında da eşine az rastlanır kitabı Varidat-ı Süleyman Efendi (1949) bu konunun bir başka örneği olarak görülebilir. Şair bu kitabındaki şiirleri, ispiritizma tecrübeleri sırasında bir tür bağlantı kurduğu Çedikçi Süleyman Efendi’nin ruhundan ilham alarak yazdığını söylemektedir.

Açıklamada da görüldüğü üzere yanıt A olmalıdır.

Yanıt Açıklaması:

İlk dönem şiirlerinde Ahmet Arif’ten etkilendiğini belirten Ahmet Oktay, 1960’tan sonraki şiirlerinde ikinci Yeni şiir akımı ile toplumcu gerçekçi anlayışın etkisi altında görünür. Yanıt D olmalıdır.

Yanıt Açıklaması:

Müslümanların birleşmesi, güçlenmesi ve böylece Batı karşısında geri kalıştan kurtulmak İslâmcılık akımının temel amacıdır. Batı’nın bilim ve tekniğinden yararlanmak; İslâm toplumlarındaki artık işlevini kaybetmiş kurum ve davranış tarzlarının terk edilmesi bu amacın sağlanması için talep edilmiştir.

Yanıt Açıklaması:

Çamlar Altında Musahabe yaşarken kaleme aldığı çalışmalardandır.

Yanıt Açıklaması:

1928 yılında Yedi Meşale adlı ortak bir kitap çıkararak yeni bir topluluk oluşturmak isteyen Muammer Lütfi ‘Bahşi’, (1907-1961), Sabri Esat Siyavuşgil (1907-1968), Yaşar Nabi Nayır (1908-1981), Vasfi Mahir Kocatürk (1907-1961), Cevdet Kudret Solok
(1907-1991) ve Ziya Osman Saba (1910-1957) ile hikâyeci Kenan Hulusi Koray (1906-1943), Cumhuriyet döneminin ilk edebiyat topluluğu olarak kabul edilirler. Memleket edebiyatı anlayışına bir tepki olarak ve “Ayşe, Fatma edebiyatından” bıktıklarını belirterek dikkatleri çeken bu genç şairlerin çıkışlarının bir gençlik hevesi olarak kaldığını belirtmek yerinde olur.
Yedi Meşaleden geriye de yalnızca Ziya Osman kalmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Orhan Veli Kanık arkadaşlarından ayrı olarak "Vazgeçemediğim" adlı kitabı yazmıştır. Doğru yanıt: D'dir.

Yanıt Açıklaması:

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde metafizik/mistik özellikler taşıyan şairler Mehmet Âkif, Yahya Kemal, Ahmet Hâşim, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas, Behçet Necatigil, Sedat Umran, Hilmi Yavuz, Ali Günvar ve daha bir çok şairin kimi şiirlerinde bu kavramlar ile ilişkilendirilebilecek motifler, söyleyişler görülür.