Türkiye’de bugünkü anlamı ile bütçe hakkını resmen kabul ve ifade eden ilk yasa 1876 Anayasası (Kanun-i Esasi) olmuştur.

Bütçenin Klasik İşlevleri;

• Bütçenin Mali ve İktisadi Fonksiyonu
• Bütçenin Siyasal İşlevi
• Bütçenin Hukuki İşlevi
• Bütçenin Denetim İşlevi

Devlet bütçesinin klasik anlamda birçok tanımından ortaya çıkan ortak tanım şöyle yapılabilir: Bütçe, kamu kurum kuruluşlarının belirli bir dönem için gelir ve giderlerini tahmin eden bunların yürütülüp uygulanmasına önceden izin veren hukuki bir belgedir.

Türkiye’de bütçelemenin gelişimini; Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki 1839 Tanzimat Fermanı ve 1876 Anayasası ile Cumhuriyet dönemindeki 1924 Anayasası, 1961 Anayasası ve 1982 Anayasası’nın getirdiği yenilikler kapsamında değerlendirebiliriz.

Sayfa 70'teki tablo incelendiğinde girdi ve satın almaya odaklanan bütçeleme sisteminin klasik bütçe olduğu görülecektir. 

Belli bir döneme (mali yıla) ait harcama yapma ve gelir toplama yetkisinin, yasama organınca o mali yıl başlamadan önce bir bütçe yasası ile yürütme organına verilmesi önceden izin alma ilkesi olarak adlandırılır.

Gelir toplanması, gider yapılması, borç alınması gibi bütçe uygulamasıyla ilgili denetimi düzenleyen hukuk dalı mali hukuktur.

Performans bütçeleme sistemi kamu kurumlarının faaliyet performansları ile bunları başarma dereceleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

“Bütçe nedir?” sorusuna verilen bazı yanıtlar şunlardır:

• Bütçe, en basit olarak gelir giderleri gösteren bir dokümandır.
• Bütçe, gelecekte devletin harcayacağı paralarla toplayacağı gelirlerin tahmindir.
• Bütçe, kaynaklarla amaçlara ulaşmak için bir araçtır.
• Bütçe, Fiyat etiketli bir hedef sınıflamasıdır.
• Bütçe, kaynakların sınırlı olması ve ihtiyaçların sonsuz olması nedeniyle alternatif hizmetler arasında tercih yapma mekanizmasıdır.
• Bütçe, tercihlerin amaçlara ulaşmak üzere koordine edilmesi anlamında bir plandır.
• Bütçe, amaçlara nasıl ulaşılacağını gösteren ayrıntılı bilgi içeriyorsa bir çalışma planıdır.

Bütçe, yürütme organı ile halk arasında yapılan bir sözleşmedir.

Dünya tarihinde ilk bütçelerin yapılma nedeni, devletin hangi hizmetleri yapacağını ve bu hizmetlere halkın katkısının ne olacağını belirlemek arzusudur. Bu nedenle de bütçenin ortaya çıkışının temel nedeni “siyasal”dır. Siyasi rejimlerin en yaygını olan demokrasilerin gelişmesinde de bütçelerin etkisi çok fazladır.

Restorasyon Dönemi: Fransa’da 1814’te Napolyon’un devrilmesinden 1830 yılının Temmuz Devrimi’ne kadar süren monarşinin tekrar güç kazandığı dönem.

1767’de Townshend yasaları ile kâğıt, boya, cam, kurşun ve çay üzerine yeni beş vergi koydu. Vergiye karşı olan toplumsal direnme hareketlerinin artması üzerine, bunlardan çay hariç dördünün 1770’te kaldırılmasına rağmen, Çay Vergisi ABD kolonisi üzerinde bir tür egemenlik ve denetim hakkı olarak kabul edildi ve devam ettirildi.

Bütçeleme sistemleri, kamu kaynaklarının bütçelere farklı yollarla nasıl tahsis edildiğini açıklamaktadır.

Dünya tarihinde ilk bütçelerin yapılma nedeni, devletin hangi hizmetleri yapacağını ve bu hizmetlere halkın katkısının ne olacağını belirlemek arzusudur. Doğru cevap C'dir.

Bütçede yer alan gelir ve gider tahminlerinin ülkenin ekonomik koşullarına uymasını sağlamak  bütçenin yıllık olması ilkesinin dayandığı amaçlardan biri değildir.

Bütçenin tekliği ilkesi, (bütçenin birliği ilkesi) devletin bütün gelir ve giderlerinin tek bir bütçe içinde toplanmasıdır. Bütçe hakkının tarihte ilk defa kazanıldığı ülke olan Birleşik Krallık ayni zamanda ve dolayısıyla modern bütçelemenin temellerinin atıldığı ve geliştiği ülkedir.

Bütçe ile ilgili olarak şu ifadeler söylenebilir:
• Bütçe, gelir giderleri gösteren bir dokümandır.
• Bütçe, gelecekte devletin harcayacağı paralarla toplayacağı gelirlerin tahmindir.
• Bütçe, kaynaklarla amaçlara ulaşmak için bir araçtır.
• Bütçe, Fiyat etiketli bir hedef sınıflamasıdır.
• Bütçe, kaynakların sınırlı olması ve ihtiyaçların sonsuz olması nedeniyle alternatif hizmetler arasında tercih yapma mekanizmasıdır.
• Bütçe, tercihlerin amaçlara ulaşmak üzere koordine edilmesi anlamında bir plandır.
• Bütçe, amaçlara nasıl ulaşılacağını gösteren ayrıntılı bilgi içeriyorsa bir çalışma planıdır.
• Bütçe, yürütme organı ile halk arasında yapılan bir sözleşmedir.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Bütçeleme sistemleri içerisinde en basit olanı “lump-sum” veya “torba bütçe” olarak bilinen sistemdir.

Büyük Fransız İhtilali 1789 yılında gerçekleşmiştir.