Konsolide Bütçe

Belediye encümeni il belediyelerinde ve nüfusu 100.000’in üzerindeki belediyelerde 7 üyeden oluşur.

Yargıya dayalı tahmin yöntemi kamu hizmetleri ve kamu programları hakkında yeterli bilgi ve deneyimin olmadığı durum da kullanılır. Örneğin daha önce devlet tarafından hiç verilmeyen e-devlet uygulamalarıyla ilgili harcama tahminlerinde kullanılır. İkinci kullanım nedeni ölçümlenemeyen faktörler olduğu zaman diğer yöntemlere göre bir üstünlüğe sahip olmasıdır.

Harcama ve gelir tahminleri çok genel olarak iki ana kategoriye ayrılır. Bunlar, kantitatif (sayısal veya nicel) yöntemler ve kalitatif (sayısal olmayan veya nitel) yöntemlerdir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Sayısal bilgiye ihtiyaç nitel yöntemde değil nicel yöntemde gereklidir. Doğru cevap D'dir.

Bütçelerde uygulama alanına konulan genellik ve yıllık olma ilkelerinden sonra 1802 yılında bütçe kanununa ekli gelir ve gider cetvelleri bulundurulması yöntemi getirilmiş, devlet bütçelerinin yayımına başlanmıştır. Böylece bütçelerin hazırlanmasında birlik ilkesi de sağlanmış ve bütçe hakkının üç unsuru da ortaya çıkmıştır.
İngiltere’de bütçe 1822 yılında “Hazine Şansölyesi” (Chancellor of the Exchequer) tarafından parlamentoya sunulmaya başlanmıştır. 1822 yılı
bütçe hakkının tam ve mükemmel bir şekilde kullanılmaya başlandığı yıl olarak, modern bütçelerin başlangıcı sayılabilir.

2017

E şıkkı, gelir tahmini yapmada kullanılan faktördür. A, B, C, D şıkları analizlerde karar almada kullanılan ölçülerdir. Sorunun cevabı ise a şıkkıdır.

IMF, “İyi Uygulamalar Tüzüğü” Mali saydamlıkla ilgili desteklenmesini istediği dört temel ilke bulunmaktadır. Bunlar:

1. Rollerin ve Sorumlulukların Açık Olması
2. Bilginin Kamuya Açık Olması
3. Bütçe Hazırlama, Uygulama ve Raporlama Süreçlerinin Açık Olması
4. Denetim ve İstatistiki Veri Yayınlanmasının Bağımsız Olması

Görüldüğü gibi Bütçenin Denkliğini Açık Olması  bu dört ilke arasında yer almaz, bu nedenle doğru yanıt E'dir. 

Ülkemizde mali yılbaşı Meşrutiyet döneminde
1 Mart idi (Bu süreçte Rumi takvimin kullanıldığı
unutulmamalıdır.) . Cumhuriyet Dönemiyle 1926
da 1 Haziran 1944 yılından itibaren 1 Ocak’a ve
1950’den itibaren 1 Mart’a alındı. Mart ayının
mali yılbaşı olarak seçilmesinde en önemli etken
parlamentonun çalışma takvimi olmuştur.

HARCAMA VE GELİR TAHMİNLERİ

Harcama ve gelir tahminlerine politik, hukuki, ekonomik faktörler oldukça önemli derecede etki yapmaktadır. Harcamalar ve gelirlerin tahmin yöntemleri geniş bir yelpazeye yayıldığı ve belirli düzeyde teknik bilgileri gerektirdiği için bu ünitede yöntemlerin sadece tanımları ve içerikleri verilecek, ayrıntıya girilmeyecektir. Harcama ve gelir tahminlerinin farklı olabileceği, hatta gelir ve harcama türlerine göre farklı tahmin yöntemlerinin uygulanabileceği akılda tutulmalıdır.

Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı İç Denetim Koordinasyon Kurulu, yedi üyeden oluşur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Bütçelemenin tarihi gelişmesinde “bütçe hakkı” olarak adlandırılan kavramın büyük bir önemi vardır. Bütçe hakkı parlamentoların kamu geliri ile kamu harcamaları üzerindeki yetkilerinin tanınması olarak açıklanabilir. Bir başka deyişle halkın parlamentolar aracılığı ile kamu gelir ve giderlerini belirleme hakkıdır. Devlet bütçesi kavramının gelişimi, dünyada demokratik hakların elde edilmesinin bir başlangıcı olmuştur. Büyük mücadeleler, toplumsal ayaklanmalar ve savaşlar sonucu elde edilmiş olan bütçe hakkı, halkın demokratik haklarının belki de ilk örneği olmuştur.

1787 yılında Parlamentoda Konsolide Fon Yasasının (Consolidated Fund Act) kabul edilmesiyle İngiltere’de bütçeler, kaynaklarına bakılmaksızın tüm devlet gelir ve giderlerini kapsayacak şekilde hazırlanmıştır. Böylece İngiliz bütçesinde günümüzde de uygulanan bu yasa ile bir yandan genellik ilkesi, öte yandan yıldan yıla değişen, her yıl yeniden değerlendirilen giderlerle, değişmez giderler birbirinden ayrılmıştır.

7 Ekim 1808’de Türklerin Magna Carta’sı diye adlandırılan Sened-i İttifak’ın imzalanmıştır. Padişahla ayanlar, valiler ve beyler arasındaki ilişkileri kapsayan bu belgede vergi düzeni ile adil ve eşit vergi salma konusunda hükümler vardır. Buna göre; Osmanlı vergi düzeni tüm imparatorlukta ve eyaletlerde uygulanacak, padişaha ait olan gelirlere
el konulamayacaktı. Buna karşılık da padişah adil ve eşit vergiler salmaya söz veriyordu.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın görev ve yetkileri şu şekilde sıralanmıştır: - Kalkınma planını, orta vadeli program ve orta vadeli mali planı hazırlamak, - Plan ve programların uygulanmasını izlemek - Stratejik planların hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmek, - Kamu idarelerinin stratejik planlarının mevzuata uygun hazırlanması ve uygulanmasını izlemek, - Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) ile Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki Politika Kurullarının  görüşünü alarak kısa, orta ve uzun vadeli makroekonomik tahminleri yapmak, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte harcama ve bütçe politikalarının geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak, - Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte merkezi yönetim bütçe hazırlık usullerini belirleyerek çalışmaları koordine etmek, - Kamu idareleri tarafından Başkanlığa gönderilen bütçe tekliflerini incelemek, - Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın oluşturduğu gelir tahminlerini esas alarak, gelir bütçesi taslağı ile kamu idarelerinin bütçe tekliflerini birleştirerek merkezi yönetim bütçe kanun teklifi taslağını oluşturmak, - Merkezi yönetim ayrıntılı harcama programını yapmak, - Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte kamu idareleri tarafından talep edilecek yedek ödenek taleplerini inceleyerek Cumhurbaşkanının onayına sunmak, uygun bulunanları karşılamak, -  Bütçenin kalkınma planı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan ve Cumhurbaşkanlığı yıllık programında belirlenen hedefler doğrultusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte maliye politikalarıyla uyumlu bir şekilde uygulanmasını sağlamak, uygulamaya ait bütçe işlemlerinin yapılmasını sağlamak. - Kamu harcamalarında tasarrufun sağlanması, bütçe dengesinin sağlanması ve kamu istihdamı ve giderlere ilişkin politikaların oluşturulması konusunda çalışmalar yapmak, - Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte kamu yatırım programlarını hazırlamak; kamu yatırım projelerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte, kamu yatırımlarının gerçekleştirilmesinde uygun finansman modelleri geliştirmek, kamu-özel işbirliği projelerini analiz etmek, - Performans programlarının ve faaliyet raporlarının hazırlanması, uygulanması ve izlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek, - Harcamaların etkili, etkin, ekonomik ve verimli olmasını sağlamak üzere gerekli tedbirleri almak, - Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan kesin hesap kanun teklif taslağını inceleyerek nihai teklif taslağını hazırlamak.

Politikalar da değişiklikler, yeni bir programa başlama veya başlamama gibi kararlar belirli ölçülere dayalı olanak alınabilir. Bunlar; “etkinlik” (eficiency), “etkenlik”
(effectiveness), “verimlilik” (productivity) ve “eşitlik” (equity) ölçüleridir. Yetkinlik bu ölçütler arasında yoktur. Doğru cevp C şıkkıdır.

Meclis Soruşturması:

Görevde bulunan veya görevinden ayrılmış olan Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında, görevleri sırasında yasalara aykırı uygulama yaptıkları iddiasıyla, soruşturma açılması istemidir.

5018 sayılı Yasa’nın 12. maddesi Genel Bütçeli İdareleri şöyle tanımlamaktadır; “Genel bütçe, Devlet tüzel kişiliğine dahil olan ve bu Kanun’a ekli (I) sayılı cetvel de yer alan kamu idarelerinin bütçesidir.” Bu tanımdan ve 5018 sayılı Yasa’nın diğer ilgili maddelerinden genel bütçeli kuruluşların şu özelliklere sahip oldukları söylenebilir:

• Genel bütçeli kuruluşlar tek bir tüzel kişilik altında toplanmıştır.
• Aynı nakit idaresi altındadırlar. Nakit idaresini genel bütçeli kuruluşlar adına hazine yapmaktadır.
• Genel bütçeli kuruluşların kendi mal varlıkları yoktur, mal varlığını onlar adına Maliye Bakanlığı yürütmektedir.
• Hazine birliği kapsamında sayılmaktadırlar.

Bu bilgilere göre mal varlığını onlar adına Hazine yürütmektedir seçeneği genel bütçeli kuruluşların sahip oldukları özellikler arasında yer almamaktadır. Dolayısıyla Doğru Cevap C seçeneğidir. 

10.3