Dil Felsefesi Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir sözcüğün anlamının, kişinin zihnindeki bir ide olduğunu söyleyen John Locke, hangi kuramın savunucusudur?
Öznelcilik |
Gerçekçilik |
Davranışçılık |
Bütüncülük |
Doğalcılık |
Locke bir sözcüğün anlamının kişinin zihnindeki bir “ide” olduğunu söyler. Bu durumda zihinsel süreçler kişiden kişiye değiştiğine göre, bir sözcüğün anlamı da kişiden kişiye, hatta aynı kişinin farklı zamanlardaki zihinsel durumuna göre değişebilir. Öznelcilik öğretisine göre bir sözcüğün anlamı dediğimiz nesne öznenin zihninde olmalıdır. Yani insanların zihinleri dışında anlamların olduğu bir dünya yoktur. Bundan dolayı “anlam” dediğimiz şeyler özneldir. Locke da öznelcilik kuramının ilk savunucusudur.
2.Soru
5- Sentaksın felsefede bir alan olarak gelişimi daha sonraları özellikle hangi felsefeci ile dilbilimin en temel çalışma alanlarından biri haline gelmiştir?
Chomsky |
Kant |
Grice |
Kripke |
Russel |
Sentaksın felsefede bir alan olarak gelişlimi ağırlıklı olarak Frege ve Russell ile başlayıp Wittgenstein ve Carnap ile devam etmiş, daha sonraları özellikle Chomsky ile dilbilimin en temel çalışma alanlarından biri haline gelmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Platon’un kuramında fiziksel dünyanın nesnelerinden bağımsız olarak varlıklarını sürdürürler?
Özneler |
Formlar |
Gerçekler |
Davranışlar |
Bütünler |
Platon’un kuramında Formlar fiziksel dünyanın nesnelerinden bağımsız olarak varlıklarını sürdürürler.
4.Soru
Nominalizm'e Türkçede verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Öznelcilik |
Bütüncülük |
Doğrulamacılık |
Doğalcılık |
Adcılık |
Öğretinin adı da Latincedeki "nomen" (ad) sözcüğünden gelir ve bundan dolayı bu öğretiye Nominalizm, Türkçede de Adcılık denir. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Frege’ye göre” ________________boşluklu doymamş şeylerdir ve bundan dolayı hiçbir koşulda bir nesne olamaz.”
İfadesinde boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?
Kavramlar |
Biçimler |
Özneler |
Cümleler |
Düşünceler |
Kavramlar tanım gereği boşluklu doymamış şeylerdir ve bundan dolayı bir kavram hiçbir koşulda bir nesne olamaz.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Elif bugün güneş açacağını biliyor." cümlesiyle ilgili söylenebilir?
Elif ile önerme arasında bir ilişki vardır. |
Elif nesnedir. |
Güneş öznedir. |
Önerme yanlıştır. |
"Güneş açacak" bir önerme değildir. |
"Elif bugün güneş açacağını biliyor." dediğimizde Elif ile önerme arasında bir ilişki kurmuş oluruz. Elif özne, önerme ise nesnedir. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
“Şunu versene.” tümcesinin anlam ifade etmesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
Doğruluk payı |
Kavram |
Anlam |
Bağlam |
Gönderme |
Çoğu dilbilimci ve dil felsefecisine göre terimler ancak bir bağlamda anlam ifade ederler. “Şunu versene.” gibi tümcelerde yalnızca sözcük anlamlarından yola çıkarak tümce anlamına varamayız. Tümcenin ne anlama geldiğini anlamamız için kullanıldığı bağlamla ilgili bilgiler gerekir. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
“Dünya yuvarlaktır” tümcesindeki 'yuvarlaktır' yüklemi Frege'ye göre neye gönderme yapar?
Nesneye |
Anlama |
Özneye |
Kavrama |
Özel ada |
“Dünya yuvarlaktır” tümcesinin iki parçası vardır, “dünya” tekil terimi ile “___yuvarlaktır” yüklemi. “Dünya” sözcüğü bu tümce içinde bir nesne olan dünyaya gönderme yapar. Aynı tümce içinde geçen “___yuvarlaktır” yüklemi ise Frege’ye göre bir kavrama gönderme yapar. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.
9.Soru
“Gönderme” ile “anlam” arasındaki ayrımın ilk tohumlarını atan filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Gustav |
Mill |
Jung |
Weber |
Bergson |
“Gönderme” ile “anlam” arasındaki ayrımın ilk tohumlarını atan filozof J. S. Mill’dir. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Frege'nin 1892 yılında yayınlanan ve dil felsefesinin klasik eseri olan çalışması hangisidir?
Aritmetiğin Temelleri |
Kapital |
Anlam ve gönderme üzerine |
Matematiğin kökeni |
Dil felsefesi |
Frege Aritmetiğin Temelleri adlı çalışmasının ardından bu çalışmadaki fikirlerini genelleştirerek 1892 yılında Anlam ve Gönderme üzerine adlı çalışmasını yayınlar. Bu makale dil felsefesinin klasiklerindendir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özne kavramının felsefe dilindeki anlamlarından biridir?
Bilen varlık |
Bilinen varlık |
Sözcüğün anlamı |
Gerçek |
Soyut anlam |
Bilen varlığa özne, bilinen varlığa nesne adı verilir.
12.Soru
Zaman ve mekan hangi terimin en önemli unsurlarıdır?
Terim |
Kavram |
Anlam |
Bağlam |
Göderme |
Çoğu dilbilimciye göre tümceler ancak bir bağlamda anlam ifade eder. Bağlamın en önemli unsurları zaman ve mekandır.
13.Soru
Formların nesneler içinde yer aldığını savunan düşünür kimdir?
Platon |
Frege |
Aristoteles |
Kant |
Locke |
Aristoteles Formların, ya da diğer adıyla Tümellerin, nesnelerin içinde yer aldığını savunur. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Dil ve dünya ilişkisi aşağıdaki kavramlardan hangisiyle dile getirilir?
Kavram |
Gönderme |
Doğruluk payı |
Anlam |
Önerme |
Semantiğin en temel konularından biri de dil dünya ilişkisidir. Bu ilişkiyi genelde dil felsefecileri gönderme kavramı ile dile getirirler. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
Antik Yunan döneminden beri tartışılan ve çağdaş felsefede anlam üzerine sürmekte olan tartışmaların kaynağını hangisi oluşturur?
Renkler |
Tümeller sorunu |
İdealar kuramı |
Formlar kuramı |
Adalet formu |
Antik Yunan döneminden beri tartışılan "Tümeller Sorunu" çağdaş felsefede anlam üzerine sürmekte olan tartışmaların kaynağını oluşturur.
16.Soru
Bir sözcüğün anlamının insanın zihninde olduğunu ve bu anlamın kişiden kişiye değişebildiğini savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Öznelcilik |
Gerçekçilik |
Bütüncülük |
Doğrulamacılık |
Dışsalcılık |
Bir sözcüğün anlamının insanın zihninde olduğunu ve bu anlamın kişiden kişiye değişebildiğini savunan kuram öznelcilik kuramıdır.
17.Soru
Sözcüklerin tek tek değil de bir bütün halinde anlam kazandığını savunan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Öznelcilik |
Gerçekçilik |
Dışsalcılık |
Bütüncülük |
Davranışçılık |
Bütüncülük kuramına göre sözcükler tek tek değil bir bütün olarak anlam kazanmaktadırlar.
18.Soru
Sözcüklerin birbirleriyle girdikleri anlam ilişkilerinin oluşturduğu kavramsal çerçeve aşağıdakilerden hangi görüşü yansıtmaktadır ?
Doğrulamacılık |
Bütüncülük |
Davranışçılık |
Dışsalcılık |
Doğalcılık |
Bütüncülük görüşüne göre sözcüklerin birbirleriyle girdikleri ilişkilerin oluşturduğu bir “kavramsal çerçeve” içinde anlam kazanırlar.
19.Soru
Aşağıdaki anlam kuramlarından hangisi negatif anlam kuramı olarak yorumlanabilir?
Bütüncülük |
Deneycilik |
Gerçekçilik |
Adcılık |
Öznelcilik |
Anlam denen şeyin varlığını tamamen reddeden görüşlere negatif anlam kuramları denebilir. Bu tür bir kuramın ilk izlerini daha önce de bahsetmiş olduğumuz gibi özellikle Orta Çağ felsefesinde ünlenmiş olan Adcılık adlı öğretinin bir versiyonunda bulabiliriz. Bu görüşe göre tüm kırmızı nesneler arasında ortak olan tek şey hepsine “kırmızı” adını vermemizdir. Buradan yola çıkarak “kırmızı” sözcüğünün dile getirdiği bir “anlam” bulunmadığı sonucuna varabiliriz. Bu tür bir Adcılık tüm kırmızı nesnelerin örneği olduğu bir Kırmızı Tümelinin varlığını kabul etmediği gibi bir “kırmızı kavramı” olduğunu da reddeder. Burada kullanılan “kavram” sözcüğünü “anlam” sözcüğü ile değiştirirsek, bu tür bir Adcılık anlamın varlığını reddetmiş olur.
20.Soru
Dil dünya ilişkisi hangi kavram ile dile getirilir?
Gönderme |
Önerme |
Semantik holizm |
Nitelik |
İlişik |
Semantiğin en temel konularından biri de dil dünya ilişkisidir. Bu ilişkiyi genelde dil felsefecileri gönderme kavramı ile dile getirirler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ