Din Sosyolojisi Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dinin siyaset üzerinde etkisi olduğunu gösterir?
Züht hareketlerinin ortaya çıkması
|
Halifenin iktidarı meşrulaştırması
|
Manastıra çekilme geleneği
|
Dünyadan kaçış eğilimi
|
Abidevi dini mekânların yapılması
|
Dinlerin gündelik hayatın belirleyici faktörlerinden olan siyasî ve iktisadî yapı üzerinde de doğrudan etkilerini gözlemlemek mümkündür. A, C, D şıkları ekonomiyle ilgilidir. E mimari ile ilgilidir. Müslüman ülkelerde de bağımsızlığını ilan eden her devlet Halife’den bir berat almak suretiyle kendi iktidarlarının meşruiyetini sağlamış olurdu. Dolayısıyla iktidarın dinin onayını alması gerekirdi.
2.Soru
Küreselleşmeyi dünya meselelerinin belirsiz, kuralsız ve kendi başına buyruk doğası olarak gören ve bu durumu bir merkezin, bir kontrol masasının, bir yönetim kurulunun, bir idari büronun yokluğuyla eleştiren küreselleşme teorisi aşağıdakilerden hangisidir?
Modern Dünya-Sistemi
|
Küresel Dünya Düzensizliği
|
Glokalleşme
|
Modernliğin Küreselleşmesi
|
Tarihin Sonu
|
Küreselleşmeyi daha çok “etki” ve “etkileşim” anahtar kavramları etrafında algılayan Bauman, bir karmaşıklığa vurgu yapmaktadır. Bauman’a göre, küreselleşme kavramından çıkan en derin anlam; dünya meselelerinin belirsiz, kuralsız ve kendi başına buyruk doğasıdır. Bir merkezin, bir kontrol masasının, bir yönetim kurulunun, bir idari büronun yokluğudur. Küreselleşme bu yönüyle yeni dünya düzensizliğidir.
3.Soru
Terör eyleminin ne olduğuna ilişkin yaklaşımında öne çıkan unsurların suikast, bombalama, sabotaj, işkence ve rehin alma eylemleri gibi nedenden çok sonuçlara odaklanan unsurların olduğu yaklaşım hangisidir?
Akademik/bilimsel yaklaşım
|
Devletçi/resmi yaklaşım
|
Medyatik yaklaşım
|
Şiddet yanlısı muhaliflerin yaklaşımı
|
Genel yaklaşım
|
Terör eyleminin ne olduğuna ilişkin yaklaşımında öne çıkan unsurların suikast, bombalama, sabotaj, işkence ve rehin alma eylemleri gibi nedenden çok sonuçlara odaklanan unsurların olduğu yaklaşım, medyatik yaklaşımdır.
4.Soru
Şiddet ve terörün kökenlerine bakıldığında bu eylemlerin özü itibariyle aşağıdaki nedenlerden hangisinden kaynaklandığı söylenemez?
Siyasi föktörler
|
Sosyal faktörler
|
Toplumsal faktörler
|
Psikolojik faktörler
|
Genetik faktörler |
Şiddet ve terörün kökenlerine bakıldığında bu eylemlerin özü itibariyle büyük oranda siyasi ve toplumsal nedenlerden kaynaklandığını, bazı psikolojik faktörlerin de bu eylemlerde yer almayı kolaylaştırdığı ortaya çıkmıştır.
5.Soru
“En az üç kişiyi kendi dinine sokmadan ve en az üç yıl hizmet etmeden evlenemez” şeklinde misyonerlik anlayışına sahip olan dini akım aşağıdakilerden hangisidir?
Krişna Hareketi
|
Moonculuk
|
Yehova Şahitleri
|
Yedinci Gün Adventizmi
|
Mormonlar
|
Moonculuk güçlü bir misyonerlik anlayışına sahiptir. Bir Mooncu en az üç kişiyi kendi dinine sokmadan ve en az üç yıl hizmet etmeden evlenemez.
6.Soru
I. Ortodoks terörizm teorisi
II. Radikal terörizm teorisi
III. Ilımlı terörizm teorisi
Yukarıdakilerden hangisi terörün neden ve kökenlerini açıklamaya yönelik başlıca teorilerdir?
Yalnız I
|
I ve II
|
II ve III
|
I, II ve III
|
Yalnız III
|
Ortodoks terörizm teorisi, radikal terörizm teorisi ve ılımlı terörizm teorisi terörün neden ve kökenlerini açıklamaya yönelik başlıca teorilerdendir.
7.Soru
Ziya Gökalp’in Türkiye'de ilk din sosyolojisi ders kitabı ve telif eser niteliğini taşıyan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
İlm-i İctimai Dini
|
Dini İctimaiyat Notları
|
Türkiye Nasıl Kurtarılabilir?
|
İctimaiyyat ve Şeriat–ı İslamiyye
|
İlm–i İctimaa Nazaran İslamiyet
|
“Dini İctimaiyat Notları” Necmeddin Sadık’ın; “Türkiye Nasıl Kurtarılabilir?” Prens Sabahattin’in; “İctimaiyyat ve Şeriat–ı İslamiyye” ve “İlm–i İctimaa Nazaran İslamiyet” ise Selahattin Asım’ın eserleridir. Ziya Gökalp’in “İlm-i İctimai Dini” adıyla basılan eseri, Türkiye'de ilk din sosyolojisi ders kitabı ve telif eser niteliğini taşımaktadır.
8.Soru
Aşağıdaki özelliklerden hangisi dinlerin kültür ve medeniyetlerin oluşumunda etki etmez?
Din insanlara bir anlam dünyası sunar.
|
Bireyin toplumsal hayatı meşrulaştırmasını sağlar.
|
Bireyde erdem gibi değerleri oluşturur.
|
Din subjektif bir tecrübedir.
|
Din bütünleştiricidir.
|
Her dini tecrübe aynı zamanda objektifleşir yani bireyin dışında kültür dünyası içinde insan ilişkilerini belirleyecek biçimde dışa vurur tamamen sübjektif bir tecrübe olarak kalmış bir dinden söz etmek mümkün değildir.
9.Soru
Ortaçağ’dan modern zamanlara geçişte Avrupa’da değişen en köklü anlayış hangisidir?
Ulus anlayışına dayalı devletlerin ortaya çıkması |
Kolektif bilincin doğması |
Totaliter rejimleri destekleyen anlayışların ortaya çıkması |
Ruhban sınıfının otoritesi devlet tarafından pekiştirilmiştir |
Tanrı merkezli bir evrenden, insan merkezli bir evren anlayışına geçilmiştir |
Ortaçağ Avrupa’sında hâkim olan ruhban sınıfın otoritesi (yani kilise hâkimiyeti) modern zamanlara gelindiğinde köklü bir değişime uğramış; Tanrı merkezli bir evren ve insan anlayışından insan merkezli evren ve insan anlayışına geçiş yaşanmıştır. Bu geçiş ile din oldukça büyük bir konum kaybetmiş ve insan hayatının birçok alanlarından el çektirilerek etkisi sınırlandırılmıştır.
10.Soru
I. Sözlü gelenekler
II. Yazılı belgeler
III. Şekillenmiş anıtlar
Din sosyoloji araştırmalarında dolaylı gözlem yapacak bir araştırmacı yukarıdakilerden hangisi yada hangilerinden yararlanabilir?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
I-II
|
I-III
|
I-II-III
|
Sosyoloji / din sosyoloji araştırmalarında dolaylı gözlem yapacak araştırmacı için üç çeşit materyal vardır:
- Sözlü gelenekler: Masallar, efsaneler, vecizeler, atasözleri, türküler, menkıbeler, şiirler, destanlar, dini hikâyeler vb sözlü gelenek kaynaklarıdır.
- Yazılıbelgeler: Arşiv belgeleri, şeriyye sicilleri, fetvalar, vakfiyeler, fermanlar, kanunnameler, hatırat kitapları, seyahatnameler gibi her türlü eski eserler yazılı kaynaklar arasında yer alır.
- Şekillenmiş anıtlar: Taşınır ve taşınmaz her türlü sanat eserleri bu grupta yer alan bilgi kaynaklarıdır. Dini mimari yapılardan, halı, kilim, hat ve minyatürlere kadar her çeşit eser ve kullanılan eşyalar, toplumların dini hayatlarının sosyolojik incelenmesinde önemli yer tutarlar.
11.Soru
Liberal kamu yaklaşımının temel aldığı sorun aşağıdakilerden hangisidir?
Ahlaki açıdan neyin iyi neyin kötü olduğunu tespit etmek
|
Ortak yaşamın akla uygun olarak nasıl gerçekleştirileceği
|
Özerk kamu alanlarının çoğalması ve genişlemesi sorunu
|
İnsanların paylaştıkları mekan ve bu mekanların düzenlenmesi
|
Kamusal alanların temizliği ve bakımı
|
Liberal kamu yaklaşımında kamuda neyin iyi ve ahlâki olduğunu ortaya koymak önemli değildir. Önemli olan kamusal düzenin nasıl sağlanacağıdır. Bu bağlamda, toplumda yaşayan insanlar neyin iyi olduğu konusunda ortak bir noktada buluşmasalar bile, önemli olan birlikte yaşama sorununu akla uygun olarak nasıl gerçekleştirleceğidir. Dolayısıyla bu yaklaşımda neyin iyi ve ahlâkî olduğu sorusu yerine, ortak yaşamın akla uygun olarak nasıl gerçekleştirileceği problemi ikâme edilir.
12.Soru
Hıristiyanlık düşüncesi açısından bir dini düşünce etrafında örgütlenmiş̧ kurumsal yapıya ne ad verilir?
Kilise
|
Mezhep
|
Cemaat
|
Camia
|
Şeriat
|
Kilise bir dini düşünce etrafında örgütlenmiş kurumsal yapı olarak tanımlanabilir. Hıristiyan terminolojisinde Türkçeye tarikat olarak çevrilen cult ve sect kavramları da söz konusudur.
13.Soru
Şiddet ve terör olaylarında dini inançlar ne amaçla kullanılmaktadır?
Strateji belirleme
|
Hedef belirleme
|
Cesaretlendirme
|
Meşrulaştırma
|
Etki arttırma
|
Şiddet ve terör olaylarında dini inanç ve araçlar meşrulaştırma bir başka deyişle araçsallaştırma için kullanılmaktadır.
14.Soru
Coğrafi faktörlerin toplumların hayatı üzerinde büyük etkiler yarattığını savlayan filozof aşağıdakilerden hangisidir?
İbn Rüşd
|
İbn
|
Aristo
|
Platon
|
İbn Haldun
|
15.Soru
I. İnanç
II. İbadet
III. Cemaat
Yukardakilerden hangisi ya da hangileri dinin temel öğelerindendir?
Yalnız I |
II ve III |
Yalnız II |
I, II ve III |
I ve II |
Dinbilimcilerinin genel kabulüne göre, bir harekete din denilebilmesi için inanç, dini pratikler ve cemaat olmak üzere en az üç temel unsurunun olması gerekir.
16.Soru
Türkiye’de kamusal alan ve din ilişkisi son yıllarda hangisi üzerinden tartışılmıştır?
Mezhep
|
Dini yapı
|
Başörtüsü
|
İmamhatip Liseleri
|
Üniversiteler
|
Türkiye’de din ve kamusal alan tartışmalarının yapıldığı somut bağlam olarak başörtüsü öne çıkmıştır. Bu zamana kadar daha çok Fransız tipi katı bir kamusal alan anlayışı sebebiyle, kamusal alanda genelde dini sembollerin özelde başörtüsünün bulunamayacağı bu yaklaşımı savunanlarca dile getirilmiştir. Bu çerçevede başta üniversiteler olmak üzere, eğitim kurumları, birçok kamu kurumlarında başörtüsü yasağı uygulanmaktadır. Geçtiğimiz 20-30 yıl sürecinde kamusal alanın sınırları kadar kamusal alanın içeriği de tartışma konusu olmuştur. Kamusal alanın sınırları başörtüsü yasağına konu olacak bir düzeyde tartışılmıştı. Diğer yandan Türkiye’de özel olarak kamusal alanın içeriği, hizmet alanlar ve hizmet verenler şeklindeki bir ayrım üzerinden de tanımlanmaya çalışılmıştır. Bu ayrımda hizmet verenlerin dini sembollerle çalışamayacakları ileri sürülmüştür.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi batı’dan başlayarak dünyaya yayılan dini hareketlerden biri değildir?
Mormonlar
|
Zen Budizmi
|
Tanrı’nın Çocukları
|
Sayentoloji
|
Mevlevilik |
Batı’dan dünyaya yayılan yeni dini hareketleri şu başlıklar altında da sınıflandırabiliriz:
a. Hıristiyanlığın yeni yorumuna dayanan hareketler (Tanrı’nın Çocukları, Mormonlar gibi).
b. Uzakdoğu kökenli olup Batı’da yaygınlaşan hareketler (Zen Budizmi, Hare Krişna gibi).
c. Kişisel gelişimci olup Hıristiyanlığa veya diğer dinlere ilgisiz olan hareketler (Sayentoloji gibi).
18.Soru
İslam ve şiddet arasında ilişki kurulmasına neden olan önemli kavram nedir?
Cihad
|
Hac
|
Kuran
|
Maneviyat
|
Peygamber
|
İslam ve şiddet arasında ilişki kurulmasına neden olan kavram Cihad’dır.
19.Soru
Aşağıdakilerin hangisi bir değişikliğin toplumsal değişim olabilmesi için gereklidir?
Kaçınılmaz ve evrensel olması
|
Varsayımsal olması
|
Toplumun karakteristik özelliği olması
|
Sürekli olması
|
Köklü ve kalıcı olması
|
İnsanların karşılıklı ilişki ve etkileşimleri, tarihsel süreç içerisinde farklı bir hal almakta, toplumsal yapıda ortaya çıkan başkalaşma veya farklılaşmalar da toplumsal değişimi doğurmaktadır. Ancak toplumsal yapıda ortaya çıkan değişikliklerin toplumsal değişim olarak nitelendirilmesinin ön şartı, köklü ve kalıcı değişiklikler olmasıdır. Bu durumda denilebilir ki toplumsal değişimler, toplumun tarihî akışını, kaderini değiştiren değişikliklerdir. Yani geçici ve yüzeysel değişiklikler, toplumsal değişim kapsamında değillerdir.
20.Soru
‘’Bir dini diğerlerinden ayıran en önemli husus akidesidir’’ cümlesindeki “akide” kelimesi ne anlama gelmektedir?
Mezhep
|
Dini hareket
|
Dini grup
|
İnanç esasları
|
Tarikat
|
“Bir dini diğerlerinden ayıran en önemli husus akidesidir” cümlesindeki “akide” kelimesinin anlamı, inanç esaslarıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ