Toplumsal sınıflar, statüler, kültür veya ahlak ve aile-eğitim toplumun bütünlüğünü sağlamak için gerekli olan örgütlü birlikteliklerdendir. Meslekler ise; statüler içerisinde yer alır.

Fundamentalist çizgi geleneksel bir din algısıdır ve modern din algısına tepkisellik içerir.

Sözlük anlamı köktencilik olan Fundamentalizm, ABD’de 19. yüzyıl sonlarında modern kültüre karşı bir Protestan hareketi olarak ortaya çıkan, bir Hıristiyan hareketin adıdır.

Fundemantlizmin iki temel ilkesi vardır: Bunlardan birincisi, başta İncil olmak üzere kutsal metinlerin modern kültüre göre yorumlanmasına karşı çıkmak, ikincisi ise Hıristiyanlığı yaşatmak üzere Hıristiyan geleneklerine, bir başka deyişle bu dinin tarihî birikimine sahip çıkmak ve ona sıkıca tutunmaktadır. Bu iki ilkeden anlaşılacağı üzere Fundemantlizm, A, C, D ve E seçeneklerindeki ilkelere karşı çıkmaktadır.

Ulaşım ve iletişim yoğunluğu hac ve umre yoğunluğunu artırmış, Müslümanların daha sık buluşup kaynaşmasına neden olmuştur. Bu arada gelişen uluslararası İslami yardım kuruluşları İslam dünyasının herhangi bir yerinde gelişen doğal veya sosyal felaketlere karşı bütün Müslümanlarda bir yardım ve dayanışma duygusunu harekete geçirirken bir yandan küreselleşmeye katkıda bulunmakta bir yandan da küreselleşme denilen süreçte ortaya çıkan imkân ve kanallarda ilerlemektedir. İsrail’in varlığı ve bütün sorunları bilhassa bütün dünya Yahudileri ve Protestan cemaatleri arasında, ulus devlet sınırlarını çokça aşarak, özel bir dikkatle izlenmekte ve buna dair politikalar geliştirilmektedir. Bugün hemen bütün dinlerin bütün dünyaya yayılmış bir diasporaları veya nüfuslarından bahsedilebilir. Bu yaygınlık da dinî cemaatin ulus-devlet sınırlarını geçerek küresel bir düzeyi yakalamalarını beraberinde getiriyor. Bu düzey dinlerin birbirleriyle yine küresel ölçekte daha fazla karşılaşmalarını, diyaloglarını veya rekabetlerini, hatta zaman zaman çatışmalarını beraberinde getirmektedir.

Postmodernizm, aydınlanmanın ve modernitenin batı-merkezli tarih ve coğrafya algısının güçlü bir eleştirisi, artan küreselleşme ile birlikte ulus devlet yapıları veya ideolojilerinin gerilemesi, tüketimin artışı ve buna uygun bir kültürel durumun ortaya çıkması, insanların bağlandıkları adalet, eşitlik, devrim gibi ortak amaç ideal veya meta-anlatıların gücünün iyice azalması, bunun yerine güçlü bir görecelik duygusunun hâkim olması gibi gelişmelerle belirlenmektedir.

Modern İslam tezinin amacı; modern Batı değerleriyle İslam’ı uzlaştırmak, bir başka deyişle İslam’ı modern kültür açısından yeniden yorumlamaktı. 

Katedraller Roma İmparatorluğu döneminden itibaren kitlesel örgütlenmenin sağlanması için kentlere kurulmuştur. Bu sebeple daha büyük yapılar olmuşturlar. Zamanla bu kent katedrallerinden dolayı, içinde katedraller bulunan kentlerin önemi artmıştır.

Modern öncesi ve dış kültürlerde herhangi bir şey, olması gerektiği gibi değil olduğu gibi düşünülüyordu. Mesela din, ilahi bir varlık çerçevesinde oluşmuş bir inançlar ve ayinler kültüydü. Modern algılayışa göre ise Tanrı içkin bir yorumla bireyin veya toplumun herhangi bir unsuruna indirgenmeye çalışıldı.

Weber, Marx gibi tabakalaşmada ekonomik etkiyi reddetmemekle birlikte tabakalaşmanın kapsamını genişletmiştir. Weber, Marx’daki gibi ekonomik temelli gruplandırmayı tabakalaşmaya dahil etmiş ve bunun yanı sıra statü ve örgütlenme anlamında partileşmenin de toplumsal sınıflanmaya sebep olduğunu açıklamıştır. Weber, Marx’ın dediği gibi ekonomik tabakalaşmayı çatışmacı olarak görmemektedir.

Bu söz çağdaş Marksistlerden Marshall Berman’ın moderniteyi anlattığı kitabının başlığını oluşturmaktadır. Komünist Manifesto’da Marx kapitalist dünyanın eskiye ait bütün kurum veya alışkanlıkları önüne katarak yok ettiğini, buharlaştırdığını anlatmak üzere “katı olan her şey buharlaşır” der.

Durkheim için toplum ve toplumsal yapı, akılcı bir şekilde kavranılabilen bir ahlaki normlar manzumesidir.

Sekülerizm genelde bir ahlaki boşluk doğurmuştur, sekülerizm naiv bir süreç değildir ve dinî dışta tutma kaygısıyla vicdani süreçler de yaralanmaktadır. “Sekülerizm yegane bir süreçtir” ifadesi yanlıştır çünkü “sekülerizm yegane çözüm değildir” ifadesi doğrudur.

Fundamentalizm, modern din anlayışına karşı çıkmak için ABD’de Hristiyanlar tarafından başlatışmış etkileri hala devam eden bir akımdır.

Max Weber kapitalizmin doğuşuyla ilgili analizlerini Protestanlıkla ilişkilendirirken, bir yandan da paradoksal olarak Protestanlığın nasıl, yine neredeyse teleolojik bir yolla, dinin sonunu veya gündelik hayatın sekülerleşmesini hazırladığını sergilemeye çalışıyor. Onun dünya dinleri üzerine olan analizlerinin toplamından dinin veya dinsel inançların gündelik hayattan gitgide daha fazla çekileceği ve modernliğin rasyonel ve seküler dünyasında dinin yerinin kalmayacağı yönünde bir öngörünün izleri rahatlıkla okunabilir.