Din ve Toplum Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Geleneksel ve modern toplumlara denk düşen iki tip toplumsal grubu “gemeinschaft” ve “gesellchaft” olarak ayırt eden düşünürün adı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde belirtilmektedir?
Ferdinand Tönnies |
Eric Hobsbawm |
Terence Ranger |
Abdullah Laroui |
Thomas Luckman |
Soruda bahsedilen ayrımı yapan düşünür Ferdinand Tönnies’tir. Düşünürün sözü edilen ayrımları yaptığı çalışmasına ve ayırımına geleneksel ve modern toplum tiplerini birbirinden ayırt etmek üzere sonraki sosyologlar tarafından da sıkça başvurulmuştur. Cevap A seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Roma döneminde daha çok Akdeniz civarlarında görülen ve köle emeğine dayalı çok büyük arazilerin işlenmesine dayalı sistemi ifade eder?
Manoryalizm |
Latifundium |
Demesne |
Vassal |
Fief |
Roma’nın çökmesinden sonra ortaya çıkan Manoryalizm sisteminde araziler üç parçaya bölünüyordu. Bunlardan ilki “demesne” denilen, sadece imtiyazlı sınıfa ait olan toprak parçalarıydı. Vassal, kimi zaman küçük çaplı da olsa asil olan, kimi zaman ise bir sözleşme ile asillere bağlı bulunan zümreye verilen isimdir. Fief ise hizmete dayalı mülk demektir.
3.Soru
Tarihî birikimin atlanması ve İslam’ın yeniden yorumlanması düşüncesi ile modern İslam’a; İslam’ın verilerine ve kaynaklarına bağlı kalmak düşüncesi ile de geleneksel İslam’a benzerlik gösteren İslam düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?
Sakramentalizm |
Selefiyecilik |
Laisizm |
Fundamentalizm |
Modernizm |
Selefiyecilik, sözlük anlamı itibarıyla daha öncekilerin yolunu izlemek anlamına geliyorsa da, bu öncekiler, bütün bir geleneği içine almamakta, tarihsel birikimi atlayarak dinî ilk uygulamalardan alıp getirmeyi teklif etmektedir.
4.Soru
Toplumsal yapının zaman içinde geçirdiği dönüşümleri işaret eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsal yapı |
Toplumsal değişim |
Toplumsal tabakalaşma |
Toplumsal hiyerarşi |
Toplumsal düzen |
Sosyoloji, toplumun geçirdiği dönüşümleri anlamaya ve anlamlandırmaya çalışırken bunu, toplumun uzun erimli olarak gelişme ve dönüşme tarihi olarak da kavrayabilir, toplum içindeki değişik unsurların zaman içindeki değişmelerini çözümleyerek de inceleyebilir.
5.Soru
Türkçeye Kutsallaştırmacılık olarak geçmiş olan dini kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Selefiyecilik |
Fundamentalizm |
Sakramentalizm |
Sekülerizm |
Klerje |
Sakrament-al-izm kök ve eklerinden meydana gelen sözcük Türkçeye kutsal-laştırma-cılık (veya kutsamacılık) olarak çevrilebilir. Kavramın merkezinde yer alan kutsal (sakrament), genel olarak varlığı tartışma dışı olan, beşerin gücünü aşan ve ondan başkaldırı değil, uyum isteyen, uyumsuzluk hallerinde ise cezai yaptırımlarla korunan, kısacası aşkın fakat kuralsal bir olgudur. Buna bağlı olarak kutsallaştırma kavramı da doğası itibarıyla kutsal olmayan bir şeyin ondan bir pay aldırılarak kutsanması işidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hinduizm’de kirliliğe sebep olacak davranışlar arasında değerlendirilir?
Bir Brahmanın başka bir Brahmanın yiyeceği yemeği yemesi |
Bir kişatriyanın üst düzey memur olması |
Sudraların herhangi bir mesleğe sahip olmaması |
Bir vaişyanın bir sudranın yapması gereken işi yapması |
Alt jatide bulunan birisinin kendisiyle aynı jatide bulunan birisiyle evlenmesi |
Hindizmde kirlilik kişinin kendi kastına uygun davranmamasından doğar. Kişi, sadece yeme-içme olarak kendi kastına uygun davranması ile değil, alacağı tüm kararlarda (evlilik, yapacağı meslek gibi) kastına uygun davranması gerekmektedir. Bu sebeple bir vaişya kastında bulunan kişi, kendisinden daha alt bir kastta bulunan bir sudranın işini yapamaz. Yaparsa kirli sayılır.
7.Soru
İslamı yegane kaynak olarak Kur'anı kabul edip yeniden yorumlamaya çalışan görüş hangisidir?
Selefiyecilik
|
Eş'ariyye
|
Maturidiye
|
Hanefilik
|
Zahirilik
|
8.Soru
I. Tekke,
II. Zaviye
III. Dergâhlar
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri İslam tasavvuf geleneğindeki etkinliklerin yürütüldüğü bu kültüre ait anlam kazanmış dini/ mistik mekanlardandır?
I |
I. ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Tekke, zaviye ve dergâhlar tasavvuf kültürü içinde anlam kazanmış dinî/mistik mekânlardır. Bu yapılar İslam tasavvuf geleneğindeki etkinliklerin yürütüldüğü yapılardır. Zaman zaman birbirlerinin yerine kullanılsa da icra ettikleri fonksiyonları açısından kimi konularda belli nüanslarla birbirinden ayrılırlar.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de kent hayatında dindarlığın kırsal kesime göre daha yaygın olmasının nedenlerinden biridir?
Kırdan kente göç edenlerin, kente ayak uydurmada dinin sağladığı anlam dünyasına olan ihtiyacı |
Göçmenlerin kentte yaşayabilmelerinin koşulu dindarlığa bağlıdır. |
Din geleneklere karşıdır. Kentler modern toplumlar olduğundan dindardır. |
Din siyasetin bir parçası olduğundan kentlerde önemlidir. |
Kentlerde dindarlık yasal bir zorunluluktur. |
Türkiye’de kırsal kesimde dindarlığın daha yaygın olduğu yaygın bir görüştür. Ancak gerçek şu ki, kırdan kente gelenlerin dine daha kolay sarılmaları, kırda aynı ölçüde bir dindarlığın olduğu anlamına gelmiyor. Daha derin analizler, göç olgusunun kendisi ve akabinde kent hayatına intibak süreci dindarlığın gelişimine çok özel bir katkı da bulunuyor. Bunda kent hayatına ayak uydururken dinin sağladığı anlam dünyası, cemaat dayanışması ve ontolojik güvenlik alanının çok büyük önemi olduğu söylenebilir.
10.Soru
Bilimsel süreç becerilerinin dışında kalan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Bireyin kavram ve olguları öğrenmesini kolaylaştırmak |
Bireyin aktif olmasını sağlamak |
Bilgiyi işlemelerini sağlamak |
Akıl yürütmek |
Kendi öğrenmelerinde sorumluluk alma duygularını geliştirmek |
Bilimsel süreç becerilerini, bireyin kavram ve olguları öğrenmesini kolaylaştıran, bireyin aktif olmalarını ve bilgiyi işlemelerini sağlayan ve kendi öğrenmelerinde sorumluluk alma duygularını geliştiren beceriler olarak tanımlamak mümkündür. Akıl yürütmek ise; Amerika Matematik Öğretmenleri Ulusal Konseyi (NCTM)’nin belirlediği matematik süreç standartları içerisinde yer alır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “beşerin gücünü aşan ve kutsal atfettiği şeyden uyum isteyen uyum olmazsa cezai yaptırımlarla korunan ve sözlük anlamı olarak kutsamacılık anlamına gelen” sorunu temsil eden kelimedir?
Pürütenizm |
Sakramentalizm |
Varoluşçuluk |
Hümanizm |
Fundamentalizm |
Pürüten, tutum ahlakı demektir. Türkçe’ye kutsallaştırmacılık olarak gelen ve kutsalı tartışılmayacak boyuta çıkaran, kutsal olmayan bir şeye kutsallıktan pay veren akımın yarattığı sorun Sakramentalizmdir.
12.Soru
Hristiyan geleneğinde hem kutsal mekânı yani tapınağı, hem de yerel ya da evrensel Hristiyan toplumunu veya Hıristiyanlıktaki çeşitli akımları, mezhep ve diğer dinî hareketleri ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Ümmet |
Katedral |
Sinagog |
Kilise |
Mesih |
Kilise Hıristiyanlık inancını benimseyenlerin oluşturduğu topluluk, mezhep ve mabed anlamına gelmektedir. Aslında kavramın üretildiği Yunanca eklesia sözcüğü, yurttaşların oluşturduğu resmî bir topluluk ya da meclis anlamına geliyordu.
13.Soru
Din-Gelenek ilişkisi açısından aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Geleneğin oluşumunda, dinin önemli bir yeri vardır.
|
Din, sürekliliğini, gelenekleşmesine borçludur.
|
Dinin, yapı ve değer olarak, geleneğe indirgenemez.
|
Gelenek, doğası itibarıyla dünyevidir.
|
Gelenek, kendine özgülüklerle var olmak isterken, din ile uyuşmak zorundadır.
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi post-modernizmin özelliklerinden değildir?
Küreselleşme |
Batı-merkezli anlayışın eleştirisi |
Tüketimin artışı |
Görecelik duygusu |
Ulus-devlet |
Ulus-devlet, modernizmin özelliklerindendir.
15.Soru
Modern toplumlarda sekülerleşmenin etkisiyle kaybolan milli birlik ve dayanışma örüntülerinin yerine milliyetçi bir işlevi yerine getirecek dinsellik biçimine verilen isim aşağıdaki seçeneklerden hangisinde belirtilmektedir?
Habitus |
Ekümenizm |
Sivil Din |
Modernizm |
Anomie |
İlk olarak Jean Jacques Rousseau tarafından bahsedilmiş daha sonra Alexis de Tocqueville’nin Amerikan bağlamında işaret ettiği ama Robert Bellah’ın modellemeye çalıştığı, modern toplumlarda sekülerleşmenin etkisiyle kaybolan milli birlik ve dayanışma örüntülerinin yerine milliyetçi bir işlevi yerine getirecek dinsellik biçimine Sivil Din adı verilmektedir. Bir bakıma, siyasetin hizmetinde, siyasetin toplumsal huzuru ve güveni sağlamak üzere araçsallaştırdığı bir din biçimi olarak da anlaşılmıştır.
16.Soru
I. Hurafe
II. Din
III. Milliyetçilik
IV. Irkçılık
V. Akılcılık
Yukarıda belirtilen maddelerden hangileri modernleşme sosyolojisinin geleneği karakterize etmek için kullandığı kavramlar arasında yer almaktadır?
I. III. V. |
II. IV. V. |
I. II. III. V. |
I. II. III. IV. |
II. III. IV. V. |
Ortaya konulan modernleşme teorileri genellikle ilerlemeci ve evrimci bir yaklaşıma sahip bir tarih nosyonuyla çalışırlar. Söz konusu tarih nosyonu modernleşmeyle birlikte geleneğe özgü kabul edilen bütün kurumların zamanla yok olup gideceğini öngörmektedir. Bu öngörüye uygun olarak modernleşme sosyolojisi, geleneği bidat, hurafe, din, milliyetçilik, ırkçılık gibi daha ziyade kültürel kurumlarla karakterize eder.
17.Soru
Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yanlıştır?
Regülier ticaret ve tarımla uğraşır ve evlenir |
Sekülerlik ‘sexus’ yani cinsellik kelimesinden gelir |
Laiklik siyasi, sekülerlik ise kültürel bir ilkedir |
Katolik mezhebinde tüm insanlar Müminler ve Paganlar olarak ikiye ayrılır |
Laiklik siyasetin din dışılığı anlamında bir ifadedir |
Katolik mezhebinin bir alt grubu olan regülier yalnızca mabede bağlı olarak yaşar, hayatını sürdürebilmek için gerekli asgari ihtiyaçları laikler (yani diğer müminler) tarafından karşılanırdı. Kendisi geçimini sağlamak için ticaret ve tarımla uğraşmaz, özellikle de evlenmezdi.
18.Soru
Dinin bir ülkenin ulusal siyasetinde merkezî bir rol oynamasının en göze çarpan örneği olan ülke aşağıdakilerden hangisidir?
ABD |
İsrail |
Filistin |
İtalya |
İspanya |
Modernleşmenin en zirve anlarında motivasyonunu ve kurucu felsefesini tamamen dinden alan siyonizm İsrail devletini bütün Orta Doğu’yu kaosa sürükleyecek şekilde kuruldu.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Modern Din anlayışına tepki olarak ortaya çıkan ve kelime anlamı olarak “köktencilik” anlamına gelen hareketin adıdır?
Revolutionise |
Radicalizm |
Root |
Cognately |
Fundamentalizm |
ABD’de 19. Yüzyılın sonlarında modern kültüre karşı doğan Protestan akım, Fundamentalizmdir
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dinlerin sınıflandırmaları arasında yer almamaktadır?
İlkel dinler |
Örfi dinler |
Ulusal dinler |
Beşeri dinler |
İlahi dinler |
Dinler farklı ilkelere göre, ilkel-gelişmiş, evrensel-ulusal, gibi farklı şekillerde sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflamaların en önemlilerinden birisi dinleri beşerî ve ilahi dinler olarak ayıran sınıflamadır. Örfi dinler gibi bir kategorilendirme söz konusu değildir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ