Ekonomi Sosyolojisi Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi ekonomi sosyolojisinin, ekonomi ve sosyoloji bilimlerinden farklılaştığı noktalar bakımından doğru değildir?
Ekonomi sosyolojisinde incelenen ilişkilerde tümevarımsal olarak genel geçerliği olan yasalar oluşturulması amaçlanır. |
Ekonomi sosyolojisini genel sosyolojiden ayıran nokta, kullandıkları araştırma yöntemleri değil, özel ilgi alanlarıdır. |
Ekonomi sosyolojisinde, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler, ekonomi biliminde olduğu gibi soyut modeller kurmaya her zaman uygun değildir. |
Geleneksel ekonomide, malların arz talep ve üretim miktarları incelenirken ekonomi sosyolojisinde tüketim sürecindeki insan davranışları incelenir. |
Ekonomi sosyolojisinde, ekonomideki indirgemecilikten farklı olarak yöntemsel çoğulculuk egemendir. |
Ekonomi sosyolojisinde değişkenler arasındaki ilişkiler, genel geçerliği olan yasalar şeklinde değil, ampirik olay ve gözlemlerle yanlışlanmaya açık, kısmi veya geçici açıklama değeri olan önermeler olarak ortaya konur. Dolayısıyla A seçeneğindeki ifade doğru değildir.
2.Soru
"Doğanın gizlerine ve çözümlemesine daha derinliğine inebilmek, insan aklının daha etkin kullanım yöntemleriyle, yani bilimsel dünya görüşü ile gelişti. İşte ilk bilimsel devrim olan Newton Yasalarının ürünü olan mekanik teknolojilerin yaşamda kullanımı ve yaygınlaşması sanayi toplumunu ve onun yapılanışını şekillendirdi" Bu ifadeleri kullanan birisi için hangisi doğru bir düşünce değildir?
İnsanın bilime yönelimi, bilim bazlı dünya görüşüyle mümkündür. |
Teknoloji ve yenilik, yeni bilgi demektir. |
Bilim ve dünya görüşü, bize o toplumun uygarlık kalıbını verir. |
Geleneksel değerlere dayalı dünya görüşü, bilim üretmede kısır kalır. |
Kültürel değerlere dayalı dünya görüşü, bilimle paraleldir. |
Geleneksel değerlere dayalı dünya görüşü bilim ve teknoloji üretmekte kısır kalırken, bilim bazlı dünya görüşü, yeni bilgi ve teknoloji üretmeye açık bir sistem oluşturur.
Kültürel değerlere dayalı olarak şekillenen dünya görüşü; insanı, koruma davranışı ve tutuculuğa yönlendirirken; bilim ve teknoloji; insanı değişime ve yeniliğe yönlendirir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınların mevcut iktisadi bilgi birikiminin sorgulanmasını ve mümkünse feminist eleştirilerin ışığında yeniden kurulmasını amaçlayan feminist iktisatın bir boyutudur?
Politik
|
Eklektik
|
Sosyal
|
Entelektüel
|
Kültürel
|
4.Soru
Kullanım değeri yüksek olan malların, kullanım değeri çok daha düşük olan başka bir mala göre çok daha ucuz olması aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıklanmaktadır?
Tüketim
|
Toplumsal cinsiyet
|
Bolluk
|
Bencillik
|
Değer paradoksu
|
5.Soru
Karşılıklı çıkar, beklenti, çatışma, empati, özdeşleşme, rol, algılama, alış-veriş güç ve tasvip kavramları, esas olarak ekonomi sosyolojisinin hangi analiz düzeyinde gündeme gelir?
Örgütsel analiz düzeyi
|
Etkileşim analizi
|
Kurumsal analiz düzeyi
|
Toplumsal analiz düzeyi
|
Bireysel analiz düzeyi
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde neoklasik iktisadı temsil eden üç temel kavram doğru olarak verilmiştir?
Rekabet- sınıfsal-toplumsal tabaka |
Değer paradoksu-sınıfsal-emperyalist |
Kıtlık-bencillik-rekabet |
Piyasadışı sektör- rekabet- toplulukçuluk |
Piyasa sektörü-kıtlık-rekabet |
Bu neoklasik çözümlemeye göre ekonomiye biçim veren temel unsur, rasyonel, özerk, kendi çıkarını gözeten ve dışsal kısıtların çerçevesinde en uygun şekilde tercihlerini yapan bir öznedir. Bu çerçevede neoklasik iktisadı karakterize eden üç temel kavram vardır: Kıtlık, bencillik (kendi çıkarını gözetme) ve rekabet.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de var olan sosyal güvenlik sisteminin sorunları ve artan kayıtdışı istihdamı çözmeye yönelik olarak önerilen politikalardan değildir?
İstihdam artırıcı büyüme stratejileri geliştirilmeli.
|
Geliştirilecek çözüm önerileri makroekonomik reformların parçası olmalı.
|
Sosyal güvenlik kurumları iyi yönetilmeli.
|
Sosyal devlet politikaları azaltılmalı.
|
İşçi, işveren ve devlet geliştirilecek politikaların taraşarı olmalı.
|
8.Soru
I. İşbölümü ve uzmanlaşma çeşitlenerek yapısal
değişim geçirdi.
II. Ulus devletin politik ideolojik değer sistemi
milliyetçilik oldu.
III. Üretim ve piyasa odaklı ekonomik yapılanma
zamanla tüketimin sürüklediği tüketim
ekonomisine dönüştü.
IV. Sosyal güvenlik devlete bırakılan bir görev oldu.
Yukarıdakilerden hangileri, 18. yy’ın ikinci yarısında devreye giren mekanik düşünce ve teknolojiler sayesinde toplumda yaşanan başlıca köklü sistemsel ve yapısal değişimlerdendir?
I, II ve III |
I ve III |
I, II, III, IV |
III ve IV |
I, III ve IV |
Toplumda yaşanan başlıca köklü sistemsel ve yapısal değişimler şöyledir:
İşbölümü ve uzmanlaşma çeşitlenerek yapısal değişim geçirdi.
Geleneksel feodal sistemin yapılanışı olan krallık sistemi yerine, burjuvazi ve işçi sınıfının öne çıktığı toplumun politik sistemi parlamenter sisteme dönüştü. Kent devlet sistemleri yerine ulus devlet sistemi geldi. Ulus devletin politik ideolojik değer sistemi milliyetçilik oldu.
Piyasa yapılanışı, işbölümü ve uzmanlaşmaya paralel çeşitlenme gösterdi. Üretim ve piyasa odaklı ekonomik yapılanma zamanla tüketimin sürüklediği tüketim ekonomisine dönüştü.
Sosyal ilişkiler sistemi değişti: Bağımsız birey sosyal sistemin temel unsuru oldu. Evde yapılan işler yerine, fabrika sistemi ve evden işe, işten eve gel-git trafiği insan ilişkilerini yeniden yapılandırdı. Sosyal güvenlik devlete bırakılan bir görev oldu.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bağımlılık teorisine göre kapitalist sistem içinde enformel sektör ile formel sektör arasındaki bağlantı şekillerinden biri değildir?
İleri bağlantı
|
Geri bağlantı
|
Fason bağlantı
|
Yukarı bağlantı
|
Gelir bağlantısı
|
10.Soru
Geleneksel alet ve edavatla doğayı işleyebilen toplumlar, hangi toplum türüne dönüşmüştür?
İlkel Toplum |
Sanayi Toplumu |
Tarım Toplumu |
Bilgi Toplumu |
Ekonomik Toplum |
İnsanın doğaya müdahalesinin sadece “el”inin kullanımıyla sınırlı olduğu
durum, ilkel toplumsal yapılanmayı yaratırken; elin uzantısı olan geleneksel
alet ve edavatla doğayı işleyebilen toplumlar, tarım toplumuna evrilmiştir.
11.Soru
I. Kişisel düzeyde işbirliğine açık, paylaşımcı ve
sosyal sorumluluk sahibi, ömür boyu öğrenen yeni
kişilik yapılanmasını
II. Örgütsel düzeyde hiyerarşik bir organizasyona
sahip; dışa açık, içte ortak kurum kültürü oluşturan
dinamik işletme yapılanışını
III. Kurumsal düzeyde; şeffaf, ortak kurumsal kültür
değerlerinden bağımsız olarak ağda bütünleşmiş
kurumsal yapılanmayı
IV. Toplumsal düzeyde, farklılıkları, negatif
sinerji ile çatışmaya değil, pozitif sinerji yaratıcı,
uzlaşmacı stratejilerle, zenginlik kaynağı olarak
devreye sokarak bütünleştirici yapısal politikaları
Bilgi toplumu yukarıda verilen öncüllerden hangilerini öngörür?
I, II, III |
II, III, IV |
I ve IV |
III, IV |
II ve III |
II. öncülde, bilgi toplumu örgütsel düzeyde sıfır hiyerarşili yatay bir organizasyona sahiptir. III. öncülde ise bilgi toplumu ortak kurumsal kültür değerlerine bağlı olmalıdır. Dolayısıyla bu iki öncülde ifade edilenler yanlıştır.
12.Soru
İktisat sosyolojisinin bir bilim dalı olarak alt yapısını hazırlayan, ekonomi ile sosyoloji arasındaki bağlantının şekillenmesini sağlayan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
K. Marx
|
E. Durkheim
|
M. Weber
|
A. Smith
|
J.A. Schumpeter
|
13.Soru
Toplumda ve ekonomide aynı anda var olan birbirinden farklı yapıların olduğuna dikkat çeken, ekonomide var olan modern ve geleneksel yapıları birbirinin karşıtı olarak gören anlayış aşağıdakilerden hangisine aittir?
Düalist Okul |
Yapısalcı yaklaşım |
Legalist Okul |
Pazar yeri ekonomisi |
Firma ekonomisi |
Düalist okul modern ve geleneksel yapıları birbirine karşıt olarak görür. Aynı anda birbirinden farklı yapılar olduğuna dikkat çeker. Yaklaşıma göre modern kesim geliştikçe geleneksel kesimde aynı şekilde küçülecektir. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
“Neoklasik iktisat anlayışına göre bütün karmaşık iktisadi olgular, birey davranışlarına indirgenerek açıklanmalıdır. Ekonomiye yön veren temel unsur, rasyonel, özerk, kendi çıkarını gözeten ve dışsal kısıtlamalar karşısında en uygun şekilde tercihlerini yapan insan öznesidir.”
Feminist iktisatçıların bu yaklaşıma yönelttikleri temel eleştiri aşağıdakilerden hangisinde özetlenmektedir?
İktisadın konusuna sadece piyasa üretiminin girmesi, kadınların yürüttüğü iktisadi faaliyetlerin büyük kısmının iktisadın inceleme alanının dışında kalması eleştirilmektedir. |
İktisat biliminin birey kavramsallaştırması insanlar arası farklılaşmaları ortadan kaldıran ve sadece erkek davranışlarını yansıtan nitelikte olduğu için eleştirilmektedir. |
Piyasaya yönelik yapılan üretim faaliyetleri değerli ve anlamlı kabul edilirken piyasa dışı kabul edilen ev içi ekonomik faaliyetlerin değersizleştirilmesi eleştirilmektedir. |
Kadınların mevcut ilişkilerinin iyileştirilmesi gerektiği açısından eleştirilmektedir. |
Mevcut iktisadi bilgi birikiminin sorgulanması ve toplumsal eşitlik bakımında gözden geçirilmesi bakımından eleştirilmektedir. |
Seçeneklerde verilenlerin tümü feminist iktisadın eleştirilerini içermektedir. Ancak B seçeneğindeki ifade, doğrudan neoklasik iktisat anlayışının birey kavramına yönelik eleştirisini kapsamaktadır. doğru cevap B'dir.
15.Soru
Ekonomik olaylara ilişkin gerçeğin ancak bir kez gözlenebileceğini ve gözlenen bireysel tarihi olaylardan genel yasalara (tümevarım) ulaşılacağını öne süren iktisadi düşünce okulu aşağıdakilerden hangisidir?
Kurumsal İktisatçılar
|
Sosyalist İktisatçılar |
Marjinalistler |
Post Keynesyenler |
Tarihçi Okul |
Tarihçi okul, ekonomik olaylara ilişkin gerçeğin ancak bir kez gözlenebileceğini ve gözlenen bireysel tarihi olaylardan genel yasalara (tümevarım) ulaşılacağı tezini savundu.
16.Soru
Sosyo-ekonomik gerçeğin belli bir ölçekte küçültülerek yeniden kurgulanmış biçimine ne denir?
Reel model |
İdeal-düşünsel model |
Statik model |
Dinamik model |
Kısmi açıklamalar |
Bilimsel modeller oluşturulan kurgunun gerçeğe yakınlık derecesine göre reel ve ideal-düşünsel model ayrımı yapılır. Reel model, gerçeğin belli bir ölçekte küçültülerek yeniden kurgulanmış haliyken; ideal model, belli bir gerçeğe yaklaşabilmek için temsili olarak kurgulanmış modeldir.
17.Soru
Yapısalcı Okul’un (Bağımlılık Okulu) enformel sektöre bakışını aşağıdaki ifadelerden hangisi en iyi şekilde açıklamaktadır?
Enformel sektör ekonominin geleneksel yapısını temsil etmektedir.
|
Enformel sektör formel sektör geliştikçe ortadan kalkacaktır.
|
Enformel sektör kapitalist gelişmenin bir parçasıdır.
|
Enformel sektöre devletin yapacağı yatırım ekonomik gelişmeyi sağlar.
|
Enformel sektör geri formel sektör geliştirici bir yapıdır.
|
18.Soru
İşgücünün kayıtlı, örgütlü ve güvenceli olmasını ifade eden kavram, aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
Kayıt Dışı Ekonomi |
Marjinal Sektör |
Enformel Sektör |
Formel Sektör |
Kaçak İstihdam |
Büyük işletmeler işgücünü bir yandan formel olarak yani kayıtlı, örgütlü, güvenceli bir şekilde istihdam ederken, diğer yandan enformel yani sigortasız, güvencesiz, geçici ve örgütsüz olarak çalıştırabilmektedir. Enformel sektör tartışmalı bir kavramdır. Formel sektörün dışında kalan çalışma alanları; marjinal sektör, kayıt dışı ekonomi, yer altı ekonomisi, küçük üretim, kaçak istihdam, enformel ekonomi, gibi kavramlarla da ifade edilmektedir.
19.Soru
Bilgi toplumu aşağıdaki düzeylerden hangisinde sıfır hiyerarşili yatay organizasyona sahip; dışa açık, içte ortak kurum kültürü oluşturan dinamik işletme yapılanışını öngörür?
Toplumsal düzey
|
Kişisel düzey
|
Kurumsal düzey
|
Biyolojik düzey
|
Örgütsel düzey
|
20.Soru
Organize olmuş ortak davranışların koşullarını inceleyen ve hiyerarşi, iletişim yapısı, insan kaynakları, çevresel ilişkiler gibi başlıkları ön planda tutan, ekonomi sosyolojisi analiz düzeyi aşağıdakilerden hangisidir?
Küresel düzey |
Kurumsal düzey |
Bireysel düzey |
Örgütsel düzey |
Etkileşim düzeyi |
Örgütsel analiz düzeyinde örgüt bazındaki örgütlü davranış ve bu davranışın çevreyle ilişkileri incelenir. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ