Ekonomi Sosyolojisi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Romalıların çalışma kavramını karşılamak için kullandıkları "labor" sözcüğünün aynı zamanda yorgunluk, acı ve ızdırap gibi çağrışımlarının olması bize neyi göstermektedir?
Romalıların çalışmayı bir ödül olarak gördüklerini |
Romalıların çalışmaya karşı olumsuz bir yaklaşımlarının bulunduğunu |
Romalılarda çalışmanın çile içinde yücelme anlamına geldiğini |
Romalıların çalışmayı yalnızca en güçlülerin üstesinden gelebileceği bir süreç olarak gördüklerini |
Romalıların çalışmayı aşkın bir faaliyet olarak gördüklerini |
Çalışma kavramının karşılığı olan "labor" sözcüğünün olumsuz çağrışımları bize çalışmannın Romalılar nezdinde olumsuz bir anlamının olduğunu göstermektedir. Hakikaten de Romalılar çalışma süreçlerinin büyük bir kısmında köleleri istihdam etmekte ve çalışmayı bir çeşit ceza olarak görmektedirler.
2.Soru
Kapitalist/endüstriyel düzeninin geliflimine paralel olarak büyük miktarlarda iflgücü
gereksinimi ortaya ç›km›flt›r. Oysa pre-endüstriyel toplumun “tembel” insan›, yaflayabilece¤i kadar kazanc›n peflindedir. Kapitalist giriflimcinin fabrikas›n› çal›flt›rabilmesi
için ise daha fazlas›na gereksinimi vard›r. Öte yandan köle eme¤i kullan›m›, Adam
Smith’in de vurgulad›¤› flekilde, pek rasyonel de¤ildir çünkü bir köle, yiyebilece¤i kadar fazla yiyip çal›flabilece¤i kadar da az çal›flmaya bakmaktad›r (See, 1972, s.152).
Hangisinin açıklaması olabilir?
Püritan Etik |
illumination etiği |
Çalışma etiği |
Tembellik etiği |
Adalet etiği |
Kapitalist/endüstriyel düzeninin geliflimine paralel olarak büyük miktarlarda iflgücü
gereksinimi ortaya ç›km›flt›r. Oysa pre-endüstriyel toplumun “tembel” insan›, yaflayabilece¤i kadar kazanc›n peflindedir. Kapitalist giriflimcinin fabrikas›n› çal›flt›rabilmesi
için ise daha fazlas›na gereksinimi vard›r. Öte yandan köle eme¤i kullan›m›, Adam
Smith’in de vurgulad›¤› flekilde, pek rasyonel de¤ildir çünkü bir köle, yiyebilece¤i kadar fazla yiyip çal›flabilece¤i kadar da az çal›flmaya bakmaktad›r (See, 1972, s.152).
3.Soru
“Ekonomik olay, olgu ve ekonomik çıkarları, teknolojik öze dayalı sosyal örgütlenme ve ilişkiler ağı içinde ele alan bir bilimdir” tanımı aşağıdaki kavramlardan hangisini açıklamaktadır?
Ekonomi sosyolojisi |
Sosyoloji |
Geleneksel ekonomi |
Ekonomi bilimi |
Ekonomi politikası |
Tanım ekonomi sosyolojisi kavramına aittir. Ekonomi sosyolojisi, insan varlığının güvence altına alınmasını sağlayan ekonomik faaliyeti sosyal açıdan incelemeye yönelik bir bilim dalıdır. Toplumsal yaşamın ekonomik yönü ile ekonomik olmayan yönü arasındaki karşılıklı ilişkiler konu edilmektedir. Ekonomi, sosyolojinin dolayısıyla ekonomi sosyolojisinin alt dalıdır. Ekonomi sosyolojisi, ekonomi bilimi için yardımcıdır ve ekonomi sosyolojisi ayrı bir bilim dalıdır şeklinde farklı görüşler vardır.
4.Soru
Neo-klasik iktisata göre teknolojik gelişmenin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Aynı malın aynı ölçekte daha az girdi kullanılarak üretimi |
Bilimin, özellikle sınai ve ticari amaçlar için kullanılması |
Sınai ve ticari amaçların gerçekleştirilebilmesi için, bilimsel metot veya materyallerin kullanılması |
Bir mal veya hizmetin üretimi için gerekli bilgi, organizasyon ve tekniklerin bütünü |
Daha büyük miktarlarda çıktı üretme veya belli bir kaynaktan daha üstün kaliteli çıktı üretme olanağı sağlayan çeşitli bilgilerdir |
Ekonomik yaklaşımlarda, istihdamın verimliliğe dayalı şekilde arttığı ve verimlilik artışlarının da genellikle teknolojik değişmelerden kaynaklandığı görüşü yaygındır. Örneğin neo-klasik iktisata
göre teknolojik gelişme, “aynı malın aynı ölçekte daha az girdi kullanılarak üretimi” olarak kabul edilir. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi post-fordizmin özelliklerinden biridir?
Üretimin standartlaştırılması
|
Otomasyon yoluyla kitlesel üretim yapılması
|
Sosyal refah devletinin düzenleyici ve kontrol edici bir rol üstlenmesi
|
Çalışanların karar verme sürecine aktif katılımı
|
İşgücünün büyük ölçekli işletmelerde kitlesel olarak çalışması
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, enformasyon toplumlarına ait meslek gruplarından biri değildir?
Sağlık sektörü
|
Eğitim sektörü
|
İmalat sektörü
|
Gönüllü sosyal hizmetler
|
Yazılım sektörü
|
7.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi tüketim toplumuna ait olumsuz eleştirilerden değildir?
Tüketim emek ve işçi sörmürüsüne dayanmaktadır. |
Tüketim dünyasında birey bencilleşmektedir. |
Tüketimin artmasıyla eşyaya duyulan yoksunluk azalmaktadır. |
Taklitçi bir alt gelir grubu zevksizleşerek birbirine ve üst sınıflara benzemeye çalışmaktadır. |
Tüketici manevi değerlerden uzaklaşarak daha fazla hırçınlaşmaktadır. |
İhtiyaç ve arzuların artması bireyler arası yarışı arttırmaktadır. Yüksek gelir ve çok harcama bireylerde yoksunluk duygusu ve stres yaratmaktadır. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
I. Nesnellik
II. Soyutlama
III. Sezgisel anlama
IV. Niteliksel çözümleme
V. Mantıksal tutarlılık
Yukarıdakilerden hangileri geleneksel düşünme biçimine göre erkeksilik ile ilişkilendirilmektedir?
I ve II |
I, II, III |
II ve V |
I, II, V |
III, IV, V |
Geleneksel düşünme biçimine göre nesnellik, mantıksal tutarlılık, bireysel başarı, matematik, soyutlama, duygularını kontrol etme ve bilim gibi özellikler tarihsel süreç içerisinde kültürel olarak güçlülük, sertlik ve erkeksilik ile buna karşılık, öznellik, dostluk, sezgisel anlama, işbirliği, niteliksel çözümleme, somutluk, duygu ve doğa ise zayıflık, yumuşaklık ve kadınsılık ile ilişkilendirilmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.
9.Soru
Ekonominin bir sistem olduğunu ve sistemlerin de bir çok açıdan makineye benzediğini vurgulayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
La Mettrie
|
J. Madison
|
A. Smith
|
M. Weber
|
Lord Cromer
|
10.Soru
Fransız düzenleme okuluna göre Fordizmin iki temel dinamiği, aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Sosyal-Siyasal süreçler |
Birikim rejimi-Düzenleme biçimi |
Büyük ölçekli-Küçük ölçekli işletmeler |
Kapitalizm-Marksizim |
Üretimde yatay-dikey işbölümü |
Fransız Düzenleme Okulu fordizmi ele alırken iki temel dinamiği esas almaktadır; (a) birikim rejimi ve (b) düzenleme biçimi. Fordist birikim rejimi devletin makro ekonomik politikalar ile piyasa ilişkilerini düzenlemesine, sosyal refah devletinin toplumsal hizmetleri etkin bir şekilde sağlamasına ve piyasadaki kitlesel talebe karşılık olarak kitlesel üretimin standart olarak üretilmesine dayanmaktadır. Düzenleme biçimi ise gerek üretim sürecinde ve gerekse piyasada ortaya çıkan değişmelere paralel olarak var olan birikim rejiminin kendisini değiştirebilmesi ve geliştirebilmesidir. Doğru cevap B şıkkıdır.
11.Soru
''Tüketim toplumu aynı zamanda tüketimin öğrenilmesi toplumu, tüketime toplumsal bir biçimde alıştırma toplumudur; yani yeni üretim güçlerinin ortaya çıkması ve verimlilik taşıyan ekonomik bir sistemin tekelci yeniden yapılanmasıyla orantılı yeni ve özgül bir toplumsallaşma tarzıdır'' diyen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Taylor Sachnzei |
John Nash |
Robert Merton |
Jacques Ellul |
Jean Baudrillard |
Fransız düşünür Baudrillard , tüketim toplumunu şöyle tanımlamaktadır:''Tüketim toplumu aynı zamanda tüketimin öğrenilmesi toplumu, tüketime toplumsal bir biçimde alıştırma toplumudur; yani yeni üretim güçlerinin ortaya çıkması ve verimlilik taşıyan ekonomik bir sistemin tekelci yeniden yapılanmasıyla orantılı yeni ve özgül bir toplumsallaşma tarzıdır.'' Doğru Cevap E'dir.
12.Soru
Kimler daha çok meslek kavramını bir tanrı buyruğu olarak görüp kutsallaştırmıştır?
Marksistler |
Püritanler |
Proleterler |
Calvinciler |
Hedonistler |
Püritanlerin asketizmi (çileciliği), daha çok üretmek, buna karşılık, daha az tüketmek şeklinde kendini gösterir. Meslek kavramı tanrı buyruğu olarak kabul edilir ve çok çalışmak kutsallaştırır. Adeta bütün ahlaki kurallar bir tür pragmatizme dönüştürülmüştür. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Tüketicinin ekonomik sistemde hangi ürün ve hizmetin üretileceğinin kararlaştırılmasında sürekli bir biçimde ekonomiye katkıda bulunmasını aşağıdakilerden hangisi ifade etmektedir?
Güçlü tüketim
|
Bilinçli tüketici
|
Sürdürülebilir tüketim
|
Tüketim demokrasisi
|
Etik ticaret
|
14.Soru
Bürokrasiyi düzenli olarak çalışan bir makineye benzeterek, buradaki emir-komuta zincirini makine çarklarının işlevleri olarak gören kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Taylor
|
Fayol
|
Lenin
|
Weber
|
Troçky
|
15.Soru
Daniel Bell’te göre aşağıdakilerden hangisi teknolojinin toplumsal değişmeyi gerçekleştirme yollarından biri değildir?
Teknoloji, daha düşük maliyetle daha fazla mal üretmeye imkân sağlar.
|
Teknoloji, teknisyen ve teknokrat olarak bilinen yeni sınıfları ortaya çıkartmıştır
|
Teknoloji, “fonksiyonel ilişkiler” ile “nicel alan”ı öne çıkaran yeni bir “rasyonellik” tanımını gündeme getirmiştir.
|
Teknoloji sayesinde ulaştırma ve haberleşme alanlarında yaşanan devrimler sosyal ilişkilerde kısıtlama yaratmıştır.
|
Başta zaman ve mekân ile ilgili olmak üzere, algı anlayışları en radikal şekilde değişmiştir.
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi batı’da modern kapitalizmin gelişimini, kökleri Protestan etiğe dayanan rasyonelleştirme kavramı çerçevesinde açıklamıştır?
Jurgen Habermas |
Thorstein Weblen |
Gabriel de Tarde |
Max Weber |
Andre Gorz |
Söz konusu açıklama Max Weber'e aittir. Max weber, "Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu" ile "Ekonomi ve Toplum" adlı eserlerinde kapitalizmin gelişimin protestanlığa içkin rasyonel temayüller çerçevesinde açıklamıştır.
17.Soru
Sanayi toplumundan, enformasyon toplumuna geçişte en önemli rolü oynayan olay aşağıdakilerden hangisidir?
1929 Dünya Ekonomik Buhranı |
1948 Berlin Buhranı |
1974 Petrol Krizi |
1985 SSCB’nin Dağılması |
1990 Körfez Savaşı |
Sosyal devlet anlayışına dayalı refah politikalarının çalışma yaşamında egemen olmasından dolayı emek tarihinin altın yılları olarak kabul edilen dönem, 1974 petrol krizi sonrasında ciddi bir krizle karşı karşıya kalmıştır. Kitle üretimi merkezli olarak imalat sektörüne dayanan ve mavi yakalı işlerle karakterize olan sanayi toplumu; karşı karşıya kaldığı bu krizle başetmekte yetersiz kalmış ve çoğu kuramcılara göre ileri derecede gelişmiş ülkelerde yerini “enformasyon toplumu”, “bilgi toplumu” ya da “yeni ekonomi” diye bilinen yeni bir sosyo-ekonomik düzene bırakmıştır.
18.Soru
İktisatçı Hermando De Sato’nun öne sürdüğü, özellikle zayıf devlet yönetimlerinin olduğu ülkelerde, enformel sektörü küçük girişimcilerin oluşturduğunu iddia ettiği yaklaşım hangisidir?
Yapısalcı Okul |
Düalist Okul |
Legalist Okul |
Formel Okul |
Varoluşçu Okul |
Soto’ya göre, enformel sektör küçük girişimcileri kapsamaktadır. Enformel sektörün küçük girişimcileri maliyetlerden ve zamandan kazanmak ve resmi kayıt işlerinde çaba harcamamak için ekonomik faaliyetlerini enformel olarak düzenlemektedir. Ona göre, enformel sektör bir ülkede devletin zayıf olmasından kaynaklanmaktadır. Bu düşünce Legalist Okulun felsefesidir.
19.Soru
I. Atkinson
II. Piore
III. Sabel
IV. Schmitz
V. Lipietz
Yukarıdakilerden hangileri post-fordizmin yaratmış olduğu dönüşümleri olumlu olarak değerlendirmektedir?
I ve II |
I, III, IV, V |
I, II, III, IV |
II, III, IV, V |
Hepsi |
Piore ve Sabel, post-fordist dönüşümlerin sosyal ve ekonomik sonuçları açısından son derece iyimserdir. Piore ve Sabel post-fordist koşullara uyum sağlayabilen başta küçük işletmeler olmak üzere sendikaların, işverenlerin ve tüm ülke ekonomilerinin olumlu etkileneceğini öne sürmektedir. Schmitz ise küçük işletmelerin bir araya gelerek oluşturacağı güç birliği sayesinde uluslararası pazarlara açılabileceğini öne sürmektedir. Ayrıca Schmitz büyük işletmelerin yeterince esnek olamadıkları için küçük işletmelerle rekabette çok zorlanacağını öne sürmektedir. Schmitz’e göre post-fordist koşullar küçük işletmelerin önünü açmaktadır. Post-fordist dönüşümler konusunda Atkinson da olumlu bir yaklaşıma sahiptir. Atkinson’a göre işletme işgücünün esnek kullanımı sayesinde çalışanlar üzerinde daha rasyonel bir kontrol kurabilmekte ve bu yolla istenilen hedeflere rekabetçi bir ortamda daha kolay ulaşabilmektedir. Görüldüğü üzere Lipietz dışındakilerin hepsi post-fordizme olumlu yaklaşmaktadır. Lipietz ise post-fordizme karamsar yaklaşanlar arasındadır. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Swedberg, ekonomi sosyolojisi konusunda Avrupalı araştırmacı olarak P. Bourdieu, (1930-2002) ve onun Cezayir konusundaki araştırmalarını gündeme getirir. Ona göre Bourdieu’nun, sosyal sermaye ve ekonominin sosyal yapılanması konularında yaptığı çalışmalarla kültür ve ekonomi ilişkisine güçlü katkılar yaptı. Aşağıdakilerden hangisi Bourdieu’nun 4 temel analiz araçlarından biri değildir?
Sermaye
|
Alan
|
Alışkanlık
|
Tüketim
|
Çıkar
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ