Ekonomi Sosyolojisi Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki tüketim toplumuna yönelik eleştirilerden hangisi sol siyasal düşüncenin eleştirisidir?
Tüketim, emek ve işçi sömürüsüne dayanır |
Kitle tüketimi ve onun yarattığı tüketim kültürü, basitliğe ve ortalama zevklere hitap eder. |
Tüketim tutkusu nedeniyle oluşan rekabet topluma zarar vermektedir. |
Kiç (kitch) ürünlerin etrafı sardığı bir tüketim toplumu ortaya çıkmıştır. |
Taklitçilik ve zevksizlik hat safhadadır. |
A seçeneği sol siyasal düşünceye aittir ancak öteki seçeneklerin hepsi üst kültür ve aristokrat anlayışın eleştirileridir.
2.Soru
I. Enformel sektör kapitalist üretim ilişkilerinin dışında kendine özgü ayrı form ve yapı olarak düşünülemez.II.Enformel sektör gelişen kapitalist ilişkilerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.III.Enformel sektör kapitalist sistemin bir parçasıdır.IV.Enformel sektör, kapitalist sistem içinde formel sektörle sadece gelir bağlantısı içindedir.V.Enformel sektörün varlığı kapitalist sistem için bir zorunluluktur.Yukarıda sıralanan ifadelerden hangisi Bağımlılık Okulunun temel yaklaşımları içinde değerlendirilmez?
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
3.Soru
Kapitalist sistemdeki çalışmayı geleneksel toplumdaki çalışmadan ayıran en belirgin unsur aşağıdakilerden hangisidir?
Ritüeller |
Gün Işığı |
Kutsal günler |
Mevsim koşulları |
Zaman |
Artık teknolojinin egemenliğindeki çalışma yaşamında metalaşmış zaman anlayışına göre hesaplanmaya başlayan “iş günü”, çalışanlar ve çalışma yaşamı açısından temel bir önem arz etmeye başlamış; böylece iki karşıt zaman bilinci belirerek, çalışma zamanı ile çalışanın kendine ayırdığı dinlenme süreleri arasında bölünme yaşanmıştır. Bu da, çalışma yaşamı ile gündelik alışkanlıklarda keskin bir karşıtlık ortaya çıkmıştır: Geleneksel toplumlardaki çalışma, mevsim koşulları, gün ışığı, kutsal günler ve ritüellere bağlıyken; kapitalist sistemde, teknolojik yenilikler ile gelişmelere bağlı olarak zaman unsuru temel alınmış ve her şey teknolojik işleyişe odaklanmış şekilde saat, dakika ve saniyelere bağlanmıştır. Sonuç olarak, teknoloji merkezli kapitalist toplumlarda zaman kavramı evrilmiştir. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
I. Gönüllü çalışma etkinliklerinde artış II. Vasıfsız ya da yarı vasıflı mavi yakalı işgücü III. Büyük ölçekli işletmeler IV. İşgücünün eğitim düzeyinde artış V. İşini benliği gerçekleştirme aracı olarak görme Yukarıdakilerden hangileri post-endüstriyel toplumun özelliklerindendir?
I ve II |
I, II, III |
II, III, IV |
I, IV, V |
Hepsi |
Post-endüstriyel dönüşüm sürecini yaşayan toplumlarda gönüllü çalışma etkinliklerinde Drucker’ın da belirttiği şekilde olağanüstü artışlar ortaya çıkmaktadır. Ayrıca işgücünün eğitim ve vasıf düzeyinde büyük oranlarda artış ortaya çıkmış ve motivasyon faktörleri de farklılaşmıştır. İnsanlar artık bu toplumlarda işi yaşamak için gerekli bir araç olarak görmekten ziyade, benliğini gerçekleştirme aracı olarak değerlendirmeye başlamışlardır. Büyük ölçekli işletmeler ve vasıfsız işgücü ise endüstriyel toplumun özellikleridir. Doğru yanıt D'dir.
5.Soru
I. Kıtlık
II. Bencillik
III. Bolluk
IV. Diğergamlık
V. İşbirliği
Yukarıdakilerden hangileri neoklasik iktisadın kadınsı gördüğü için ihmal ettiği kavramlar arasındadır?
Yalnıza I |
I ve II |
II, III, V |
III ve IV |
III, IV, V |
Bilindiği üzere neoklasik iktisadı karakterize eden üç temel kavram vardır: Kıtlık, bencillik ve rekabet. Kuşkusuz bu kavramlar gerçek hayattaki bir kısım iktisadi ilişkileri yansıtmaktadır. Ancak bütün iktisadi ilişkileri değil. Yani, bu üç kavram tablonun sadece bir kısmını yansıtmaktadır. Tablonun diğer kısmında bolluk, diğergamlık ve işbirliği bulunmaktadır. Daha doğrusu Kıtlık/Bolluk, Bencillik/Diğergamlık ve Rekabet/İşbirliği birer ikilem oluşturmaktadır. İkilemin her iki unsuru da hayatın içinde yer almaktadır. İkilemin bir yanı erkeksi diğer yanı da kadınsı kabul edilmektedir. Yerleşik iktisat kadınsı gördüğü unsurları ihmal ederek sadece erkeksi gördüğü noktalarda yoğunlaşmaktadır. Bu da iktisat biliminin çizdiği ekonomi tablosunun “gerçek” durumdan oldukça farklılaşmasını getirmektedir. Diğer yandan toplumdaki fiili iliflkilerin erkeksi
olarak görülen özellikler takıyan,kıtlık, bencillik ve rekabet ile karakterize edilecek kısmının konu edinilmesi bu biçimde davranmayı da özendirmektedir (Strober,1994: 145). Doğru cevap E şıkkıdır.
6.Soru
“Kendi hesabına, istikrarsız, düzensiz, güvencesiz, maaş veya ücret karşılığında çalışma biçimi” aşağıdaki kavramlardan hangisini açıklamaktadır?
Formel kesim |
Pazar yeri ekonomisi |
Firma ekonomisi |
Yapısalcı yaklaşım |
Enformel kesim |
Keith Hart enformel sektörü; kendi hesabına, istikrarsız, düzensiz, güvencesiz, maaş veya ücret karşılığında çalışma biçimi olarak tanımlamaktadır. Formel kesimde, istihdam maaş ve ücret karşılığı çalışmaya denk düşmektedir. Yani formel kesimde istihdam sürekli, düzenli ve güvencelidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi feminizm’in özelliklerinden değildir?
Feminizm, kadınları erkeklere tabi kılan cinsler arası mevcut ilişkilerin değiştirilmesi gerektiğini savunur
|
Feminizm, birçok toplumda doğal, normal ve istenilir olarak kabul edilen şeyleri eleştirmektedir
|
Feminizm, tüm insanlık tarihini ve açıklama biçimlerini sorgulamaya tabi tutmaktadır
|
Feminizm, toplumun yapısını değiştirip dönüştürmeye aday uygulamalar öneren bir siyasal harekettir
|
Feminist değişim talepleri, çoğunlukla toplumlar tarafından kabul görmektedir.
|
8.Soru
I. Kıskançlık
II. Zenginliklerini sergileme
III. Statü düşkünlüğü
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri Amerikalı Sosyolog Thorstein Veblen’e göre tüketim tutkusunun sebeplerindendir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Amerikalı Sosyolog Thorstein Veblen, tüketim tutkusunun altında kıskançlığın yattığını, insanların bir üstünlük olarak gördükleri zenginliklerini sergileme ve statü düşkünlüğü çabası içine girdiklerini, yeni zengin yaşam tarzında pahalı, gösterişli alışverişlerinden oluşan bir tüketimin ön plana çıktığını ileri sürmüştür. Doğru cevap E şıkkıdır.
9.Soru
D. Bell'e göre püritan değerlerin zayıflamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Kapitalizmin kitle üretimi ve tüketimi |
Eğlence sektörünün genişlemesi |
Demokrasinin gelişmesi |
Post-endüstriyel topluma geçiş |
Boş zamanın artması |
Bell'e göre püritan değerler meşruiyetini kaybetmeye başlamıştır. Kapitalizmin kitle üretimi ve kitle tüketimi, hedonist bir yaşam biçimi pompalamaktadır. Çalışmak ve başarmak gibi püritan değerlerin yerine, artık, nasıl harcamalı, nasıl eğlenmeli tarz'ndaki normlar öne geçmeye başlamıştır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Rossenau'nun geliştirdiği bir kavramdır?
Post-Fordizm |
Post-modernizm |
Post-modern insan tipi |
Post-endüstriyel toplum |
Neo-Fordizm |
Rossenau'ya göre yeni bir "post-modern insan tipi" ortaya çıkmıştır. Bu post-modern birey, aşkın normlardan ve insani değerlerden, geleneksel bağlılk ve sadakatlerden, topluluk kurallarından özgür olmayı arar. Ona göre post modern birey rahat ve esnektir. Duygu ve hislerine yöneliktir. "Kendin ol." tutumuna sahiptir. Aktif bir insandır ve anlam için kendi kişisel yolunu izler. Gerçek iddiasında bulunmaz. Sürekli plan yerine geçiciyi tercih eder. Gelenek ve eskiyle barışıktır. Egzotik, kutsal ve nadir olana olumlu bakar. Genel ve evrensel olan yerine yerele yöneliktir. Kendi yaşamyla ilgilidir ve tek bir referans noktas'na sahip değildir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Henri Fayol'un Genel ve Sınai Yönetim adı altında geliştirdiği ve işletmelerin işlevlerini ayırdığı kategorilerden biri değildir?
Ticaret |
İnsan Kaynakları |
Muhasebe |
Güvenlik |
Finans |
Bu durum sadece işçilerle sınırlı kalmamış, Fransa’da da Henri Fayol Genel ve Sınai Yönetim adı altında yeni ilkeler geliştirmiştir. Taylor’cu işleyişi daha da öteye götüren bu ilkeler, işletmelerin işlevlerini teknik, yönetim, ticaret, finans, güvenlik ve muhasebe olarak altı kategoride toplayarak, sorunların yönetsel beceri noksanlığından kaynaklandığını varsaymışlardır. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi metodolojik çerçevede modern yerleşik bilim anlayış ve uygulamalarına yöneltilen feminist eleştiriler arasında yer almaz?
Bütün bilim dallarında erkekler kadınlardan daha çok eğitilmekte ve istihdam edilmektedir
|
Konuların seçiminde, deney ve gözlemlerin tasarlanmasında ve tanımlanmasında kadınlar aleyhine bir taraflılık söz konusudur
|
Kadın erkek ilişkilerinde kadınların ikincilleştirilmesine hizmet eden öznel/nesnel, akıl/duygu, olgu/değer gibi ikilemler bilimsel açıklamalarda temel alınmaktadır
|
Modern bilimi karakterize eden nesnellik, tarafsızlık ve rasyonellik varsayımlarının erkek egemen içerikleri sorgulanmaktadır
|
Bilimin sonuçlarından erkeklere oranla kadınlar daha fazla faydalanmaktadır
|
13.Soru
Zekânın endüstri toplumunu, yaratıcı zihnin ise post-endüstriyel toplumu temsil ettiğini ileri süren düşünürler aşağıdakilerden hangileridir?
Getzel ve Jackson |
Marx ve Engels |
Hage ve Powers |
Gorz ve Husserl |
Toffler ve Masuda |
Hage ve Powers zekâ ile yaratıcı zihni karşı karşıya koymaktadır. Onlara göre birincisi, endüstri toplumunu; ikincisi, post-endüstriyel toplumunu temsil etmektedir. Post-endüstriyel toplumlarda yeni yollar ve yeni ürünlerin icadı, hayati öneme sahip olacaktır; vuku bulmamış olaylar hakkında senaryolar yazma imkânını bize “yaratıcı zihin” verecektir, zekâ değil; çünkü zekâ öğrenilmiş kurallara göre, sembolleri manipüle etme kabiliyetidir. Oysa post-endüstriyel toplum için daha uygun olanı “yaratıcı zihin” zekânın aksine, yeni sembolleri icat etme kabiliyeti veya yeni yollarla eski sembollerin uyarlanmasını kapsar. Yaratıcılığın var olan ölçütleri çok iyi rafine edilmemiştir demektedirler. Doğru yanıt C'dir.
14.Soru
Esnek işletme modelli olarak bilinen yaklaşımı ortaya koyan aşağıdakilerden hangisidir?
R. Hyman
|
H. Schmitz
|
S. Hall
|
A. Pollert
|
J. Atkinson
|
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi pazar yeri ekonomisinin özelliklerinden değildir?
Ürünün fiyatları pazarlıkla oluşur. |
Satıcının sürekli müşteri tutma çabası yoktur. |
Mallar taşınabilecek niteliktedir. |
Ticaret kapsamlıdır. |
Girişimciler risk almazlar. |
Pazar yeri ekonomisi modern ekonomik yapıdan tamamen farklı özelliklere sahiptir. Pazar yeri ekonomisinde:
- Ürünün fiyatları modern ekonomiden farklı olarak alıcı ve satıcı tarafından gerçekleşen pazarlık temelinde oluşur.
- Satıcının düzenli ve sürekli bir şekilde müşteri tutma gibi bir çabası yoktur.
- Ticarete konu olan mallar bir yerden bir yere taşınabilecek niteliktedir. Bu yüzden de kapsamlı bir ticaretten söz etmek mümkün değildir.
- Faaliyet gösteren küçük girişimciler modern ekonomide olduğu gibi risk almazlar ve olası riskler de dağıtılmaktadır.
16.Soru
Aşağıdaki bilim dallarından hangisi tarihi-bireyciliğin bütüncül yaklaşımını esas alır?
Ekonomi sosyolojisi |
İşletme |
Tarih |
Felsefe |
İktisat |
Ekonomi sosyolojisinde tarihi-bireysel yaklaşım yanında, karşılaştırmalı, sınıflandırıcı ve indirgemeci (tarihi olmayan aksiyomatik) yöntemler de kullanılır.Ancak geleneksel ekonomi teorisi ile sınırlarının belirlenmesinde bu metodolojik yöntem farkı ağırlıklı olarak vurgulanan bir noktadır. Çünkü, geleneksel ekonomi teorisi ağırlıklı olarak metodolojik bireyselliğin aksiyomatik yaklaşımını; ekonomi sosyolojisi, tarihi-bireyciliğin bütüncül yaklaşımını esas alır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fordizmden post-fordizme geçişi ikinci bir endüstriyel bölünme olarak nitelendirmiştir?
Fransız Düzenleme Okulu
|
Piore ve Sabel
|
H. Schmitz
|
S. Hall ve M. Jacques
|
A. Lipietz, M. Aglietta ve A. Pollert
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekonomik olay, olgu ve ekonomik çıkarları, teknolojik öze dayalı sosyal örgütlenme ve ilişkiler ağı içinde ele alan bilim dalıdır?
Kurumsal Ekonomi |
Makro Ekonomi |
Ekonomi Sosyolojisi |
Uluslararası Ekonomi |
Mikro İktisat |
Ekonomi sosyolojisi; ekonomik olay, olgu ve ekonomik çıkarları, teknolojik öze dayalı sosyal örgütlenme ve ilişkiler ağı içinde ele alan bir bilimdir.
Zira, ekonomik olay ve çıkar ilişkileri ile sosyal ilişkilerin oluştuğu ortamın şekillenişi döneminin teknolojik süreçleri ile yakından ilgilidir.
19.Soru
Ekonomi sosyolojisi ekonomik bir faaliyeti aşağıdakilerden hangisine göre incelemez?
İnsan-insan ilişkisi |
Sosyal ilişki ve örgütlenme biçimi |
İnsan-doğa ilişkisi |
Teknolojik öz |
Maddi boyut |
Ekonomi sosyolojisi temel bir varsayımdan yola çıkar: Bütün ekonomik olaylar, özünde teknolojik sürecin yer aldığı bir sosyal ilişkiler sistemi oluşturur. Temel teknolojik süreç ve sosyal örgütlenme ilişkileri içinde ortaya çıkan ekonomik faaliyetin temel özellikleri şunlardır:
• Ekonomik faaliyetin gerçekleşme biçimi insan-insan ilişkisine dayanır.
• Her ekonomik faaliyet, bir sosyal ilişki ve örgütlenme biçimi olarak yansır.
• Her ekonomik faaliyetin teknolojik temeli, doğaya egemen olma uğraşındaki
insan ilişkilerini, yani insan - doğa ilişkisini yansıtır.
20.Soru
Küresel kriz ve sonrası için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Bolluk ve israfa dayalı tüketim toplumu modelinin aksine, özenli ve gerektiğinde daha az tüketerek refah yolunun açılabileceği yeni bir model ve anlayış gelişmektedir. |
Tüketicilerin satın almalarda daha seçici, akılcı ve tutumlu olmaları ve aldıkları ürünleri daha uzun süre kullanma istekleri söz konusu olmaktadır. |
Sürekli yeni şeyler alma ve tüketme ihtiyacını yeniden gözden geçiren tutumlu ve bilinçli yeni tüketiciler, değişen değerleriyle birlikte yeni bir toplumun oluşmasını tetiklemektedir. |
Tüketicinin dünyasında daha kontrollü harcayan, aile bütçesinin yönetimine ve daha fazla tasarrufa önem veren Yeni Tüketici kavramı ve tipi ortaya çıkmaktadır. |
Tüketime akılcı bir biçimde uzak durmak gerekmektedir. |
Tüketimden ne kaçılabilir ne de tümüyle ona teslim olacak biçimde kucak açılabilir. Tüketime akılcı bir biçimde belirli bir uzaklıkta durmayı bilmek ve onu yönetebilmek gerekiyor.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ