Eleştiri Tarihi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Batı medeniyetindeki güzel yazma ve konuşma sanatının Türk-İslam medeniyetindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Tenkid |
Belagat |
Nesir |
Manzum |
Mesnevi |
Belagat: Türk-İslam medeniyetinde güzel konuşma ve yazma bilimidir,doğru yanıt B şıkkıdır.
2.Soru
Abdülhak Hamit Tarhan’ın “Bir Şairin Hezeyânı” isimli şiiri hangi yıl yazılmıştır?
1872 |
1883 |
1898 |
1902 |
1910 |
Abdülhak Hamit Tarhan’ın “Bir Şairin Hezeyânı” isimli şiiri 1883 yılında yazılmıştır. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Ekrem hangi yazısında sanat, edebiyat ve şiirle ilgili görüşlerini dile getirmiştir?
Takrizat
|
III.Zemzeme Mukaddimesi
|
İntikad
|
Talim-i Edebiyat
|
Takdir-i Elhan
|
4.Soru
Latifi’ye göre şairler zümresi birkaç kısımdır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan değildir?
Usta bir şairin şiirinde yer alan bir mazmunu ince bir nükteyle orijinal söyleyiş hâline getiren yetenekli şairler.
|
Hırsız şairler.
|
Usta şairlerin kullandığı betimlemeleri, benzetmeleri kullanarak biçimsel olarak güzel ama mana derinliği olmayan şiirler yazan yeteneksiz şairler.
|
Ölçülü söz söyleme yeteneğine sahip olup doğru ya da yanlış, ağızlarına geleni söyleyenler.
|
El değmemiş düşünceler ve kendine mahsus hayallere sahip olabilen yaratıcı şairler.
|
5.Soru
Arapça ve Farsça kaynaklardan mevcut bilgilere göre Belagat ilk defa kim tarafından Türkçe'ye uyarlanmıştır?
Sürurî |
Sadettin Taftazan |
Sekkakî |
Reflidüttin-i Vatvat |
Şeyh Ahmet Bardahî |
Belagatla ilgili Arapça ve Farsça kaynaklar, mevcut bilgilerimize göre ilk defa Akkoyunlular zamanında yaşayan Şeyh Ahmet Bardahî tarafından Türkçeye uyarlanır. Onun Kitabu Camii Envai’l-Edebi’l-Farisî (y. 1502) adlı eserinde bazı edebî sanatlar, aruz ve muamma gibi kavramlar işlenir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Namık Kemal'in Magosa’da yazdığı Ziya Paşa’nın Harâbât’ının ikinci ve üçüncü cildini tenkit ettiği eser aşağıdakilerden hangisidir?
Tahrib-i Harâbât |
Renan Müdâfaanâmesi |
Mes-Prison Muâhezenâmesi |
Bahâr-I Dâniş Mukaddimesi |
Takîb |
Magosa’da yazılan bu yazı Ziya Paşa'nın Harâbât’ının ikinci ve üçüncü cildini tenkit eder. Eserin bir diğer adı Takib-i Harâbât’tır.
7.Soru
Mesele-i mebhûsetün anha tartışması aşağıdakilerden hangisine aittir?
Namık Kemal |
Şinasi |
Ziya Paşa |
Muallim Naci |
Ahmet Mithad Efendi |
“Mesele-i mebhûsetün anha” adıyla da bilinen bu tartışmada Şinasi, önemli bir meseleyi gündeme getirdi.
8.Soru
Namık Kemal'in özellikle Harâbât mukaddimesi dolayısıyla Ziya Paşa’ya yönelttiği eleştirilerde divan edebiyatını eleştirmesinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Biçimsel olarak kusurlu olması |
Doğallığa ters olması |
Gerçek dışı olması |
Konu darlığı barındırması |
Sınırlı bir kitleye hitap etmesi |
Namık Kemal özellikle Harâbât mukaddimesi dolayısıyla Ziya Paşa’ya yönelttiği eleştirilerde divan edebiyatını “menfûr-ı tabiat”(doğallığa ters) olarak niteler.
9.Soru
Söz söylemek sadece ve her zaman bir söz söyleme işi değildir, söz aynı zamanda bir iş görür, bir akd yapar, ayrıca dinleyiciyi etkiler” görüşü kime aittir?
John Searle
|
A.J. Greimas
|
E. Kushner
|
P. Guiraud
|
H. Louis
|
10.Soru
Namık Kemal “Tarz-ı cedîd'' kavramını hangi başlık altında ele almıştır?
Siyasî Makale, Roman ve Tiyatro |
İmlâ |
Eski Edebiyatın Hayal Dünyasına Yöneltilen Eleştiriler |
Gazete ve Gazetecilik Faaliyetlerine Yönelik Değerlendirmeler |
Eğitim |
Namık Kemal’in bütün bu görüşlerini özetleyen anahtar ifade “tarz-ı cedîd” (yeni tarz) kavramıdır. “Tarz-ı cedîd” kavramını, yeni bir zihniyet algısı olarak okumak yanlış olmaz. Namık Kemal’e göre bütün yeniliklerin ve de¤işimlerin zemininde bu algı vardır.Doğru yanıt D şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Zemzeme Mukaddimesi eserinde Recaizade Mahmut Ekrem'in bahsettiği güzel edebiyat eserlerinin temel dayanakları arasında yer alamaz?
Fikir |
His |
Hayal |
Konu |
Zevk |
Recaizade Mahmut Ekrem'in Zemzeme Mukaddimesine göre bir edebî eserde fikir his ve hayal ile onları anlatan kelime ve ifadeler arasında uygunluk varsa o edebî eser manzum da olsa mensur da olsa daima güzel ve bazen hem güzel hem de ulvî (yüce) olur. Yani fikir, his, hayal ve zevk güzel bir
eserin temel dayanaklarıdır. Doğru cevap D'dir
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bildirişimin dil aracılığıyla yazılı yahut sözlü olarak gerçekleşebilmesi için temel olan elementler arasında yer almaz?
Verici |
Alıcı |
Nesne |
Mesaj |
Özne |
Dil aracılığıyla yazılı yahut sözlü bir bildirişimin gerçekleşebilmesinde R. Jakobson’a göre altı temel element rol alır. Bunlar, “verici”, “alıcı”, “nesne”, “mesaj”, “kanal” ve “kod”dur.Doğru yanıt E şıkkıdır.
13.Soru
Klasik dönemde yazılan öğüt nitelikli kitaplarda bulunan şiir ve nesir hakkındaki değerlendirmeler eleştiri türünden sayılmaz. Bu durumun nedeni hangisidir?
Toplumsal sorunlara değinilmemiş olması |
Bu kitapların manzum olması |
Bir şiire veya şaire yönelik olmaması |
Bu kitapların şiir kurallarına göre yazılması |
Bu kitapların mesnevi kitapları olması |
Divan şairleri, özellikle manzum öğüt kitaplarında şiire dair görüşlerini ifade ederken eleştirel tutumlarını da sergilemişlerdir. Ayrıca mesneviler gibi öğüt nitelikli bazı kitaplarda da şiir ve nesir konusunda değerlendirmeler yer alır. Fakat bu eserlerdeki değerlendirmeler, doğrudan herhangi bir esere veya şaire yönelik olmadığı için edebî eleştiri niteliği taşımaz. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Recaizade Mahmut Ekrem'e ait eserlerden biri değildir?
Nâ-kâfî |
Talîm-i Edebiyat |
III. Zemzeme Mukaddimesi |
Takdîr-i Elhân |
Takrizât |
Nâ-kâfî, Abdülhak Hamit Tarhan'a aittir. Diğerleri Recaizade'nin eserleridir. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
Mizancı Murat’ın eleştiri konusundaki görüşleri dört madde altında toplanabilir. Aşağıdaki maddelerden hangisi yazarın görüşlerini yansıtmaz?
Bir dilin gelişme safhaları, en güzel şekilde tenkit eserlerinde görülebilir.
|
Bir edebiyatın gelişmesi, zenginleşmesi ve güzelleşmesi ancak ciddi eleştiri faaliyetleriyle olabilir.
|
Tenkit eserler hakkında fikir verebilir ama çoğu zaman okuyuculara yanlış bilgiler verir.
|
Bizim ülkemizde eleştiri öteden beri yanlış anlaşılmakta; saldırı ile eleştiri birbirine karıştırılmakta, âdeta eş anlamlı sayılmaktadır.
|
Avrupa’da ise eleştiri müstakil bir tür kabul edilmiş, Sainte-Beuve, Boileau ve Voltaire gibi büyük tenkitçiler sayesinde edebî seviye yükselmiştir.”
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Abdülhak Hamit’in öne çıkan eleştirel edebî metinlerinden biri değildir?
Bir Şairin Hezeyânı
|
Nâ-kâfî
|
Sahra
|
Makber Mukaddimesi
|
Duhter-i Hindû’nun Hâtime Bölümü
|
17.Soru
I. Manaca uygunsuzluk
II. Aruz kusuru taşıma
III. Tam teşbih olmama
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Gelibolulu Âlî'nin, kendi çağının geçerli olan eleştiri kuralları çerçevesinde verdiği örnek beyitleri eleştirdiği kusurlardandır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
Tezkire yazarları söz sanatları, aruz ölçüsü açısından şiirlerde gördükleri kusurlara da işaret ederler. Öyle ki imale, rekâket, tam teşbih olmama, aruz kusuru taşıma, manaca uygunsuzluk ve yanlış eda gibi kusurlardan dolayı eleştirir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi divan dibacelerinde işlenen konulardan değildir ?
Şiirin tanımı.
|
İlk şiirin kim tarafından söylendiği.
|
Şairin kimliği ve sorumluluğu.
|
Şairin çevresi ile ilişkisi.
|
Şairin diğer şairler hakkında eleştirileri.
|
19.Soru
Mebani’l-İnşa adlı eseri değişen zihniyetin belagat kitaplarına yansımasını göstermesi ve bir model oluşturması bakımından dikkate değer özellikler taşır. Söz konusu eser hangi şaire aittir?
Süleyman Paşa
|
Mehmet Efendi
|
Ziya Paşa
|
İsmail-i Ankaravî
|
Müstakimzâde Sadettin
|
20.Soru
Mesnevilerin yazılış nedenlerinin anlatıldığı, bölüme ne ad verilir?
Tezkire |
Belagat |
Dibace |
Sebeb-i telif |
Mukaddime |
Tezkire biyografilere denir. Belagat ise bir düşüncenin akıcı bir dille anlatılmasıdır. Dibace şairin divan tertip etme gerekçesini açıkladığı bölümdür. Tezkirelerin başındaki benzer nitelikli metinler ise mukaddime olarak adlandırılır. Mesnevilerin yazılış nedenleri ise, çoğunluğu kurmaca olan konular da genellikle sebeb-i telif bölümünde anlatılır. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ