Yanıt Açıklaması:

Verilen alıntı Ziya Paşa'nın Şiir ve İnşâ eserindendir.

Yanıt Açıklaması:

Recaziade Mahmut Ekrem,III. Zemzeme Mukaddimesi isimli yazısında sanat, edebiyat ve şiirle ilgili görüşlerini dile getirir. Yazar'a göre “en güzel eserler onlardır ki okunduktan sonra da insanı bir müddet düşünmeye mecbur eder.”

Yanıt Açıklaması:

Klasik dönem şairleri doğrudan eleştiri ve değerlendirmelerin yanında dolaylı biçimde de görüşlerini yansıtırlar. Dolaylı değerlendirmenin en önemli örneklerinin başında nazireler gelir. Bu bakımdan edebî eleştiri açısından nazire mecmuları önemli ipuçları içerir. Nazireler kadar belirleyici olmasa da terbî, tahmis gibi musammat nazım biçimleriyle yazılan şiirler de şairlerin birbirine nasıl baktıklarını yansıtır.

Yanıt Açıklaması:

Osmanlı kültüründe ilk belagat kitabı Gelibolulu Süruri tarafından yazılan Bahrül-Maariftir. 

Yanıt Açıklaması:

Osmanlı medreselerinde başlangıçta Arapça ve Farsça belagat kitaplarının okutulduğu bilinmektedir. Arapça belagat kitaplarının başında Sekkakî tarafından yazılan Miftahü’l-Ulum ile Hatib el-Kazvinî’nin yazdığı Telhisü’l-Miftah gelir. Bu esere Sadettin Taftazanî’nin ve Seyyid fierif Cürcanî’nin yazdıkları şerhler, özellikle Taftazanî’nin yazdığı Mutavvel ile ona yazdığı Muhtasar adlı şerh kitabının ilgi gördüğü bilinmektedir. Medreselerde okutulan Miftah, Telhis, Mutavvel ve Muhtasar’a haşiye ve şerhler yazılmıştır.Doğru yanıt C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Namık kemal eski Türk edebiyatının bütünüyle İran edebiyatı etkisi altında kaldığını iddia eden Namık Kemal, “edebiyat-ı sahîha”(gerçeğe
uygun edebiyat) adına bu edebiyatı tamamen reddeder. Divan edebiyatını “menfûr-i
tabiat”(doğallığa ters) olarak niteler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması:

XVIII. yüzyıldan sonra pek çok konu manzum olarak da işlenmiştir. Bu asrın şairlerinden Hasan Yaver, belagat kitaplarında ele alınan şiir, şair ve edebiyata dair diğer kavram ve kuralları Fenniye-i Eşar adlı 429 beyitli mesnevisinde anlatır (Üstüner 2009: 826-892).

Yanıt Açıklaması:

“Âbdâr, selîs, melîh, garîb” gibi sıfatlarla doğrudan eser; “âşıkâne, rindâne, şûhâne, Türkâne” gibi sıfatlar kullanılarak üslup değerlendirmesi yapılır.

Yanıt Açıklaması:

Tanzimat dönemi edebiyatçılardan Beşir Fuad pozitivist dünya görüşüne sahiptir ve natüralizm ve realizm akımını önererek romantizmi eleştirir. bu bakımdan edebiyatın belirli ölçüde topluma hizmet etmesi gerektiğini düşünür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması:

Türk edebiyatının ilk romanlarından birisi olan intibah adlı eserin “önsöz”üdür. Namık Kemal burada, Avrupa edebiyatına uymak ve onu taklit etmek zorunda olduğumuza vurgu yapar. Yazıda ayrıca romantik kelimesi üzerinde de duran Kemal, daha sonra ana hatlarıyla Shakespeare, Walter Scott, Schiller, Lord Bayron, Victor Hugo ve Alfred de Musset gibi Batı’nın önde gelen yazarları hakkında kısa bilgiler verir.Doğru yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Kelime anlamına göre mürtecel, hemen, düşünülmeden söylenmiş söz anlamına gelmektedir. Buna göre doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması:

Herhangi bir değerlendirmenin eleştiri türünden sayılabilmesi için doğrudan bir esere veya yazara yönelik değerlendirmeler içermesi gerekmektedir. Doğru cevap I ve II yani D'dir.

Yanıt Açıklaması:

“Mesele-i mebhûsetün anha” adıyla da bilinen bu tartışmada Şinasi, önemli bir meseleyi gündeme getirdi: Şinasi’ye göre Türkçe, bağımsız bir dildi, bu dilin kuralları vardı. Yabancı dillerden gelen unsurların Türkçe kullanıma uyması gerektiği fikrini savundu. Bu tartışma sırasında Şinasi, bilimsel bir tartışmanın nasıl olması gerektiğini de gösterdi. Muhataplarına eski “Münâzara” biliminin yani “tartışma kuralları” biliminin ilmî ve ahlâkî esaslarını hatırlattı ve kendisi tartışmayı bu kurallara uyarak sürdürdü. Şinasi’nin bu savunması, bir eleştiri yöntemi olarak eşsizdir ve günümüzde dahi aşılabilmiş değildir.

Yanıt Açıklaması: Recaizade Mahmut Ekrem'in Tanzimat dönemi edebiyatının estetiğini yapması, Muallim Naci ve arkadaşlarına karşı yeni edebiyatı ve zihniyeti savunması, Servet-i Fünûn topluluğunun oluşumuna ciddi anlamda katkı sağlaması olmak üzere öne çıkan üç temel niteliği bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Beşir Fuad, "Victor Hugo" isimli eserinde romantizm ile natüralizm/realizmi karşılaştırırken güzel ile hakikati de mukayese eder.  Ona göre, güzel olan “izafî ve geçici”, hakikat ise “ebedî ve değişmez” özelliklere sahiptir. Dolayısıyla sanat, doğal olmak şartıyla hem güzeli hem de çirkini göstermek zorundadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması:

Yazarın nesnel gerçeklikleri ifade ettiği metinler, haber fonksiyonlu metinlerdir:
İlmi yazılar, raporlar, objektif anlatımlar bu tiptendir. İfade fonksiyonlu
metinlerde yazar duygularını ve şahsi fikirlerini ortaya koyma amacını taşır. Mektuplar,
denemeler, lirik şiir bu gruba girer. Etkileme fonksiyonlu metinlerde yazar
okuyucuyu etkilemek, meselenin içine sokmak, harekete getirmek amacını güder.
İdeolojik edebiyat, reklam metinleri bu gruptandır. Poetik metinler, çok anlamlılıkla yüklü olan metinlerdir. Estetik fonksiyon, mesaj merkezlidir. Aynı mesaj, dilin
çeşitli imkanları  kullanılarak verilebilir; bunlar arasından birisi çok zaman estetik
amaçlarla seçilir. Böylece hem mesaj verilmiş olur, hem de o mesajı verenin estetik
tercihleri ifade edilmiş olur. Bu tanımlamalara göre doğru cevap A'dır.