Endüstri İlişkileri Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi politik çevre ile ilgili doğru değildir?
Politik çevre endüstri ilişkilerini çevreleyen sistemler içinde en karmaşık ve açıklanması en güç olanıdır. |
Tek partili devlet sistemlerinde işletmelerin ve sendikaların amaçları, merkezi otorite tarafından belirlenmektedir. |
Sendikaların en önemli fonksiyonları arasında merkezi planların amaçlarının gerçekleştirilmesine yardım etmek yer almaktadır. |
Çoğulcu devletlerin politik sistemleri bir grup yapısının ortaya çıkmasına sebep olurken kişisel hakların kanunlar tarafından garanti altına alınması düşüncesini temel almaktadır. |
Endüstri ilişkileri sistemlerinin yapısı ve fonksiyonları arasındaki farklılıkları politik sistemler arasındaki farklara bağlamak doğru değildir. |
Endüstri ilişkileri sistemlerinin yapısı ve fonksiyonları arasındaki farklılıkları politik sistemler arasındaki farklara bağlamak mümkündür. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
I. Gönüllü vatandaşlık bağları
II. En büyük tüzel kişilik olması
III. Ceza verme yetkisi
Yukarıdakilerden hangileri devleti diğer kurumlardan ayıran temel özelliklerdendir?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve III |
Devleti diğer kurumlardan ayıran dört temel özelliği vardır:
- En büyük ve en etkili buyurma ve yaptırım gücü.
- Devlet özellikle kendi içindeki tüzel kişiliklere göre en büyük tüzel kişilik olup aynı zamanda en geniş kapsamlı siyasal kuruluştur.
- Üyelerinin zorunlu vatandaşlık bağları.
- Ceza verme yetkisi.
Doğru cevap C seçeneğidir.
3.Soru
Karl Polanyi’nin çift yönlü hareket kavramı ekonomik hayatta hangi taraflar arasındaki ilişkiye karşılık gelmektedir?
Teknolojik Gelişme - Teknolojik İlerleme
|
Sanayileşme - Kalkınma
|
Üretim - Tüketim
|
Serbestlik - Müdahale
|
Arz - Talep
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dunlop'un endüstri ilişkileri sisteminde "aktörler" bölümünde yer alır?
Pazar ve bütçe kısıtları |
Sendika |
Teknoloji |
Toplumda güç dağılımı |
Kurallar |
5.Soru
Aşağıdakilerden hangi sistemde, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde taraflar tamamen serbest bırakılmıştır?
Yasakçı sistem |
Özgürlükçü sistem |
Zorunlu sistem |
Birleşik sistem |
Karma sistem |
Özgürlükçü sistemde, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde taraflar tamamen serbest bırakılmıştır.
6.Soru
Tekno ekonomik yaklaşımın, esnek uzmanlaşma yaklaşımından temel farkı aşağıdakilerden hangisidir?
Teknolojinin krizi aşma yolunda merkezi bir önemde oluşu |
Üretim, yönetim ve pazarlama faaliyetlerinin entegre bir sistem olarak çalışması |
Bilgi yoğun bir üretim organizasyonu |
Ücretlerin sağladığı maliyet avantajına dayanması |
Üretimin yığın ölçeği temelinde örgütlenmesi |
Tekno ekonomik yaklaşımın, esnek uzmanlaşma yaklaşımından temel farkı teknolojinin krizi aşma yolunda merkezi bir önemde oluşudur.
7.Soru
Bir veya birden fazla işçi örgütü ile bir işveren veya bir grup işveren ya da bir veya daha fazla işveren örgütü arasında istihdam ve çalışma koşullarının saptanması ve/veya bir işçi örgütü ya da işçi örgütleri ile işverenler veya örgütleri arasındaki ilişkileri düzenlemek amacıyla yapılan görüşmelere ne ad verilir?
Grev |
Lokavt |
Toplu pazarlık |
İş bırakma |
Toplu iş sözleşmesi |
Toplu pazarlık bir veya birden fazla işçi örgütü ile bir işveren veya bir grup işveren ya da bir veya daha fazla işveren örgütü arasında istihdam ve çalışma koşullarının saptanması ve/veya bir işçi örgütü ya da işçi örgütleri ile işverenler veya örgütleri arasındaki ilişkileri düzenlemek amacıyla yapılan görüşmelerdir.
8.Soru
Toplu pazarlığın işçi ve işveren için sonuçları düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşme olasılığı daha azdır?
İşçiler arasında kendilerine olan saygıyı ve sorumluluk duygusunu geliştirir. |
Sözleşmeyle sona eren bir toplu pazarlık işçi devir hızını artırır. |
İşverenlerin işçilere karşı haksız uygulamalarını önler ve tek taraflı kararlar alma özgürlüğünü kısıtlar. |
Toplu pazarlık işçiler ve yönetim arasındaki iletişim kanallarını açarak, işçilerin yönetime katılmalarını teşvik eder. |
Etkili bir toplu pazarlık mekanizması sendikal hareketi güçlendirir |
• İşçiler arasında kendilerine olan saygıyı ve sorumluluk duygusunu geliştirir.
• İşçilerin gücünü ve toplu pazarlık kapasitesini arttırır.
• İşçilerin moralini ve verimliliğini arttırır.
• İşverenlerin işçilere karşı haksız uygulamalarını önler ve tek taraflı kararlar
alma özgürlüğünü kısıtlar.
• Etkili bir toplu pazarlık mekanizması sendikal hareketi güçlendirir.
• İşçiler daha iyi koşullarda çalıştığı için daha fazla motive olur ve işverenle
daha kolay iletişim kurabilir.
• İşverenler açısından işçilerin bireysel şikayetlerini çözmeye çalışmaktansa
toplu pazarlık masasında toplu olarak bunları çözmek için çaba harcamak
daha kolaydır.
• Toplu pazarlık işçiler arasında iş güvencesi duygusu oluşturduğu için işçi
devir hızından kaynaklanan maliyetleri azaltır.
• Toplu pazarlık işçiler ve yönetim arasındaki iletişim kanallarını açarak, işçilerin yönetime katılmalarını teşvik eder.
• Toplu pazarlık endüstriyel çatışmaların çözülmesinde ve önlenmesinde çok
önemli bir rol oynar.
9.Soru
Bir ülkedeki birkaç işkolunda veya tüm işkollarında, ülkenin tümünde veya bir bölgesinde belirli veya belirsiz süreli olarak, genellikle siyasal iktidarları etkilemek amacıyla yapılan grev türü aşağıdakilerden hangisidir?
Genel grev |
Dayanışma grevi |
Uyarı grevi |
Dönen grev |
Oturma grevi |
Genel grev: Bir ülkedeki birkaç işkolunda veya tüm işkollarında, ülkenin tümünde veya bir bölgesinde belirli veya belirsiz süreli olarak yapılan grevdir. Genel grev, genellikle siyasal iktidarları etkilemek amacıyla yapılmaktadır. Kimi zaman ekonomik amaçlar taşısa da genel grev, esas itibarıyla siyasal bir nitelik taşımaktadır. Özellikle anarşist ve Marksist (devrimci) sosyalizmde genel grev, sınıflı toplum yapısından sınıfsız toplum yapısına geçişte önemli bir rol oynamaktadır. Dolayısıyla sosyalist doktrinde genel grevin, siyasal ve ekonomik sistemi dönüştürmek açısından özel bir yeri vardır. Ancak günümüzde sistemi dönüştürmek amacıyla değil; işçilerin siyasal iktidarı etkilemek ve taleplerini elde etmek amacıyla daha çok genel uyarı eylemi niteliğinde, kısa süreli genel grevler görülmektedir.
10.Soru
Toplam istihdam içinde kamu sektörü istihdamı aşağıdaki ülkelerden hangisinde en fazladır?
Almanya |
Rusya |
Norveç |
Japonya |
Fransa |
Şekil 5.2 2008 yılı itibariyle çoğunlukla OECD üyesi olan ülkelerde kamu sektörü istihdamının durumunu göstermektedir. Şekilden de görüleceği üzere tarihsel olarak refah devletinin en gelişmiş olduğu İskandinav ülkelerinde hala kamu sektörü toplam istihdam içinde 1/3 gibi önemli bir orana sahiptir. Türkiye gibi geç sanayileşmiş ve neo-liberal ekonomi politikaları uygulayan ülkelerde ise kamu sektörü istihdamı toplam istihdamın ancak % 10’un biraz üzerinde yer almaktadır.
11.Soru
Beceri, sayı ve ücret gibi konularda işgücünün işin durumuna göre farklılaştırılabilmesine ne ad verilir?
Japonlaşma |
Esnek Uzmanlaşma |
Yalın Üretim |
İşgücü Esnekliği |
Esnek Çalışma Biçimleri |
İşgücü Esnekliği; beceri, sayı ve ücret gibi konularda işgücünün işin durumuna göre farklılaştırılabilmesidir.
12.Soru
İnsan Kaynakları Yönetimi, aşağıdaki boyutların hangisine/hangilerine sahiptir?
I. Katı
II. Ilımlı
III. Karma
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I-II |
I-III |
Katı ve ılımlı olmak üzere iki boyuta sahiptir.
13.Soru
Endüstri ilişkileri sisteminin aktörlerinden işçi ve işveren örgütlerinin birbirleri ve hükümet ile olan ilişkilerini inceleyen teori aşağıdakilerden hangisidir?
Neokorporatist Teori |
Tekilci Teori |
Marksist Teori |
Feminist Teori |
Klasik Teori |
Neokorporatist yaklaşım, endüstri ilişkileri sisteminin aktörlerinden işçi ve işveren örgütlerinin birbirleri ve hükümet ile olan ilişkilerini incelemektedir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
14.Soru
1970’li yıllardan sonra devletin endüstri ilişkilerindeki rollerinin değişimine neden olan faktör aşağıdakilerden hangisidir?
Teknolojik gelişmeler |
Uluslararası rekabet |
Ekonomik kriz |
Yeni seri üretim teknikleri |
Petrol krizi |
Devletin endüstri ilişkilerindeki rolleri 1970’lerden itibaren başlayan ekonomik krizin yarattığı yıkıcı etkiler ve makroekonomi politikalarında meydana gelen yeni yönelimlerle değişime uğramıştır. Bu süreç aynı zamanda devletin temel işlevlerinin yeniden tanımlandığı ve biçimlendiği bir döneme tekabül etmektedir. Ekonomik kriz ve belirtilen yapısal dönüşümler kapitalist sistemde devletin de yeniden yapılanmasını, dolayısıyla devlet aygıtının ekonomik, toplumsal, siyasal ve ideolojik rolünün yeniden tanımlanmasını gerektirmiştir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplu pazarlıktaki yaklaşımlardan biri olan klasik yaklaşımın savunduğu görüşlerdendir?
Toplu pazarlık çalışma hayatının demokratikleşmesinde bir araçtır. |
Toplu pazarlık bir yönetime katılma anlayışıdır. |
Toplu pazarlık bireysel ve grup çıkarlarının birleştirilmesinin özel bir şeklidir. |
Toplu pazarlık bir kural koyma etkinliğidir. |
Toplu pazarlık işgücünün satışını düzenleyen bir araçtır. |
Toplu pazarlığın taşıdığı nitelikler ve doğurduğu sonuçlar toplu pazarlığa ilişkin görüşleri de etkilemiştir. Bu noktada üç farklı yaklaşımdan söz etmek mümkündür. İlk yaklaşım klasik yaklaşımdır. Bu yaklaşıma göre toplu pazarlık işgücünün satışını düzenleyen bir araç olarak görülmektedir. İşçinin işe alınması, çalışma koşullarının belirlenmesi ve işten çıkarılmasına yönelik düzenlemeler toplu iş sözleşmelerinin en önemli ve genellikle yasal olarak da zorunlu hâle getirilen konuları olmaktadır.
Doğru cevap E seçeneğidir.
16.Soru
İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin dayanağını oluşturan mevzuat, toplu iş sözleşmesi ve hizmet akdi hükümleri ile sağlanan hakların sendika, işveren veya işveren sendikası tarafından ihlal edilmesi durumunda ortaya çıkan uyuşmazlık türü aşağıdakilerden hangisidir?
Çıkar grevi |
Toplu çıkar uyuşmazlığı |
Bireysel çıkar uyuşmazlığı |
Toplu hak uyuşmazlığı |
Hak grevi |
Toplu hak uyuşmazlığı, işçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin dayanağını oluşturan mevzuat, toplu iş sözleşmesi ve hizmet akdi hükümleri ile sağlanan hakların sendika, işveren veya işveren sendikası tarafından ihlal edilmesi durumunda ortaya çıkmaktadır. Varolan bir hakkın ihlali söz konusu olduğu için hak uyuşmazlıklarına, hukuki veya yasal uyuşmazlıklar da denilmektedir
17.Soru
I. En büyük ve en etkili yaptırım gücü
II. En büyük tüzel kişilik olma
III. Gönüllü vatandaşlık bağı
IV. Ceza verme yetkisi
Yukarıdakilerden hangileri devleti diğer kurumlardan ayıran temel özelliklerdendir?
I ve IV |
I, II ve III |
I, III ve IV |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
Devleti diğer kurumlardan ayıran dört temel özelliği vardır:
- En büyük ve en etkili buyurma ve yaptırım gücü.
- Devlet özellikle kendi içindeki tüzel kişiliklere göre en büyük tüzel kişilik olup aynı zamanda en geniş kapsamlı siyasal kuruluştur.
- Üyelerinin zorunlu vatandaşlık bağları.
- Ceza verme yetkisi.
Görüldüğü üzere III numaralı maddede verilen bilgi yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap I, II ve IV numaralı maddeleri içeren D seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Atkinson'un, “esnek firma” modelinin varsayımları arasında yer almaz?
Modelini, ikili emek piyasası analizi üzerine kurar. |
İşgücünü merkez ve çevre işçileri olmak üzere iki ana kategoriye ayırır. |
Merkez işçiler, sürekli sözleşmeli, yüksek vasıflı ya da çok becerilidir ve bu nedenle de iş örgütünün etkinliği için temel ve vazgeçilmez olan rolleri yerine getirirler. |
Değişik çevre alanlarındaki işçiler ise, geçici sözleşmeli ve yarı zamanlı işlerde çalışan büyük ölçüde vasıfsız ya da yarı vasıflı işçilerden oluşmaktadır. |
Atkinson, her iki işçi kategorisinin de aynı esneklik biçimlerine maruz kaldığını savunur. |
Atkinson, “esnek firma” (Şekil 8.1) modelini, ikili emek piyasası analizi üzerine kurar. O, işgücünü merkez ve çevre işçileri olmak üzere iki ana kategoriye ayırır. Buna göre, merkez işçiler, sürekli sözleşmeli, yüksek vasıflı ya da çok becerilidir ve bu nedenle de iş örgütünün etkinliği için temel ve vazgeçilmez olan rolleri yerine getirirler. Değişik çevre alanlarındaki işçiler ise, geçici sözleşmeli ve yarı zamanlı işlerde çalışan büyük ölçüde vasıfsız ya da yarı vasıflı işçilerden oluşmaktadır. Atkinson, her iki işçi kategorisinin de farklı esneklik biçimlerine maruz kaldığını savunur.
19.Soru
Öznel aklı dışarıda bırakan, yinelemeye dayalı çalışma biçimleri kişi üzerinde yıpratıcı sonuçlar doğurması aşağıdaki kavramlardan hangisini nitelemektedir?
Kelebek etkisi |
Bumerang etkisi |
Gizil etki |
Kaybolan etki |
Rutinin yıkıcı etkisi |
Rutinin yıkıcı etkisi; öznel aklı dışarıda bırakan, yinelemeye dayalı çalışma biçimleri kişi üzerinde yıpratıcı sonuçlar doğurabilir.
20.Soru
Tarafların toplu iş sözleşmesine koydukları hüküm uyarınca veya uyuşmazlığın herhangi bir aşamasında aralarında anlaşmaları üzerine uyuşmazlığın üçüncü bir kişi veya kurul tarafından çözümlenmesine ne ad verilir?
Yetki anlaşması |
Gönüllü Tahkim |
Merci Tayini |
Uzlaştırma |
Arabuluculuk |
Tarafların toplu iş sözleşmesine koydukları hüküm uyarınca veya uyuşmazlığın herhangi bir aşamasında aralarında anlaşmaları üzerine uyuşmazlığın üçüncü bir kişi veya kurul tarafından çözümlenmesine gönüllü tahkim denilmektedir. Dolayısıylauyuşmazlığa düşen taraflar, özel hakemin verdiği kararı kabul edeceklerini önceden kararlaştırmaktadır. Özel hakeme gidilmesi durumunda, hakemin vereceği karar her iki tarafı da bağlamaktadır. Eş deyişle hakeme gidilmesi konusunda, bir yasal zorlama olmaksızın anlaşan tarafların artık hakemin vereceği karara uyma zorunlulukları söz konusu olmaktadır. Tahkimin gönüllü olması, tarafların verilen karara uyup uymama serbestisini ifade etmemekte; taraflar tahkim yoluna gitmeye karar verdikten sonra verilen
karara uymak zorunda kalmaktadır. Gönüllü hakemi, taraflar kendileri seçebilecekleri gibi, uyuşmazlıkları çözmekle görevli resmi organlardan da yardım talep edebilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ