Endüstri Sosyolojisi Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Post endüstriyel toplumlar ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Üretim sektöründe çalışanların sayısı diğer tüm sektörlerden fazladır. |
Güç, kapitalin sahibi olan işverenlerdedir. |
Üretim araçları içerisinde hammaddenin önemi giderek artmaktadır. |
Toplumun ekonomik temelini bilimi esas alan endüstriler oluşturur. |
Bilginin depolanma ve dağılım maliyeti eskisinden daha fazladır. |
Post endüstriyel toplumun ekonomik temelini bilimi esas alan endüstriler oluşturur. Bu toplumlarda hizmet sektöründe çalışanların sayısı diğer tüm sektörlerden fazladır. Güç sahibi endüstri toplumlarında kapitalin sahibi olan işverenlerde iken artık kültürel sermaye sahibi yeni bir sınıf yükselmektedir. Üretim araçları içerisinde hammaddenin önemi giderek azalmaktadır. Bilginin depolanma ve dağılımı ise eskisine göre daha ucuz ve kolaydır. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
Toplumsal dönüşümün evreleriyle ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
Pre-endüstriyel toplumlarda üretim şekli fabrikalardır.
|
Endüstriyel toplumlarda ağır sanayi ön plandadır.
|
Post-endüstriyel toplumlarda makine teknolojisi ön plandadır.
|
Post-endüstriyel toplumlarda zaman perspektifi şimdiki zamandır. |
Endüstriyel toplumlarda dizayn saf doğaya karşıdır. |
Pre-Endüstriyel toplumlarda üretim şekli doğal maddelerin işlenmesi şeklindedir. Post endüstriyel toplumlarda makine değil entelektüel teknoloji ön plandadır. Bu toplumların zaman perspektifi de geleceğe yöneliktir. Endüstriyel toplumlarda dizayn “fabrikalaşmış doğaya”karşıdır. Endüstriyel toplumlarda ağır sanayi ön plandadır.
3.Soru
Hangisi Türkiye'de işveren sendikalarının üst örgütlenmesi olan tek konfederasyondur?
TİSK |
TÜRK-İŞ |
DİSK |
HAK-İŞ |
MÜSİAD |
TİSK, Türkiye’de işveren sendikalarının üst örgütlenmesi olan tek konfederasyondur. TİSK, işveren sendikaları konfederasyonu olarak 1962 yılında kurulmuştur.
4.Soru
İnsanların değil süreçlerin hatalı olduğuna dikkat çeken kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Philip Crosby
|
John Maynard Keynes
|
Joseph Juran
|
Walter Shewart
|
W. Edwards Deming
|
5.Soru
Türkiye’de yeni yönetim metotlarının yaygınlaşmasında öncü rol oynayan kurum aşağıdakilerden hangisidir?
ISO
|
KALDER
|
MÜSİAD
|
TÜSİAD |
TOBB |
1991 yılında kurulan Türkiye Kalite Derneği (KALDER) yeni yönetim metotlarının Türkiye’de yaygınlaşmasında öncü bir rol oynamıştır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern toplum öncesi dönemdeki örgütlenme düzeyinin basit kalmasının nedenlerinden birisi değildir?
Ekonominin tarıma dayalı olması
|
Ürün çeşitliliğinin az olması
|
Üretim tekniklerinin basit olması
|
Uzmanlaşmanın gelişmemiş olması
|
İklim koşullarının elverişsiz olması
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özellikle 1970’lerden sonra başlayan post-endüstriyel dönüşüm sonrası gündeme gelmiştir?
Sendikasız Endüstri İlişkileri |
Liberal Dönem |
Müdahaleci Dönem |
Kitle Üretim Dönemi |
Sendikalı Firmalar Dönemi |
Sendikasız endüstri ilişkileri sistemi, özellikle 1970’lerden sonra başlayan postendüstriyel dönüşüm sonrası gündeme gelmiştir. Hatta ABD’de sendikasız sistemin daha erken ortaya çıktığı da söylenebilir. Bu dönemin en önemli özelliği bireyi ön plana çıkaran bir anlayış içinde olmasıdır. Sistem, gözü kapalı talimatlar alan ve bunları uygulayan çalışanlar yerine analiz eden, geliştiren, katılımcı ve sorumluluk alan bireyi istemektedir. Özelikle bu dönemden sonra birçok işletmenin sendikaya karşı cephe alarak sendikayı dışladığı, sendikasız bir yapı kazandığı görülmektedir.
8.Soru
- İşgücü piyasası çok sayıdadır
- Tek bir merkezî ücret bulunmamaktadır
- İşçiler homojendir
- İstihdam ilişkisi sürekli değildir
- İşçinin emeğini kendisinden ayırmak mümkün değildir
- İşçilerin pazarlık güçleri genellikle zayıftır
- Emek talebi türetilmiş bir taleptir
- Emek hareketliliği tamdır
- İşgücü piyasası bilgisi oldukça eksiktir
Yukarıdakilerden hangileri işgücü piyasasının temel özellikleri arasında yer alır?
I,II,III ve IV |
IV,V,VI ve VII |
V,VI,VII,VIII ve IX |
I,İII,V,VI,VII ve IX |
I,II,V,VI,VII ve IX |
İşgücü piyasalarının temel özellikleri aşağıdaki gibidir (Morgan, 1966: 42; Levitan vd., 1972: 202; Biçerli, 2003: 3-9): 1. İşgücü piyasası çok sayıdadır: İşgücü piyasaları meslek ve coğrafi alan bakımından sınıflandırılabilir. Marangoz işçileri piyasası, bilgisayar işletmeni piyasası gibi meslek bazlı çok sayıda piyasa olduğu gibi Ege Bölgesi işgücü piyasası, Türkiye iş gücü piyasası gibi coğrafi alan açısından farklı işgücü piyasaları da vardır. 2. Tek bir merkezî ücret bulunmamaktadır: İşgücü piyasalarındaki bilgi eksiklikleri nedeniyle farklı ücretler oluşmaktadır. 3. İşçiler homojen değildir: İşçiler yaş, cinsiyet, eğitim, zekâ, beceri, iş deneyimi ve iş motivasyonu gibi özellikler açısından farklılıklar gösterir. 4. İstihdam ilişkisi süreklidir: Firma mevcut işgücünü her gün yenileri ile değiştiremeyeceğinden emeğin çalıştırılmasında devamlılık esastır. 5. İşçinin emeğini kendisinden ayırmak mümkün değildir: Bir malın alıcı ve satıcıları pazarlık yaptıkları nesnenin dışındadır. Ancak emeğini arz eden birey açısından pazarlığın kişisel hayatı üzerinde etkisi vardır. İşçiler için ne kadar ücret kazanıldığı kadar hangi ortamlarda çalışıldığı da önemlidir. Ücret ve ücret dışı unsurların oluşturduğu istihdam koşullarından en yüksek faydayı elde etmek isterler. 6. İşçilerin pazarlık güçleri genellikle zayıftır: İş arayanların sayısı açık iş sayısından fazla ise ve/veya ikame edilebilirlik derecesi düşükse işveren karşısında pazarlık güçleri zayıftır. Nitelikli sanatkârlar gibi ikâme edilebilmeleri zor olan işçilerin yüksek bir pazarlık gücü vardır. 7. Emek talebi türetilmiş bir taleptir: Diğer mal ve hizmet piyasalarında talep mal ve hizmetlerin sağlayacağı fayda nedeniyle gerçekleşirken emek talebi, mal ve hizmet üretimine bağlıdır. Dolayısıyla herhangi bir mal ve hizmet üretilmeyecekse emek de talep edilmeyecektir. 8. Emek hareketliliği tam değildir: Emeğin hareketliliği önünde bazı engeller vardır. İşgücü piyasasının bütününde ücretlerin dengeli bir hale gelmesi için bir geçici eğilim yaratabilmesine yeterli olacak kadar emeğin hareketli olduğu düşünülse bile emek tam anlamıyla hareketli değildir. 9. İşgücü piyasası bilgisi oldukça eksiktir: İşverenler ve işçiler, işgücü piyasası bütününde ücretler ve iş olanakları hakkında tam olarak doğru bilgiye sahip değildirler.Doğru cevap E'dir.
9.Soru
1929 Dünya Ekonomik Buhranı’nın en temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Fordizm |
Buhar makinesinin icadı |
Henry Ford’un geliştirdiği yürüyen bant sistemi |
Taylorist yönetim anlayışı |
Kapitalist yönetim anlayışı |
Henry Ford’un geliştirdiği yürüyen bant sistemi, işletmelerin üretim hacimlerini o kadar çok artırmıştır ki piyasadaki talebin çok üstünde bir üretim fazlalığı ortaya çıkmıştır. 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’nın en temel nedeni işte budur. Aşırı üretim işletmelerin stoklarını doldurmuş ancak piyasada yeterli talep olmayınca üretilen tüm ürünler elde kalmıştır. Zarar eden işletmeler çalıştırdığı işçileri çıkarmaya başlamışlardır. Doğru cevap C'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden yeni yönetim metotlarından hangisi Toyota üretim sistemi tarafından geliştirilen ve bir işletmenin üretim ve yönetim sürecinde gereksiz tüm araç gereç, donanım ve iş gücünden arındırılması olarak tanımlanan yönetim metodudur?
Tam zamanında üretim
|
Altı sigma
|
Değişim mühendisliği
|
Yalın üretim |
Kalite çemberleri |
Yalın yönetim, Toyota üretim sistemi tarafından geliştirilmiş bir modeldir. Yalın yönetim esas olarak Womack ve arkadaşları (1990) tarafından geliştirilmiştir. Kısaca tanımlamak gerekirse yalın yönetim; bir işletmenin üretim ve yönetim sürecinde gereksiz tüm araç gereç, donanım ve iş gücünden arındırılması demektir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde işgücü piyasasının aşamaları doğru verilmiştir?
Emek talebi-Emek hareketliliği-Katılım-Tarama-Sunum
|
Katılım-Etkileşim-Tarama-Alım-Sunum
|
Pazarlık gücü-Emek hareketliliği-Tarama-Katılım-Sunum
|
Katılım-Tarama-Pazarlık gücü-Emek talebi-Alım
|
İstihdam-Pazarlık gücü-Katılım-Etkileşim-Sunum
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 20 yy. (1925-1975) kapitalist üretim anlayışının temel özelliklerinden biri değildir?
Sendikaların ortaya çıkması ve güçlenmesi.
|
Otomasyonun seri üretimi artırması
|
Katı ve otoriter yönetim anlayışı
|
Esnek üretim yapısı
|
Üretim süreçlerinin ve işçilerin denetiminin profesyonel yöneticilere devredilmesi
|
13.Soru
Toplam kalite yönetiminin babası ve mucidi olarak bilinen düşünür kimdir?
James P. Womack
|
Walter Shewart
|
Edwards Deming
|
Armond Feigenbaum
|
Joseph Juran
|
14.Soru
Belli bir sorunun çözümü için gönüllü olarak bir araya gelen gruba verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Gelecek için yönetim
|
Altı sigma
|
Yalın yönetim
|
Sürekli iyileştirme
|
Kalite çemberleri
|
15.Soru
I-Hizmetler sektörü istihdamı artmış
II-Sanayi sektörü istihdamı artmış
III-Tarım sektörü istihdamı azalmış
Yukarıdakilerden hangisi 1999-2009 yılları arasında AB işgücü piyasasındaki değişimi doğru şekilde yansıtan bilgileri sunmaktadır?
Yalnız I
|
I ve II
|
II ve III
|
I ve III |
I, II, III |
Hizmetler sektörü istihdamı % 65,2’den %70,4’e yükselmiştir. Sanayi sektörü istihdamı %27,3’ten % 24,1’e düşmüştür. Tarım sektörü istihdamı %7,5’tan %5,6’ya düşmüştür.
16.Soru
Endüstri ilişkileri bağlamında çalışma koşullarının oluşmasında işçi sendikalarıyla pazarlık yapan, çalışma hayatına yönelik yasal düzenlemelerin hazırlanmasında devlete baskı yaparak kendi çıkarını gözeten aşağıdakilerden hangisidir?
İşveren |
İşçi |
İşveren sendikaları |
İşçi Sendikaları |
Birlikler |
Endüstri ilişkileri bağlamında işveren ise çalışma koşullarının oluşmasında işçi sendikalarıyla pazarlık yapan, çalışma hayatına yönelik yasal düzenlemelerin hazırlanmasında devlete baskı yaparak kendi çıkarını gözeten kişidir.
17.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi 10 kişiden daha az işçi çalıştıran, çoğunlukla kendi hesabına ve evde çalışma şeklinde faaliyetini sürdüren iş yerlerindeki istihdamı ifade eder?
Eksik istihdam
|
Enformel sektör
|
Kayıt dışı sektör
|
Katmanlı işgücü |
Yerel işgücü |
Enformel sektör, 10 kişiden daha az işçi çalıştıran, çoğunlukla kendi hesabına ve evde çalışma şeklinde faaliyetini sürdüren iş yerlerindeki istihdamı ifade etmektedir.
18.Soru
............., .................... ve .............. rollerinde zamanla bir değişim olsa da endüstri sistemi bu üçlüden oluşmuştur.
Yukarıdaki noktalı alanlara aşğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Pazar, İşçi, İşveren |
İşveren, Hazine, Pazar |
İşçi , İşveren , Devlet |
Devlet, Pazar , İhracat |
İthalat, İhracat, Devlet |
Endüstri ilişkileri sisteminin dinamik bir yapıya sahip olması, zamanla bir başkalaşımı da getirmiştir; fakat sistemi meydana getiren aktörler hiçbir zaman değişmemiştir. İşçi, işveren ve devlet’in rollerinde zamanla bir değişim olsa da sistem hep bu üçlüden oluşmuştur. Dunlop’a göre de “endüstri ilişkileri sistemi aile yapısının ve politik yapının dışında işçi, işveren ve yöneticiler arasında belirlenmektedir” (Dunlop, 1986: 154; Şenkal, 1999: 17).
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanayi toplumundaki örgün ve yaygın eğitim kurumlarının insana kazandırmak istediği niteliklerden birisi değildir?
Eleştirel düşünme
|
Disiplinli olma
|
Söz dinleme
|
Kendisine söylenen ya da öğretilenleri belleme
|
Verilen işi söylendiği/öğretildiği gibi yapma
|
20.Soru
Makine gücü, elektrik, petrol ve nükleer güç gibi teknolojileri kullanan, 18-20. Yüzyıl tarih aralığındaki toplum tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Tarım Toplumu
|
Göçebe Bahçıvan Toplum
|
Post-Endüstriyel Toplum
|
Enformasyon Toplumu |
Endüstriyel Toplum |
Endüstriyel toplum, milyonlarca nüfusa sahip, makine gücü, elektrik, petrol ve nükleer güç teknolojilerini kullanan 18-20 yüzyıllar arasındaki topluma verilen isimdir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ