Engelli Mevzuatı ve Meslek Etiği Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Günümüzde sıklıkla karşılaşılan 1980’lerin sonunda ortaya atılmış olan temelde engelin neden olduğu veya desteklediği yaşam tarzını ifade etmek için kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Engelli Hakları Aktivisti |
Engelli Hakları Hareketi |
Engelli Kültürü |
İnsan Hakları Modeli |
Moral Model |
Engelli Kültürü: Günümüzde sıklıkla karşılaşılan bu kavram 1980’lerin sonunda ortaya atılmıştır. Engelli kültürü, temelde engelin neden olduğu veya desteklediği yaşam tarzını ifade etmek için kullanılmaktadır (Peters, 2000).
2.Soru
Kurum temelli bakım merkezlerinin sunum türleri Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik’te (2010, m. 5) belirtilen maddelerden biridir?
Hizmet yönünden; yatılı, gündüzlü ve belli |
Hizmet verilen engel grubu açısından; zihinsel (hafif, orta ve ağır), bedensel (spastik, |
Hizmet verilen yaş grubu açısından; 0-3, |
Hizmet verilen cinsiyet grubu açısından; erkek ve kadın bireylere hizmet veren merkezler. |
Hepsi |
Kurum temelli bakım merkezlerinin sunum türleri Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik’te (2010, m. 5) şu şekilde belirtilmiştir:
• Hizmet yönünden; yatılı, gündüzlü ve belli
periyotlar halinde hizmet veren merkezler.
•Hizmet verilen engel grubu açısından; zihinsel (hafif, orta ve ağır), bedensel (spastik,
ortopedik, felçli, görme) ve ruhsal (psikotik bozukluklar; şizofreni, paranoya, manik
veya depresif bozukluklar ve benzeri) engellilere hizmet veren merkezler.
• Hizmet verilen yaş grubu açısından; 0-3,
4-6, 7-12, 13-18, 19-25, 26-35, 36-60, 61
ve üzeri yaş grubuna hizmet veren merkezler.
• Hizmet verilen cinsiyet grubu açısından; erkek ve kadın bireylere hizmet veren merkezler.
3.Soru
Engelli bireylerin eğitim aldığı bir kurumda çalışan yardımcı personelin bir birey için gerekli randevu saati düzenlemesini yaparken, başka bir birey için randevu saatleri ile ilgili herhangi bir düzenleme yapamayacağını söylemesi hangi etik ilke ile çelişmektedir.
Ayrımcılığa karşı olma |
Bağımsızlığa saygı |
Engelli bireyin özelliklerine saygı |
Yardım zorunluluğu |
Zarar vermeme |
Soruda geçen durumda yardımcı personel her iki bireye de aynı şekilde davranması gerekirken arada ayrımcılık yaptığı için doğru cevap A şıkkıdır.
4.Soru
Engelli bireye uygun bir iş bulma, mesleki kılavuzluk, mesleki eğitim ve işe yerleştirme gibi mesleki hizmetleri kapsayan rehabilitasyon türü aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Mesleki rehabilitasyon |
Tıbbi rehabititasyon |
Sosyal rehabilitasyon |
Eğitsel destek |
Bakım desteği |
Mesleki rehabilitasyon, engelli bireye uygun bir iş bulma, mesleki kılavuzluk, mesleki eğitim ve işe yerleştirme gibi mesleki hizmetleri kapsamaktadır. Mesleki rehabilitasyonun amacı engelli bireylerin yeteneklerini doğrultusunda bir iş ve meslek için hazırlanarak yetiştirilmesidir. Bireyin bireysel farklılıklarına uygun mesleki bilgi ve becerilere sahip kılınmalarına yönelik hizmetler mesleki rehabilitasyon sürecinde yürütülür. Doğru cevap A seçeneğidir.
5.Soru
Engelli bireylerin bakım ve rehabilitasyonun hizmetlerinin temel amacı aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Mesleki etik ilkelerini bilmek |
Yasal hak ve sorumlulukları bilmek |
Hizmet sunulan bireye ve engelli bireyin ailesine yardımcı olabilmek |
Etik ilkelere uygun davranmak |
Mesleki gelişmeleri izlemek |
Engelli bireylerin bakım ve rehabilitasyonun hizmetlerinin temel amacı hizmet sunulan bireye ve engelli bireyin ailesine yardımcı olabilmektir.
6.Soru
Antalya’da bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde fizyoterapist olarak görev yapmakta olan Can Bey, hizmet sunduğu bireylerle randevu sistemi üzerinden çalışmaktadır. Can Bey’in terapi saatlerinin uzatılması ve randevu saatinin değiştirilmesi konusundaki talepleri kabul etmeme gibi bir kuralı vardır. Ancak Can Bey, ailece görüştüğü Yusuf Bey’in oğluna Çarşamba günleri terapi yapmakta kimi zaman Yusuf Bey’in ricası üzerine terapi saatlerini normalden fazla uzatmakta veya randevu saatini isteğe göre değiştirerek hizmet sunmaktadır.
Yukarıdaki paragrafa göre Can Bey'in uygun olarak davrandığı etik ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Zarar Vermeme |
Dürüstlük |
Ayrımcılığa karşı olma |
Gizlilik |
Profesyonelin profesyonelliğini koruması |
Doğru seçenek C şıkkıdır.Verilen bu örnekte uzmanın yakın ilişki içerisinde olduğu kişiyi kayırarak ayrımcılık yapmış olduğu görülebilir. Uzman böyle davranarak hem etik ilkeleri ihlal etmekte hem de sunduğu hizmetleri alacak diğer bireylerin hakkını gasp etmektedir.
7.Soru
Sağlık hakkı devletlere bireyin sağlık durumuna ilişkin uygun hizmetler sunma ve tedbirler alma yükümlülüğü verir. Bu hak kaçıncı kuşak haklar kapsamında yer alır?
Birinci kuşak hakları |
İkinci kuşak hakları |
Üçüncü kuşak hakları |
Dördüncü kuşak hakları |
Beşinci kuşak hakları |
Sağlık hakkı ikinci kuşak haklardandır ve devletlere bireyin sağlık durumuna ilişkin uygun hizmetler sunma ve tedbirler alma yükümlülüğü verir.
8.Soru
Engelli bakım ve rehabilitasyonu ile ilgili etik ilkelerden hangisi Bireyin Bağımsızlığına Saygı ile ilgilidir?
Uzmanlar, hizmet sundukları engelli bireyin kültürel geçmişine, ait olduğu sosyal grubun |
Birey her koşulda kendi ile ilgili verilen kararlarda son sözü söyleyen kişi olmalıdır. |
Zarar vermeme meslek uzmanlarının dikkat etmeleri gereken öncelikli etik ilkelerden biridir. |
Zor durumda olana yardım etme |
Hepsi |
Bireyin Bağımsızlığına Saygı
Özerlik, gönüllülük gibi farklı adlarla da anılan bireyin bağımsızlığına saygı ilkesi bireyin kendi geleceğine karar vermesi ile ilgilidir. Uzmanlar,
engelli bireye bakım ve rehabilitasyon sürecinde
alacakları hizmetlerin şekli ve içeriğini seçme ve
bu hizmetleri kabul veya reddetme hakkı tanımalıdırlar. Birey her koşulda kendi ile ilgili verilen kararlarda son sözü söyleyen kişi olmalıdır. Bireyin
bağımsızlığına saygı duyma ilkesi her ne kadar temel etik ilkelerden biri olsa da belirli durumlarda
üzerinde tartışmalar ortaya çıkabilmektedir.
9.Soru
Meslek etiğinin toplumsal yönden ......., bireysel yönden ....... ilişkisi varken, uygulama standartlarının .......... ilişkisi vardır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki ifadelerden hangileri gelmelidir?
hukuk- ahlakla- vicdanla |
vicdan- ahlakla-huhkukla |
ahlak- vicdanla- yeterlilikle |
ahlak- yeterlilikle-yönetmelikle |
vicdan-sorumlulukla-yeterlilikle |
Meslek etiğinin toplumsal yönden ahlak, bireysel yönden vicdanla ilişkisi varken, uygulama standartlarının yeterliliklerle ilişkisi vardır.
10.Soru
“Bakım ihtiyacı olan engelli bireylere, resmi^ bakım ve özel bakım merkezlerinde yatılı ve gündüzlü hizmetler veren ve bakım ihtiyacı olan engelli bireylerin ikametga^h adreslerinde evde bakım hizmeti de sağlanmasını sağlayan” kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı |
Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü |
İç İşleri Bakanlığı |
Engelliler Yardım Genel Müdürlüğü |
Sağlık Bakanlığı |
Bakım ihtiyacı olan engelli bireylere, resmi^ bakım ve özel bakım merkezlerinde yatılı ve gündüzlü hizmetler verilmektedir. Ayrıca, bakım ihtiyacı olan engelli bireylerin ikametga^h adreslerinde evde bakım hizmeti de sağlanabilmektedir ancak, bu hizmet Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.
11.Soru
Feodal dönemde hâkim olan engellilik anlayışına ilişkin bilgilerden hangisi doğrudur?
Engellilik yalnızca engelli bireyin sorumluluğundadır.
|
Engel bir sakatlık ve düzeltilmesi gereken bir bozukluktur.
|
Engelin birey üzerindeki olumsuz etkisi ile bakım ve tedavi yoluyla baş edilebilir.
|
Bireyin sahip olduğu engel bakım ve tedavi ile ortadan kaldırılamıyorsa birey toplumdan uzaklaşmalı, toplumun ve üretimin isleyişini bozmamalıdır.
|
Engelli bireyin kendisi ya da ailesi çok büyük bir günah işlemiş ve bu hâle gelmiştir. |
Feodal dönemde hâkim olan engellilik anlayışına göre engelli birey yardım edilmesi, gözetilmesi gereken biridir. Çalışmak, ibadet etmek, vergi vermek, askerlik yapmak vb. toplumsal sorumluluklardan muaf tutulmalıdır. Engelli birey ailesi ve çevresi tarafından gözetilmeli, devlet tarafından kendisine yardım edilmelidir. İnsanlar günahlarından arınmak amacıyla engelli bireylere yardım etmelidirler. Engelli bireyin kendisi ya da ailesi çok büyük bir günah işlemiş ve bu hâle gelmiştir. Birey engelli olduğu için, ailesi ise engelli bir çocuk dünyaya getirdiği için utanmalıdır. Kapitalist dönemde hâkim olan engellilik anlayışına göre engellilik yalnızca engelli bireyin sorumluluğundadır. Engel bir sakatlık ve düzeltilmesi gereken bir bozukluktur. Engelin birey üzerindeki olumsuz etkisi ile bakım ve tedavi yoluyla baş edilebilir. Bireyin sahip olduğu engel bakım ve tedavi ile ortadan kaldırılamıyorsa birey toplumdan uzaklaşmalı, toplumun ve üretimin isleyişini bozmamalıdır. Buna göre ilk dört seçenekte verilen bilgiler kapitalist dönemdeki engellilik anlayışını yansıtırken, E seçeneğindeki ifade feodal dönemdeki engellik anlayışını ortaya koymaktadır.
12.Soru
Rehabilitasyon programını tamamlamış ve üretken hâle gelmiş engelli bireylerin yaşamlarını bağımsız olarak sürdürmelerini sağlayan programlar aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumla çalışma programları |
İş becerisi kazandırma programları |
Rehabilitasyon amaçlı sportif programlar |
Bağımsız yaşama geçiş programları |
Fiziksel egzersiz programları |
Bağımsız yaşama geçiş programları: Rehabilitasyon programını tamamlamış ve üretken hâle gelmiş engelli bireylerin yaşamlarını bağımsız olarak sürdürmelerini
sağlayan programlardır. Doğru cevap D seçeneğidir.
13.Soru
Günümüzde engelli bireylere sunulan hizmetlerde öncelikli olarak aşağıdakilerden hangisi amaçlanmaktadır?
Engelli bireylerin korunması |
Engelli bireylerin bakımı |
Engelli bireylerin yaşama bağımsız olarak katılımının sağlanması |
Engelli bireylerin bir meslek edinmelerinin sağlanması |
Engelli bireylerin yasal hakları |
Geçmişte, engelli bireylerin korunması ve bakımı öncelikli olarak amaçlanırken, günümüzde engelli bireyin toplumsal yaşama bağımsız olarak katılımının sağlanması ve yaşam kalitesinin arttırılması amaçlanmaktadır. Değişen anlayış ile birlikte teknoloji ve tıp alanında yaşanan gelişmeler; bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin ve hizmet sunum anlayışının gelişim göstermesine zemin hazırlamıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.
14.Soru
I. Bir iş ya da eylemin iyi ya da kötü olduğuna ilişkin inançtır.
II. Belirli bir grubun ya da kültürün bir iş ya da eylemle ilgili uygulama kurallardır.
III. Bağlama, zamana veya ihtiyaçlara göre değişebilmektedir.
IV. Genellikle uzmanlar veya yönetmelikler vasıtasıyla belirli zaman ve mekân için geçerlidir.
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri etik kavramı için söylenebilir?
Yalnız I |
Yalnız IV |
I, II ve III |
II ve III |
II, III ve IV |
Etik;
Belirli bir grubun ya da kültürün bir iş ya da eylemle ilgili uygulama kurallardır.
Bağlama, zamana veya ihtiyaçlara göre değişebilmektedir.
Genellikle uzmanlar veya yönetmelikler vasıtasıyla belirli zaman ve mekân için geçerlidir.
Ahlak, bir iş ya da eylemin iyi ya da kötü olduğuna ilişkin inançtır. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
'........: Bilim etiği, yukarıda yer alan etik ile ilgili açıklamalardan
farklı olmamakla birlikte bilimsel araştırma sürecinde uyulması gereken ilke ve kurallar bütününü ifade etmektedir.'
Boş bırakılan yer için en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Hukuk |
Mevzuat |
Etik |
Bilim etiği ve meslek etiği |
Ahlak |
Bilim Etiği ve Meslek Etiği: Bilim etiği,
yukarıda yer alan etik
ile ilgili açıklamalardan
farklı olmamakla birlikte bilimsel araştırma
sürecinde uyulması
gereken ilke ve kurallar bütününü ifade
etmektedir.
16.Soru
Hukuk kurallarının normatifliği” olarak da adlandırılıan, muhatablar tarafından anlaşılabilmesi için açık ve kesin olarak ifade edilen hukuk kuralı unsuru aşağıdakilerden hangisidir?
Konu |
Emir |
Yaptırımı |
Genelge |
Ceza |
Emir unsuru, “hukuk kurallarının normatifliği” olarak da adlandırılır. Emrin muhatabı tarafından anlaşılabilmesi için açık ve kesin olması gerekir. Böylece ilgili kişiler söz konusu hukuk kuralı ile kendilerinden beklenen davranışın ne olduğunu bileceklerdir.
17.Soru
Engelli bireyler için en temel uluslararası yasal düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
Zihin Engelli Bireylerin Hakları Hakkında Bildirge |
Birleşmiş Milletler Sakat Hakları Bildirisi |
Sakatlar İçin Fırsat Eşitliği Konusunda Standart Kurallar |
Engelli Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi |
Engellilerin Mesleki Rehabilitasyonu Hakkında 99 Sayılı Uluslararası Çalışma Örgütü Tavsiye Kararı |
18.Soru
Mustafa Bey, üniversiteye bağlı bir araştırma hastanesinde klinik psikolog olarak görev yapmaktadır. Mustafa Bey, genellikle küçük yaştaki çocuklar ve ebeveynleri ile çalışmaktadır. Mustafa Bey, kendisinden hizmet talep eden bireylerin hepsine eşit derecede hizmet sunmaktadır. Mustafa Bey, hizmet sunduğu bireyleri tanımaya çalışarak sü- reçte bireylerin ihtiyaçlarına yönelik uyarlamalar yapmaktadır.
Yukarıdaki paragrafa göre Mustafa Bey'in uygun olarak davrandığı etik ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Bireyin bağımsızlığına saygı |
Engelli bireyin özelliklerine saygı duyma |
Sözünde durma |
Profesyonel ilişkide eşitsizlikten kaçınma |
Anonimlilik |
Doğru seçenek D şıkkıdır.Yukarıda yer alan örnekte hizmet sunan personelin çocuk ve ebeveynlerle profesyonel bir ilişki kurduğu, kendisinden hizmet talep eden bireylere eşit davranarak onlara en iyi şekilde yardımcı olmaya çalıştığı görülmektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişisel/öz bakım hizmetlerinden biri değildir?
Bakıma gereksinimi olan bireyin el, ayak, göz, ağız, |
cilt ve saç bakımı, |
giyinme |
beslenme, |
ilaç kullanımı hakkında bilgilendirme |
Kişisel/öz bakım hizmetleri: Bakıma gereksinimi olan bireyin el, ayak, göz, ağız,
diş, kulak, burun, mahrem bölge temizliği,
cilt ve saç bakımı, giyinme, beslenme, banyo, tuvalet gereksinimi gibi günlük yaşam
becerilerinin yerine getirilmesine yardımcı
olacak hizmetlerdir.
20.Soru
Çalışma kapasitesinin değerlendirilmesi, iş ile uyumlandırılması ve bu süreç sonunda fizyoterapi ve rehabilitasyon birimi ile birlikte kişinin uygun iş kursuna yönlendirmesi yapan Rehabilitasyon merkezlerinde sağlanacak hizmet türü aşağıdakilerden hangisidir?
Mesleki Eğitim |
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon |
Ergoterapi |
Sosyal Rehabilitasyon |
Mesleki Rehberlik |
Ergoterapi; Çalışma kapasitesinin değerlendirilmesi, iş ile uyumlandırılması ve bu süreç sonunda fizyoterapi ve rehabilitasyon birimi ile birlikte kişinin uygun iş kursuna yönlendirilmesi yapılır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ