Psikoseksüel Gelişim Kuramı: Bireyin gelişimini cinsellikle ilişkili bir şekilde açıklayan psikanalitik gelişim kuramıdır.

Çocukları engelli olarak doğan ailelerin birçoğunun bu durum karşında gösterdikleri ilk reaksiyonlar arasında hayal kırıklığı, şok, inkâr, stres ve kaygının yer aldığı bilinmektedir.

Aile iki ay boyunca bir travma hâlinde yaşamaya devam eder. Bu süreç net değildir.

Engelli bireylerin cinsel gelişimlerine ilişkin her türlü eğitsel ve farkındalık çalışmaları yapılması ve cinsel istismarı önleyici düzenlemelere yer verilmesi gereklidir. Ancak bu bireylerin cinsel güdülerini kontrol altına almak için her bireye yönelik tıbbi bir seçenek söz konusu olamaz. Doğru seçenek E'dir.

Dikkat edilirse A şıkkı dışındaki ifadelerin hepsi engelin bireyle değil toplumsal bakış açısı ve düzenlemelerle daha yakından ilgili olduğunu ifade ettiklerinden sosyal modelin toplumsal bakış açısı üzerindeki etkisine örnek teşkil etmektedirler. Öte yandan A şıkkı engeli bireysel faktörlerle ilişkilendirerek profesyonel yardımla çözülebilir bir durum olarak çerçevelendirmektedir. Dolayısıyla tıbbi modele uygun bir ifadedir.

Damgalanma, bir insan veya grubun sahip olduğu bir özelliğin toplumca normal olarak sınıflanan ölçülerin dışında sayıldığı için o insan ya da grubun itibarsızlaştırılmasıdır.

Bireyin engelsiz bireylerle konuşurken sergilediği tutum ile engelli bireyle konuşma şekli arasında fark olmaması önemlidir.

Birey tarafından bir görev ya da eylemi yürütmede bir zorluk ile karşılaşma anlamına gelmektedir. Aktivite sınırlılığında bireyin kendisinden, kendi engelinden kaynaklı bir durum söz konusudur. Aktivite sınırlılığında bir yetersizlik sonucu aktiviteleri yerine getirmemek söz konusudur.

B,C,D ve E şıklarındaki durumların engeli bulunsun veya bulunmasın tüm bireyler açısından benzer kaygılara yol açıcı durumlar oldukları iddia edilebilir. Öte yandan engelli bireyler gelecekleri ile ilgili engeli bulunmayan bireylere kıyasla daha fazla kaygı yaşama eğilimindedir.

Ekolojik modele göre çevre ailenin yaşamını devam ettirmesi için gerekli kaynakları ve sosyal desteği sunan bir sistem olarak ele alınır.

Bu başlık altında sınıflandırılmış bozukluklar içerisinde engelli bireylerde gözlemlenmesi olası olan bozukluklar şunlardır: fetişizm, travestik fetişizm, pedofili ve yasaksevi, gözetlemecilik, teşhircilik ve sürtünmecilik.

Toplumun diğer kesimlerine göre stres yaşamak bakımından daha fazla risk altında olmalarına rağmen tüm engelli bireylerin sürekli stres altında yaşadıklarını, hepsinin çok mutsuz olduğunu düşünmek doğru değildir. Kişi engeline rağmen yaşamındaki stres faktörlerini en aza indirebilir ve çok mutlu da olabilir.

Engelli bir çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı üzerinde başka hiçbir birey ya da profesyonel çocuğun ailesi kadar etkili olamaz.

Doğum öncesi nedenler arasında; annenin yaşının büyük olması, kötü beslenmesi, hamilelikte çeşitli ilaçlar kullan- ması, sigara, alkol ya da uyuşturucu maddeleri kullanması, radyasyona maruz kalması, hormonal bozukluklara sahip olması, çeşitli metabolik-sistemik hastalıkların olması, stres, kaygı, depresyon gibi psikolojik sorunlar yaşaması, yakın akraba evliliği yapmış olması, kazalar geçirmesi, travmalar yaşaması, çocuğuyla kan uyuşmazlığının olması, doğum kanalının yapısal olarak bozuk olması sayılabilir. Annenin çocuğunu istememesi böyle bir neden değildir.

Eşler arasındaki ilişkiyi kapsayan alt sistem, zorluklarla mücadele, anlaşmazlıkları çözme, karar alma ve yakın ilişkilerdeki etkileşim tarzı gibi konularda çocuklara model oluşturur.

Varoloşsal yaklaşımda, engelli bireyi anlayabilmek için bu bireyin kendisini nasıl gördüğünü öncelikle anlamak gerekir.

Tourette sendromunun genelde tikler şeklinde olmak üzere dışardan görülebilir belirtileri vardır. Yine aynı şekilde Ortopedik engel, organ eksikliği ve omurilik engeli dışarıdan görülebilir engellerdir. Öte yandan işitme engelinin dışarıdan anlaşılabilir işaret ve işaretçileri yoktur ve gizli engel sınıfına girebilir.

Aile sistemi; kendisine ait bir kültürü, yönetim biçimi, dili, dış ilişkiler politikası ve toplumsal mitleri olan küçük bir devlete benzer.

Psikanalitik yaklaşım psikoseksüel gelişim kuramında insan gelişimini oral, anal, fallik, latans ve genital evre olmak üzere beş evrede açıklamıştır.