Engellilerle Sosyal Hizmet Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir sivil haklar hareketi olan Engelli Hakları Hareketi (The Disability Rights Movement) kendini ifade şekli olarak, şiddet içermeyen bir başkaldırı ve gündem oluşturma metodunu kullanmaktadır. Methodun adı aşağıdakilerden hangisidir?
|
Sivil başkaldırı |
|
Sivil yasama |
|
Sivil itaatsizlik |
|
Sivil harekat |
|
Sivil savunma |
Engelli Hakları Hareketi, ayrımcılıkla ve engelli bireylere yönelik steryotip algıyla ve özellikle engellilere verilen hakları bir lütuf gibi gören yardımseverlik (benevolence) anlayışla mücadele etmektedir (Thomas, 2004). Her şeyden önce bir sivil haklar hareketi olan Engelli Hakları Hareketi (The Disability Rights Movement) kendini ifade şekli olarak, şiddet içermeyen bir başkaldırı ve gündem oluşturma metodu olan “sivil itaatsizlik” eylemlerini temel almıştır.
2.Soru
Türkiye, Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmesini TBMM' de kaç yılında kabul etmiştir?
|
2000 |
|
2002 |
|
2005 |
|
2006 |
|
2008 |
Türkiye, “Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme”nin TBMM (2008) tarafından onaylanmasını 5825 sayılı kanunla 3 Aralık 2008 Dünya Engelliler Günü’nde uygun bulmuştur. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Rehabilitasyonda temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
|
Bireylerin iyi vakit geçirmesini sağlamak |
|
Engelliyi kendi kendine yeterli duruma getirmek |
|
Ailelerin kabul sürecini hızlandırmak |
|
Toplumsal önyargıları azaltmak |
|
İşverenlere bilgi sağlamak |
Rehabilitasyonda temel amaç engelliyi kendi kendine yeterli duruma getirerek topluma uyumunu sağlamaktır.
4.Soru
Engelliler Kanunu'nda yer alan "Engellilerin tam bir birey olarak fiziksel ve ruhsal bütünlüğüne saygıyı içerir." maddesi engelli bireyin hangi hakkını korumayı sağlamak için koyulmuştur?
|
Seyahat özgürlüğü |
|
Bağımsız yaşama |
|
Kişisel hareketlilik |
|
Kişisel bütünlüğün korunması |
|
Yaşam hakkı |
Engelliler Kanunu madde 4'de yer alan "Engellilerin tam bir birey olarak fiziksel ve ruhsal bütünlüğüne saygıyı içerir." ifadesi engelli bireyin kişisel bütünlüğünü korumak amacıyla yasaya dahil edilmiştir.
5.Soru
Özel eğitime ihtiyacı olan çocukların yetersizliği olmayan akranları ile bir arada eğitim görmeleri amacıyla her tür ve kademedeki resmî ve özel okul ve kurumlarda, açılan, özel gereksinimli öğrencilerin bir araya toplandığı ve birlikte eğitim gördüğü sistem aşağıdakilerden hangisidir?
|
Kaynaştırma yoluyla eğitim
|
|
Özel eğitim sınıfları
|
|
Destek odası eğitimi
|
|
Özel eğitim okulu
|
|
Evde eğitim |
Kaynaştırma/Bütünleştirme Yoluyla Eğitim: Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin her tür ve kademede diğer bireylerle karşılıklı etkileşim içinde bulunmalarını ve eğitim amaçlarını en üst düzeyde gerçekleştirmelerini sağlamak amacıyla bu bireylere destek eğitim hizmetleri de sunularak akranlarıyla birlikte tam zamanlı ya da özel eğitim sınıflarında yarı zamanlı olarak verilen eğitimdir (madde 4, ö). Bu bilgilerin ışığında doğru cevap A şıkkıdır.
6.Soru
Salamanca Bildirgsi niçin yayınlanmıştır?
|
Engelli bireylerin haklarını savunmak |
|
Engelli bireylerin kaynaştırma yoluyla eğitimi hususunda bildirge ve yasal düzenleme sağlamak |
|
Engelli bireylerin temek ihtiyaçlarını karşılamak |
|
Engell ibireylere istihdam sağlamak |
|
Engelli bireylere yönelik sosyal faaliyetler tasarlamak |
Türkiye’nin de içinde bulunduğu pek çok ülke, kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamalarına dönük yasal ve politik çerçeve tayin etme konusunda Salamanca Bildirgesini (UNESCO 1994) esas almaktadır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi engelliliğin doğum öncesi nedenlerinden birisidir?
|
Akraba evliliği
|
|
Anormal doğum sancıları
|
|
Düşük ağırlıklı doğum
|
|
Zehirlenmeler
|
|
Beyin ve beyin zarı iltihaplanmaları |
Engelliliğin nedenleri incelendiğinde, biyolojik olarak genlerden kaynaklanan, doğum sırasında meydana gelen ve doğum sonrasında oluşan engellilik olarak gruplamak mümkündür. Doğum sırasında oluşan engellilik nedenleri; yaşanan yanlış uygulamalar, kötü ve hijyenik olmayan ortamlarda yapılan doğumlardır. Doğum sonrasında olan engellilik nedenleri ise; iş kazaları, trafik kazaları, ev kazaları, yanlış tıbbi uygulamalar, savaşlar, terör ve doğal afetlerdir. Kısaca doğum öncesi nedenlere bakıldığında ise; kalıtım, akraba evliliği, annenim ilk 3 ayda geçireceği ateşli ve bulaşıcı hastalıklar, çoğul gebelik, zararlı ve kötü alışkanlıklar, şiddetli nezle ve yüksel ateş, kemoterapi ve radyoaktif ışınlar, gebelik öncesinde annenin ruh sağlığının bozulması, gebelik süresinin uzun veya kısa olması, annenin bir kazaya maruz kalması sayılabilir.
8.Soru
Otobüslerde engelli rampası olmadığından, fiziksel engelli Ahmet Bey şehir hayatına katılamamaktadır. Örnek senaryoda Ahmet Bey'in yaşadıkları hangi engelli sorunu içinde değerlendirilmelidir?
|
İş bulma ve meslek sahibi olma |
|
Özel hayat |
|
Ulaşım imkanları |
|
Arkadaş edinme |
|
Eğitim olanakları |
Engellilik pek çok alanda kişinin yaşamını sınırlamaktadır ki bunlardan biri de ulaşım imkanlarıdır. Otobüslerde engelli rampası olmadığından, fiziksel engelli Ahmet Bey şehir hayatına katılamaması da, ulaşım imkanları içinde ortaya çıkan bir sorun olduğundan sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.
9.Soru
Konu toplumsal damgalanma-etiketlenme olduğunda, aşağıdaki ifadelerden hangisinin engelli bir birey için kullanılma olasılığı yüksek olacaktır?
|
Kayda değer |
|
İtibarlı |
|
İkinci sınıf |
|
Değerli |
|
Önemli |
Goffman (1968; Akt. Pekşen, 2014), engelli bireylerin toplumda “kayda değer bulunmayan”, “itibar edilmeyen”, “önemsenmeyen”, “ikinci plana itilen” bireyler olarak etiketlenmelerine yol açan kültürel tanımlamalara maruz kaldıklarını ifade etmiştir. Bu bilgiler bize sorunun doğru cevabının C şıkkı olduğunu göstermektedir.
10.Soru
İşledikleri bazı günahlardan dolayı insanların engelli olduklarına inanan model aşağıdaki seçeneklerden hangisinde ifade edilmektedir?
|
Medikal model
|
|
Sosyal model
|
|
Moral model
|
|
Bireyci yaklaşım
|
|
Psikanaliz yaklaşımı |
En eski model, moral modeldir. Bu modele göre engellilik, doğrudan günahkârlık ve kötülüğe bağlıdır. Engelliliğin nedeni, kötülük yapma ya da kötü şekilde yaşamak değildir; kötü olmaktır. Engelliliğin moral olarak değerlendirilmesi ilk olarak beşeri kültürlerde gelişmiştir ve Orta Çağın sonuna kadar bu konuda egemen görüş olarak kalmıştır. Toplum, işledikleri bazı günahlardan dolayı insanların engelli olduklarına inanmaktadır. Bu toplumlarda engelli bireyler dışlanmakta ve hatta kötü muameleye maruz kalmaktadır. Engelliliğin moral kaynaklardan ortaya çıkan bir sorun olması görüşü, büyük olasılıkla engelli insanların ruhlar tarafından ele geçirildiği inancına dayanıyordu ve ruhun kötü olması durumunda kötü sonuçların ortaya çıktığına inanan Neolitik insan topluluklarında görülmekteydi.
11.Soru
Engellilerin toplumla bütünleşmesini engelleyen faktörlerin başında aşağıdakilerden hangisi gelmektedir?
|
yetersiz politikalar ve standartlar |
|
kanunlar |
|
örf ve adetler |
|
eğitim |
|
toplumsal kaygılar |
Engellilerin toplumla bütünleşmesini engelleyen faktörlerin başında yetersiz politikalar ve standartlar gelmektedir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ailelerin toplumsal yaşama dahil olmalarını engelleyen unsurların en başında yer almaktadır?
|
Aktivite bulamama |
|
Sosyalleşmek için vakit bulamama |
|
Engellilere karşı önyargılar |
|
Toplumsal alanların az olması |
|
Ailelerin isteksizliği |
Engelli bireye sahip ailelerin sosyal hayatları da önemli farklılıklar oluşturmaktadır. Bu durum ailenin sosyal çevreyle olan ilişkisini, sosyal çevrenin aileyle olan ilişkisini değiştirmektedir. Aileler toplumun engellilere karşı reddedici, aşırı merhamet gösterileri, kalıp yargılar gibi birçok nedenden dolayı kendilerini sosyal haklarını kullanma konusunda sınırlamaktadırlar. Ülkemizde bu problem fazlasıyla yaşanmaktadır. Ailelerin sosyal yaşam alanlarına engelli çocuklarıyla birlikte dâhil olmalarını engelleyen birçok neden sıralanabilir. Bunların en başında da engellilere karşı toplumsal ön yargıların geldiği de bilinmektedir.
13.Soru
Erken çocukluk eğitimi özel gereksinimli bireyler düşünüldüğünde hangi aylar arasını kapsamaktadır?
|
12-24 |
|
13-36 |
|
12-48 |
|
0-36 |
|
0-48 |
Erken çocukluk dönemi eğitimi, 0-36 ay arasındaki bireyleri kapsayan eğitimdir. 6 ayını tamamlayan özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar için okul öncesi eğitim zorunludur. Çocukların gelişimi ve özellikleri dikkate alınarak okul öncesi dönemde eğitim süresi uzatılabilir (madde 11, b).
14.Soru
Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Komitesine doğrudan şikâyette bulunurken; (Komiteye yapılabilmesi için başvurunun imzalı olması) maddesi madde kaç olarak belirtilmiştir?
|
Madde 2/e |
|
Madde 2/a |
|
Madde 2/b |
|
Madde 2/d |
|
Madde 2/c |
Komiteye yapılabilmesi için başvurunun imzalı olması (madde 2/a) olarak belirtilmiştir.Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Engelli Hakları Hareketi'nin toplumda mücadele ettiği bakış açısıdır?
|
yardımseverlik |
|
erişilebilirlik |
|
yoksulluk |
|
cinsiyetçilik |
|
yaşam kalitesi |
Özellikle 70’li yıllarda ivme kazanan ve Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Kanada, Avustralya ve Danimarka gibi ülkelerde etkili olan “Engelli Hakları Hareketi” de “hayırseverlik/yardımseverlik (bene- volence)” anlayışına mesafelidir.
16.Soru
Türkiye’nin de içinde bulunduğu pek çok ülke, kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamalarına dönük yasal ve politik çerçeve tayin etme konusunda aşağıdakilerden hangisi esas alınmaktadır?
|
Engelli Hakları Hareketi |
|
Birleşmiş Milletler EHİS |
|
Birleşmiş Milletler Engelli Bireyler İçin Fırsat Eşitliği Standart Kuralları |
|
Salamanca Bildirgesi |
|
Korunmaya Muhtaç C¸ocuklar Hakkında Kanun |
Türkiye’nin de içinde bulunduğu pek çok ülke, kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamalarına dönük yasal ve politik çerçeve tayin etme konusunda Salamanca Bildirgesini (UNESCO 1994) esas almaktadır.
17.Soru
Dünya Sağlık Örgütü'nün tanımına göre ........... ; bireylerdeki engelliliğin etkilerinin ve engel koşullarının azaltılmasını amaçlayan bu bireylerin sosyal entegrasyonunu sağlamaya yönelik bütün önlemler olarak tanımlanmaktadır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?
|
Rehabilitasyon |
|
Sosyal kontrol |
|
Sosyal hizmet |
|
Toplumsal koruma |
|
Ayrımcılık |
Dünya Sağlık Örgütü'nün tanımına göre rehabilitasyon ; bireylerdeki engelliliğin etkilerinin ve engel koşullarının azaltılmasını amaçlayan bu bireylerin sosyal entegrasyonunu sağlamaya yönelik bütün önlemler olarak tanımlanmaktadır.
Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.
18.Soru
O¨zel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’ni (2006, güncelleme 2012) son güncelleme 2018 IDEA’nın 6 ilkesi (Turnbull, Stowe ve Huerta, 2007) ışığında değerlendirmeye çalışmak yönetmeliğin yeterliklerini göstermeye yardımcı olacaktır. Aşağıdakilerden hangisi bu ilkelerden biri değildir?
O¨zel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’ni (2006, güncelleme 2012) son güncelleme 2018 IDEA’nın 6 ilkesi (Turnbull, Stowe ve Huerta, 2007) ışığında değerlendirmeye çalışmak yönetmeliğin yeterliklerini göstermeye yardımcı olacaktır. Aşağıdakilerden hangisi bu ilkelerden biri değildir?
|
Sıfır ret |
|
Ayrımcı olmayan değerlendirme |
|
Uygun eğitim |
|
En az kısıtlayıcı çevre/ortam |
|
Sürecin sosyal denetimi |
O¨zel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’ni (2006, güncelleme 2012) son güncelleme 2018 IDEA’nın 6 ilkesi (Turnbull, Stowe ve Huerta, 2007) ışığında değerlendirmeye çalışmak yönetmeliğin yeterliklerini göstermeye yardımcı olacaktır. IDEA’nın 6 ilkesi:
(1) sıfır ret, (2) ayrımcı olmayan değerlendirme, (3) uygun eğitim, (4) en az kısıtlayıcı çevre/ortam, (5) sürecin hukuki denetimi veya teminatı (6) ebeveyn ve öğrenci katılımıdır. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
Türkçe’de engelli kişiyi ifade etmek için aşağıdaki terimlerden hangisi kullanılmaz?
|
Sakat
|
|
Malul
|
|
Ahraz
|
|
Sınırlanmış kişilik
|
|
Yatalak |
En geniş anlamda engellilik, sosyal hayata katılımdaki sınırlanmışlık ya da eksiklik durumudur. Engellilik, bir engellilik halinin sonucu olarak, bireyin belirli aktivitelerini yerine getirmesini ve sosyal yaşamdaki rollerini yerine getirmesini engelleyen bir durumdur. Türkçe ’de engelli kişiyi ifade etmek için; sakat, özürlü, ayrıca hem hastalık hem de sakatlık anlamına gelen ‘illet’ sözcüğünden türemiş olan ‘alil’ ve ‘malul’ gibi terimler kullanılmaktadır. Ayrıca Türkçe ‘de bazılarına çok sık rastlanmasa da sakat terimine yakın ve eş anlamlı olarak kullanılan; ahnıt, ahraz (dilsiz), aksak, alil, apışak, bacaksız, bastıbacak, çağanozvari, çalık, çolak, damlalı, dilsiz, düztaban, ebkem, felçli, genzek, inmeli, kambur, kolsuz, kötürüm, makrosefal, meûç, menzul, mikrosefal, nüzullü, paytak, sağır, sarsak, sökel, topal, yangaboz, yarım (kişi), yatalak, çarpık, kekeme, kör, kambur gibi terimleri bulunmaktadır. Bunların bazıları genel olarak engelli olmayı, bazıları ise özel bir engellilik halinde bulunmayı ifade etmektedir.
20.Soru
Salamanca Bildirgesi, “Eylem İçin Çerçeve” başlığı altında üç ana ve alt bölümün kapsadığı kaç maddeden oluşmaktadır?
|
82 |
|
83 |
|
84 |
|
85 |
|
86 |
Salamanca Bildirgesi, “Eylem İçin Çerçeve” başlığı altında üç ana ve alt bölümün kapsadığı 85 maddeden oluşmaktadır.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ