Yeni TTK gereğince halka açık ve büyük sermaye şirketlerinde uygulanacak olan TMS 2 Stoklar Standardında stok maliyetini hesaplama yöntemleri şöyle sıralanmıştır:

• Gerçek Parti Maliyet Yöntemi (Özel Maliyet Yöntemi),

• Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi (AOMY),

• FIFO yöntemi dir.

Bu hesabın değerlemesinde, verilen iş avansları, alacaklarda olduğu gibi kayıtlı değeri ile değerlenir. Envanterinde ise, yılsonu itibariyle tamamlanmamış işlerin tutarı avansa mahsup edilerek hesapta sadece devam eden işlerle ilgili avanslarla, rotatif avansların (devamlı avansların) kalması sağlanır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Ticari Mallar hesabının borç kalanı - Dönem Sonu Stokların Maliyeti = Satılan Ticari Mallar Maliyeti

55.000 TL - 10.000 TL = 45.000 TL'dir.

Satılan Ticari Malların Maliyeti, 45.000 TL'dir. 

Tasarruf değeri VUK madde 264’te “bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değer” olarak tanımlanmıştır.
Senetli alacaklar ve senetli borçlar  banka ve sigortacılık işiyle iştigal eden
işletmelerde tasarruf değeri ile değerlenir.

VUK madde 262'de maliyet bedeli "İktisadi bir varlığın elde edilmesi veya değerinin artırılmasıyla ilgili olarak yapılan ödemelerle bunların bağlı olduğu her türlü giderlerin toplamı" olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap E'dir.

VUK, değerlemeyi "vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespiti" şeklinde tanımlamış ve böylece kanun'un amacını da açıkça ortaya koymuştur. VUK'a göre değerlemenin amacı vergi matrahının hesaplanmasıdır. Doğru cevap D'dir.

Şüpheli hale geldiği için karşılık ayrılmış olan alacakların değersiz, yani tahsil imkânını yitirmiş hale gelmesi durumunda kayıtlardan düşülmesi gerekir. Bu nedenle karşılık iptal edilir. 

IV ve V. madde verilenler nomil değerlerin hesaplanması ile ilgilidir. Doğru yanıt B'dir. 

Stoklar

Değerlemeye bağlı olarak dönem sonunda kurda artış olmuşsa oluşan bu kar "Kambiyo Karları"Hesabının alacağına kaydedilir. 

• Hisse senetleri alış bedelleri ile değerlenmektedir.
• Hisse senetlerinden değer düşüklüğü söz konusu olanlar için karşılık ayrılır.
• Değer düşüklüğü varsa 119 Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı hesabı alacaklandırılır.

KOBİ TFRS’ye göre stoklarla ilgili yapılacak açıklamalarda aşağıdaki bilgilere yer verilmelidir:
• Kullanılan maliyet formülleri de dahil olmak üzere, stokların muhasebeleştirilmesinde
benimsenen muhasebe politikaları,
• Stokların toplam defter değeri ve işletmeye uygun sınıflandırmadaki defter değeri,
• Dönem içinde satılan malların maliyeti,
• Stoklardaki değer düşüklüğü tutarı,
• İptal edilen değer düşüklüğü karşılıkları ve iptalleri gerektiren koşullar,
• Borçlara karşı teminat olarak verilmiş olan stokların defter değeri.

Bu yüzden sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Numalarandırılmış ifadelerden sadece D şıkkı yanlış eşleştirilmiştir. Çünkü Kasa Türkiye Muhasebe Standartlarına göre gerçeğe uygun değer veya nominal değer ile değerlenmektedir. 

Gerçeğe uygun değer TMS’de “karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli taraflar arasında bir varlığın el değiştirmesi ya da bir borcun ödenmesi durumunda ortaya çıkması gereken tutar” olarak açıklanmaktadır. Stoklar gerçeğe uygun değer ile değerlenmez. 

Demirbaşlar

Vergi Usul Kanunu, değerlemeyi "vergi matrahının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespiti" olarak tanımlamakta ve düzenlemeleri de bu yönde yapmaktadır.

KOBİ TFRS’de dönüştürme maliyetleri; üretim birimleri ile doğudan ilişkilendirilebilen maliyetler ile sabit ve değişken genel üretim giderlerinden dağıtılan tutarları içerir.

Dönüştürme Maliyetleri:

• Tüm üretim maliyetleri stokun maliyetine dahil edilir.

• Sabit genel üretim maliyetlerinde normal kapasite varsayımı kullanılır.

Peşin ödenen vergi ve fonlar

Normal Fire = 500.000 x % 4 Fire = 20.000 Tl dir.

Anormal fire = 25.000 (Toplam kayıp) - 20.000 (Normal fire) = 5.000 Tl dir.

______________________ / ______________

621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ                            20.000
689 DİĞ. OLAĞANDIŞI GİDER-ZAR.                           5.000
                                   153 TİCARİ MALLAR                       25.000

________________________ / _______________

950 KAN.KAB.EDİLME.GİD. BORÇLU                           5.000
                      951 KAN.KABUL EDİLMEYEN GİDERLER ALACAKLI  5.000
________________________ / ___________

Hesaplamalar sonucunda yukarıdaki  gibi kayıt yapılmalıdır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Döviz cinsinden senetli alacaklar ise değerleme günündeki yabancı para kuru üzerinden değerlemeye tabi tutulur. Ortaya çıkan kur farkı cari dönem içinde gerçekleşen satışla ilgili ise Satışlar hesabına, daha önceki dönemlerle ilgili satışlardan doğmuş ise 646 Kambiyo Kârları hesabına alınır.