Alyattes’in ardılı olan Kroisos, yaşadığı zamanda özellikle zenginliğiyle çok ünlüydü. Onun yaşarken sahip olduğu bu ününün izi, günümüzde “Karun kadar zengin” tabiriyle korunmaya devam etmektedir. 

Perslerle olan mücadeleden sonra İskitlerin yeni düşmanları Makedonya Krallığı olmuştur. Bu dönemdeki kralları Aetas zamanında İskitler batıya doğru toprak kazanmak istemişlerdir. Bu istek doğrultusunda, Tuna bölgesinde kral II. Philippos (MÖ 359-336) önderliğindeki Makedonya ordularıyla çarpışmışlardır. Kendi kralları Aetas bu savaşlar esnasında hayatını kaybetmiştir.

Manisa ilinin Kula ve Selendi ilçelerinin yer aldığı bölge ise tarımdan daha ziyade hayvancılık için uygundu. Üzüm bağlarıyla da tanınan bu bölgeyi iskân edenler daha çok hayvancılık yaptılar. Hayvancılıkta koyunun önemli bir yeri vardı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Antik Batı kaynaklarına göre merkezi Frig Devleti’nin ilk kralı, başkent Gordion’a adını vermiş olan Gordias’tır. Gordias’ın tarihi kişiliği ve yaşadığı dönemin siyasi olayları hakkında şimdilik herhangi bir bilgi yoktur.

B şıkkı

Doğu kökenli mallardan ayrı olarak tipik Frig maden işçiliğini yansıtan, Frigli sanatçılar tarafından yerel olarak üretilen ve dış satımı yapılan eserler de vardı. Bunlar arasında Doğu kökenli öncü örneklerinden geliştirilen göbekli kâseler ve tamamen bir Frig buluşu olan makara kulp eklentili kâseler en önemlileriydi. Doğru cevap D'dir.

Çivi yazısı ilk olarak Mezopotamya’da ortaya çıkan bir yazı sistemidir. Hititler kendilerinden evvel Anadolu’da kullanılan bu yazı üslubunu (biçemini) değil, Eski Assur Çivi Yazısı’ndan farklılıklar gösteren Eski Babil Çivi Yazısı üslubunu kabul etmişlerdir. Doğru Cevap A’dır.

Hititler, dillerini­ yazıya geçirmek amacıyla, bir hece yazısı sistemi­ olan çivi­ yazısını kullanmışlardır. Çivi­ yazısının aksine, hiyeroglif kullanılan yerler halka açık kaya kabartmaları ya da halktan insanlara ai­t mühürlerdir. Buradan hareketle çivi­ yazısı sisteminin resmi­ yazı ve di­l olduğu, hiyeroglif sistem­ ve yansıttığı Luw­i dilinin toplumun geniş kesiminin kullandığı di­l ve yazı olduğu söylenebilir.

Runik yazı İlk Çağ Orta Asya toplumları, Etrüskler, Macarlar ve vaktiyle Kuzey Avrupa ülkelerinde yaşayanlar tarafından kullanılmış bir yazı sistemidir. Demotik yazı, MÖ 700 yılından sonra hiyeratik yazının daha basitleşmiş halidir. 12 karakter ile yazılır. Mısır yazısı MÖ iki binlerin ikinci yarısında 24 sessiz harfli alfabeden oluşan Fenike yazısının gelişmesine model oldu. Bu alfabeden Sami oradan da Latin alfabesi oluşmuştur.

Kadeş Savaşı’ndan sonraki gerginliği bitiren “ebedî barışın ve ebedî kardeşliğin” antlaşması ile Mısır ilişkilerini düzeltmiştir (MÖ 1270). Kadeş Antlaşması, Mısır ile Hitit ülkeleri arasında yapılan tarihteki ilk uluslararası barış antlaşmasıdır. Doğru cevap D'dir.

Lidya'daki Pers hakimiyetine Makedonya kralı Büyük İskender tarafından MÖ 334 yılında son verilmiştir. Doğru cevap D'dir.

“Eski Anadolu Tarihi” Kitabının “Yazılı (Tarih) Sürecin Başlangıcı” başlıklı 2. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Orta Tunç Çağı Anadolu’su hakkında en önemli bilgiler Kayseri yakınlarındaki Kültepe (Kaniş/ Neşa) kazısından edinilmektedir. Kültepe’nin Assur Ticaret Kolonileri Çağı’ndaki isminin iki farklı yazılışı var­dır: Kaniş ve Neşa. Yazılı belgelerde daha çok Kaniş ismi kullanılmaktadır. Buradaki ilk kazılar E. Chantre (1893) ve H. Winckler ile H. Grothe (1906) tarafından yapılmıştır. Ancak bu ilk çalışmalarda yazılı kaynaklar ele geçmemiştir. 1925 yılında B. Hrozny, ilk defa tepenin aşağısında yer alan düzlükte kazı yapmış ve burada bir tablet arşivi bulmuştur. Fakat ertesi sene kazı izni alamamıştır. Aradan uzun yıllar geçtikten sonra 1948 yılında Prof. Dr. Tahsin Özgüç baş­kanlığında burada tekrar başlatılan kazı çalışmaları, farklı kazı başkanlarıyla halen devam etmektedir. Bu kazı saye­sinde ele geçen yazılı belgeler, sadece Anadolu’nun Orta Tunç Dönemi’ni aydınlatmakla kalmamakta, aynı zamanda Önasya Tarihi’ne ve özellikle dönemin ekonomi tarihine ışık tutmaktadır. Şimdiye kadar Kültepe’de, Eski Assur Dili’nde yazılmış, 23.000 civarında çivi yazılı kil tablet ele geçmiştir ve bu tabletle­rin çoğu da ticari konuları içermektedir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

Hitit krallarının buyrukları tanrı buyruğu kadar baş eğdirici olsa da Hitit krallarının tanrının elçisi olmak gibi bir misyonu bulunmamaktadır. Hitit krallarının tanımlanmış üç görevi bulunmaktadır. Bunlar:

1) Başrahip olmak

2) Başkomutan olmak

3) Başyargıç olmaktıdr.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Minua döneminde bayındırlık hizmetlerinin de başlatıldığı anlaşılmaktadır. Günümüzde de kullanılan elli dört km uzunluğundaki Şamram Kanalı, Minua tarafından yaptırılmış ve Edremit civarında bağlar bahçeler oluşturulmuştur.

Akropolis, yukarı şehir manasına gelmektedir. Bu kelimeyle etrafındaki yerleşim birimine hâkim olan ve üzerinde, kentlerin en önemli dini, idari ve mali binalarının yer aldığı tepe anlatılmaktadır.

Frig yazıtları ve sanat eserleri, birbirini onaylar şekilde Friglerce “Matar” (Ana) olarak tanımlanan tanrıçanın, Ana Tanrıça olduğunu ortaya koymuştur. Bu tanrıçaya Hitit-Luviler “Kubaba”, Yunanlılar “Meter Megale” ya da “Kybele”, Romalılar ise “Magna Mater” (Büyük Ana) derlerdi. Paleo - Frigçe yazıtlarda “Matar Areyastin” veya “Matar kubileya/ kubeleya” olarak da geçen bu tanrıça, Frig sanatında betimlenen tek tanrıçadır. Doğru cevap C'dir.

A, B, C ve E seçeneklerinde yer alan mitolojiler Hatti, Hurri ve Mezopotamya kökenli Hitit edebiyat ürünlerini teşkil eden mitolojilerdir. Ancak D seçeneğinde yer alan Gordion Düğümü Efsanesi Hititler'den sonra Anadolu'da yaşayan Frig Uygarlığına ve Büyük İskender'e ilişkin bir mitolojidir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Hititlerin başkenti, Çorum sınırları içinde kalan ve eski adı Hattuşa olan Boğazköy’dür.