Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü Ara 5. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Havâs Edebiyatı, Enderun Edebiyatı, Sarây Edebiyatı gibi adlandırmalar hangi gelişme sonucu terk edilmiştir?


Batı’nın gerçekleştirmiş olduğu edebi ilerlemelerin etkisiyle

Osmanlı Devleti’nin siyasal olarak zayıflamasının oluşturduğu olumsuzluklarlarla

Ekonomik anlamda var olan refahın yitirilmesiyle

Edebiyatın yalnızca elitlere hitap etmediğinin bilimsel olarak kanıtlanmasıyla

Eski Türk Edebiyatı yazarlarının doğu etkisinde kalmasıyla


2.Soru

Ne derd-i aşk ile bir lahza gönlümde karârum var Ne vasl-ı yâr ile sabr ü sükûna iktidârum var Ne fikr ü neng ü ârum var ne elde ihtiyârum var Meded bilmem nedür hiç sînede bir inkisârum var Nev’î Yukarıdaki dörtlük 5 bendlik bir musammatın ilk bendidir. Bu musammatın nazım biçimi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?


Muhammestir.
Müseddestir.
Murabbadır.
Tesdistir.
Tahmistir.

3.Soru

Musammatların nazım biçimini belirleyen şey mısra sayısıdır. Buna göre aşağıdaki eşleşmelerden hangisi yanlıştır?


Murabba' - Dörtlü

Tesbi'- Dokuzlu yapma

Tesdis - Altılı yapma

Mu'aşşer - Onlu

Müsebba' - Yedili


4.Soru

Edebiyat terimi olarak her bendi dört mısradan oluşan bir nazım biçiminin adı aşağıdakilerden hangisidir?  


Murabba’

Müselles

Terbî

Şarkı

Muhammes


5.Soru

Aruz vezniyle yazılmış iki mısradan meydana gelen nazım birimi aşağıdakilerden hangisidir?


Ferd 

Mısra

Beyit

Makta

Müfret 


6.Soru

Vezni “müstef’ilün müstef’ilün müstef’ilün müstef’ilün” den oluşan nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?


Müselles

Murabba

Terbî

Şarkı

Muhammes


7.Soru

"Bir gazelin her beytinin önüne aynı vezinde ve ilk mısra ile kafiyeli ikişer mısra eklenerek meydana getirilmiş dört mısralı bentlerden oluşan bir nazım biçimidir." şeklinde tanımlanan nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?


Terbi'

Murabba'

Rubai

Koşma

Şarkı


8.Soru

Kafiye düzeni “aaaa(aa), bbbb(ba), cccc(ca),…” olan bir şiirin nazım biçimi aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?


Tesbi

Tahmîs

Tesdîs

Terbi

Tesmîn


9.Soru

"Beyitlerden oluşan nazım biçimlerinde şairin her ne kadar anlatacağı şeyi tek beyit içinde ifade etmesi şartı varsa da bu kurala uymayan, anlamı ancak başka beyitlerle tamamlanabilen örnekler de görülmektedir. Bu tür beyitlere ......... denir."

Yukarıdaki açıklamada boşluk bırakılan yere gelmesi gereken kavram aşağıdakilerden hangisidir?


Merhun

Berceste

Âzâde

Mefâli'

Mukaffâ


10.Soru

Aşağıdaki musammat türleriyle ilgili yapılan eşleşmeler arasında hangi eşleşme beyit sayısı bakımından yanlış sayılır?


Murabba' - Terbi'

Mu'aşşer - Ta'şir

Muhammes - Tahmis

Müseddes - Tesdis

Mütessa' - Tesbi'


11.Soru

Divan şiirinde geniş anlamda Osmanlı ülkesini gösteren Rum kelimesi beyazlık, parlaklık münasebetleriyle sevgilinin yüzü, güzelliği için kullanılan  kelime aşağıdakilerden hangisidir?


Moğolistan

 Rum

Hindistan

Irak

Çin


12.Soru

Âsmân-pâye hümâ-sâye Alî Pâşâ kim

İremez tâk-i celâline kemend-i efkâr

Yukarıdaki beyit bir kasidenin hangi bölümüne ait olabilir?


Fahriyye

Medhiyye

Dua

Nesib

Girizgah


13.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı tarihi yazarlarından biri değildir? 


Vâsıf 
Cevdet Paşa 
İsmâîl-i Ankaravî 
Lütfî 
Gelibolulu Âli 

14.Soru

Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden biri değildir?


Tegazzül

Maksûd

Memdûh

Gürizgâh

Teşbib


15.Soru

 Aşağıdaki şairlerden hangisi divan şiirinin “oluşum dönemi”nin önemli temsilcilerinden biridir? 


Nedîm 
Nâbî 
Ahmed Paşa 
Şeyhoğlu Mustafa 
Fuzulî 

16.Soru

Aşağıdakilerden hangisi divan şiirindeki âhenk ögelerinden biri değildir? 


Vezin 
Tekrîr 
Kafiye
Mazmun
İnşâd 

17.Soru

Ey fâtih-i Hayber Alî / ve'y melce'-i ahkar Alî
Kerrâr hem Hayder Alî / Mevlâ-yı her Kanber Alî
Ey sâkî-i Kevser Alî / dâmâd-ı Peygamber Alî

Oldum yine nefse esîr / ahvâlime sensin habîr
Âsîlere lutfun kesîr / Leylâ'ya sen ol dest-gîr
Ey sâkî-i Kevser Alî / dâmâd-ı Peygamber Alî

Leyla Hanım'a ait olan yukarıdaki iki bentlik şiir, Aşağıdaki seçeneklerde verilen musammat gruplarından hangisine girmektedir?


Müzdevic müselles

Mütekerrir müseddes

Mütekerrir müsebba'

Mütekerrir müselles

Müzdevic müseddes


18.Soru

Bazı şairler birden fazla matla beyti kullanmışlardır. Aynı zamanda kelime anlamı da "çok matlalı" demek olan manzumeler denilince aşağıdakilerden hangisi olduğunu anlamaktayız?


Mısra’-ı berceste

Merhun beyit

Metâli

Mısra’-ı âzâde

Zâtü’l-metâli


19.Soru

Tasavvufta "şarap", "kadeh", "sâkî", "meyhâne" ve "sûfî" gibi kavramların yeni anlamlar kazanmasında en büyük etken kim olmuştur?


Gazali

Ahmed Yesevi

Yunus Emre

Mevlana

İbn Arabî


20.Soru

Aşağıdakilerden hangisi kaside nazım biçimiyle ilgili bir terim değildir? 


tecdîd-i matla’ 
teşbîb 
tegazzül 
ta’şîr 
fahriyye