Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Gelibolulu Ali'nin biyografi alanında en önemli eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Fursatname
|
Künhü'l-ahbar
|
Mihr ü Mah
|
Gelibolu Şehrengizi
|
Nusretname
|
2.Soru
Latifi, tezkiresini yazmadan önce en çok kimden etkilenmiştir?
Sehi Bey
|
Lamii Çelebi
|
Aşık Çelebi
|
Ahdi
|
Sadıki
|
3.Soru
Osmanlılarda umumi tarihler dışında müstakil biyografi kitabı olarak kaleme alınan ilk örnek aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
Devletşah
|
Cami
|
Nevayi
|
Lamii
|
Sehi Bey
|
4.Soru
Ahdî Tezkiresi olarak da bilinen Gülşen-i Şuara kaç razvadan oluşmaktadır?
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Ahdi tezkiresini ilk olarak bir mukaddime, üç razva ve bir hatime hâlinde düzenlenmiş olmakla birlikte Ahdî, eserine sonradan sancak beyleri ve defterdar şairleri içeren bir bölüm ekleyerek dört ravzaya çıkarmış, diğer ravzalara da bazı şairleri eklemiştir.
5.Soru
Latifî’nin tanınıp bilinmesini sağlayan ilk eseri hangisidir?
Bahariyye kasidesi |
Heşt Behişt |
Nazmül-cevahir |
Suhhat’ül Uşşak |
Risale-i Tarif-i Evsaf-ı İstanbul |
Heşt Behişt Sehi Bey’in eseridir. Diğerleri Latifi’nin en bilinen eserleri olmakla birlikte kendisinin tanınırlığını sağlayan ilk eser Bahariyye kasidesidir.
6.Soru
"Hasan Çelebi, 1603 tarihinde Zagra kadısı iken hastalandı ve arpalık suretiyle Reşit kazasını talep edip oraya atandı. Burada 1604 yılında öldü." Hasan Çelebi ile ilgili bilgide yer alan "arpalık" sözcüğü ile aşağıdakilerden hangisi kastedilmektedir?
Kadılık Ünvanı |
Sarayda İdari Görev |
Şairlik Mertebesi |
Emekli Maaşı Karşılığı |
Görevden azil |
Arpalık: Osmanlı döneminde emekli olan ya da görevinden alınan memurlara maaş karşılığı olarak verilen şey. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Carullahzade lakabıyla tanınan aşağıdakilerden hangisidir?
Âşık Çelebi |
Beyanî |
Gülşenî |
Hasan Çelebi |
Latifî |
Beyanî’nin asıl adı Mustafa olup, Carullahzade lakabıyla tanındı.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Latifi'nin eserlerinden değildir?
Füsul-i Erbaa
|
Subhatü’l-uşşak
|
Heşt Behişt
|
Nazmül-cevahir
|
Risale-i Tarif-i Evsaf-ı İstanbul
|
9.Soru
Farklı nüshaları bulunan yazma veya matbu eserlerin aralarındaki farklıkları tespit ederek aslına en uygun metne ulaşmaya verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
ravza |
matla |
mukaddime |
poetika |
edisyon kritik |
Farklı nüshaları bulunan yazma veya matbu eserlerin aralarındaki farklıkları tespit ederek aslına en uygun metne ulaşmaya edisyon kritik denir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 16. yüzyılın en son tezkiresi olarak kaleme alınmıştır?
Aşık Çelebi - Ravzatü’ş-şühedâ |
Beyanî - Tezkire-i Şuara |
Aşık Çelebi - Ravzu’l-ahyar |
Hasan Çelebi - Mutavvel |
Gelibolulu Mustafa Âlî - Mihr ü Mâh |
Tezkire-i Şuara: Beyanî, kendi adıyla veya Tezkire-i şuara olarak bilinen eserini, 16. yüzyılın en son tezkiresi olarak 1597-1598 yılında kaleme almıştır. Beyanî Tezkiresi, toplam 640 biyografi içeren Kınalızade Hasan Çelebi Tezkiresi’nin özeti mahiyetindedir. Tezkire, bir mukaddime ve üç bölüm hâlinde düzenlenmiştir. Eserin mukaddime kısmında Beyanî, şiir ve şair hakkında bilgi vermiş ve tezkire kelimesinin anlamı üzerinde durmuştur. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Belli bir meslekte tanınmış kişilerin, başta şairler olmak üzere, velilerin, hattatların, mimar ve musiki ustalarının, hatta usta bir çiçek yetiştiricisinin hayat ve sanatından
söz eden edebî türün adı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Tezkire |
Ravza |
Tabaka |
Meclis |
Herat |
Tezkire, Arapça z k r kökünden türemiş, tefile vezninde bir kelimedir; hatırlamaya vesile olan şey anlamına gelir. Bu haliyle sözcük, dilimizde çeşitli manalarda kullanılmıştır. Bunlar: Küçük mektup, pusula; bir iş için izin verildiğini
bildiren veya bir hususu ispata yarayan resmî belge; askerlik görevinin bittiğini
bildiren belge; aynı şehirdeki resmî daireler arasındaki yazışma pusulası, makamlar arasında gidip gelen kısa yazı. Bütün bunların ötesinde tezkire, belli bir
meslekte tanınmış kişilerin, başta şairler olmak üzere, velilerin, hattatların, mimar ve musiki ustalarının, hatta usta bir çiçek yetiştiricisinin hayat ve sanatından
söz eden edebî türün adı olmuştur.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Gelibolulu Âlî'nin edebî eserlerinden biri değildir?
Gül-i Sad-Berg |
Mihr ü Mâh |
Subhatü'l-Abdâl |
Heft-Meclis |
Tuhfetü'l-Uşşâk |
Âlî pek çok edebî ve tarihî eser yazmıştır. Seçeneklerde yer alan Heft-Meclis edebî değil, tarihî bir eserdir. Kanuni'nin Zigetvar savaşı tarihini ele alır.
13.Soru
"Molla Camî’nin, Baharistan isimli eserini sekiz ravzaya ayırdığını, bir ravzasında şairlerden söz ettiğini; Emir Devletşah’ın Tezkiretü’ş-şuara adlı bir eser yazdığını ve onda şairleri topladığını belirtir" öncüldeki bilgide yer alan "Ravza" ile aşağıdakilerden hangisi kastedilmektedir?
Vakıf işlerine bakan kişi |
Eksiklerin tamamlanması |
Mektupçuluk vazifesini gören memur |
Cennet Bahçesi |
Bir mısranın iki cüzü |
Ravza: Bahçe, cennet bahçesi. Divan edebiyatı geleneği içinde yazılan eserlerde bölümleri ifade etmek için kullanılır.
Tetimme: Bir eksiği tamamlamak için katılan şey
Tard u aks: Bir mısranın iki cüzunü metatez ile başka bir mısra oluşturma ve bu şekilde bir beyit teşkil etme.
Divan Kâtibi: Eskiden taşrada memur olan vezir veya amirlerin mektupçuluk vazifesini gören memur.
Tevliyet: Vakıf işlerine bakma görevi. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Türk biyografi geleneği aşağıdakilerin hangisi öncülüğünde gelişmiştir?
Hellen Kültleri |
Yunan Mitolojisi |
Arap ve Fars Edebiyatları |
Hint Destanları |
Modern Avrupa Edebiyatı |
Türk biyografi geleneği açısından bakıldığında da Arap ve Fars edebiyatları öncülüğünde gelişmiş olmasına rağmen özellikle şuara tezkiresi türü, en güzel ve başarılı örneklerini Türkçe’de, özellikle Osmanlı Türkçesi çerçevesi içinde vermiştir. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Beyanî'nin bahsettiği Hasan Çelebi Tezkiresi’nde olmayan dört şairden biri değildir?
Gülşenî |
Hakanî |
Hızrî |
Meylî |
Muidî |
Beyanî, Hasan Çelebi Tezkiresi’nde olmayan dört şairi (Hakanî, Hızrî, Muidî
ve Meylî) eserine ilave etmiştir.
16.Soru
Latifi Tezkiresi ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Dili sadedir. |
Seci bulunmaktadır. |
Cümleler uzundur. |
Üslubu akıcıdır. |
Yer yer alaycıdır. |
Latifi Tezkiresi’nin dili sadedir, seci bulunmaktadır, üslubu akıcıdır, yer yer alaycıdır, ahenklidir. Fakat cümleler kısadır.
17.Soru
"Belli bir meslekte tanınmış kişilerin hayat ve sanatından söz eden edebî türün adı" aşağıdakilerden hangisidir?
Divan |
Mesnevi |
Tezkire |
Hat |
Nakkaş |
Tezkire, Arapça z k r kökünden türemiş, tefile vezninde bir kelimedir; hatırlamaya vesile olan şey anlamına gelir. Bu haliyle sözcük, dilimizde çeşitli manalarda kullanılmıştır. Bunlar: Küçük mektup, pusula; bir iş için izin verildiğini bildiren veya bir hususu ispata yarayan resmî belge; askerlik görevinin bittiğini bildiren belge; aynı şehirdeki resmî daireler arasındaki yazışma pusulası, makamlar arasında gidip gelen kısa yazı. Bütün bunların ötesinde tezkire, belli bir meslekte tanınmış kişilerin, başta şairler olmak üzere, velilerin, hattatların, mimar ve musiki ustalarının, hatta usta bir çiçek yetiştiricisinin hayat ve sanatından söz eden edebî türün adı olmuştur. Şairlerin toplandığı bu tür biyografik eserler, tezkire-i şuara, tezkiretü’ş-şuara ya da sadece tezkire olarak zikredilir. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
Bir sanat dalı üzerine üretilen düşünce ve teoriler bütününe ne ad verilir?
poetika |
herat |
ravza |
mütevelli |
tetimme |
Bir sanat dalı üzerine üretilen düşünce ve teoriler bütününe poetika denir.
19.Soru
Gelibolulu Ali'nin en önemli eseri hangisidir?
Künhü'l-ahbar |
Heft-Meclis |
Fursatname |
Nusretname |
Münşeat |
Hepsi Ali'ye ait olan bu eserlerin en önemlisi A şıkkıdır. Cevap A'dır
20.Soru
16.yüzyılın en son tezkiresinin adı nedir?
Künhü’l-ahbâr |
Meşairü’ş-şuara |
Hakayıku’l-ekâlim |
Tezkire-i Şuara |
Tezkiretü’ş-şuara |
Beyanî, kendi adıyla veya Tezkire-i şuara olarak bilinen eserini, 16. yüzyılın en son tezkiresi olarak 1597-1598 yılında kaleme almıştır. Beyanî Tezkiresi, toplam 640 biyografi içeren Kınalızade Hasan Çelebi Tezkiresi’nin özeti mahiyetindedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ