Estetik ve Sanat Felsefesi Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“Bir sanat yapıtı bir sanat dünyasına sunulacak şekilde yaratılmış türden bir insan yapımıdır” görüşü, aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
Tolstoy |
Platon |
Wittgenstein |
George Dickie |
Clive Bell |
George Dickie 1983’te “Yeni Kurumsal Sanat Kuram›” adında bir makale yazar. Burada verdiği sanat yapıtı tanımına göre “bir sanat yapıtı bir sanat dünyasına sunulacak şekilde yaratılmış türden bir insan yapımıdır”. Dickie’ye göre kurumsal sanat yapıtı görüşü bir açıdan geleneksel sanat kuramlarına benzer. Bu ortak yan, sanat yapıtının her şeyden önce insan yapımı olmasıdır. “İnsan yapımı” insan tarafından yapılmış bir nesneye denir. Ne var ki bu nesne kimi durumlarda fiziksel bir nesne olmayabilir. Örneğin bir şiir fiziksel bir nesne de¤ildir ama yine de insan yapımıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanat epistemolojisinin bir tanımı olabilir?
Genel olarak varlıkları ve bu varlıkların ne tür birer varlık olduğunu araştıran alan |
Sanat yapıtının ne tür bir varlık olduğunun irdelendiği alan |
Sanatın bilgi ile olan ilişkisinin irdelendiği alan |
Bir sanat yapıtının nasıl bir şey olduğunun araştırıldığı alan |
Sanat yapıtlarının yaratılmalarında hayal gücünün gerekliliğini savunan alan |
Sanatın bilgi ile olan ilişkisinin irdelendiği alana genel olarak sanat epistemolojisi adı verilir. Başka bir deyişle sanat epistemolojisi, sanatın bilgi ile arasındaki ilişkiyi araştıran alandır. Bu aynı zamanda sanatın bilişsel değerinin olup olmadığının yapıldığı sorgulamadır. Bu tartışma alanı içerisinde olmak demek en temelde şu iki soruyu sormak demektir: “Sanat bilginin kaynağı olabilir mi?”, “Sanat bize bir şeyler öğretebilir mi?” Bu bilgiler ışığında sorunun doğru cevabı “sanatın bilgi ile olan ilişkisinin irdelendiği alan” seçeneğidir.
3.Soru
Genel olarak varlıkları, bu varlıkların ne tür birer varlık olduğunu araştıran alanın adı nedir?
Fizik |
Kimya |
Sosyoloji |
Ontoloji |
Morfoloji |
Ontoloji (varlıkbilim) genel olarak varlıkları, bu varlıkların ne tür birer varlık olduğunu araştıran alanın adıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Platon'un aynanın içinde görünen nesnelere verdiği isimdir?
doxa |
eidola |
mimesis |
episteme |
katharsis |
Platon, aynanın içinde görünen nesnelere eidola adını vermiştir. Eidola görüntü’dür, gerçek nesnelerin görüntüsü. Bir ressam örneğin ayakkabı tamircilerinin resmini yapabilir. Başka bir deyişle gerçek nesneler dünyasındaki
ayakkabı tamircileri resmedildiklerinde yani kopyaları, benzetmeleri (mimesis)
yapıldıklarında gerçek olmayan nesneler dünyasına taşınmış olurlar. Ressamlar bu kopyaları ayakkabı yapımı hakkında herhangi bir bilgiye sahip olmadan yapabilirler
5.Soru
"Aşırı ahlakçılık bir sanat eserinin estetik değerinin ahlaki değeriyle belirlendiği görüşüdür.” Bu görüşün en uç savunulan şekli bütün estetik değerleri ahlaki değerlere indirger. Aşırı ahlakçılığın en tipik savunucusu ve on dokuzuncu yüzyıl Rus yazarlarından olan kişi aşağıdaki hangi şıkta belirtilmiştir ?
Anton Çehov |
Maksim Gorki |
Dostoyevski |
Turgenyev |
Leo Tolstoy |
Aşırı ahlakçılığın en tipik savunucusu on dokuzuncu yüzyıl Rus yazarlarından Leo Tolstoy’dur. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.
6.Soru
Sanatın etik değerlendirmesi ile ilgili çalışmalar ne adı altında yapılır?
Sanatın etik eleştirisi |
Sanatın görsel eleştirisi |
Sanatın kuramsal eleştirisi |
Etik kuram anlayışı |
Sanat ve yöntemler eleştirisi |
Sanatın etik değerlendirmesi ile ilgili çalışmalar genel olarak sanatın etik eleştirisi adı altında yapılır. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Sanatçı ile sanat yapıtı arasında kurulan özel ilişkiye ne ad verilir?
İlham |
Esinlenme |
Deneyimleme |
Yaratıcılık |
Eleştirme |
Sanatçı ile sanat yapıtı arasında kurulan özel ilişki; yaratıcılıktır. Yaratıcılık kısaca ifade edilirse yeni bir şeyin yani daha önce varolmayan bir şleyin ortaya çıkmasıdır. Yaratıcılık, Tanrı ya da Tanrıların işinin olduğunun düşünülmesinden başka insanın
ortaya koyduğu bir başarı olarak da görülür. Bu anlamda hem bilimsel hem sanatsal yaratmadan söz edebiliriz.
8.Soru
Aşırı Özerkçiliğin en tipik temsilcilerinden birisi olan ve on dokuzuncu yüzyılda yaşamış olan İrlandalı sanatçı kimdir?
George Bernard Shaw |
James Joyce |
Oscar Wilde |
Samuel Beckett |
Thomas Moore |
Aşırı özerkçiliğin sloganı “sanat sanat içindir” sözüdür. Anlaşılacağı üzere bu sözün gerçekleşmesi ancak sanatın toplumsal kılıfından çıkartılmasıyla olanaklıdır. Aşırı özerkçiliğin en tipik temsilcilerinden biri on dokuzuncu yüzyılda yaşamış olan İrlandalI yazar ve şair Oscar Wilde’dir. Wilde’m görüşüne göre edebi eserlerde ahlakla ilgili konular ele alınsa dahi bu işlenen konuların sanatın estetik değeriyle bir alakası bulunmamaktadır.
9.Soru
Sanat yapıtlarının ahlaki eğitim verdiğini öne süren ve anlatısal eserlerin okuyucuya yeni ahlaki duygular ya da ilkeler öğretmediğini, sadece zaten varolan bu tür duygu ve ilkeleri harekete geçirdiğini savunan ılımlı ahlakçı aşağıdakilerden hangisidir?
Ajendo Amenabar |
John Eileen |
Richard Wollheim |
Noel Carroll |
Richard Posner |
Sanat yapıtlarının ahlaki eğitim verdiğini öne süren ve anlatısal eserlerin okuyucuya yeni ahlaki duygular ya da ilkeler öğretmediğini, sadece zaten varolan bu tür duygu ve ilkeleri harekete geçirdiğini savunan ılımlı ahlakçı Noel Carroll'dur.
10.Soru
Estetik ve sanat felsefesini birbirinden ayırmadan ve bir felsefi estetiğin aynı zamanda bir “sanat üzerine düşünme” olduğu savı aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri ile açıklanabilir?
- Güzel, hoş, narin, duygusal, zarif, gösterişli, çirkin, yüce, çocuksu gibi pek çok özelliği, sanatçı-sanat yapıtı-izleyici ilişkisini ve genel olarak sanatın neliğini araştıran felsefenin bir alanı olması
- Estetiğin yalnızca güzeli ele almasının eksik görülmesi
- Estetiğin görsel sanatlar alanı içerisinde yer alan “görsel estetik” gibi felsefi olmayan bir şekilde de ele alınabilir olmasıdır.
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, II |
I, II, III |
Felsefi bir estetik güzel, hoş, narin, duygusal, zarif, gösterişli, çirkin, yüce, çocuksu gibi pek çok özelliği, sanatçı-sanat yapıtı-izleyici ilişkisini ve genel olarak sanatın neliğini araştıran felsefenin bir alandır aynı zamanda bir “sanat üzerine düşünme” dir ve yalnızca güzellik üzerine düşünme biliminden daha geniş bir alandır. Burada “felsefi” sözcüğüne vurgu yapmamızın en önemli nedeni de estetiğin felsefi olmayan bir şekilde de ele alınabilir olmasıdır. Örnek vermek gerekirse fotoğraf ve film gibi görsel sanatlar alanı içerisinde yer alan bir “görsel estetik” felsefi olmayan estetiktir. Bu alanda felsefi konuların ve sorunların tartışılmasından çok ışık, aydınlatma ve renk gibi görsel öğelerin fotoğraf ve filmlerde ortaya çıkan incelikleri esas alınmaktadır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanat ontolojisinin en temel sorusudur?
Bir sanat yapıtı ne tür bir varlıktır? |
Sanatta kaç tane akım vardır? |
Sanatçı yarattığına göre tanrısal mıdır? |
Sanat yapıtlarının maliyeti sanat eserine doğrudan yansıtılmalı mıdır? |
Sanat bilginin kaynağı olabilir mi? |
"Bir sanat yapıtı ne tür bir varlıktır?" sanat ontolojisinin en temel sorusudur.
12.Soru
Sanatın bilgi ile olan ilişkisinin tartışıldığı veya irdelendiği alana genel olarak hangi ad verilir ?
Sanat epistemolojisi |
Sanat ontolojisi |
Sanat etik ilişkisi |
Ilımlı özerkçilik |
Ilımlı ahlakçılık |
Sanatın bilgi ile olan ilişkisinin tartışıldığı veya irdelendiği alana genel olarak sanat epistemolojisi adı verilir. Dolayısyla cevap A şıkkıdır.
13.Soru
Çağdaş estetikçilerden Guy Sircello, güzelin ilkelerinin bulunabileceğini öne sürerken hangi temel kavramı ortaya atmıştır?
bilişsel tutum |
mimesis |
niteliksel derece özelliği |
içsel duyu |
öznel evrensellik |
niteliksel derece özelliği
14.Soru
Taklit kuramları hangi yüzyılla birlikte yavaş yavaş etkisini yitirmeye başlamıştır?
17 |
18 |
19 |
15 |
16 |
Onsekizinci yüzyılla birlikte taklit kuramları yavaş yavaş etkisini yitirmeye başlamış, sanatçının nesnelere öykünmek yerine yaratıcılığının önemli olduğu, sanat etkinliğinin özgün yapıtlar üretmek olduğu iddiaları ağırlık kazanmıştır.
15.Soru
Platon, aynanın içinde görünen nesnelere ne ad vermektedir?
Eidola |
Episteme |
Image |
Mimesis |
Doxa |
Platon, aynanın içinde görünen nesnelere eidola adını vermiştir. Eidola
görüntü’dür, gerçek nesnelerin görüntüsü.
16.Soru
Hangisi sanatı bir bilgi kaynağı olarak ele alan ilk kuramcılardandır?
Platon |
Kant |
Hegel |
Schopenhauer |
Plotinos |
Kitabımız, "Sanatı bilgi kaynağı olarak ele alan ilk filozoflar Platon ve Aristoteles’tir" diyor. Dolayısıyla doğru yanıt "a" seçeneğinde yer almıştır.
17.Soru
Sanatın bilgi ile arasındaki ilişkiyi araştıran alana ne isim verilir?
Sanat Epistemolojisi |
Sanat Anatomisi |
Sanat Ekspresyonizmi |
Sanat Ontolojisi |
Estetik |
Sanatın bilgi ile arasındaki ilişkiyi araştıran alana sanat epistemolojisi denir. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Ilımlı özerkçilerle ılımlı ahlakçıların ortak görüşü nedir?
Sanat toplum için yapılmalıdır. |
Bazı sanat yapıtlarıyla ilgili olarak ahlaki yargıya varılabilmektedir. |
Estetik ilgi yalnızca çizgi ve renklere yönelmektedir. |
Ahlaki yargılar her zaman estetik alanın dışında kalmaktadır. |
Estetik açıdan övülen sanat yapıtları ahlaki açıdan da övülmektedir. |
Ilımlı özerkçilerle ılımlı ahlakçılara göre kimi sanat yapıtlarıyla ilgili olarak ahlaki yargıya varılabileceğidir.
19.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi öykünmeci kuramın savunucularından biri olmuştur?
Aristoteles |
Croce |
Tolstoy |
Kant |
Hume |
Aristoteles
20.Soru
Sanatı bilgi kaynağı olarak ele alan ilk filozoflar aşağıdaki hangi seçenekelrde belirtilmiştir ?
I-) Platon
II-) Aristoteles
III-) Descartes
IV-) Sokrates
V-) Aquinas
II ve III |
I ve II |
III ve IV |
IV ve V |
I ve V |
Sanatı bilgi kaynağ› olarak ele alan ilk filozoflar Platon ve Aristoteles’tir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ