Estetik ve Sanat Felsefesi Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Genel olarak varlıkları ve bu varlıkların ne tür birer varlık olduğunu araştıran alanın adı nedir?
Antoloji |
Arkeoloji |
Epistemoloji |
Onkoloji |
Ontoloji |
Ontoloji (varlıkbilim) genel olarak varlıkları, bu varlıkların ne tür birer varlık olduğunu araştıran alanın adıdır. Ontolojiyle uğraşan düşünürler gerçekliğin geniş bir haritasını sunarlar. Bu harita içerisine kimi zaman birbiriyle örtüşen kimi zaman da birbirinden bağımsız varlık türleri ya da kategorileri girer. Varlık kategorileri içerisinde şunlar bulunur: Fiziksel ve zihinsel varlıklar (fiziksel ve zihinsel ontolojik kategorileri); somut ve soyut varlıklar (somut ve soyut ontolojik kategorileri) ve tümel ve tikel varlıklar (tümel ve tikel ontolojik kategorileri). Özelde sanat ontolojisi ile uğraşanlar da sanat yapıtlarının bu varlık çeşitliliği içerisinde nerede yer aldıklarını yani bir sanat yapıtının ne tür bir şey/varlık olduğunu araştırırlar.
2.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi sanatın özünün bağlantısal olduğunu savunan felsefecilerin başında gelmektedir?
Arthur Danto |
Wilhelm Worringer |
Ludwig Wittgenstein |
Ervin Panofsky |
Jacques Derrida |
Sanatın özünün bağlantısal olduğunu savunan felsefecilerin başında Arthur Danto (1924-), George Dickie (1926-) ve Jerrold Levinson (1948-) gelmektedir.
3.Soru
On sekizinci yüzyılda yaşamış olan hangi Alman filozof Estetik bilimine “güzellik bilimi” ya da “güzellik teorisi” gibi bir anlamı olan Yunanca güzel anlamına gelen “kallos” sözcüğünden türetilen “kalligone” adını vermiştir ?
Hegel |
Herder |
Phythgoras |
Plotinos |
Kant |
On sekizinci yüzyılda yaşamış olan Alman filozoflardan Herder estetik bilimine “güzellik bilimi” ya da “güzellik teorisi” gibi bir anlamı olan Yunanca güzel anlamına gelen “kallos” sözcüğünden türetilen “kalligone” adını vermiştir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ılımlı ahlakçıların kullandığı argümanlardandır?
ortak neden argümanı |
sebep sonuç argümanı |
aynı neden argümanı |
çoklu varlık argümanı |
soyut varlık argümanı |
Ilımlı ahlakçıların kullandığı argümanlardan biri "ortak neden argümanı" olarak bilinir.
5.Soru
Hem biçimi hem de duyguyu reddeden, Sanat daha çok bir edimdir ve Yaratıcı, Bilişsel ve Tinsel bir edimdir anlayışını savunan öncülüğünü Croce’nin yaptığı sanat kuramı hangisidir?
Öykünmecilik |
Biçimcilik |
Duyguculuk |
Sezgicilik |
İstenççilik |
Sezgici görüş ise hem biçimi hem de duyguyu reddeder. Sezgici düşünürlerden Croce’ye göre örneğin, sanat fiziksel bir nesne ya da kamusal bir nesne değildir. Sanat daha çok bir edimdir. Yaratıcı, bilişsel ve tinsel bir edim (Weitz 2004: 13). Dolayısıyla bu kurama göre sanat etkinliğinin en önemli unsuru, sanatçı-sanat yapıtı-izleyici üçlüsünü düşünürsek sanatçı ve onun yaratıcılığı olacaktır.
6.Soru
Estetikçi Baumgarten'e göre estetiğin araştırdığı temel konu aşağıdakilerden hangisidir?
duyusal yetkinlik |
haz |
rasyonel bilgi |
iyi |
tragedyalar |
duyusal yetkinlik
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi duygucu görüşün en önemli temsilcisi on dokuzuncu yüzyıl Rus yazar ve düşünürlerinden biridir?
Tolstoy |
Platon |
Clive Bell |
Townsend |
Croce |
Duygucu görüşün en önemli temsilcisi on dokuzuncu yüzyıl Rus yazar ve düşünürlerinden Leo Tolstoy’dur. Doğru cevap A şıkkıdır.
8.Soru
"Tüm görünüşlerin arkasında yatan ve akılla ulaşılan rasyonel bilgi" aşağıdaki kavramlardan hangisinin tanımıdır?
episteme |
doxa |
poetika |
eidola |
katharsis |
ETüm görünüşlerin arkasında yatan ve akılla ulaşılan rasyonel bilgi yani epistemedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanat dünyasının doğrudan bir üyesi kabul edilemez?
sanatçı |
küratör |
sanat eleştirmeni |
sergi organizatörü |
okur |
okur
10.Soru
Sanata yalnızca saf estetik özellikler açısından yaklaşan felsefi duruş aşağıdakilerden hangisidir?
Aşırı özerkçilik |
Aşırı ahlakçılık |
Ilımlı özerkçilik |
Ilımlı ahlakçılık |
Çağdaş özerkçilik |
Aşırı özerkçiliğe göre sanata yalnızca saf estetik özellikler açısından yaklaşılmalıdır. Bu saf özellikler sanat yapıtının kendisinde bulunduğuna inanılan özelliklerdir. Buna göre sanata ahlaki ya da toplumsal kimi değerler açısından yaklaşmak sanat yapıtlarını yanlış değerlendirmektir.
11.Soru
Soyut varlıklar görüşüne göre aşağıdakilerden hangisi tip cümlesidir?
Evimdeki kitaplıkta "Çalıkuşu" romanı var. |
Dün akşamki konserde orkestra "dokuzuncu senfoni"yi seslendirdi. |
Hamlet'in beş perdelik gösterimi çok güzeldi. |
"Ahlat Ağacı" filmini sinema salonunda izledim. |
"Yurttal Kane" bir baş yapıttır. |
“Çalıkuşu en çok okunan Türk romanıdır.” dediğimizde bir tip olarak edebi bir yapıttan söz ediyoruzdur. Reşat Nuri Güntekin’in 1922 yılında yazmış olduğu bu romanın sonrasında çoğaltılarak kopyalarının satılmaya başlamasıyla kendime de bir kopya alabildiğimi düşünelim. Şimdi artık somut olarak elimde tutarak okumaya başladığım roman Çalıkuşu’nun bir örneğidir. Çalıkuşu soyut bir varlık olan bir tip olarak yok edilemez. O bir kere kaleme alınmış ve dolayısıyla yaratılmıştır. Diğer taraftan kopyalarının hepsinin yok edildiğini tasarlamak olanaklıdır. Evimde bulunan ve bana ait olan Çalıkuşu örneği herhangi bir sebepten yok olabilir (örneğin yanabilir), ancak Reşat Nuri Güntekin’in yazmış olduğu Çalıkuşu hiçbir şekilde tahrip edilemez, yok edilemez.
12.Soru
"Çeşme" başlıklı bu eser hangi sanatçıya aittir?
Pablo Picasso |
Vincent Van Gogh |
Marcel Duchamp |
Rembrandt |
Goya |
"Çeşme" başlıklı bu eser Marcel Duchamp'a aittir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ılımlı özerkçiler ile ılımlı ahlakçıların ortak görüşüdür?
Bazı sanat yapıtlarıyla ilgili olarak ahlaki yargıya varılabilmektedir. |
Estetik ilgi yalnızca çizgi ve renklere yönelmektedir. |
Sanat toplum için yapılmalıdır. |
Estetik aç›dan övülen sanat yapıtları ahlaki açıdan da övülmektedir |
Ahlaki yargılar her zaman estetik alanın dışında kalmaktadır. |
Ilımlı özerkçilerle ılımlı ahlakçılara göre kimi sanat yapıtlarıyla ilgili olarak ahlaki yargıya varılabilmektedir.
14.Soru
Weitz, sanatın yanlış anlaşılmasıyla ilgili olarak kaç saptama yapmıştır ?
4 |
2 |
5 |
3 |
6 |
Weitz, sanatın yanlış anlaşılmasıyla ilgili olarak üç saptama
yapar:
1) Sanatı tanımlayabilmek için kuram öne süremeyiz çünkü sanat zaten tanımlanamaz.
2) Zorunlu ve yeterli koşulları öne süremeyiz çünkü sanatın zorunlu ve yeterli koşulları yoktur.
3) Sanat kavramını kapalı bir kavram olarak değerlendiremeyiz çünkü sanat
açık bir kavramdır.
Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.
15.Soru
Hangi felsefi düşünmede sanat görüşü hem biçimi hem de duyguyu reddeder ?
Sezgicilik |
Biçimcilik |
Öykünmecilik/Taklitçilik |
Duyguculuk |
İradecilik/İstenççilik |
Sezgici görüş hem biçimi hem de duyguyu reddeder. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Platon’un aynanın içinde görünen nesnelere verdiği addır?
Poetika |
Episteme |
Eidola |
Mimesis |
Doxa |
Platon, aynanın içinde görünen nesnelere eidola adını vermiştir. Eidola görüntü’dür, gerçek nesnelerin görüntüsü.
17.Soru
Sanatın etik değerlendirmesi genel olarak iki karşıt felsefi duruşu doğurmuştur: Ahlakçılık (moralizm) ve özerkçilik (otonomizm) (estetikçilik).
5 |
6 |
3 |
2 |
4 |
Sanatın etik değerlendirmesi genel olarak iki karşıt felsefi duruşu doğurmuştur: Ahlakçılık (moralizm) ve özerkçilik (otonomizm) (estetikçilik). Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.
18.Soru
"İlgisizlik" kavramına "duygusal ayrılma" kavramına ekleyen düşünür kimdir?
Kant |
Dewey |
Hegel |
Baumgarten |
Bullough |
Edward Bullough (1912) “ilgisizlik” kavramına “duygusal ayrılma”yı eklemiştir.
19.Soru
Sanatın özsel bir tanımının yapılamayacağını söyleyen, özcülük karşıtı görüşlerinin etkisiyle sanatın bağıntısal özellikleriyle tanımlanmasının yolunu açan felsefeci kimdir?
Jerrold Levinson |
Paul Ziff |
Morris Weitz |
Arthur Danto |
George Dickie |
Yirminci yüzyılın sonlarına doğru geliştirilen sanat tanımları sanatın özsel özelliklerini aramak yerine bağıntısal özelliklerini araştırmış ve bu doğrultuda sanatı karmaşık bağıntısal özellikler bütünü olarak tanımlamıştır. Sanatın bu şkilde içsel özellikleri yerine dışsal özelliklerine yönelim özellikle Weitz’in özcülük karşıtı görüşünün etkisiyle olmuştur. Weitz’in da belirttiği gibi sanatın özsel bir tanımının yapılması olanaksızdır. Ne var ki buradan yola çıkıldığında sanatın tanımlanamaz olduğu sonucu çıkmaz. Sanat örneğin toplumsal, tarihsel ya da kurumsal doğasından yola çıkılarak tanımlanabilir. Bu tür bir tanım da bağıntısal ya da dışsal bir tanım olacaktır. Sanatın özünün bağıntısal olduğunu savunan felsefecilerin başında Arthur Danto (1924-), George Dickie (1926-) ve Jerrold Levinson (1948-) gelmektedir.
20.Soru
Bu eser, soyut dışavurumcu eserleriyle ünlü olan hangi sanatçıya aittir?
Jackson Pollock |
Robert Motherwell |
Salvador Dali |
Andy Warhol |
Marcel Duchamp |
Eser Jackson Pollock' aittir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ